Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

3. Chamel

3. Chamel

3. Chamel

«Tsatsal chamel» (LUKAS 21:11).

● Li Bonzalie jaʼ jun j-abtel li ta klinika te ta Africae xchiʼuk jaʼ toʼox yechʼel li paskʼope, la spas ti bu kʼalal xuʼ yuʼun sventa xpoxta li jmineroetik ta skoj ti tsakatik ta jtos virus li te ta Marburgoe. * Li Bonzalie la skʼan batel koltael ta stojolal j-abteletik ta jun mukʼta lum, pe jalil mas ta chanib u sventa xkʼot li koltaele. Pe chamem xa ox kʼot staik li Bonzalie, yuʼun la xkuchbe xchamel li jmineroetik ti oy ox ta yoʼonton tskoltae.

LI KʼUSI NABILE. Epal krixchanoetik chchamik li ta neumoniae, ta tsaʼnel, ta sida, ta sak-obal xchiʼuk ta sik-kʼokʼ (malaria). Li voʼtos chamel taje la smil 11 miyon krixchanoetik li ta 2004.

LI KʼUSI TSNOP JUNANTIKE. Yantik xa x-epaj li krixchanoetik ta spʼejel balumile, jaʼ yuʼun chkuchbe sba xchamelik xchiʼuk jech ch-ipajik-o.

¿MI JAʼ MELEL TAJE? Melel onoʼox ti yantik xa x-epaj li krixchanoetik ta spʼejel balumile, pe avie oy xa mas poxiletik sventa mu stsatsaj batel li chamele, jaʼ yuʼun mas xa jutuk ch-ipaj krixchanoetik ti jechuke.

¿KʼUSI CHANOP? ¿Mi tsatsajem xa chavil li chameletik jech kʼuchaʼal yaloj xa onoʼox li Vivliae?

Ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik chil svokolik ta skoj li nikele, viʼnal xchiʼuk chameletik. Jech xtok, ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik muʼyuk chichʼik chabiel o chichʼik utsʼintael. Jkʼeltik batel albil kʼopetik ti jaʼ chalbe skʼoplal ta sventa taje.

[Tsʼib ta yok vun]

^ par. 3 Li fiebre hemorrágica ti lik ta Marburgoe xkoʼolajtik kʼuchaʼal Ébola.

[Tsʼib ti mukʼtik sletraile]

«Toj xibal sba tajek kʼu yelan tsmilutik jkot leon o yan jtiʼvanej chonbolome, jaʼ jech li chamel ti te jkuchojtik ta jbekʼtaltike, toj echʼ xa noʼox xibal sba ta kʼelel ta skoj ti ep krixchanoetik chcham ta skoj li chamel taje» (MICHAEL OSTERHOLM, EPIDEMIÓLOGO).

[Stojel ta vokol]

© William Daniels/Panos Pictures