Magnova Ndaty ty Baiboly

INO ty nahavy ty mpihira malaza raike toy hiala amy ty asa’e, mba hanjare mpitory marain-tsy hariva? Nagnino ro nanjare ndaty soa fagnahy ty ndaty raike malaso toy, ie amy izao nirehafe o mpitsarao fa tsy hiova sasa? Ho trea’o amy tantara retoagne ty vale’e.

“Tsy Misy Mahay Manompo Tompo Roe.”​—ANTOLINA ORDEN CASTILLO

NATERAKE TAMY: 1962

FIRENENA: ESPAINA

FIAIGNA’E TALOHA: MPIHISA TANTARA AN-TSEHATSE SADY MPIHIRA

TY FIAIGNAKO TALOHA: Naterake ta Tresjuncos, tanàgne kedekede amy ty faritse atao tihoe La Manche raho. Mpambole ty keleiako. Katolika ty reneko, faie Protestanta ty babako. Nampianare i baba hagnaja o Baibolio raho. Treako namaky Baiboly mateteke ka reke. Faie tineza i nene tamy ty fivavahagne Katolika raho sady nindese’e namonje Lamesa isake Lahady.

Niala tan-tanàgne tao raho tamy ty raho ni-15 taogne sady niharo toboke tamy i zokeko ampela zay ta Madrid teto. Nimanigne i baba naho i nene raho, faie zatse ty fiaignagne tan-drova bey atoy avao raho tamy ty fara’e. Niara-niasa volagne tsiampeampe tamy i mpihisa tantaran-kira espaniola rey raho tamy ty zaho ni-17 taogne. Tena niteako ty nifiaignako tamy izay, le tapa-kevetse hanjare ho mpihisa tantara an-tsehatse raho. Nialako i fianarako sekreteray, le niarake nihira tamy i mpihisa tantara an-kira espaniola sambe hafa rey raho. Niarake tamy ty rahalahy ty namako ka raho tamy izay. Nahatsapa ho malio hakeo raho satria nanagne asa soa naho vola bey vaho ndaty teagne.

Nitete i Espaina niarake tamy ty mpihisa tantara an-kira sambe hafa raho. Nitete tane hafa ka zahay, agnisa izay ty Costa Rica, Ekoatera, Kolombia, naho i Venezoelà. Niarake nihira tamy ty mpihira sambe hafa ka raho, agnisa izay ty nandrambe anjara tamy ty fete malaza atao tihoe “La movida madrileña” ta Madrid teto. Nanjare nalaza ty raike tamy i mpihira niarahako rey sady izaho ty tena mpihira tamy izay.

Teako i asay faie tsy teako ty findesan-tegna raty tao. Nanjare nifantoke loatse tamy ty vatako naho tamy ty lazako ka raho. Nitao soa amy ty raha haneko ka raho le nanjare narare satria zara’e naho nihinagne ndra nihinagne maro avao faie naloako naho fa niavy eo.

Ty hanjare mpihisa tantara an-tsehatse avao ty tena tanjoko. Nekegne hianatse tamy ty Lakilasy Fianaragne Teatra ta Madrid teto raho tamy ty fara’e. Nampianaregne anay fa mila mikezake mamoake ty fihetseham-po’ay naho ty ahy i ndaty hisaegney zahay naho fa mihisa. Tsapako fa tsy nanagne fihetseham-po raho naho fa nampihatse izay. Nanjare tsy le nampiseho ty tena toetseko raho sady nanjare tea tegna.

TY NAGNOVA TY BAIBOLY TY FIAIGNAKO: Fantako fa mila mikezake raho naho te ho soa toetse. Faie tsy haiko ty hanombohako aze. Nandeha amy ty fiangonagne ara-pilazantsara a Madrid etoagne raho. Fa niarake tamy i baba naho i nene nandeha agne raho tie taloha. Nivavake taman’Andrianagnahare ka raho sady nanognogne ty agnaragne tihoe Jehovah.

Nisy Vavolombelo i Jehovah niavy ty tan-tragnoko teo tsiela tafara izay. Nazoto nandineke ty Baiboly niarake tamy iareo raho, faie nitohereko ka ty ankamaroa ty fampianara’e. Faie tena nanam-paharetagne ty Esther, i Vavolombelogne nampianatse ahỳ. Tena tea ahy naho soa fagnahy tamako iareo keleian-draike. Niarake nivory tamy ty Vavolombelo i Jehovah raho sady tsy ela avao le nitsapako fa nahatrea i hamarenagne nipaliaveko fa elay raho.

