Yachachikuypa kasqanman rinapaq

Yachachikuyman rinapaq

¿Saqekunchikchu Diospa espiritun yanapawananchikta?

¿Saqekunchikchu Diospa espiritun yanapawananchikta?

¿Saqekunchikchu Diospa espiritun yanapawananchikta?

“Allin espirituykiwan pusachiway.” (SAL. 143:10.)

1, 2. a) ¿Imaynatam Diosqa chuya espiritunta servichikurqa serviqninkunata yanapananpaq? b) ¿Wakin kutikunallapichu chuya espirituqa yanapakun? Explicay.

¿IMATAM piensanki chuya espiritu pimanpas huntaykuptin imayna yanapasqanmanta? Ichapas piensanki Gedeonpa chaynataq Sansonpa rurasqankunapi (Jue. 6:33, 34; 15:14, 15). Otaq piensankichá punta cristianokuna mana manchakuspanku predicasqankumanta hinaspa cortepi mana manchakuspan Estebanpa rimasqantapas (Hech. 4:31; 6:15). Kay pasaq watakunallata yuyarispaqa, yaqachá piensanki huk law nacionniyoqkunapaqwan asambleapi iñiqmasinchikkuna kusisqa kasqankumanta otaq politicapi cristianokuna mana chaqrukusqankurayku presochasqa kaspankupas Diosman sonqo kasqankumanta, chaynataq tukuy lawkunapi predicay apakusqanmantapas. Arí, tukuy kaykunam qawachiwanchik chuya espiritunwan Jehová Dios yanapasqanta.

2 Chaynaqa, ¿nichwanchu chuya espiritu sasachakuyllapi otaq wakin kutikunallapi yanapakusqanta? Manamá. Bibliaqa niwanchikmi cristianokuna ‘chuya espirituman hina kawsasqankuta’ hinaspa ‘chuya espirituwan pusachikusqankutapas’ (Gal. 5:16, 18, 25). Bibliapa kayna nisqanmi qawachin Diospa espiritun tukuy tiempo yanapawasqanchikta. Chaymi sapa punchaw Diosta mañakunanchik piensasqanchikpi, rurasqanchikpi hinaspa rimasqanchikpipas espiritunwan yanapawananchikpaq (leey Salmo 143:10). Yanapawananchikta saqekuptinchikqa sumaq kayniyoq kanapaqmi yanapawasun, chaynapim Diosta hatunchasun hinaspa runamasinchiktapas yanapanqa.

3. a) ¿Imanasqam ancha allin chuya espiritu yanapawananchikpaq saqekuyqa? b) ¿Ima tapukuykunamanta yachasun?

3 ¿Imanasqam ancha allin chuya espiritu yanapawananchikpaq saqekuyqa? Kanmi huk hatun sasachawaqninchik. Chayqa aychanchikmi, aychamanta Biblia rimaspanqa mana allin ruray munasqanchikmantam rimachkan, chaynam kanchik Adanmanta huchata chaskisqanchikrayku (leey Galatas 5:17). Ichaqa, ¿imaynatam saqekunchik chuya espiritu yanapawananchikta? ¿Imakunatam rurachwan aychapa munasqankunata atipanapaq? Kaykunamanta yachaspapas qawasuntaqmi chuya espiritupa soqta rurunkunamanta: ‘pacienciakuymanta, sumaq sonqolla kaymanta, kuyapayakuymanta, cumpliymanta [otaq iñiymanta], llampu sonqolla kaymanta hinaspa imapipas controlakuymanta’ (Gal. 5:22, 23).

Llampu sonqolla hinaspa pacienciakuyqa congregacionpim hawkayayta apamun

4. ¿Imaynatam llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kayqa yanapawanchik congregacionpi hawkalla kanapaq?

