Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Le Auala E Ola Ai E Tusa Ma Mea Ua Maua

Le Auala E Ola Ai E Tusa Ma Mea Ua Maua

Le Auala e Ola ai e Tusa ma Mea ua Maua

O SE faataʻitaʻiga, seʻi faapea o loo iai se kalone o loo tumu i vai, ma o lau galuega o le vaai ia tumu pea. O le ā lau mea e fai pe a faaaogā vai mai le kalone? E ao ona toe aumai nisi vai e faatumu ai. O le mea tāua ia tutusa le tele o le vai lea e faaaogā ma vai e avatu e toe faatumu ai le kalone.

O le uiga lenā o le faaupuga e ola e tusa ma mea ua e maua. E pei tupe maua o le vai o loo utu ai le kalone, ae o tupe alu e pei o le vai lea e faaaogā. O le luʻitau, ia lē sili atu tupe faaalu i lo o tupe e maua.

E ui ina faigofie lea manatu, ae e faigatā ona faatino ma maua ai aogā. E ono ʻalofia e tagata le tele o faafitauli tau tupe, pe afai e faatatauina le fautuaga i luga. E faapefea? O fea e tatou te maua ai taʻiala aogā? E tele fautuaga aogā mai i le Tusi Paia. Seʻi o tatou iloilo ni taʻiala o loo iai.

Taʻiala Aogā Mai i le Tusi Paia

O loo i le Tusi Paia le tele o taʻiala aogā i le auala e faasoa lelei ai au tupe. O le a tatou iloiloina na o ni nai taʻiala. O le a aogā nei taʻiala iā te oe i le auala e ola ai e tusa ma tupe ua e maua.

Faasoasoa lelei tupe.

Ina ia faasoa lelei tupe, e ao ona iloa le aofaʻi o tupe maua ma tupe faaalu. Ua taʻua i le Tusi Paia: “O fuafuaga a le tagata toʻaga e manuia ai o ia, a o i latou e faataalise ona faia mea e iʻu ai i le mativa.” (Faataoto 21:5) O nisi e latou te faaaogā teutusi e faasoasoa ai tupe faaalu. Ua tuuina ma faailogaina teutusi taʻitasi e tusa o mea nei, “Meaʻai,” “Mea Totogi,” po o “Lavalava.” Pe e te faaaogā lenei auala po o se isi auala e sili atu, o le mea tāua ia iloa le mea o loo alu i ai au tupe, i mea e manaʻomia ae lē o mea e te fiafia i ai.

Aua le manaʻonaʻo.

O le toʻatele o tagata i atunuu tau atiaʻe, e latou te manaʻonaʻo i mea o loo maua e tagata i atunuu mauʻoa. E manaʻonaʻo foʻi tagata taʻitoʻatasi i mea a o latou tuaoi, ae e avea ma mailei ona atonu e lē o gafatia e tuaoi na mea. Aiseā e faataʻitaʻi ai fua i le valea o le isi tagata ma iʻu ai i le tele o faafitauli tau tupe? Ua lapataʻi mai le Tusi Paia: “E faataalise i le fia mauʻoa le tagata manaʻo tele; a e lē iloa o le a oo ina mativa lava o ia.”​—Faataoto 28:22, The Jerusalem Bible.

Ia faafaigofie lou olaga.

Na fautuaina e Iesu ona soo ina ia “faafaigofie” le vaai. (Mataio 6:22, faaopoopoga i lalo) E faigofie ona faalētonu le faasoa a nisi tagata, pe afai e manaʻo i se meaʻai taugatā e pei o le fasi povi masima, ae e gata le faasoa i se saka ma le laumoli. E tusa ai o se lipoti a le Faletupe o Atinaʻe o Asia, e toetoe o le tasi vaetolu o tagata Filipaina ma e silia i le afa o tagata Initia o loo ola matitiva lava, e na o le $1.35 (tupe Amerika) e maua i le aso. Pe afai e pau lea o le tupe e maua, e atamai la le malie i mea ua iai. Peitaʻi, e aogā foʻi lenei taʻiala i atunuu mauʻoa ina ia ʻalofia ai le tele o faafitauli tau tupe.

Ia malie i mea ua maua.

E ōgatusa lenei manatu ma le fautuaga ina ia faafaigofie le olaga. O loo fautua mai le 1 Timoteo 6:8: “Afai ua iai ni a tatou meaʻai, o mea e oofu ai, ma mea e nonofo ai, ia tatou lotomalilie i nei mea.” E ui ina itiiti se tupe ua maua e nisi tagata, ae e fiafia ona ua malilie i mea ua maua, o mea faitino, aemaise le alofa mai o latou aiga ma uō.​—Faataoto 15:17.

Faaeteete i le aitalafu.

Maʻeu le moni o upu a le Tusi Paia: “E pule le tagata mauʻoa i ē e itiiti a latou mea, e fai ma auauna le tagata aitalafu i le tagata na nonō mai ai.” (Faataoto 22:7) E ui ina iai tulaga e manaʻomia ai ona aitalafu, ae pe a faia aitalafu mo mea e lē manaʻomia e iʻu ai i le tele o mea e tau totogi. E masani ona tupu lenei mea pe a faaaogā pepa e tala ai tupe (credit card). Na taʻua i le mekasini o le Time: “Pe a fai sau pepa tala tupe, o le a lē lelei ai le faasoaina o au tupe.” Na taʻua e Eric mai i Filipaina: “E masani ona tele mea ou te faatauina pe a faaaogā se pepa tala tupe, na i lo o mea ou te faatauina pe a faaaogā le tupe. Ua faalētonu ai laʻu faasoa pe a totogi le pili i le faletupe.” O lea la, e atamai ona faaeteete i le faaaogāina o pepa tala tupe!​—2 Tupu 4:1; Mataio 18:25.

