ÑAMOĨ chupe erekoha nde rógape peteĩ kambuchi ojeporúva ojeyʼu hag̃ua chugui. Mbaʼépa ojejapovaʼerã ani hag̃ua opa pe y roʼysã asy? Ojeporuháicha avei ojekarga jey vaʼerã.

Péicha avei jaiporuvaʼerã ñande pirapire. Ani hag̃ua opa ñande pláta ha japyta sogue vera, ñañehaʼãmbaitevaʼerã jaiporu hekópe ha ani jaiko jagasta hetave pe oikévagui ñandéve.

Enterove jaikuaa ko mbaʼe, ha jajapóramo jajeíta heta akãrasýgui. Péro añetehápe jaʼénte ndahasýi rasa, jajapónte voi hína la ijetuʼúva. Upévare, mbaʼéichapa ikatu jaiporu porã ñande pláta? Ñandejára Ñeʼẽme jajuhu umi konsého ñanepytyvõkuaáva upearã. Jahechamína umíva.

La Biblia omeʼẽ heta konsého jaiporu porã hag̃ua ñande pirapire. Koʼápe noñemoĩri enterove, péro ehechamína umi ikatúva nepytyvõ.

Ekalkula mboýpa regana ha regasta.

Ñandejára Ñeʼẽ heʼi: ‘Ikatupyrýva rembiapo mbaʼe porã memete, ha umi ojapuraitereíva opa mboriahúpe’ (Proverbios 21:5). Upévare, ani hag̃ua reiporu vai nde pláta rekalkulavaʼerã mboýpa regana ha mbaʼépepa regastareína. Pór ehémplo, oĩ ojepokuaáva omboyke ipláta oiporútava opaga hag̃ua alkilér, ojogua hag̃ua ao, hiʼupy ha umícha, ha omoĩ káda uno peteĩ sóvrepe. Ikatu avei rejapo upéva térã ambue mbaʼe ou porãvétava ndéve. Pe iñimportantevéva hína reikuaa mbaʼépepa reiporu nde pláta, ha rejogua umi mbaʼe reikotevẽvante, ha ani reipotágui reínte.

Ani reipota peteĩ mbaʼe ótro orekóguinte.

Heta hénte oikóva umi tetã imboriahúvape ohecha umi tetã iplatavehápe orekóva ha oipotáma avei. Oĩ katu ojoguáva peteĩ mbaʼe ivesíno orekóguinte, hiʼarive ivesíno ndaipuʼakáinte avei opagapa hag̃ua. Anína péicha ñandevýro ha jaike avei provlémape! Ndareíri ningo la Biblia heʼi: “Itaryrýivape hiʼãnte pyaʼe imbaʼereta, oikuaaʼỹre tekotevẽ hiʼári hoʼataha” (Proverbios 28:22).

Eñehaʼã eiko omeʼẽha peve ndéve.

Jesús heʼivaʼekue hemimboʼekuérape  ojesarekovaʼerãha ‘peteĩ mbaʼérente’ (Mateo 6:22, NM). Jajapóramo upéicha jaikóta omeʼẽha peve ñandéve. Ha ipoʼi jave la pióla ñañehaʼãta jajogua ñaikotevẽmívante, ha ndajaikomoʼãi jajesareko umi ndaikatumoʼãivare jahupyty. Pór ehémplo, jaikoséramo tembiʼu hepývarente péro ñande volsíllo nomeʼẽi upearã, ndajahapukumoʼãi ha japytáta mbaʼeveʼỹre. Peteĩ infórme onohẽvaʼekue Banco de Desarrollo Asiático heʼi: “Filipínaspe oĩ 30 millón rasa ha Indiape 500 millón ári umi tapicha ndohupytýiva un díape ni 6 mil guarani ojogua hag̃ua hemikotevẽ”. Jahasáramo ko situasiónre ñañehaʼãvaʼerã jajesareko umi mbaʼe iñimportantevévare. Ha umi iplátava jepe ojeíta heta akãrasýgui ojapóramo Jesús heʼi haguéicha.

Evyʼa pe erekomívare.

Ñandejára Ñeʼẽ avei omeʼẽ ko konsého: “Jarekóramo jaʼu ha ñañemonde hag̃ua javyʼamavaʼerã” (1 Timoteo 6:8). Upéicharõ natekotevẽi jareko heta mbaʼe javyʼa hag̃ua. Oĩ ñande rapicha ovyʼáva ha ndahaʼéi ipláta heta haguére, síno omombaʼégui upe ohupytymíva saʼíramo jepe, ha oreko rupi ihénte ha iñamígo ohayhu añetéva chupe (Proverbios 15:17).

Ani redevepa rei.

