သင် သိပါသလား

ဖွင့်ပါ

သင် သိပါသလား

သင် သိပါသလား

ကျမ်းစာမှာ ဖော်ပြတဲ့နာမည်တွေနဲ့ ရှေးခေတ် ရွှံ့စေးတံဆိပ်တွေမှာပါတဲ့ နာမည်တွေမှာ ဘာဆင်တူချက်တွေရှိသလဲ။

▪ ရှေးအချိန်တုန်းက အရေးကြီးတဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေကိုလိပ်၊ ကြိုးနဲ့ချည်၊ ကြိုးထုံးပေါ်မှာ စိုစွတ်တဲ့ ရွှံ့စေးတုံးတင်ပြီး အဲဒီအပေါ် တံဆိပ်တုံးတစ်ခုနဲ့ ထုလိုက်တယ်။ စာရွက်စာတမ်းတွေကို လက်မှတ်ထိုးဖို့၊ သက်သေဖြစ်စေဖို့၊ အစစ်အမှန်ဖြစ်ကြောင်းပြဖို့ အဲဒီလိုလုပ်တာဖြစ်တယ်။

တစ်ခါတလေ လက်စွပ်တွေထဲမှာ တံဆိပ်တွေပါရှိပြီး အဲဒါတွေကို တန်ဖိုးကြီးပစ္စည်းတွေအဖြစ် သတ်မှတ်တယ်။ (ဧသတာ ၈:၈; ယေရမိ ၃၂:၄၄) အဲဒီတံဆိပ်က ပိုင်ရှင်အမည်၊ သူ့ရဲ့ရာထူးနဲ့ သူ့ဖခင်ရဲ့အမည်ကို ဖော်ပြလေ့ရှိပါတယ်။

သုတေသီတွေဟာ ရှေးခေတ်ရွှံ့စေးတံဆိပ် ရာပေါင်းများစွာကို တွေ့ ရှိခဲ့ကြတယ်။ တံဆိပ်တချို့ပေါ်မှာဆိုရင် ကျမ်းစာမှာပါတဲ့ လူတွေရဲ့အမည်တွေကို ဖော်ပြထားတယ်။ ဥပမာ၊ ယုဒနိုင်ငံ ရှင်ဘုရင်နှစ်ဦးရဲ့ ကိုယ်ပိုင်တံဆိပ်တွေလို့ ယူဆရတဲ့ ရွှံ့စေးတံဆိပ်တွေကို ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်တွေ တွေ့ ရှိခဲ့ကြတယ်။ တံဆိပ်တစ်ခုပေါ်မှာ “ယုဒရှင်ဘုရင် ယေဟိုတမ် [ယောသံ] [ရဲ့သား] အာခတ် ပိုင်ဆိုင်သည်” လို့ရေးထားတယ်။ နောက်တံဆိပ်တစ်ခုပေါ်မှာတော့ “ယုဒရှင်ဘုရင် အာခတ် [ရဲ့သား] ဟေဇကိပိုင်ဆိုင်သည်” လို့ရေးထားတယ်။ (၄ ရာ. ၁၆:၁၊ ၂၀) အာခတ်နဲ့ ဟေဇကိတို့ဟာ ဘီစီအီး ရှစ်ရာစုအတွင်း နန်းစံခဲ့ကြပါတယ်။

ကျမ်းစာဇာတ်ကောင်တွေ ပိုင်ဆိုင်တယ်လို့ ယူဆရတဲ့ တံဆိပ်တုံးထုထားတဲ့ ရွှံ့စေးတံဆိပ် အတော်များများကို ပညာရှင်တွေ လေ့လာဆန်းစစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီကျမ်းစာဇာတ်ကောင်တွေထဲမှာ ယေရမိရဲ့စာတွေထဲက ဗာရုတ် (ယေရမိရဲ့အတွင်းရေးမှူး)၊ ဂေမရိ (“ရှာဖန်သား”)၊ ယေရမေလ (ဘုရင့် “သားတော်”)၊ ယေဟုကလ (“ရှေလမိသား”) နဲ့ စရာယ (ဗာရုတ်ရဲ့ ညီအစ်ကို) စတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေလည်း ပါဝင်တယ်။—ယေရမိ ၃၂:၁၂; ၃၆:၄၊ ၁၀၊ ၂၆; ၃၈:၃; ၅၁:၆၀။

