Skip to content

Skip to table of contents

Ita husik Maromak nia espíritu lori ita ka lae?

Ita husik Maromak nia espíritu lori ita ka lae?

Ita husik Maromak nia espíritu lori ita ka lae?

“Ita-nia espíritu mak diʼak; espíritu neʼe lori haʼu ba rai justisa nian.”—SAL 143:10.

1, 2. (a) Konta toʼok ezemplu balu neʼebé hatudu katak Maromak Jeová uza ninia espíritu santu atu ajuda ninia atan sira. (b) Maromak uza deʼit ninia espíritu santu iha situasaun espesiál ka lae? Esplika toʼok.

KUANDU ita hanoin kona-ba oinsá Maromak uza ninia espíritu santu, ida-neʼe fó-hanoin ita kona-ba saida? Karik ita hanoin kona-ba forsa boot neʼebé Gideão no Sansão hatudu. (Juíz 6:33, 34; 15:14, 15) Ka karik ita hanoin kona-ba aten-brani neʼebé ema kristaun hatudu iha apóstolu sira-nia tempu, ka karik ita mós hanoin kona-ba hakmatek neʼebé Estevão sente iha laran kuandu nia hamriik iha Sinédriu nia oin. (Apos 4:31; 6:15) Oinsá ho tempu agora? Hanoin toʼok kona-ba ksolok boot neʼebé ema sente kuandu tuir reuniaun boot internasionál sira, kona-ba hahalok laran-metin husi irmaun sira neʼebé iha komarka laran tanba sira la hola parte iha polítiku, no mós kona-ba oinsá Maromak nia povu aumenta ba beibeik liuhusi serbisu haklaken. Buat hotu neʼe hatudu kona-ba oinsá Maromak uza ninia espíritu santu.

2 Maromak uza deʼit ninia espíritu santu iha situasaun espesiál ka lae? Lae! Maromak nia Liafuan hatete katak ema kristaun “moris tuir espíritu” no “husik espíritu lori” sira. (Rom 8:5; Gal 5:25) Liafuan sira-neʼe hatudu katak espíritu santu kontinua ajuda ita iha ita-nia moris. Tan neʼe, loroloron, ita tenke husu Maromak Jeová nia espíritu atu ajuda ita atu iha hanoin neʼebé loos, atu koʼalia iha dalan neʼebé diʼak, no atu hatudu hahalok diʼak. (Lee Salmo 143:10. *) Kuandu ita husik espíritu lori ita, ida-neʼe sei ajuda ita atu hatudu hahalok neʼebé fó kmaan ba ema seluk no fó hahiʼi ba Maromak.

3. (a) Tanbasá mak ita presiza atu husik espíritu santu lori ita? (b) Ita sei koʼalia kona-ba pergunta saida deʼit?

3 Tanbasá mak importante atu ita husik espíritu santu lori ita? Tanba selae, forsa ida seluk mak sei domina ita, no forsa neʼe koko atu hapara Maromak nia espíritu santu atu ajuda ita. Forsa neʼe Bíblia bolu nuʼudar “isin nia hakarak”, no hakarak aat neʼe mai husi Adão. (Lee Galasia 5:17, MF. *) Husik Maromak nia espíritu lori ita, neʼe envolve saida? Saida deʼit mak ita bele halo atu la husik hakarak isin nian neʼebé sala atu dada ita? Mai ita hanoin kona-ba pergunta sira-neʼe nuʼudar ita koʼalia kona-ba hahalok neen tan neʼebé espíritu lori mai. Hahalok sira-neʼe mak “pasiénsia, laran-diʼak, laran-luak, fiar malu [“fiar”, MF], laran-kmaus no ukun an [“kontrola an”, MF]”.​—Gal 5:22, 23.

Laran-maus no pasiénsia haburas dame iha kongregasaun

4. Oinsá mak hahalok laran-maus no pasiénsia bele haburas dame iha kongregasaun?

4 Lee Koloso 3:12, 13. Iha kongregasaun laran, hahalok laran-maus no pasiénsia mak importante atu haburas dame. Hahalok rua neʼe, neʼebé espíritu lori mai, bele ajuda ita atu hatudu hahalok diʼak ba ema seluk, atu la sai hirus lalais kuandu ema halo buat ruma kontra ita, no atu hasees an hodi la selu aat ho aat kuandu ema hatete ka halo buat ruma neʼebé la diʼak ba ita. Se problema ruma mosu entre ita no ita-nia maluk, hahalok pasiénsia sei ajuda ita atu hadame malu fali. Sin, ita presiza duni hahalok laran-maus no pasiénsia iha kongregasaun laran tanba ita hotu mak ema sala-naʼin.