Maro ty asa afake nataoko naho fa nivita ty fianarako teatra. Nahazo anjara tamy ty tantara an-tsehatse raike raho. Naseho tamy ty fanoagne teatra raike malaza ta Madrid eto io. Faie tsapako ka fa tsy maintsy nagnomey ty fotoako iaby i teatray raho, naho te hanjare mpihisa an-tsehatse mahay.Tapa-kevetse areke raho fa hipay asa hafa mba hahafahako hifantoke amy ty fanompoagne an’Andrianagnahare. Tsapako fa tena maregne i reha i Jesosy tihoey: “Tsy misy mahay manompo tompo roe, fa ty raike ho heje’e le ty raike ho tea’e, ndra ty raike hipiteha’e le ty raike hambanembane’e. Tsy mahay manompo an’Andrianagnahare naho ty Harena nareo.” (Matio 6:24) Tsy nitovy hevetse amako i ajalahy niarahako tagnate ty valo taogney, le nisarahako reke. Tsy nimora tamako zay.

TY SOA NIRAMBESEKO: Miasa tapa-potoagne raho hinane zao, sady mampihisa o ndaty antetseo ty asako. Afake mandany ty ankamaroa ty fotoako hampianaragne Baiboly ty ndaty mirehake arabo amy ty faritse misy anay eto areke raho. Tsy maintsy mikezake mafe mianatse o firehake vaovao iohoe raho. Faie tena teako ty mizara ze raha fanjaka nianarako amy ze ndaty te hianatse ty miomba an’Andrianagnahare.

Tsy mahatsapa ho tsy managne fihetseham-po nanahake tamy iraho nianatse teatray sasa raho hinane zao. Manjare tsapako fa tena misy dika’e ty fiaignako. Nagnampe ahy ty Jehovah mba hanjare ndaty fara’e fanjaka sady tena sambatse.

“Afake Magnaporofo Raho fa Diso ty Reha i Mpitsaray.”​—PAUL KEVIN RUBERY

NATERAKE TAMY: 1954

FIRENENA: ANGLETERA

TY FIAIGNA’E TALOHA: MALASO MPAMONO NDATY

TY FIAIGNAKO TALOHA: Naterake ta Dudley tao raho. Tanàgne maro orinasa a Midlands Ahandrefagne agne o tanàgne iohoe. Mbe kedekede raho le fa nirisihe i baba ho tea mamaky teny. Nirisihe’e ho tea o raha finorogneo ka raho, ndra tie nirehafe’e aza fa nivoatse erike i raha rey. Nampianare’e ahy fa tsy misy ty Andrianagnahare. Nampandehane iareo amy i nene hianatse Sekoly alahady tamy ty Fiangonagne Metodista raho, ndra tie teo aza zay.

Nahatrea ajalahy maromaro nagnoro sambo raike nitoly tamy ty figaran-tsambo teo raho tamy ty zaho 8 taogne. Niavy i polisy rey, faie natahotse raho, le tsy nahavany nirehake ty maregne. Nampitahore i ajalahy rey raho tamy izay tsy nirehake. Ndra i raho ka ty nisaragne ho nanao i rahay, le tena niboseke raho. Sinimbako i lakilasỳ naho i fiangonagney vaho ty orinasa ila’e tan-tanàgne teo, le teo amy ty agn’arivo’e dolara ty vily ty raha simba. Fa namaky tragno naho famarotagne ka raho tamy ty raho 10 taogne. Nanjare tea nagnoro raha raho, le mateteke ro nagnoro tragno naho tomabile o ndaty. Nirehafe i mpampianatsey tie fa tsy folake sasa raho.

