Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Gbami 3. Hiɔ

Gbami 3. Hiɔ

Gbami 3. Hiɔ

“Hiɔhi nɛ a ngɛ gbeye maa . . . nu nihi.”​—LUKA 21:11, Contemporary English Version.

● Bonzali, nɛ e tsuɔ ní kaa dɔkita a ngɛ Afrika ma ko nɛ ta ba ngɛ mi ɔ mi. E pee nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ e ma nyɛ konɛ e kɛ ye bua nihi nɛ a tsuaa sika tsu nɛ Marburg * hiɔ ɔ nu mɛ nɛ a miɔ nɛ a ma gbo ɔ. E bi nɛ hiɔ tsali nɛ a ngɛ ma ngua amɛ a mi ɔ nɛ a ba ye bua lɛ kɛ hyɛ hiɔtsɛmɛ ɔmɛ a nɔ, se nɔ ko bɛ. Nyɔhiɔ eywiɛ se ɔ, ni komɛ ba konɛ a ba ye bua lɛ, se jamɛ a be ɔ mi ɔ, Bonzali gbo momo. E ná Marburg hiɔ ɔ eko kɛ je nihi nɛ e ngɛ mɛ hyɛe ɔ a ngɔ.

MƐNI LƐ AMANIƐ BƆMI TSƆƆ? Hiɔ slɔɔtohi nɛ nuɔ wa fafali ɔ (kaa nimonia), mi mi plɛmi (puemi), HIV/AIDS, hwlɔmi yaya, kɛ asla ji gbenɔ hiɔ komɛ nɛ a ngɛ adesahi a nya gbae wawɛɛ. Lingmi nɛ ɔ, nimli abɔ nɛ hiɔ enuɔ nɛ ɔmɛ gbe ɔ maa su ayɔ nyɔngma kɛ e nya akpe kpaago. Lɔ ɔ ji kaa ngɛ jeha fɛɛ jeha mi ɔ, hiɔ nɛ ɔmɛ gbeɔ nɔ kake ngɛ tsuifia etɛ fɛɛ tsuifia etɛ mi.

NÍ KOMƐ NƐ NIHI DEƆ? Nihi ngɛ je ɔ mi ɔ a he ngɛ hiɛe wawɛɛ, lɔ ɔ he ɔ, bɔ fɛɛ bɔ nɛ ji ɔ, hiɔ hu maa pɔ he. Nɛ jã nɔuu nɛ hiɔ ma nyɛ ma sã nihi babauu hulɔ.

ANƐ NƆ́ NƐ A DEƆ Ɔ JI ANƆKUALE LO? Adesahi a he hiɛ wawɛɛ ngɛ je ɔ mi. Se kɛ̃ ɔ, adesahi pee klamahi nɛ a nyɛɔ kɛ naa hiɔhi, a bɔɔ mɔde nɛ a tsiɔ ekomɛ a nya, nɛ a tsaa ekomɛ hulɔ. Lɛɛ anɛ, e sɛ nɛ hiɔhi nɛ a ngɛ adesahi a nya gbae ɔ nɛ ba si lo? Se amlɔ nɛ ɔ mohu nɛ hiɔhi pɔ he wawɛɛ.

KƐ O SUSU KƐƐ? Anɛ o susu kaa adesahi ngɛ nɔ́ nae ngɛ hiɔhi a dɛ mi kaa bɔ nɛ Baiblo ɔ gba kɛ fɔ si ɔ lo?

Zugba mimiɛɛmihi, hwɔ, kɛ hiɔ ji ní komɛ nɛ a ngɛ nimli ayɔhi abɔ a nya gbae wawɛɛ. Nimli ayɔhi abɔ hu naa nɔ ngɛ a nyɛmimɛ adesahi nɔuu a dɛ mi. Ni komɛ naa nɔ́ ngɛ nihi nɛ e sa kaa a po a he piɛɛ ɔ po a dɛ mi. Mo kadi nɔ́ nɛ Baiblo ɔ gba kɛ fɔ si kaa e maa ya nɔ.

[Sisi ningma]

^ kk. 3 Marburg Hemorrhagic ji asla nɛ Ebola muawa a he nɔ ko kɛ baa.

[Munyu nɛ a ma nɔ mi]

“E ngɛ gbeye wawɛɛ kaa jata aloo lohwe awi yelɔ ko maa gbe mo. Se e ngɛ aywilɛho wawɛɛ kaa hiɔ ko nɛ ngɛ mo nitsɛ o nɔmlɔ tso ɔ mi ɔ maa gbe mo. Nɛ e ngɛ aywilɛho hu kaa o maa na kaa hiɔ nɛ ɔ nu ni kpahi nɛ e ngɛ mɛ gbee”​—MICHAEL OSTERHOLM NƐ E JI EPIDEMIOLOGIST.

[Nihi Nɛ Ha Foni ɔ He Blɔ]

© William Daniels/Panos Foni ɔmɛ