5. Saida mak akontese ho Paulo no Barnabé? Ida-neʼe hatudu saida?

5 Hanoin toʼok kona-ba buat neʼebé akontese ho Paulo no Barnabé. Sira serbisu hamutuk ba tinan barak ona atu haklaken lia-foun diʼak. Sira ida-idak iha hahalok neʼebé diʼak. Maibé dala ida, sira naʼin-rua “haksesuk malu makaʼas tebetebes, nuneʼe sira haketak malu”. (Apos 15:36-39) Ida-neʼe hatudu katak Maromak nia atan sira mós dala ruma diskute malu. Se ema kristaun ida iha problema ruma ho ninia maluk, saida mak nia bele halo atu situasaun neʼe la sai aat liután toʼo estraga sira-nia relasaun diʼak?

6, 7. (a) Antes problema ho ita-nia maluk sai manas liu, ita presiza halo tuir konsellu saida husi Bíblia? (b) Rezultadu diʼak saida mak bele mosu se ita ‘lalais atu see tilun, neineik atu koʼalia, neineik atu hirus’?

6 Bíblia hatudu katak haksesuk malu neʼebé akontese ho Paulo no Barnabé sai “makaʼas tebetebes” no karik mosu derrepente deʼit. Se ema kristaun ida sente katak nia atu sai hirus kuandu koʼalia kona-ba buat ruma ho ninia maluk, diʼak atu nia halo tuir konsellu neʼebé hakerek iha Tiago 1:19, 20, neʼebé dehan: “Ema ida-ida lalais atu see tilun bá; neineik atu koʼalia, neineik atu hirus; basá ema nia hirus la hetan Maromak nia justisa.” Karik nia bele troka buat neʼebé sira koʼalia hodi koʼalia kona-ba buat seluk, ka koʼalia fali kona-ba neʼe iha tempu seluk, ka nia mós bele laʼo sees tiha se situasaun sai manas liu.​—Prov 12:16; 17:14; 29:11.

7 Rezultadu diʼak saida mak bele mosu se ita halo tuir konsellu neʼe? Kuandu ema kristaun ida uza tempu atu sai hakmatek fali, halo orasaun kona-ba problema neʼebé mosu, no hanoin kona-ba dalan neʼebé diʼak liu atu hatán, neʼe katak nia husik Maromak nia espíritu lori nia. (Prov 15:1, 28) Ho espíritu santu nia ajuda, nia bele hatudu hahalok laran-maus no pasiénsia. Ida-neʼe ajuda nia atu halo tuir konsellu iha Efeso 4:26, 29, neʼebé dehan: “Imi hirus karik, keta halo sala. . . . Keta husik liafuan aat sai husi imi-nia ibun. Koʼalia deʼit liafuan neʼebé diʼak atu hametin imi-nia maluk nia fiar, atu nia bele halo diʼak ruma ba sira neʼebé rona nia.” Nuneʼe, kuandu ita tau hahalok laran-maus no pasiénsia nuʼudar ita-nia hatais, ida-neʼe sei ajuda ita atu haburas dame no unidade iha kongregasaun.

Hatudu laran-diʼak no laran-luak ba ita-nia família

8, 9. Saida mak laran-diʼak no laran-luak? Oinsá mak ida-neʼe kona família nia moris iha uma laran?

8 Lee Efeso 4:31, 32; 5:8, 9. Hahalok laran-diʼak no laran-luak mak hanesan anin fresku no bee malirin iha loron manas. Hahalok sira-neʼe bele ajuda família atu moris hamutuk ho kontente. Ita hatudu hahalok laran-diʼak ba ema hodi hanoin sira-nia diʼak no ida-neʼe book ita atu ajuda sira liuhusi ita-nia hahalok no liafuan. Laran-luak mós hahalok neʼebé book ita atu halo buat ruma ba ema seluk nia diʼak. Hahalok neʼe book ita atu fó buat ruma ho laran. (Apos 9:36, 39; 16:14, 15) Maibé, liafuan gregu neʼebé tradús nuʼudar “laran-luak” envolve buat seluk tan.

