Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Ani Oona Odaseyeli ni Tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ Miitsɔɔ Wɔ Gbɛ Lɛ?

Ani Oona Odaseyeli ni Tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ Miitsɔɔ Wɔ Gbɛ Lɛ?

Ani Oona Odaseyeli ni Tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ Miitsɔɔ Wɔ Gbɛ Lɛ?

ISRAELBII lɛ enako nɔ ko tamɔ nakai dã, ni asaŋ Mizraimbii lɛ hu enako nɔ ko tamɔ nakai dã. Beni Israelbii lɛ shiɔ Mizraim lɛ, atatu kutuu ko hi amɛmasɛi ni etee nɔ ehi amɛmasɛi. Nyɔɔŋ lɛ etsɔɔ la kutuu. Kwɛ bɔ ni enɛ baaha amɛnaa akpɛ amɛhe! Shi namɔ ŋɔɔ atatu kutuu nɛɛ jɛ? Mɛni hewɔ ekɛ atatu nɛɛ ha amɛ? Aaafee afii 3,500 eho beni Israelbii lɛ na “la kɛ atatu kutuu lɛ,” shi mɛni wɔbaanyɛ wɔkase kɛjɛ bɔ ni amɛbu naakpɛɛ nii nɛɛ amɛha lɛ mli?—2 Mose 14:24.

Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ tsɔɔ mɔ ŋɔɔ ni atatu lɛ jɛ kɛ nɔ hewɔ ni ekɛha lɛ akɛ: “Shwane lɛ Yehowa nyiɛɔ amɛhiɛ yɛ atatu kutuu mli, koni etsɔɔ amɛ gbɛ, ni nyɔɔŋ hu yɛ la kutuu mli, koni eha amɛna nii, ní amɛnyiɛ shwane kɛ nyɔɔŋ.” (2 Mose 13:21, 22) Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ la kɛ atatu kutuu lɛ tsu nii kɛtsɔɔ ewebii lɛ agbɛ kɛshi Mizraim, ni ekɛtsɔɔ amɛ gbɛ yɛ ŋa lɛ nɔ. Esa akɛ amɛfee klalo koni kɛ́ atatu lɛ fã lɛ amɛnyɛ amɛnyiɛ sɛɛ. Beni Mizraim ta lɛ ni miitiu Nyɔŋmɔ webii lɛ miihe anina amɛ koni amɛtutua amɛ lɛ, atatu kutuu lɛ yaje Mizraimbii lɛ kɛ Israelbii lɛ ateŋ, ni ebu Israelbii lɛ ahe. (2 Mose 14:19, 20) Eyɛ mli akɛ atatu kutuu lɛ tsɔɔɔ gbɛ ni yɔɔ tɛ̃ɛ fe fɛɛ lɛ nɔ moŋ, shi ja Israelbii lɛ enyiɛ atatu lɛ sɛɛ dani amɛbaanyɛ amɛyashɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ.

Atatu kutuu lɛ ni hi Nyɔŋmɔ webii lɛ amasɛi lɛ ha amɛná nɔmimaa akɛ Yehowa yɛ amɛmasɛi. Eji okadifeemɔŋ nɔ ko ni tsɔɔ akɛ Yehowa yɛ amɛteŋ, ni bei komɛi lɛ ewieɔ kɛjɛɔ atatu kutuu lɛ mli. (4 Mose 14:14; Lala 99:7) Kɛfata he lɛ, atatu lɛ ha ana akɛ Mose ji mɔ ni Yehowa ehala akɛ enyiɛ maŋ lɛ hiɛ. (2 Mose 33:9) Nakai nɔŋŋ Biblia mli amaniɛbɔɔ ni atsi atatu lɛ tã yɛ mli ni no sɛɛ lɛ atsiii tã dɔŋŋ lɛ mli lɛ, atatu lɛ ma nɔ mi akɛ Yehowa ehala Yoshua akɛ eye Mose sɛɛ. (5 Mose 31:14, 15) Hɛɛ, kɛ́ Israelbii lɛ baashi Mizraim kɛyashɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ shweshweeshwe lɛ, belɛ esa akɛ amɛna odaseyeli ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ miitsɔɔ amɛ gbɛ lɛ, ni amɛnyiɛ sɛɛ.