သမ္မာကျမ်းစာမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ နေ့အချိန်တွေက ဘယ်လိုကွာခြားသလဲ။

▪ “နံနက်အချိန်၊” “မွန်းတည့်အချိန်၊” နဲ့ “ညနေချမ်းအချိန်” စတဲ့အသုံးအနှုန်းတွေကို ဟေဗြဲကျမ်းစောင်တွေမှာ ဖော်ပြထားတယ်။ (ကမ္ဘာဦး ၂၄:၁၁၊ ခမ; ၃ ရာ. ၁၈:၂၆) ဟီဘရူးလူမျိုးဟာ ညကို လေးနာရီခန့်စီရှိတဲ့ အပိုင်းသုံးပိုင်းနဲ့ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခဲ့ပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ အပိုင်းလေးပိုင်းနဲ့ ပိုင်းခြားတဲ့ ဂရိနဲ့ရောမလူတွေရဲ့ စနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ကြတယ်။ ယေရှုလည်း ဂရိနဲ့ရောမလူတွေရဲ့စနစ်ကို အသုံးပြုခဲ့တယ်ဆိုတာ ကိုယ်တော်ရဲ့ဒီစကားတွေက ဖော်ပြတယ်– “အိမ်ရှင်သည် ညဦးယံအချိန်၊ သန်းခေါင်ယံအချိန်၊ ကြက်ဦးတွန်ချိန်၊ မိုးသောက်ယံအချိန်တို့တွင် အဘယ်အချိန်၌ ရောက်လာမည်ကို သင်တို့မသိသောကြောင့် စောင့်နေကြလော့။” (မာကု ၁၃:၃၅) “ညဦးယံအချိန်” က နေဝင်ချိန်ကနေ ညကိုးနာရီအထိ ဖြစ်တယ်။ သန်းခေါင်ယံအချိန်က ည ၁၂:၀၀ မှာ ကုန်ဆုံးပြီး “ကြက်ဦးတွန်ချိန်” က မနက်သုံးနာရီခန့်မှာ ကုန်ဆုံးတယ်။ မိုးသောက်ယံအချိန်ကတော့ မနက်သုံးနာရီခန့်ကနေ နေထွက်ချိန်အထိ ဖြစ်ပါတယ်။ ယေရှု ဂါလိလဲအိုင်ပေါ် လမ်းလျှောက်ခဲ့တဲ့အချိန်က “မိုးသောက်ယံအချိန်” အတွင်းမှာ ဖြစ်တယ်။—မဿဲ ၁၄:၂၃-၂၆။

ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်မှာ “နာရီ” ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းက နေထွက်ချိန်ကနေ နေဝင်ချိန်အထိ ရေတွက်ရင် နေ့တာ ဆယ့်နှစ်နာရီထဲက ကြာချိန် တစ်နာရီအပိုင်းအခြားကို ရည်ညွှန်းတယ်။ (ယောဟန် ၁၁:၉) အစ္စရေးနိုင်ငံမှာ နေထွက်ချိန်နဲ့ နေဝင်ချိန်က ရာသီဥတုအလိုက် ပြောင်းလဲသွားတဲ့အတွက် အများအားဖြင့် “ခြောက်နာရီခန့်” စသဖြင့် ဖြစ်ရပ်တစ်ခုရဲ့ အနီးစပ်ဆုံးအချိန်ကိုပဲ ဖော်ပြတယ်။—တမန်တော် ၁၀:၉။

[စာမျက်နှာ ၁၅ ပါရုပ်ပုံ]

ဟေဇကိနဲ့အာခတ် (အရှေ့)၊ ဗာရုတ်ဖြစ်နိုင်တဲ့(အနောက်) အမည်တွေပါရှိတဲ့ ရွှံ့စေးတံဆိပ်များ

[Credit Lines]

အနောက်– Courtesy of Israel Museum, Jerusalem

အရှေ့– www.BibleLandPictures.com/ Alamy

[စာမျက်နှာ ၁၅ ပါရုပ်ပုံ]

ရောမအင်ပါယာခေတ်ကနေနာရီ (ဘီစီအီး ၂၇-စီအီး ၄၇၆)

[Credit Line]

ကင်းမျှော်စင်