9 Liafuan gregu neʼe envolve hahalok neʼebé diʼak no moos. Ida-neʼe laʼós deʼit kona-ba buat neʼebé ita halo iha liʼur, maibé neʼe mós envolve ita-nia laran. Hahalok laran-luak mak hanesan ai-fuan ida neʼebé tasak hotu iha liʼur no mós iha laran. Sin, hahalok “laran-luak” neʼebé espíritu lori mai kona ema kristaun nia moris tomak.

10. Saida mak bele ajuda família atu haburas hahalok neʼebé espíritu lori mai?

10 Saida mak bele ajuda família kristaun atu bele hatudu hahalok laran-diʼak no laran-luak ba malu? Hatene didiʼak Maromak nia Liafuan mak dalan importante ida. (Kol 3:9, 10) Família nia ulun balu uza tempu uitoan iha Adorasaun Família nian semana-semana atu bele koʼalia hamutuk kona-ba hahalok sira neʼebé espíritu lori mai. Tuir loloos, la susar atu estuda kona-ba hahalok sira-neʼe. Karik ita bele uza livru sira neʼebé iha ona iha ita-nia lian, hodi haree informasaun neʼebé esplika kona-ba buat neʼebé espíritu lori mai. Ita bele uza informasaun neʼebé ita hetan hodi koʼalia hamutuk parágrafu balu deʼit semana-semana. Kuandu ita estuda, diʼak mós atu lee no koʼalia hamutuk kona-ba eskritura sira neʼebé temi iha informasaun neʼe. Hanoin kona-ba oinsá ita bele halo tuir buat neʼebé ita aprende, no halo orasaun ba Maromak Jeová atu haraik bensaun ba ita-nia hakaʼas-an. (1 Tim 4:15; 1 Joao 5:14, 15) Estuda iha dalan hanesan neʼe bele duni ajuda família atu hatudu hahalok diʼak ba malu ka lae?

11, 12. Oinsá mak família kristaun rua hetan rezultadu diʼak tanba sira estuda kona-ba laran-diʼak?

11 Feen-laʼen ida neʼebé foin kaben, hakarak atu halaʼo moris kaben nian neʼebé susesu, tan neʼe sira deside atu estuda didiʼak kona-ba hahalok sira neʼebé espíritu lori mai. Oinsá mak ida-neʼe ajuda sira? Feen neʼe hatete: “Hodi hatene katak hahalok laran-diʼak mós inklui laran-metin ba malu, ida-neʼe ajuda ami atu hatudu hahalok diʼak ba malu toʼo agora. Aprende kona-ba ida-neʼe mós ajuda ami atu la buka manán deʼit, no atu prontu fó perdua ba malu. No neʼe mós ajuda ami atu dehan ‘obrigadu’ no ‘deskulpa’ ba malu.”

12 Feen-laʼen kristaun ida seluk, neʼebé hasoru problema iha kaben laran, haree katak buat neʼebé sira falta mak hahalok laran-diʼak. Tan neʼe, sira deside atu estuda hamutuk informasaun kona-ba hahalok laran-diʼak. Oinsá mak ida-neʼe ajuda sira? Laʼen neʼe hatete: “Hodi estuda kona-ba hahalok laran-diʼak, ida-neʼe ajuda ami atu komprende katak ami presiza hatudu fiar ba malu duké haburas hanoin neʼebé sala ba malu, ami presiza buka uluk ami-nia kaben nia diʼak. Tan neʼe, ami komesa atu hanoin uluk ami-nia kaben nia presiza. Haʼu hatudu laran-diʼak hodi husik haʼu-nia feen atu fó sai buat hotu neʼebé nia hanoin no la sai hirus kuandu nia hatete buat ruma neʼebé haʼu la gosta. Atu halo ida-neʼe, haʼu tenke husik haʼu-nia hahalok foti-an. Kuandu ami komesa hatudu laran-diʼak ba malu iha ami-nia moris kaben nian, neineik-neineik ami husik hahalok atu buka manán deʼit. Hodi halo nuneʼe, ami sente kmaan duni!” Ita-nia família mós hetan rezultadu diʼak hodi estuda kona-ba hahalok neʼebé espíritu lori mai ka lae?