4 (Leey Colosenses 3:12, 13.) Llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kaymi yanapawanchik iñiqmasinchikkunawan hawkalla kanapaq. Chuya espiritupa kay iskay rurunkunam yanapawanchik kuyapayakuq kanapaq, pipas piñachiwaptinchik hawkalla kanapaq hinaspa mana respetowan rimawaptinchik mana chaynallata kutichinapaq. Pi iñiqmasinchikwanpas sasachakuruspaqa, pacienciakuq kaymi yanapawanchik paywan mana hukmanyarunapaq aswanmi tanqawanchik allinyanakunanchikpaq. Arí, llampu sonqolla hinaspa pacienciakuyqa allinpunim congregacionpi llapanchik pantaq kasqanchikrayku.

5. ¿Imataq pasarqa Pablotawan Bernabeyta, hinaspa imatam yachachiwanchik?

5 Yuyarisun Pablotawan Bernabeyta ima pasasqanta. Iskayninkum allin cristianokuna karqaku hinaspa unay watañam Diosmanta willakuqku. Ichaqa huk kutipim ‘llumpayta piñanakuspanku iskayman rakinakururqaku’ (Hech. 15:36-39). Kay pasakusqanmi kayta yachachiwanchik: Diosman sonqo cristianokunapas sientinarachikunmankum. Chay pasawaptinchikqa, ¿imatam rurachwan iñiqmasinchikwan sientinarachikuspa mana llumpayta piñanakurunapaq hinaspa mana karunchakurunapaqpas?

6, 7. a) ¿Bibliapa ima nisqanmi yanapawasun iñiqmasinchikwan rimaspanchik llumpayta mana piñanakurunapaq? b) ¿Imapim yanapawasun chaylla uyariq, rimanapaq allin tanteaq hinaspa mana chaylla piñakuq kayqa?

6 Pablowan Bernabey sientinarachikusqankuqa qonqaymantam karqa, hinaptinmi ‘llumpayta piñanakururqaku’. ¿Imatam yachachiwanchik? Sichu pi cristianowan rimaspanchik piñakuyta qallaykuptinchikqa, allinmi kanman Santiago 1:19, 20 nisqanta kasukuyninchikqa: “Chaylla uyariqyá kaychik, rimaychikpas allinta tanteaspayá, amataqyá piñakuqllañaqa kaychikchu. Piñasqa runapa rurasqankunaqa manam Diostaqa agradanchu”. Atikuptinqa kallpanchakunanchikmi huk asuntomantaña rimanapaq otaq huk punchawpaqña rimasqanchikta saqenapaq hinaspa manaraq piñanakuchkaspa asurikunapaqpas (Pro. 12:16; 17:14; 29:11).

7 ¿Imapim yanapawanchik Bibliapa chayna nisqanta kasukuyqa? Sichu tiempochakusun hawkayanapaq, Jehová Diosta mañakunapaq hinaspa imayna kutichinapaq, hinaptinqa saqechkanchikmi chuya espiritu yanapawananchikta (Pro. 15:1, 28). Kaymi yanapawasun llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kanapaq. Chaynapim aswan preparasqa kasunchik Efesios 4:26, 29 nisqanta kasukunanchikpaq, chaypim nin: “Piñakuspaqa amataqyá huchallikuychikchu [. . .]. Rimaspaykichikqa amayá qacha simichu kaychik, aswanqa allin kaqkunallatayá rimaychik chaynapi uyariqnikichikkunapas allinninpaq kaptin aswan-aswan wiñanankupaq”, nispa. Arí, llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kaspaqa yanapasunmi congregacionpi hawkalla hinaspa huñulla kanapaq.

Sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kaymi familiata kallpanchan

8, 9. ¿Imataq sumaq sonqolla chaynataq kuyapayakuq kayqa, hinaspa imaynatam familiapi yanapan?