Amɛhiɛ Je Odaseyeli lɛ Nɔ

Eeenyɛ efee akɛ, beni Israelbii lɛ na atatu kutuu lɛ klɛŋklɛŋ kwraa lɛ, amɛnaa kpɛ amɛhe. Shi dɔlɛ sane ji akɛ, naakpɛɛ nii nɛɛ ni Israelbii lɛ tee nɔ amɛna lɛ náaa amɛnɔ hewalɛ bɔ ni baaha amɛná Yehowa mli hekɛnɔfɔ̃ɔ ni gbugbaaa. Amɛwie amɛshi Nyɔŋmɔ gbɛtsɔɔmɔi lɛ shii abɔ. Beni Mizraim ta lɛ tiu amɛ lɛ, amɛnáaa hekɛnɔfɔ̃ɔ yɛ Yehowa mli akɛ eyɛ hewalɛ ni ebaanyɛ ekɛhere amɛ. Yɛ no najiaŋ lɛ, amɛfolɔ Nyɔŋmɔ tsulɔ Mose naa akɛ eekpala amɛ kɛmiiya gbele mli. (2 Mose 14:10-12) Beni abaa amɛyi kɛfo Ŋshɔ Tsuru lɛ sɛɛ lɛ, amɛwie huhuuhu amɛshi Mose, Aaron, kɛ Yehowa, ejaakɛ amɛsusu akɛ amɛnaŋ niyenii kɛ nu. (2 Mose 15:22-24; 16:1-3; 17:1-3, 7) Ni no sɛɛ otsii komɛi lɛ, amɛnyɛ Aaron nɔ ni efee shika tsinabi amaga. Bo lɛ, kwɛmɔ! Yɛ Israelbii lɛ a-nsra lɛ mli afã ko lɛ, amɛmiina la kɛ atatu kutuu, ni ji odaseyeli ni nɔ bɛ ni haa anaa Mɔ ni jie amɛ kɛjɛ Mizraim lɛ, ni yɛ afã kroko ni kɛ no teŋ jɛkɛɛɛ lɛ amɛbɔi amaga ko jamɔ, ni amɛkɛɛ akɛ: “Israel, [naa o-Nyɔŋmɔ] ni jieo kɛjɛ Mizraim shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ!” Mɛɛ “musu babaoo” po nɛ!—2 Mose 32:4; Neh. 9:18.

Atua ni Israelbii lɛ tse shii abɔ lɛ tsɔɔ akɛ amɛbuuu Yehowa akɛ amɛgbɛtsɔɔlɔ. Amɛnaagba lɛ jɛɛɛ bɔ ni amɛnaa nii amɛhaa, shi moŋ ejɛ bɔ ni amɛnaa Yehowa gbɛtsɔɔmɔi amɛhaa, kɛ agbɛnɛ bɔ ni amɛkɛtsuɔ nii amɛhaa. Amɛna atatu kutuu lɛ, shi amɛhiɛ je nɔ akɛ eji okadifeemɔŋ nɔ ko ni tsɔɔ akɛ Yehowa miitsɔɔ amɛ gbɛ. Eyɛ mli akɛ Israelbii lɛ anifeemɔi lɛ dɔ “Israel Mɔ krɔŋkrɔŋ lɛ” moŋ, shi Yehowa na amɛ mɔbɔ ni etee nɔ etsɔ atatu kutuu lɛ nɔ etsɔɔ amɛ gbɛ kɛyashi amɛyashɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ.—Lala 78:40-42, 52-54; Neh. 9:19.

