Kasin Paiwawanwan Ka ed Espiritu na Dios?
Kasin Paiwawanwan Ka ed Espiritu na Dios?
“Say espiritum maong; ibasbas mo ak ed loob na dalin na kaptekan.”—SAL. 143:10.
1, 2. (a) Mangibaga na pigaran pankanawnawa ya inusar nen Jehova so masanton espiritu parad saray lingkor to. (b) Kasin diad espisyal iran pankanawnawa labat so ikikiwas na masanton espiritu? Ipaliwawa.
ANTOY nanonotan mo no say pantongtongan et nipaakar ed ikikiwas na masanton espiritu? Kasin say naisip mo et saray makapakelkelaw a ginawa di Gideon tan Samson? (Uko. 6:33, 34; 15:14, 15) Nayarin nanonotan mo met so inkakpel na inmuunan Kristiano odino say inkakalmado nen Esteban sanen walad arap na saray membroy Sanhedrin. (Gawa 4:31; 6:15) Diad panaon tayo, kasin naisip mo met so manleppuan gayaga diad internasyonal iran kombension, say katooran na agagi tayon apriso lapud neutralidad da, tan say makapadinayew ya inlaknab na panagpulong a kimey? Amin iraya et pakapatnagan na ikikiwas na masanton espiritu.
2 Kasin dia labat ed espisyal iran pankanawnawa odino nikadkaduma iran kipapasen so ikikiwas na masanton espiritu? Andi. Nabasa ed Salita na Dios a saray Kristiano et ‘manaakar unong ed espiritu,’ ‘paiwawanwan ed espiritu,’ tan ‘manbibilay unong ed espiritu.’ (Gal. 5:16, 18, 25) Ipapabitar na sarayan balikas ya posiblin tuloytuloy so ikiwas na masanton espiritu ed bilay tayo. Diad inagew-agew et nepeg a mikasi tayo’d si Jehova ya igiya toy panagnonot, panagsalita, tan kakikiwas tayo panamegley na masanton espiritu to. (Basaen so Salmo 143:10.) Legan tayon aabuloyan ya onkiwas so espiritu ed bilay tayo, mamawala itan ed sikatayo na bunga ya makapaliket ed arum tan mangigloria ed Dios.
3. (a) Akin et kaukolan a paiwanwan tayo ed masanton espiritu? (b) Antoran tepet so ikonsidera tayo?
3 Akin et importante ya paiwanwan tayo ed masanton espiritu? Lapud ta walay sananey a puersan malabay a mangimpluensya’d sikatayo, tan susumlangen na satan so ikikiwas na masanton espiritu. Satan ya puersa imay ibabaga na Kasulatan a “laman,” ya manutukoy ed makasalanan iran pilalek na laman ya epekto na ag-inkayadyarin atawir tayo’d si Adan. (Basaen so Galacia 5:17.) Anto sirin so kabaliksan na pangiyabuloy tayon iwanwan itayo na espiritu na Dios? Kasin walaray praktikal a nagawaan tayo pian nalabanan so panasagyat na makasalanan a laman? Ikonsidera tayo irayan tepet legan tayon aaralen so anemira nin kabiangan na “bunga na espiritu,” say “andukey a panag-anos, kaabigan, kamaongan, pananisia, inkaulimek, panangontrol ed dili.”—Gal. 5:22, 23.
Say Inkaulimek tan Andukey a Panag-anos et Mamawalay Deen ed Kongregasyon
4. Panon a makatulong so inkaulimek tan andukey a panag-anos pian niwalay deen ed kongregasyon?
4 Basaen so Colosas 3:12, 13. Parehon kaukolan so inkaulimek tan andukey a panag-anos pian niwalay deen ed kongregasyon. Sarayan aspekto na bunga na espiritu et ontulong ed sikatayon magmaliw a makonsidera ed arum, mansiansian kalmado anggano makapasulag so situasyon, tan ag-ombawi sano walay makaopendin imbaga odino ginawa na arum ed sikatayo. No walay problema tayo’d sakey ya agi, ontulong so andukey a panag-anos pian agtayo ontunda anggad agnaresolbe so problema. Kasin talagan kaukolan so inkaulimek tan andukey a panag-anos diad kongregasyon? On, ta amin tayo et aliwan perpekto.
5. Antoy agawa’d si Pablo tan Bernabe, tan antoy idadanet na satan?
5 Konsideraen pa so agawa’d si Pablo tan Bernabe. Pigay taon la ran saniban mankikimey pian nipulong so maong a balita. Balang sakey ed sikara et walaan na maong iran kualidad. Ingen ta aminsan et ‘ampetang so impansangsangan da, kanian nansian ira.’ (Gawa 15:36-39) Idadanet na sayan agawa ya no maminsan et wala met iray agpantatalosan diad limog na saray matoor a lingkor na Dios. No say sakey ya agi et walay agto impitalosan ed kaagian to, antoy gawaen to pian agla itan onsabi ed panalaay salita ya maneral ed relasyon da bilang Kristiano?