8 (Leey Efesios 4:31, 32; 5:8, 9.) Llumpay rupay kaptinqa, ¡mayna allinmi chiri wayrachawan chiri yakuchaqa! ¿Aw? Chaynam sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kayqa. Familiapim yanapan hawkalla kanapaq. Ichaqa, ¿ima ninantaq sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kayqa? Sumaq sonqolla niq rimayqa hukkunata imapipas yanapaymi, chayna runaqa hukkunata kuyasqanraykum sumaq rimaykunata servichikun. Kuyapayakuq niq rimayñataqmi ruraypi qawakun, hukkunata yanapanapaq sonqomanta qospa (Hech. 9:36, 39; 16:14, 15). Ichaqa manam chayllachu.

9 Kuyapayakuqqa, tukuy imapim allinta kawsan. Rurasqanchikpi qawakuptinpas, astawanmi qawakun imayna kasqanchikpi. Kaytam tupachichwan miskillaña, poqosqa hinaspa ukunpiwan qawanpi alli-allin frutawan. Chaynallataqmi kuyapayakuyqa, cristianopa imayna kasqanpiwan rurasqanpi otaq tukuy vidanpim qawakun.

10. ¿Imataq familiakunata yanapanqa chuya espiritupa rurunkunata qawachinankupaq?

10 ¿Imataq cristiana familiakunata yanapanqa sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kanankupaq? Chaypaqqa allinpunim Bibliamanta yachayninku (Col. 3:9, 10). Wakin tayta-mamakunaqa Familiawan Diosta Yupaychanapaq Tutapim estudianku chuya espiritupa rurunkunamanta. ¿Qampas chayta rurawaqchu? Chay rurayqa manamá sasachu. Qellqakunata servichikuspayki maskay chuya espiritupa rurunkunamanta rimaq yachachikuyta. Sapa estudiasqaykichikpi iskay-kimsa parrafokunallata estudiaychik, hinaspa achka semanakunapi sapakamamanta yachaychik. Estudiaspaykichikqa, qellqakunapi textokunata leeychik hinaspa ima nisqanmanta rimariychik. Chaymantañataq piensaychik imakunapi yanapasunaykichikmanta hinaspa Diosta mañakuychik kallpanchakusqaykichikta bendecinanpaq (1 Tim. 4:15; 1 Juan 5:14, 15). Chayna rurayqa, ¿cheqaptapunichu familiaykichikta yanapanman?

11, 12. ¿Imapim yanaparqa iskay casarasqa cristianokunata sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuymanta estudiasqanku?

11 Casarasqa mozo-sipas cristianokunam, kusisqa kawsayta munaspanku tantearurqaku chuya espiritupa rurunkunamanta estudianankupaq, aswanraqmi kuyapayakuymanta. Imakunapi yanapasqanmantam señoran nin: “Kuyapayakuymanta yachasqaykuqa yanapawarqakum aswan kuyapayakuywan rimanakunaykupaq. Yacharunikum kikiykupa munasqaykuta mana maskanaykupaq, agradecekunaykupaq hinaspa pantaruspayku pampachanakunaykupaqpas”, nispa.

12 Huk casarasqa cristianokunañataqmi estudiarqaku sumaq sonqolla kaymanta, paykunam musyakururqaku casado vidankupi mana chayna kasqankurayku sasachakusqankuta. ¿Imapim tukurqa? Qosanmi nin: “Huk kaqniykumanta mana allinkunata piensanaykumantaqa, kallpanchakurqanikum sumaq kayniykupi piensanaykupaq. Chaymantapas sapakamam astawan interesakuyta qallaykurqaniku huk kaqniykupi. Ñoqaqa musyakururqanim sumaq sonqolla kanaypaq señoraypa ima piensasqanta niwananpaq kallpanchayta, hinaspa niwasqan mana gustawaptinpas mana piñakunaypaq. Hatun tukuq kaytaqa saqenaymi karqa. Pisi-pisimantam allinña karqaniku, hinaspapas manañam piñanakurqanikuñachu. Hawkañamá kawsakurqaniku”, nispa. ¿Imatam niwaq qanmanta hinaspa familiaykimanta? ¿Yanapasunkichikmanchu chuya espiritupa rurunkunamanta estudiayqa?