Yɔsemɔ Odaseyeli ni Tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ Miitsɔɔ Wɔ Gbɛ Ŋmɛnɛ Lɛ

Nakai nɔŋŋ ŋmɛnɛ lɛ, Yehowa kɛ gbɛtsɔɔmɔi ni mli kã shi faŋŋ miiha ewebii lɛ. Yehowa haaa Israelbii lɛ diɛŋtsɛ ahala gbɛ ni amɛbaatsɔ nɔ kɛya Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ, ni nakai nɔŋŋ hu ŋmɛnɛ lɛ, ebiii ni wɔ diɛŋtsɛ wɔtao gbɛ ni kɛ wɔ baaya jeŋ hee ni ewo he shi lɛ mli. Yesu Kristo ji mɔ ni ahala akɛ asafo lɛ Hiɛnyiɛlɔ. (Mat. 23:10; Efe. 5:23) Ekɛ hegbɛ ko eha tsulɔ anɔkwafo ko, ni ji kuu ni emlibii ji Kristofoi anɔkwafoi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ. Nakai tsulɔ kuu lɛ hu holeɔ nɔkwɛlɔi yɛ Kristofoi asafo lɛ mli.—Mat. 24:45-47; Tito 1:5-9.

Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔná nɔmimaa yɛ kuu ni ji tsulɔ anɔkwafo loo tsulɔ nukpa lɛ he lɛ? Kadimɔ nɔ ni Yesu diɛŋtsɛ wie yɛ kuu nɛɛ he akɛ: “Namɔ mɔ ji tsulɔ nukpa anɔkwafo kɛ nilelɔ, ní nuŋtsɔ lɛ aaawo lɛ onukpa yɛ ewebii anɔ, koni eha amɛ amɛniyenii yɛ be ní sa mli lɛ? Ajɔɔ nakai tsulɔ lɛ, mɔ ni kɛ́ enuŋtsɔ lɛ ba ní eeebanina lɛ akɛ eefee nakai lɛ.”—Luka 12:42, 43.

No hewɔ lɛ, tsulɔ nukpa kuu lɛ ji ‘anɔkwafo,’ ni tsɔɔ akɛ ekwaŋ loo ejeŋ Yehowa, Yesu, Biblia mli anɔkwalei lɛ, loo Nyɔŋmɔ webii lɛ asɛɛ. Akɛni tsulɔ nukpa kuu lɛ ji ‘nilelɔ’ hewɔ lɛ, ekɛ gbɛtsɔɔmɔ kpakpa haa koni anyɛ atsu nitsumɔ ni he hiaa fe fɛɛ ni ji “maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa” lɛ shiɛmɔ kɛ ‘jeŋmaji fɛɛ kaselɔi’ ni aaafee lɛ. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Tsulɔ nukpa kuu lɛ boɔ enuŋtsɔ lɛ toi ni ejaa mumɔŋ niyenii kpakpai ni tswaa mɔ emaa shi yɛ “be ní sa mli.” Bɔ ni Yehowa haa ewebii lɛ ayi faa, gbɛtsɔɔmɔi ni ekɛhaa amɛ yɛ saji ni he hiaa ahe, Biblia mli anɔkwalei ni ehaa amɛnuɔ shishi jogbaŋŋ, gbɛtsɔɔmɔi ni ekɛhaa amɛ koni amɛhenyɛlɔi lɛ akanyɛ amɛbule amɛshishi, kɛ bɔ ni ebuɔ amɛtsuii kɛ amɛjwɛŋmɔi ahe koni amɛtoiŋ ajɔ amɛ lɛ ji odaseyelii ni tsɔɔ akɛ ekpɛlɛɔ tsulɔ nukpa kuu lɛ nɔ.—Yes. 54:17; Fil. 4:7.