6, 7. (a) Antoran bilin ed Kasulatan so nepeg tayon unoren pian say pitongtong tayo’d sakey a kaagian et ag-onsabi’d pialaay salita? (b) Antoray maabig ya pansumpalan no say sakey et “aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita, agmain-inomay a manpasnok”?
6 Ipapabitar na balikas ya “ampetang a sangsangan” ya grabe tan biglaan imay agpantatalosan di Pablo tan Bernabe. No nalilikna na sakey a Kristiano ya sikatoy makakapasnok la legan ton mitotongtong ed kaagian to, maabig no unoren to imay bilin ya nabasa’d Santiago 1:19, 20: “Balang too et nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita, agmain-inomay a manpasnok, ta say sanok na too et agmakapangipatnag na inkatunong na Dios.” Depende ed situasyon, nayarin umanen to so tongtongan, ituloy la’d arum a pankanawnawa so pantotongtong, odino marespeto lan manpatanir antis ni ran manalaay salita.—Uli. 12:16; 17:14; 29:11.
7 Antoray maabig a pansumpalan no unoren tayo iyan bilin? No say sakey a Kristiano et palabasen toy panaon pian pakalmaey liknaan to, ipikasi so problema, tan nonoten no panoy sankaabigan ya ikiwas to, aabuloyan toy espiritu na Dios ya mangiwanwan ed sikato. (Uli. 15:1, 28) Lapud panangigiya na espiritu et nipanengneng toy inkaulimek tan andukey a panag-anos. Sarag to la sirin ya unoren imay bilin diad Efeso 4:26, 29: “Onsanok kayo, ingen ta agkayo mankakasalanan . . . Ag-ompaway komon ed sangi yo so abulok a salita, noagta salitaen yo so antokaman a maabig pian napabiskeg so arum unong a nakaukolan, ta pian nagunggonaan iray ondedengel ed satan.” On, no ipatnag tayoy inkaulimek tan andukey ya panag-anos, makatulong itayo pian niwalay deen tan pankakasakey ed kongregasyon.
Say Kaabigan tan Kamaongan et Makarepresko ed Pamilya
8, 9. Anto so kaabigan tan kamaongan, tan anto so epekto na satan ed pamilya?
8 Basaen so Efeso 4:31, 32; 5:8, 9. Singa say palayupoy na dagem tan ambetel ya danum diad kapetpetangay agew, say kaabigan tan kamaongan et makaparepresko. Ontulong iratan pian magmaliw a marakep so ulopan diad loob na pamilya. Say kaabigan et marakdakep ya kualidad ya nipanengneng labat no walaan itayoy tuan interes ed arum, tan nipatnag tayo itan panamegley na itulong ed sikara tan diad maabig ya pananalita tayo. Say kamaongan, singa say kaabigan, et positibon kualidad ya nipanengneng tayo panamegley na inkamaiter tan saray gawan makagunggona ed arum. (Gawa 9:36, 39; 16:14, 15) Balet wala ni arum a nalalanor.
9 Say kamaongan et sasaglawien toy pakawalaay atagey ya estandarte ed moral. Aliwa labat ya saray gagawaen tayo so lalanoren na satan, noag say mismon inkatoo tayo. Niyaliling itan ed sakey a malamis ya prutas ya anggapon balot so bulok to. Ontan met so kamaongan ya pawawalaen na masanton espiritu, sakopen to so interon bilay na Kristiano.
10. Antoy nagawaan pian natulongan iray membro na pamilya ya bayuboan so bunga na espiritu?
10 Diad Kristianon sankaabungan, antoy ontulong pian nipatnag na balang sakey so kaabigan tan kamaongan? Baleg so nagawaan na suston pikakabat ed Salita na Dios. (Col. 3:9, 10) Walaray ulo na pamilya ya ilalaktip da ed sinimban Panagdayew na Pamilya ra so panaral nipaakar ed bunga na espiritu. Agmet mairap a gawaen itan. Man-research kayo diad Index na Say Panag-Bantayan o diad Watchtower Library, tan mamili na nausar yon reperensya nipaakar ed kada aspekto na bunga na espiritu. Nayarin diad kada simba et pigara labat a parapo so aralen yo. Ayos labat anggano pigaran simba yon aralen so kada aspekto. Legan yon aaralen itan, basaen tan pantongtongan iray tekston nausar. Nonoten iray paraan no panon a niyaplika iray naaralan yo, tan ipikasi’d si Jehova a bendisyonan to ray sagpot yo. (1 Tim. 4:15; 1 Juan 5:14, 15) Talaga kasin walay epekto na satan a panagaral diad paraan na pidedeneng na saray membro na pamilya ed balang sakey?