Hatudu fiar kuandu mesak

13. Saida mak bele estraga ita-nia relasaun ho Maromak?

13 Ema kristaun presiza husik Maromak nia espíritu atu dirije sira kuandu hamutuk ho ema seluk no kuandu mesak. Ohin loron, atividade halimar nian iha Satanás nia mundu neʼe nakonu ho foto ka filme sira neʼebé foʼer. Halimar sira-neʼe bele estraga ita-nia relasaun ho Maromak Jeová. Saida mak ema kristaun bele halo? Maromak nia Liafuan fó konsellu, hodi dehan: “Hadook an husi hahalok foʼer no moris aat, hodi simu ho haraik an liafuan neʼebé Nia tau iha imi-nia fuan basá liafuan neʼe bele soi imi.” (Tgo 1:21) Mai ita haree oinsá mak fiar neʼebé espíritu lori mai bele ajuda ita atu nafatin moos iha Maromak Jeová nia oin.

14. Tanbasá mak fasil ba ema neʼebé fiar la metin atu monu ba hahalok neʼebé sala?

14 Fiar neʼebé loos katak ita fiar Maromak iha duni no katak nia haree buat hotu. Se ita la iha fiar hanesan neʼe, fasil ba ita atu halo hahalok neʼebé sala. Hanoin toʼok kona-ba buat neʼebé akontese ba Maromak nia atan sira iha tempu uluk. Maromak Jeová fó sai ba profeta Ezequiel katak ema Israel halo buat neʼebé aat subasubar, hodi hatete: “Oh, oan-mane, ó haree ona buat neʼebé katuas sira husi umakain Israel nian halo iha nakukun laran, iha sira ida-idak nia kuartu laran neʼebé iha estátua neʼebé bahat tiha? Tanba sira hatete: ‘Jeová la haree ita. Jeová husik ona rai neʼe.’” (Eze 8:12) Ita haree oinsá mak problema neʼe mosu? Sira la fiar katak Maromak Jeová haree buat neʼebé sira halo. Ba sira Maromak Jeová hanesan la iha.

15. Oinsá mak fiar neʼebé metin ba Maromak Jeová bele proteje ita?

15 Maibé agora, hanoin toʼok kona-ba José nia ezemplu. Maski hela dook husi ninia família no ninia ema sira, maibé José lakohi atu halo sala-foʼer ho Potifar nia feen. Tanbasá? Nia hatete: “Oinsá mak haʼu bele halo hahalok aat tebes neʼe no loloos halo sala kontra Maromak?” (Gên 39:7-9) Sin, José fiar katak Maromak Jeová iha duni no haree buat hotu. Se ita mós fiar hanesan neʼe, ita sei la halo Maromak laran-kanek hodi la haree filme ka halo buat neʼebé foʼer subasubar. Ita-nia hakarak mak hanesan ema neʼebé hakerek salmu ida neʼebé dehan: “Iha haʼu-nia uma laran, haʼu sei laʼo ho laran-metin. Haʼu sei la tau iha haʼu-nia oin buat neʼebé la iha folin.”​—Sal 101:2, 3.

Proteje ita-nia laran hodi kontrola an

16, 17. (a) Hanesan hakerek iha livru Provérbios, oinsá mak “mane joven neʼebé la iha laran neʼebé diʼak” monu ba sala? (b) Hanesan hatudu iha pájina 26, oinsá mak ema ida bele monu ba sala ohin loron?

16 Kontrola an mak hahalok ida ikus neʼebé espíritu lori mai, no neʼe bele ajuda ita atu hasees an husi buat neʼebé Maromak bandu. Ida-neʼe bele ajuda ita atu proteje ita-nia laran. (Prov 4:23) Hanoin toʼok kona-ba situasaun neʼebé hakerek iha Provérbios 7:6-23. Versíkulu sira-neʼe koʼalia kona-ba “mane joven neʼebé la iha laran neʼebé diʼak” neʼebé monu ba feto-aat nia lohi. Nia tama ba feto neʼe nia lasu kuandu nia “laʼo liu besik feto neʼe nia dalan sikun”. Karik nia hakarak laʼo liu deʼit. Maski nuneʼe, nia haluha tiha katak nia laʼo ona iha dalan neʼebé beik, dalan neʼebé “envolve ninia moris rasik”.