Nyiɛmɔ Nyɔŋmɔ Gbɛtsɔɔmɔ lɛ Sɛɛ

Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔhiɛ sɔɔ gbɛtsɔɔmɔi ni Nyɔŋmɔ kɛhaa wɔ lɛ? Bɔfo Paulo kɛɛ akɛ: “Nyɛboa nyɛtsɔɔlɔi lɛ atoi ni nyɛbaa nyɛhe shi nyɛhaa amɛ.” (Heb. 13:17) Jeee be fɛɛ be nakai feemɔ yɔɔ mlɛo. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ: Ŋɔɔ lɛ akɛ oji Israelnyo yɛ Mose beaŋ. Beni nyɛnyiɛ bei abɔ ko lɛ, atatu kutuu lɛ wa kɛdamɔ shi. Ekolɛ obaabi ohe akɛ, ‘Bei enyiɛ atatu lɛ baaye yɛ biɛ? Gbi kome? Otsi? Nyɔji abɔ?’ Ni no hewɔ lɛ ekolɛ obaabi ohe akɛ, ‘Ani ehe miihia ni majie minibii lɛ fɛɛ?’ Klɛŋklɛŋ lɛ, ekolɛ obaajie nibii ni he hiaa waa lɛ pɛ. Fɛɛ sɛɛ lɛ, yɛ gbii fioo komɛi asɛɛ lɛ, akɛni onibii lɛ amligbɛlɛmɔ efee bo ahuntoo hewɔ lɛ, obaabɔi nibii lɛ fɛɛ jiemɔ. Kɛkɛ ni beni eshwɛ fioo ni obaajie onibii lɛ ogbe naa lɛ, ona akɛ atatu kutuu lɛ miiwo ehe nɔ—ni esa akɛ obɔi onibii lɛ too ekoŋŋ! Nakai feemɔ ebafeŋ mlɛo. Kɛlɛ esa akɛ Israelbii lɛ ‘afã’ oya nɔŋŋ.—4 Mose 9:17-22.

Belɛ kɛ́ wɔnine shɛ gbɛtsɔɔmɔ nɔ kɛjɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ, te wɔfeɔ wɔnii wɔhaa tɛŋŋ? Ani wɔbɔɔ mɔdɛŋ akɛ wɔkɛbaatsu nii oya nɔŋŋ? Aloo wɔyaa nɔ wɔfeɔ wɔnii taakɛ wɔfeɔ momo lɛ? Ani wɔle gbɛtsɔɔmɔi ni akɛha nyɛsɛɛ nɛɛ yɛ nibii tamɔ shĩa Biblia mli nikasemɔ feemɔ, shiɛmɔ ni ashiɛɔ ahaa mɛi ni wieɔ maŋsɛɛ wiemɔ, weku jamɔ ni akɛ he aaawo mli daa, Ajinafoi Akui ni kɛ Helatsamɔhei Shãraa lɛ ni akɛ amɛ aaafee ekome, kɛ bɔ ni esa akɛ wɔba wɔjeŋ jogbaŋŋ yɛ kpokpaa wulu nɔ kpeei ashishi lɛ he lɛ? Kɛ́ wɔkpɛlɛ ŋaawoo nɔ lɛ, no hu tsɔɔ akɛ wɔhiɛ sɔɔ Nyɔŋmɔ gbɛtsɔɔmɔ. Kɛ́ ehe bahia ni wɔkpɛ wɔyiŋ yɛ sane ko ni he hiaa he lɛ, wɔkɛ wɔhe efɔ̃ɔɔ wɔ diɛŋtsɛ wɔnilee nɔ, shi moŋ wɔkwɛɔ Yehowa kɛ esafo lɛ gbɛ kɛha gbɛtsɔɔmɔ. Ni tamɔ bɔ ni kɛ́ ahum miitswa lɛ gbekɛ ko taoɔ hebuu kɛjɛɔ efɔlɔi aŋɔɔ lɛ, nakai nɔŋŋ wɔtaoɔ hebuu kɛjɛɔ Yehowa asafo lɛ ŋɔɔ kɛ́ wɔkɛ naagbai ni tamɔ ahum kpe yɛ je nɛŋ.