Tukuy tiempom Diospi iñisqanchikta qawachina

13. ¿Imamantam cuidakunanchik?

13 Cristianokunaqa chuya espirituman hinam tukuy tiempo kawsananchik, runakuna mana qawawaptinchikpas. Kunan tiempopiqa yaqa llapallan kusirikuykunam llumpay mana allinllaña, kaymi Dioswan amistadninchikta yanqacharunman. ¿Imaynatam cuidakuchwan Satanaspa kay toqllankunamanta? Bibliapa kay nisqanta kasukuspam: “Tukuy mana allin ruraykunata hinaspa millay munapayaykunata saqespayá llampu sonqolla Diospa palabranta chaskiychik. Paypa palabranqa atiyniyoqmi salvasunaykichikpaq” (Sant. 1:21). Diospa qayllanpi chuya kananchikpaqqa, iñiymi yanapawasun. Qawasun imaynatam iñiyqa yanapawanchik.

14. ¿Imaynatam mana iñiyniyoq kayqa huchaman apawachwan?

14 Iñispaqa segurom kanchik Jehová Dios kasqanmanta. Chaymi huchaman mana chaylla wichiykunapaqqa, rikuchkachwanpas hina Diosta qawana. Ezequielpa tiemponpi pasasqanmanta qawasun. Diosmi Ezequielta nirqa wakin llaqtamasinkuna mana allinkunata pakasqalla rurasqankumanta, nirqam: “Runapa churin ¿qawachkankichum Israel castakunapa ancianonkuna pakasqallapi imam rurasqankuta? [. . .] Paykunam piensanku kikinkutaqa ñoqa Tayta Diosqa mana qawasqayta chaynataq nacionninkumantapas karunchakurusqayta”, nispa (Eze. 8:12). ¿Musyankichu imanasqa chayna rurasqankuta? Piensarqakum mana allin rurasqankuta Dios mana qawasqanta. Paykunaqa manamá rikuchkanmankupas hinachu qawarqaku.

15. ¿Imaynatam waqaychawanchik allin iñiyniyoq kayqa?

15 Joseyqa manamá chaynachu karqa. Karu llaqtapi kaspanpas, manam munarqachu Potifarpa warminwan puñuytaqa. Imarayku mana munasqanmantam nirqa: “¿Imaynataq kay mana allinta ruraspayqa Diospa contranpiqa huchallikuyman?”, nispa (Gen. 39:7-9). Arí, payqa Diostam rikuchkanmanpas hina qawarqa. Chaynata ñoqanchikpas qawaspaqa manam pakallapiqa millakuypaq kaqkunataqa qawasunchu nitaq rurasunchu. Salmos qellqaq hinam nisun: “Mana hucha sonqoyoqmi palacioypipas kawsasaq. Mana allin kaqkunatam qepanchakusaq”, nispa (Sal. 101:2, 3).

Controlakuyqa sonqonchiktam waqaychan

16, 17. a) Proverbios libropa nisqanman hina, ¿imaynatam ‘pisi experienciayoq mozo’ huchallikuyman wichiykurqa? b) 26 paginapi qawasqanchikman hina, ¿imapim llapallanchik wichiykuchwan?

16 Controlakuyqa yanapawanchikmi Diospa cheqnisqankunata qepanchanapaq hinaspa piensasqanchikta cuidanapaq (Pro. 4:23). Piensarisun Proverbios 7:6-23 nisqanpi. ‘Pisi experienciayoq mozom’ chuchumika warmiwan engañachikun, chay ‘warmipa yachasqan esquinanta pasaspan’. ¿Imanasqataq chay esquinantaqa pasarqa? Yaqachá imamantapas yachayta munasqanrayku. Ichaqa mana musyakuspallanmi ‘wañuyman richkanmanpas’ hina mana allinta rurananpaq aysachikurqa.

