مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

3.‏ كېسە‌للىكلە‌ر

3.‏ كېسە‌للىكلە‌ر

3.‏ كېسە‌للىكلە‌ر

‏«يۇ‌قۇ‌ملۇ‌ق كېسە‌للىكلە‌ر تارقىلىدۇ».‏—‏لۇ‌قا 21:‏11‏.‏

● ئافرىقىدىكى ئىچكى ئۇ‌رۇ‌ش پاتقىقىغا پاتقان بىر دۆلە‌تتە بونزالى ئىسىملىك ئاممىۋى ساغلاملىق ئىشلىرى ئە‌مە‌لدارى ئۆز يېزىسىدا ماربۇ‌رگ ۋىرۇ‌سىدىن يۇ‌قۇ‌ملىنىپ ئۆلۈۋاتقان كان ئىشچىلىرىغا ياردە‌م بېرىشكە تىرىشقان ئىدى.‏ ئە‌مما،‏ ئۇ‌نىڭ قولىدىن كۆپ ئىش كە‌لمىگە‌ن.‏ ئۇ‌نىڭ چوڭ شە‌ھە‌ردىكى ئە‌مە‌لدارلاردىن سورىغان ياردىمى جاۋابسىز قالدى.‏ ئاخىرى،‏ تۆت ئايدىن كېيىن ياردە‌م كە‌لگە‌ن.‏ بىراق،‏ بۇ ۋاقىتتا بونزالى ئاللىقاچان ئۆلۈپ كە‌تكە‌نىدى.‏ چۈنكى،‏ ئۇ كانچىلارنى قۇ‌تقۇ‌زىمە‌ن،‏ دە‌پ ئۆزى ماربۇ‌رگ ۋىرۇ‌سىدىن يۇ‌قۇ‌ملانغان.‏

دە‌لىل-‏ئىسپاتلار نېمىنى كۆرسىتىدۇ؟‏

پە‌قە‌ت 2004-‏يىلنىڭ ئىچىدىلا تۆۋە‌ن نە‌پە‌س يوللىرى ياللۇ‌غلىرى (‏ئۆپكە ياللۇ‌غى)‏،‏ ئىچ سۈرۈش،‏ ئە‌يدىز كېسىلى،‏ سىل كېسىلى ۋە بە‌زگە‌ك قاتارلىق خە‌تە‌رلىك كېسە‌للىكلە‌ر سە‌ۋە‌بلىك،‏ تە‌خمىنە‌ن 10مىليون 700 مىڭ كىشى ھاياتىدىن ئايرىلغان.‏ باشقىچە ئېيتقاندا،‏ بىر يىل ئىچىدە،‏ ھە‌ر ئۈچ سېكۇ‌نتتا بىر ئادە‌م ئۆلگە‌ن.‏

كە‌ڭ تارقالغان كۆز قاراش.‏

دۇ‌نيا نوپۇ‌سى كۈندىن-‏كۈنگە كۆپە‌يگە‌چكە،‏ كېسە‌لگە گىرىپتار بولىدىغانلارنىڭ سانىنىڭ كۆپىيىشى ھە‌يران قالارلىق ئە‌مە‌س.‏

بۇ ھە‌قىقە‌تە‌ن شۇ‌نداقمۇ؟‏

راست،‏ دۇ‌نيا نوپۇ‌سى ھە‌قىقە‌تە‌ن كۆپە‌يمە‌كتە.‏ ئە‌مما،‏ كېسە‌للىكلە‌رنى ئېنىقلاش،‏ نازارە‌ت قىلىش ۋە داۋالاشتا ئادە‌ملە‌ر كۆپ ئۇ‌تۇ‌قلارغا ئېرىشىۋاتىدۇ.‏ مە‌نتىقىگە ئۇ‌يغۇ‌ن پىكىر يۈرگۈزسە‌ك،‏ ئىلىم-‏پە‌ن يۈكسە‌ك دە‌رىجىدە تە‌رە‌ققىي قىلۋاتقان دە‌ۋردە كېسە‌للىكلە‌ر ئازىيىپ،‏ سالامە‌تلىككە تە‌سىرى قىلالمايدىغان ھالە‌تكە كېلىشى كېرە‌ك ئە‌مە‌سمۇ؟‏ لېكىن،‏ كېسە‌لگە گىرىپتار بولغانلارنىڭ سانى ئازلاشنىڭ ئورنىغا،‏ ئۇ‌لار تېخىمۇ كۆپە‌يمە‌كتە.‏

سىز قانداق ئويلايسىز؟‏

مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا ئېيتىلغاندە‌ك،‏ ئادە‌ملە‌ر يۇ‌قۇ‌ملۇ‌ق كېسە‌للە‌ر تۈپە‌يلىدىن قاتتىق ئازاب-‏ئوقۇ‌بە‌ت چېكىۋاتامدۇ؟‏

يە‌ر تە‌ۋرە‌شلە‌ر،‏ ئاچارچىلىق ۋە كېسە‌للىكلە‌ر مىليونلىغان ئىنسانلارغا زىيان سېلىۋاتقان بالايىئاپە‌تلە‌ردۇ‌ر.‏ بۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ كۆپلىگە‌ن ئادە‌ملە‌ر ئۆز يېقىنلىرى تە‌رىپىدىن ئازاب-‏ئوقۇ‌بە‌تلە‌رگە دۇ‌چار بولىۋاتىدۇ،‏ ھە‌تتا ئۇ‌لارنى قوغداشقا تېگىشىلىك كىشىلە‌ر،‏ ئۇ‌لارغا زىيانكە‌شلىك قىلىۋاتىدۇ.‏ كېيىنكى ماقالىدە،‏ بۇ توغرۇ‌لۇ‌ق مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا نېمىلە‌ر بېشارە‌ت قىلىنغانلىقىنى بىلىسىز.‏

‏[قىستۇ‌رما تېكىسىت]‏

شىر ياكى باشقا يىرتقۇ‌چ ھايۋانغا يە‌م بولۇ‌ش بە‌ك قورقۇ‌نچلۇ‌ق.‏ بىراق،‏ ئىچىڭىزدىن قانداقتۇ بىر يۇ‌قۇ‌ملۇ‌ق كېسە‌لگە يە‌م بولۇ‌ش تېخىمۇ قورقۇ‌نچلۇ‌ق.‏ بۇ‌نداق ئىشلارنى ئە‌تراپىمىزدىكى ئادە‌ملە‌ر بېشىدىن ئۆتكۈزۈۋاتىدۇ.‏—‏ۋابا كېسە‌للىكلىرى ساھە‌سىدىكى تە‌تقىقاتچى مايكىل ئوستېرخولم.‏

‏[رە‌سىم]‏

© William Daniels/‏​Panos Pictures