11, 12. Panon ya agunggonaan so duaran Kristianon sanasawa diad impanaral da nipaakar ed kaabigan?
11 Walay sanasawa ya labay dan maong so pansumpalan na panamaley da kanian nampaknaan da ya aralen a maong so nipaakar ed bunga na espiritu. Panon iran agunggonaan? Oniay imbaga na samay asawan bii: “Sanen naaralan min say kaabigan et laktipen toy debosyon tan inkamatoor ed asawa, baleg so epekto na satan ed pidedeneng mi’d sakey tan sakey. Naaralan mi magmaliw a mapalugar tan maperdona. Atulongan kamin iyugali so pisalamat tan ikerew na dispensa.”
12 Wala met so sanasawan walaan na problema ed panamaley da, tan amoria dan agda nipapatnag so kaabigan. Kanian nandesisyon ira ya saniban aralen so nipaakar ed kaabigan. Antoy resulta? Oniay imbaga na asawan laki: “Tinmulong so impanaral mi nipaakar ed kaabigan pian namoria min kaukolan ya panmatalkan mi sakey tan sakey imbes a man-inap, tan kaukolan a say nengnengen mi et say kamaongan na balang sakey. Naaralan mi met ya mas iyuna so pankaukolan na sakey tan sakey. Lapud satan et papaibesngaw ko’d si asawak no antoy walad isip to, tan agak onsyodot ed ibaga to. Kaukolan ko siri’ manpaabeba. Legan min ipapatnag so kaabigan, kalkalnan naandi so inkamarason mi. Mas dinmakep so panamaley mi.” Parad sika, panon met kasin nagunggonaan so pamilyam diad panaral yo nipaakar ed bunga na espiritu?
Ipatnag so Pananisia Anggan Sano Bukbukor Mo
13. Anton peligro ed espiritualidad tayo so nepeg tayon paliisan?
13 Saray Kristiano et nepeg a paigiya ed espiritu na Dios aliwa labat a diad publiko noagta anggan sano manbukbukor ira. Diad sayan sistema nen Satanas et kasmak so mabanday iran litrato tan imoral iran panagligliwaan. Mapeligro iraya ed espiritualidad tayo. Antoy nepeg a gawaen na saray Kristiano? Oniay simbawa na Salita na Dios: “Ekal yo so amin a karutakan tan samay alablabas a bengatla, say kaugsan, tan awat yon mauy-uyamo so salita tan abuloyan yon nitanem itan ed kapusoan yo, a makapangilaban ed saray kamarerwa yo.” (Sant. 1:21) Ikonsidera tayo sirin no panon ya ontulong so pananisia, a sakey nin aspekto na bunga na espiritu, pian mansiansia itayon malinis ed imaton nen Jehova.
14. Panon ya say kakulangay pananisia et manresulta’d kasalanan?
14 Say tuan pananisia et kabaliksan ton petepeteg si Jehova ed sikatayo. No parad sikatayo et aliwan peteg so Dios, mainomay tayon makagaway lingo. Ikonsidera pay agawa ed limog na saray totoo na Dios nensaman. Imparungtal nen Jehova ed si propetan Ezequiel iray makapadimlan bengatla a nagagawa diad maamot, ya inkuan to: “Anengneng mo so gagawaen na saray mamasiken ed abung na Israel dia ed bilunget, balang sakey dia ed saray silir to a pinintaan? Ta kuan da, Agto itayo nanengneng nen Jehova; si Jehova pinaulyan to so dalin.” (Eze. 8:12) Kasin naimano yo no antoy sakey a sengegan na problema? Ag-ira manisian amta nen Jehova so gagawaen da. Parad sikara et aliwan peteg si Jehova.
15. Panon a say mabiskeg a pananisia ed si Jehova et manalimbeng ed sikatayo?
15 Ikonsidera balet so alimbawa nen Jose. Anggano arawi’d pamilya tan saray kabaleyan to, mapekder ton impulisay so panag-ayat na asawa nen Potifar a mikalugoran ed sikato. Akin? Oniay imbaga nen Jose: “Agko nayarian a gawaen itan a kabandayan, ta mankasalanan ak ed Dios.” (Gen. 39:7-9, Maung a Balita) On, parad si Jose et petepeteg si Jehova. No peteg so Dios ed sikatayo, anggano manbukbukor tayo et ag-itayo manbantay na imoral iran panagligliwaan odino manggawa na antokaman ya amta tayon agmamaliket ed Dios. Say determinasyon tayo et singa ed samay salmista ya angikantan: “Manakar ak ed loob na abung ko a nagnap so pusok. Agak mangigaton na bengatla a kabaglan ed arap na saray matak.”—Sal. 101:2, 3.