Aníkena ñanderesarái la Biblia heʼívare: ‘Imbaʼeretáva oreko ipoguýpe imboriahúvape. Ha heta odevéva katu oikóta ideveha rembiguáiramo’ (Proverbios 22:7). Sapyʼánte jadevétamante voi jajejopy vaígui, upéicharamo jepe naiporãi japyta jadeve ape ha pépe jaikógui jajogua umi mbaʼe nañaikotevẽguasúiva. Koʼýte ñañatendevaʼerã jaiporúramo tarjéta de crédito. Peteĩ rrevísta hérava Time heʼi: “Jareko jave ñandejehe pe tarjéta de crédito nañañeñanduvéima voi ha jajoguase opa mbaʼe jahecháva”. Eric oikóva Filipínaspe avei heʼi: “Aiporu jave che tarjéta ajogua hetaiterei mbaʼe. Ha upéi añepyrũ jave apaga umi kuénta, apytáma chesogue vera”. Ñañatendékena jaiporu jave ñande tarjéta de crédito! (2 Reyes 4:1; Mateo 18:25.)

Embyaty raẽ nde pláta.

Ani hag̃ua repyta redeve ne akã meve iporãta rejepokuaáramo reñongatuʼimi nde pláta rejogua mboyve peteĩ mbaʼe. Ñandejára Ñeʼẽ heʼi ikatuha ñaaprende peteĩ mbaʼe iñimportánteva umi tahýigui. Heʼi hesekuéra iñaranduha ombyatýgui ‘hembiʼurã kóga oñemonoʼõ aja’, ani hag̃ua ofalta chupekuéra og̃uahẽ vove ára roʼy (Proverbios 6:6-8; 30:24, 25). Ijetuʼúramo jepe ñambyaty raẽ ñande pláta, jajapóramo upéicha jajeíta heta provlémagui ha ndajaikomoʼãi japaga interés.

Koʼã konsého ningo iporãitereívaicha, péro añetehápe piko ñanepytyvõkuaa jaiporu porã hag̃ua ñande pláta? Jahechamína mbaʼeichaitépa ideprovéchoma koʼã konsého heta tapichápe ojehecha vai vaʼekue.

 Diosdado ningo cuatro ifamília, haʼe omombeʼu: “Koʼág̃a ivaieterei la situasión ha ijetuʼuve chéve amantene hag̃ua che família”. Mbaʼépa ojapo haʼe? “Ndahejái oho rei chehegui ni un guarani. Upearã ajapo peteĩ lísta ha amoĩmbaite mbaʼe mbaʼépepa aiporúta che pláta. Upéva tuichaiterei chepytyvõ.” Danilo avei ojapo upéva. Haʼe ha hembireko operdevaʼekue inegósio, ha ani hag̃ua ojehecha tesaparápe og̃uahẽ vove fín de més, omohendapáma voi mbaʼépepa ogastáta ipláta. Danilo heʼi: “Rohecha mboýpa rogana ha rokalkula mbaʼe mbaʼépa ropagavaʼerã káda més, ha hembýnterõ oréve ropensa ikatúpa rogasta ambue mbaʼépe”.

Oĩ heta ohechakuaáva saʼive ogastavaʼerãha. Myrna oĩ koʼã apytépe, haʼéngo viúda ha mbohapy imemby. Myrna omombeʼu: “Roho rangue kolektívope, yvýrupinte voi roho rreunionhápe. Añehaʼãmbaiténgo amboʼe che membykuérape javyʼavaʼerãha jahupytymívare, heʼiháicha 1 Timoteo 6:8-10”.

Gerald avei omboʼe upéva ifamíliape: “Rostudia jave la Biblia, rolee avei umi ermáno rembiasakue. Umívape rohecha mbaʼéichapa haʼekuéra omotenonde meme Ñandejára rembipota ha ndoikói umi mbaʼereta rapykuéri. Upéva ningo ou porãiterei oréve. Upéicha rupi umi mitã ndailajavaíri ha ndoikói ojerure opa ohechávante”.

Janet, peteĩ soltéra oikóva Filipínaspe oiporu itiémpo omboʼe hag̃ua hapichápe Ñandejára Ñeʼẽ. Haʼe ningo ramoiténte opyta hague travahoʼỹre ha upévare oñehaʼã oiporu porã ipláta. Haʼe omombeʼu: “Aha jave ambaʼejogua añehaʼã ajeporeka umi ivaratovehápe. Avei ndaikói ajogua ahecha raẽvévante”. Haʼe oikuaa porã ou vaitaha chupe ojepokuaáramo omombopa rei ipláta. Janet heʼi voi: “Hembyʼimíramo chéve che pláta, añongatúnte voi, sapyʼa rei ajejopy vaírõ g̃uarã”.

Umi tarjéta de créditore katu Diosdado heʼi: “Ani hag̃ua ajogua opa mbaʼe rei, ajepokuaa aheja che tarjéta ofisínapente voi”. Ha Eric avei heʼi: “Aikotevẽterei javénte voi aiporu”.

La Biblia ningo ndahaʼéi Ñandejárarente oñeʼẽva, síno ñanepytyvõ avei jaiporu hag̃ua hekopete ñande pirapire (Proverbios 2:6; Mateo 6:25-34). Heta tapicha osegi umi konsého oĩva Ñandejára Ñeʼẽme ha osẽ porã. Ndéve avei katuete ideprovéchota, rejeíta umi provlémagui ojahoʼíva heta héntepe ha tuicha ndepyʼaguapyvéta.