Nahatrea boke miomba ty masimasy raho tamy ty raho 12 taogne, le namboatse hatae pisake natao mba hagnonteneagne o demoniao. Tsy nino an’Andrianagnahare ty baba naho i nene, le nihevetse iareo tie fihisagne avao ty fifandrambesagne amo o demoniao fa tsy magnoho-doza sady hagnampe ahy mba tsy hahatrea olagne. Faie mateteke nampiakaregne tamy ty fitsaràgne ty ajaja tsy ampe taogne raho, taloha ty tsy nianarako. Nanjare niarake tamy ty ajalahy maromaro tea aly natao tihoe “sola loha” raho. Hety naho seny bisikileta ty natao fitaovam-pialiagne. Nahatrea asa raho faie tsy ela avao le nimontso zay, satria nigadra raho. Nandrava fanagna o ndaty indraike raho naho fa nivotsotse, le nitsepahegne naho ginadra roe taogne. Nirehake i mpitsaray fa tsy hiova sasa raho sady magnoho-doza amo o fiaraha-monegneo.

Nifankatrea tamy i Anita, i somondrara niarake tamako talohay raho naho fa nivotsotse i pirizoy. Natao mariaze zahay sady tsy nangalatse ndra nagnakorontagne raho tagnate ty fotoagne kedekede. Faie namono ndaty indraike raho, taogne tsiampeampe tafara izay. Nizilike tamy ty tragno famarotagne raike raho sady nangalatse ty vola iareo. Nanomboke nifoke rongony ka raho, mamo lava, sady ninday basy. Tsinepake indraike raho sady ginadra.

Nanjare nampinekoneko i Anita ty fomba fiaignako. Nimea i dokoteray fagnafoly tsy mampanaintaigne reke, faie nirehafe’e fa ty misarake ro tena mete ama’e. Soa avao fa tsy nanao izay reke.

TY NAGNOVA TY BAIBOLY TY FIAIGNAKO: Nianatse Baiboly tagnate ty fotoagne fohe niarake tamy ty Vavolombelo i Jehovah ty Anita, tamy i zahay vaho nimpivalỳ. Nifankatrea tamy ty Vavolombelo i Jehovah indraike reke naho fa tafara tatoy tamy zaho tam-pirizò taoy. Tamy izay ty nigadrako fara’e. Faie tamo o andro iohoe avao ka raho ro nivavake taman’Andrianagnahare tie: “Naho tena misy rehe, le porofò amako zay!”

Navotsotse boake am-pirizò agne raho volagne tsiampeampe tafara izay, le nirehake tamy ty mompera anglikana mba hampianatse Baiboly anay amy i Anita. Nirehake reke fa ty foto-pinoagne o eglizio naho vavake raike avao ro hampianare’e anay.

Nanomboke namaky Baiboly amy izay raho. Gaga raho nahatrea tie, tsy mete ty mifandrambe amy ty fagnahy raty. (Deoteronomia 18:10-12) Nahatrea gazete Fitalakesan-davitse raike raho. Nimea o Vavolombelo i Jehovah-o i Anita io, tamy i andro nangatahako fagnampeagne taman’Andrianagnaharey. Nandrisike ahy hipay i Vavolombelogne rey ty raha nivakieko tao.

Tena tsy nifale ty keleia’ay naho ty nama’ay vaho i malaso niarake tamako rey naho fa nahafantatse tie, nianatse Baiboly zahay. Nisy ty nirehake fa magnorik’efa avao raho. Tsoreko aloha fa tena nila sinasa ty betroko. Nanagne fahalemegne maro raho, sady tsy niasa soa ty feo ty fieretseretako. Mbe nanagne fahazaran-draty hafa ka raho, sady nifoke sigara eo amy ty 60 isan’andro. Tena nanam-paharetagne sady soa fagnahy i Vavolombelogne nampianatse anay rey naho i nama’ay tam-pivoriagne agne rey. Afake tamy i fahazaran-dratỳ avao raho tamy ty fara’e.—2 Korintianina 7:1.

TY SOA NIRAMBESEKO: Fa 35 taogne zay ty nifanambalia’ay amy i Anita. Manompo i Jehovah ka ty raike amy i ana’ay rey naho ty roe amy i zafe’ay rey. Afake nandany ty ankamaroa ty fotoa’ay mba hampianaragne Baiboly ty ndaty hafa ka zahay, tagnate ze taogne tsiampeampe zay.

Nanjare nisy dika’e ty fiaigna’ay sady nanjare managne tanjogne zahay naho fa manompo i Jehovah Andrianagnahare. Nihevetse ty mpitsara raike tamy ty taogne 1970, fa tsy hiova sasa raho. Faie noho ty fagnampean’Andrianagnahare naho ty tari-dala ty Baiboly, le afake nagnaporofo raho fa diso ty reha i mpitsaray.