17 ¿Imatam ruranman karqa chay huchapi mana wichiykunanpaq? Kasukunanmi karqa kay consejota: “Karunchakuyá chay warmiman riq ñanmantaqa” (Pro. 5:8). ¿Imatam yachachiwanchik? Diospa chuya espiritun yanapawananchikta munaspaqa, manam tentachikunapaq kaqkunamanqa asuykunachu. Pipas mana allinta tanteaspanqa chay ‘pisi experienciayoq mozo’ hinam mana allinkunata rurarunman. Ejemplopaq, mana allin ruraykunamanmi chayaruchwan televisionpi otaq Internetpi imakunatapas llutanpi qawaspa. Ichapas qonqayllamanta millakuypaq qalalla kaqkuna rikuriramunman, hinaptinmi pisi-pisimanta chay qawayman qokuruchwan. Chay rurayqa conciencianchiktawan Dioswan amistadninchiktam yanqacharunman, hinaspapas wañuymanmi aparuwachwan (leey Romanos 8:5-8).

18. ¿Imakunatam pi cristianopas ruranman piensayninta cuidananpaq, hinaspa imaynatam controlakuyqa yanapanman?

18 Sichu qawasqanchikpi rikuriramunman huchapakuyman tanqawaqninchik kaqkuna, manamá hinallaqa qawananchikchu. Controlakusqanchiktam qawachichwan mana qawanapaq chaylla imatapas ruraspa. Aswan allinmi kanman ñawpaqmantaraq chaykunamanta cuidakunapaq tanteayqa (Pro. 22:3). Chaymi wakinkuqa controlakuq kasqankuta qawachinku wasinkupi computadorata lliw rikunanku sitiopi churaspanku. Wakinñataqmi Internetta otaq televisionta qawanku, piwanpas kaspallanku. Hukkunañatami tantearunku Internetta mana servichikunankupaq (leey Mateo 5:27-30). Arí, sapakamam imatapas rurananchik kikinchiktawan familianchikta chaykunamanta cuidanapaq, chaynapi chuya ‘sonqowan, allin concienciawan hinaspa cheqap iñiywan’ Jehová Diosta yupaychanapaq (1 Tim. 1:5).

19. ¿Ima bendicionkunatam chaskisun chuya espirituman hina kawsaspaqa?

19 Arí, chuya espiritupa rurunkunaqa ancha allinmi. Llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kayqa yanapawanchikmi iñiqmasinchikkunawan hawkalla kanapaq. Sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kayqa yanapawanchikmi familiapi kusisqa kanapaq. Iñiywan controlakuq kayñataqmi yanapawanchik, Jehová Diosmanta mana karunchakunapaq hinaspa chuya sonqo kanapaq. Chaymantapas Galatas 6:8 kaynata niwanchik: ‘Chuya espirituman hina tarpuqmi ichaqa cosechachkaq hina paymanta wiñay kawsayta chaskinqa’, nispa. Arí, rantinchikpi Cristopa wañusqanta servichikuspanmi Jehová Diosqa espiritunwan wiñay kawsayta qowasun. Chayta chaskinapaqqa chuya espirituman hinam kawsananchik.

Yuyarisunchik

• ¿Imaynatam yanapawanchik llampu sonqolla hinaspa pacienciakuq kayqa iñiqmasinchikkunawan hawkalla kanapaq?

• ¿Imam cristianota yanapanqa familianpi sumaq sonqolla hinaspa kuyapayakuq kananpaq?

• ¿Imaynatam yanapawanchik iñiywan controlakuq kayqa piensayninchikta cuidanapaq?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[24 kaq paginapi dibujo]

¿Imatam rurachwan llumpayta mana piñanakurunapaq?

[25 kaq paginapi dibujo]

Familiapi chuya espiritumanta estudiayqa anchatam yanapakun

[26 kaq paginapi dibujo]

¿Imakunamantam librakunchik iñiyniyoq hinaspa controlakuq kaspaqa?