Faaputu tupe mo se faatau.

E ui ina manatu i ai o se faiga tuai, ae o le sefe o tupe auā se mea o manaʻomia, o se auala e sili ona lelei e ʻalofia ai faafitauli tau tupe. O lenei auala ua taofia ai le toʻatele mai le faia o aitalafu ma ona iʻuga lē lelei, e pei o le alu i luga o pasene faaopoopo, ma iʻu ai ina sii le tau o oloa uma. O loo faamatalaina i le Tusi Paia le “atamai” o le loi, ona o le faaputu o ana “meaʻai i le taimi o le seleselega” e faaaogā i le lumanaʻi.​—Faataoto 6:6-8; 30:24, 25.

Lesona Mai i Isi

E manaia uma fautuaga ua tatou iloiloina mai le Tusi Paia, ae faamata e aogā moni i tagata ina ia ola ai e tusa ma mea ua maua? Seʻi o tatou tilofaʻia ni faaaʻoaʻoga a nisi na faatatauina na fautuaga ma mafai ai ona faasoasoa lelei tupe.

Na taʻutino mai Diosdado o se tamā e toʻafā le fanau, ua sili atu ona faigatā le tausiga o lona aiga ona ua paʻū le tulaga tau tamaoaiga. Ae e ui i lea, e na te iloa le tāua o le faasoasoa lelei o tupe. Ua faapea mai o ia: “Ou te faasoa lelei aʻu tupe uma e maua ma fai se lisi o mea e faaalu i ai aʻu tupe.” Ua faapena foʻi ona faia e Danilo. Na gau si a la tamaʻi pisinisi ma si ona toʻalua, peitaʻi, o loo mafai pea ona totogi mea e la te manaʻomia e ala i le faasoasoa lelei o tupe. Ua faapea mai o ia: “E ma te iloa lelei le aofaʻi o tupe e maua i masina taʻitasi, ma le aofaʻi o tupe faaalu. O lea la, e ma te talanoa ma fuafua lelei le tele o tupe e mafai ona faaalu.”

Ua tuu e nisi ni mea sa masani ona fai ina ia lē tele ai se tupe e alu. Na taʻua e Myrna, o se tinā ua oti lana tane ma e toʻatolu lana fanau e tausi: “Nai lo o le totogi o se taavale e ō atu ai i le sauniga, ua matou savavali nei ma laʻu fanau.” Ua fesoasoani Myrna i lana fanau e iloa le tāua o le ola ai i se olaga faigofie. Na faapea mai o ia: “Ua ou taumafai e faataatia se faaaʻoaʻoga lelei i le faatatauina o le taʻiala o loo i le 1 Timoteo 6:8-10, lea e faaalia ai le tāua o le lotomalie i mea ua maua.”

Ua faia foʻi faapea e Gerald, o se tamā e toʻalua lana fanau. Na faapea mai o ia: “O taimi o ā matou suʻesuʻega faaleaiga, e matou te talanoaina ai faaaʻoaʻoga a nisi o Kerisiano o ē na taulaʻi atu i mea sili ona tāua, o mea faaleagaga. E lelei iʻuga ua maua mai ai ona e lē viga ai laʻu fanau i mea e lē tāua.”

O Ianeta, e nofofua ma e ofo atu e galue faataimi atoa o se faiaʻoga o le Tusi Paia i Filipaina. E leʻi leva talu ona leai sana galuega, ae ua faaauau ona ola e tusa ma mea ua ia maua. Na ia faapea mai: “Na ou faia faapea e ala i le pulea o laʻu faaalu tupe ma fuafua lelei. Ou te alu i faleoloa e taugofie ai mea ae lē o faleoloa e taugatā, ma e lē maʻimauina aʻu tupe i mea e lē manaʻomia.” Na iloa e Ianeta le atamai o le faaputu o tupe. Na ia toe faapea mai: “E tusa lava pe itiiti saʻu tupe e totoe, e teu ina ia iai se mea ou te tua i ai pe a tulaʻi mai se faalavelave.”

Ua faapea mai Eric lea na taʻua muamua: “Ua ou lē toe faaaogāina laʻu pepa tala tupe seʻiloga o se faalavelave.” E ioe i ai Diosdado, e faapea: “E masani ona tuu laʻu pepa tala tupe i le ofisa ina ia ou lē faaaogāina ai.”

E Mafai Ona Ola i Tupe ua Maua

Ua iloa e le toʻatele e lē gata e fesoasoani le Tusi Paia iā i tatou e maua ai se mafutaga māfana ma le Atua, ae o loo iai foʻi ni taʻiala e aogā i le itu faaletino. (Faataoto 2:6; Mataio 6:25-34) E mafai ona e ola e tusa ma mea ua e maua e ala i le faatatauina o taʻiala a le Tusi Paia sa iloiloina i lenei mataupu, ma faaaʻoaʻo i ē na taulau manuia i le mulimuli i nei taʻiala. O le faia faapea, o le a e lē mafatia ai ma popole e pei o le faitau miliona i aso nei.

[Faamatalaga i le itulau 10]

“E ma te talanoa ma fuafua lelei le tele o tupe e mafai ona faaalu”

[Faamatalaga i le itulau 11]

“Nai lo o le totogi o se taavale e ō atu ai i le sauniga, ua matou savavali”

[Faamatalaga i le itulau 11]

“E lē maʻimauina aʻu tupe”