Yɛ anɔkwale mli lɛ, mɛi ni nyiɛɔ Nyɔŋmɔ asafo lɛ fã ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ hiɛ lɛ yeee emuu—nakai nɔŋŋ Mose hu yeee emuu. Fɛɛ sɛɛ lɛ, atatu kutuu lɛ tee nɔ efee odaseyeli ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ ni hala Mose, ni akɛ Nyɔŋmɔ kpɛlɛɔ enɔ. Agbɛnɛ hu, kadimɔ akɛ akɛwooo Israelbii lɛ ateŋ mɔ fɛɛ mɔ dɛŋ akɛ etsɔɔ be ni esa akɛ amɛfã. Moŋ lɛ, amɛfãa yɛ “Yehowa kitã ni etsɔ Mose nine nɔ ewo lɛ naa.” (4 Mose 9:23) Belɛ, eeenyɛ efee akɛ Mose, mɔ ni Nyɔŋmɔ tsɔɔ enɔ ekɛ gbɛtsɔɔmɔ haa lɛ, ji mɔ ni kɛ gbɛtsɔɔmɔ haa akɛ amɛfã.

Ŋmɛnɛ lɛ, be fɛɛ be ni ehe bahiaa ni wɔfee tsakemɔ yɛ sane ko he lɛ, Yehowa tsulɔ nukpa kuu lɛ kɛ gbɛtsɔɔmɔ ni mli kã shi faŋŋ haa. Mɛɛ gbɛ nɔ tsulɔ nukpa lɛ tsɔɔ efeɔ nakai? Kɛtsɔ saji ni eŋmalaa yɛ Buu-Mɔɔ Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ lɛ mli, woji hei ni efeɔ, kɛ wiemɔi ni ahaa yɛ kpokpaa nɔ kpeei kɛ kpokpaa wulu nɔ kpeei ashishi lɛ nɔ. Kɛfata he lɛ, etsɔɔ nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi loo woji ni eŋmalaa kɛmajeɔ asafoi lɛ loo skul srɔtoi ni etoɔ he gbɛjianɔ kɛhaa nyɛmimɛi hii ni yɔɔ sɔɔmɔ hegbɛi yɛ asafoi lɛ amli lɛ nɔ ekɛ gbɛtsɔɔmɔi haa asafoi lɛ.

Ani oona odaseyeli ni tsɔɔ faŋŋ akɛ Nyɔŋmɔ miitsɔɔ wɔ gbɛ lɛ? Yehowa miitsɔ esafo lɛ nɔ ekɛmiitsɔɔ wɔ, ni ji ewebii lɛ, gbɛ kɛtsɔ Satan jeŋ fɔŋ nɛɛ naagbee gbii ni tamɔ ŋa ni nɔ yɔɔ oshara lɛ nɔ. No hewɔ lɛ, ekomefeemɔ kɛ suɔmɔ yɛ wɔteŋ, ni wɔyɛ shweshweeshwe.

Beni Israelbii lɛ shɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, Yoshua kɛɛ akɛ: “Nyɛle yɛ nyɛtsui mli fɛɛ kɛ nyɛsusuma mli fɛɛ akɛ nibii kpakpai fɛɛ ni Yehowa, nyɛ-Nyɔŋmɔ lɛ, wie yɛ nyɛhewɔ lɛ, emli ekome folo ekaaa shi, fɛɛ eba mli eha nyɛ, emli ekome folo ekaaa shi.” (Yosh. 23:14) Nakai nɔŋŋ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, Nyɔŋmɔ webii ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ baayashɛ jeŋ hee ni awo he shi lɛ mli. Shi akɛ aŋkroaŋkroi lɛ, kɛ́ wɔbaayashɛ jeŋ hee lɛ mli lɛ, ehe miihia waa ni wɔjɛ heshibaa mli wɔná he miishɛɛ akɛ wɔbaanyiɛ Nyɔŋmɔ gbɛtsɔɔmɔ sɛɛ. Belɛ, nyɛhaa wɔ fɛɛ wɔyaa nɔ wɔyɔseɔ odaseyeli ni tsɔɔ akɛ Yehowa miitsɔɔ wɔ gbɛ lɛ!

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 5]

Yehowa asafo lɛ tsɔɔ wɔ gbɛ ŋmɛnɛ

Nibii ni ajieɔ kpo yɛ kpeei ashishi

Teokrase skul srɔtoi

Tsɔsemɔ ni wɔnáa yɛ kpeei kɛha shiɛmɔyaa shishi