Salimbengan Mo so Pusom Panamegley na Panangontrol ed Dili
16, 17. (a) Unong ed Uliran, panon ya apatitan a mankasalanan so “tobonbalo ya andian na pakatalos”? (b) Panon met ya nayarin naeksperiensya itan na sakey natan antokaman so edad to, a singa nanengneng ed pahina 26?
16 Say panangontrol ed dili, say sankaunoran ya aspekto na bunga na espiritu, so ontulong pian nipulisay tayo ray bengatlan kokondenaen na Dios. Ontulong itan pian nasalimbengan tayoy puso tayo. (Uli. 4:23) Ikonsidera imay eksenan nabasa ed Uliran 7:6-23, a ditan et adeskribe no panon ya inabuloyan na “sakey a tobonbalo ya andian na pakatalos” a sikatoy naayat na paabang a bii. Sikatoy apatitan sanen ‘dinmalan’ ed lugar a kawalaan na abung na samay bii. Ompan linma labat diman lapud inkamausisa to. Agto naam-amtaan balet ya mauges so pansumpalan na sayan ginawa to, a mangilalanor ed mismon “bilay to.”
17 Panon ya apaliisan komon na sayan kalangweran iyan baleg a lingo? No inunor to iyan pasakbay: “Agka komon nabalang ed saray basbas to.” (Uli. 7:25) Walay naaralan tayo ed saya: No labay tayoy paiwanwan ed espiritu na Dios, kaukolan ya ipaliis tayoy inkasikatayo ed makapatukso iran situasyon. Singa samay “tobonbalo ya andian na pakatalos,” nayarin “nabalang” so sakey diad pan-surf to ed Internet odino anggan diad pangiyalis-alis to labat ed channel na TV. Ompan walaray napasikmatan to ditan ya eksenan makapaayat ed sekso, ginagala to man itan odino andi. Nayarin ditan la onggapoy bisyo ton manbantay na pornograpiya, a manutak ed konsiensia to tan maneral ed relasyon to’d Dios. Nalalanor dia so mismon bilay to.—Basaen so Roma 8:5-8.
18. Antoray nayarin gawaen na sakey a Kristiano pian nasalimbengay puso to, tan akin a nasasaglawi dia so panangontrol ed dili?
18 Siempre, sarag tan nepeg tayon kontroley sarili tayo panamegley na ikiwas a tampol sano biglan walaray nanengneng tayon makaayat ya eksena. Kanian mas maabig no paliisan tayo la ray ontan ya situasyon! (Uli. 22:3) Manggawa tayoy espisipiko iran totontonen tan tumboken tayo iratan, tan kaukolan ed saya so panangontrol ed dili. Singa bilang, proteksion ed sikatayo no say kompyuter et walad lugar ya sankanengneng. Parad arum et mas maabig ya mankompyuter labat ira odino manbantay na TV no walay kaiba ra. Nandesisyon met so arum ya ag-ira nawalaan na access ed Internet. (Basaen so Mateo 5:27-30.) Komon ta gawaen tayoy amin a paraan pian protektaay sarili tayo tan say pamilya tayo, diad ontan et nidayew tayoy Jehova diad “malinis a puso tan maabig a konsiensia tan pananisia ya anggapoy pansimpisimpitan.”—1 Tim. 1:5.
19. Antoray gunggona no paiwanwan itayo ed masanton espiritu?
19 Say bunga ya pawawalaen na ikikiwas na masanton espiritu et mangiter na dakel a gunggona. Say inkaulimek tan andukey a panag-anos et mamawalay deen ed kongregasyon. Say kaabigan tan kamaongan et ontulong pian maliket so pamilya. Natulongan itayo na pananisia tan panangontrol ed dili pian mansiansia itayon maapit ed si Jehova tan malinis ed imaton to. Tan oniay ipapaseguro na Galacia 6:8: “Samay mantatanem nipaakar ed espiritu et manani na bilay ya andi-anggaan manlapud espiritu.” On, base ed dondon nen Kristo et usaren nen Jehova so masanton espiritu pian ikdan na agmanganggan bilay iramay paiwawanwan ed satan ya espiritu.
Antoy Ebat Mo?
• Panon ya say inkaulimek tan andukey a panag-anos et mamawala na deen ed kongregasyon?
• Antoy ontulong ed saray Kristiano pian nipanengneng day kaabigan tan kamaongan diad pamilya?
• Panon ya ontulong so pananisia tan panangontrol ed dili pian nasalimbengan na sakey a Kristiano so puso to?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 24]
Antoy gawaen mo pian say tongtongan et agla onsabi’d panalaay salita?
[Litrato ed pahina 25]
Nagunggonaan so pamilyam diad panaral yo ed bunga na espiritu
[Litrato ed pahina 26]
Antoray napaliisan tayon peligro panamegley na pananisia tan panangontrol ed dili?
