Buporofiti 3. Magwele
Buporofiti 3. Magwele
“Bathu ba nowo . . . gwala magwele a ka bangalala.”—LUKA 21:11, Contemporary English Version.
● Bonzali, nshingi we ipatela mu shango ingwe ye Africa i no dziyidziwa ne nghwa ye bathu bayo, u no thama ku tukununu kwa a nga khona ku lapa bashingi be maini (mine) mu toropo iye ba no bulawa ne bugwele gwe Marburg. * Wa ka kumbila batsho mu ng’anga dze toropo wulu ngono dzi ka si mbatshe. Batsho ya ka swika shule kwe mingwedzi ili 4, ngono Bonzali a chi fa. Bashingi be maini ba a ka e gwisa ku chidza ba ka nlonga bugwele gwe Marburg.
MABAKA A NO LAKIDZA INI? Magwele e mapapu (a nonga pneumonia), magwele e ku tizhisiwa ne ntumbu, HIV/AIDS, tuberculosis, ne malaria a angwe e magwele a no khataza bathu kwazo. Mu gole lingwe ngwenu, magwele iyawa a li 5 a ka bulaya bathu ba nga bo 10.7 miliyoni. Ne matama angwe, ko kumbuligwa kuti magwele iyawa a no bulaya nthu ngompela mu dzisekondi dzingwe ne dzingwe dzili thatu mu gole.
INI CHI NO DUMIWA KA NJINJI? Palo ye bathu mu shango i no dwilila i paphidzika, ndizo bo ku na dzimbiko dzi njinji dze magwele. Ku na bathu banjinji ba nga dilana magwele.
A KU DUMA IKOKO KO HWIKALA? Palo ye bathu mu shango ya ka paphidzika kwazo. Ngono bukhoni gwe ku thathuba, ku laula ne ku lapa magwele gwa ka paphidzika bo. Ne zila iyeyi, a ku to hwikala kuti bugwele ne zila ya gu no ama bathu nayo ku tapudzike? Dumbu, ko shingikala koga chi no leyana na ichecho.
IWE U KA TINI? A bathu ba no dziyidziwa ne magwele a ka bangalala se kwa kwa lebela mbeli Baibili?
Ku tengenyeka kwe shango, bhamba, ne bugwele zwi na masimba a si nga boneke a no khataza kwazo dzimiliyoni dze bathu. Dzimiliyoni njinji dzo dziyidziwa ne bathu bangwe—bunji go tshambilidzigwa na ibabo ba ka fanila ku ba bakilila. Elanjele kuti buporofiti gwe Baibili gu kati kowo shingikalani.
[Nkwalo u kusi]
^ ndi. 3 Marburg Hemorrhagic Fever i bugwele gu no dwa mu vairasi i no yendidzana ne bugwele gwe Ebola.
[Matama a no chenesa itshwantsho]
“Ku nga hwisa zogwadza ha nthu a nga jiwa ne shumba kene chingwe cha ka jalo, ngono ko hwisa zogwadza ne zila i no fanana koga ku jiwa ne bugwele gungwe gwa ka ipa ne ku bona ichechi chi shingikalila bangwe bo.”—MICHAEL OSTERHOLM WE EPIDEMIOLOGIST.
[Ku no Dwa itshwantsho]
© William Daniels/Panos Pictures