17 Saida mak mane joven neʼe bele halo uluk atu hasees an husi sala neʼe? Hodi rona ba konsellu neʼebé dehan: “Keta laʼo bilán iha [feto neʼe nia] dalan sira.” (Prov 7:25) Buat neʼebé ita bele aprende husi situasaun neʼe mak se ita hakarak atu husik Maromak nia espíritu lori ita, ita presiza hakaʼas an atu la tau ita-nia an iha situasaun neʼebé bele tenta ita atu halo sala. Porezemplu, kuandu ema ida la hili filme ho didiʼak ka halimar deʼit iha internét, ida-neʼe bele lori nia atu laʼo iha dalan neʼebé beik hanesan “mane joven neʼebé la iha laran neʼebé diʼak”. Klaru katak kuandu haree filme ka halimar iha internét, imajen kona-ba hahalok foʼer ruma bele mosu maski nia lakohi atu haree ida-neʼe. No neineik-neineik nia bele haburas toman neʼebé aat atu haree pornografia, no neʼe sei estraga ninia laran ka konxiénsia no mós ninia relasaun ho Maromak. No ikusmai sei lori nia ba mate.​—Lee Roma 8:5-8.

18. Saida deʼit mak ema kristaun bele halo atu proteje ninia laran no hatudu katak nia kontrola an?

18 Klaru katak ita bele no tenke kontrola an hodi halo kedas buat ruma atu la haree imajen aat neʼebé mosu. Maibé, buat neʼebé diʼak liu mak atu la tau ita-nia an iha situasaun neʼebé tenta ita, loos ka lae? (Prov 22:3) Ita mós bele hatudu katak ita kontrola an se ita halo lei ruma atu proteje ita-nia an no halo tuir lei neʼe. Porezemplu, ita bele proteje ita-nia an hodi tau komputadór iha fatin neʼebé ema bele haree. Ema balu sente katak diʼak liu ba sira atu uza komputadór ka haree televizaun kuandu hamutuk ho ema seluk. Ema balu seluk deside atu la uza internét. (Lee Mateus 5:27-30.) Mai ita hakaʼas an atu halo buat hotu neʼebé ita bele atu proteje ita-nia an no ita-nia família hodi ita bele serbí Maromak Jeová ho “neon-moos, laran moos no fiar loloos”.​—1 Tim 1:5.

19. Bensaun saida deʼit mak ita simu se ita husik espíritu santu lori ita?

19 Ita simu bensaun barak hodi hatudu hahalok sira neʼebé espíritu santu lori mai. Hahalok hanesan pasiénsia no laran-maus bele ajuda atu haburas dame iha kongregasaun. Hahalok laran-diʼak no laran-luak bele ajuda família atu moris kontente. Fiar no kontrola an ajuda ita atu nafatin hakbesik ba Maromak Jeová no atu sai moos nafatin iha ninia oin. Liután neʼe, Galasia 6:8 hatete: “Nia kari karik iha toʼos espíritu nian, husi toʼos neʼe mak nia sei koʼa moris rohan-laek.” Sin, liuhusi Kristu nia sakrifísiu, Maromak Jeová sei uza ninia espíritu santu atu fó moris neʼebé la iha rohan ba sira neʼebé husik espíritu neʼe lori sira.

[Nota–rodapé]

^ par. 2 Salmo 143:10: “Hanorin haʼu atu halo Ita-nia hakarak, tanba Ita mak haʼu-nia Maromak. Ita-nia espíritu mak diʼak; espíritu neʼe lori haʼu ba rai justisa nian.”

^ par. 3 Galasia 5:17: “Tanba isin nia hakarak mak kontra espíritu, no espíritu kontra isin; tanba buat sira-neʼe kontra malu, nuneʼe buat sira neʼebé imi hakarak atu halo imi la halo.”

Oinsá ita hatán?

• Oinsá mak pasiénsia no laran-maus bele haburas dame iha kongregasaun?

• Saida mak bele ajuda ema kristaun atu hatudu hahalok laran-diʼak no laran-luak iha família laran?

• Oinsá mak fiar no kontrola an bele ajuda ema kristaun ida atu proteje ninia laran?

[Pergunta estudu nian]

[Dezeñu iha pájina 24]

Saida mak ita bele halo atu problema ruma neʼebé mosu la sai manas liután?

[Dezeñu iha pájina 25]

Estuda kona-ba hahalok sira neʼebé espíritu lori mai bele ajuda ita-nia família

[Dezeñu iha pájina 26]

Ita bele hasees an husi perigu saida deʼit kuandu ita hatudu fiar no kontrola an?