Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Ngutiphi Tindzaba Letinhle Bonkhe Bantfu Labatidzingako?

Ngutiphi Tindzaba Letinhle Bonkhe Bantfu Labatidzingako?

Ngutiphi Tindzaba Letinhle Bonkhe Bantfu Labatidzingako?

“Tindzaba letinhle . . . tingemandla aNkulunkulu ekusindzisa.”—ROM. 1:16, NW.

1, 2. Kungani ‘ushumayela tindzaba letinhle tembuso,’ futsi ngukuphi lovame kukugcizelela kakhulu?

 ‘NGIYAKUJABULELA kucocela labanye tindzaba letinhle malanga onkhe.’ Kungenteka kutsi lamavi ake afika engcondvweni yakho nobe wate wawasho ngemlomo. NjengaFakazi waJehova lotinikele, uyati kutsi kubaluleke kangakanani kushumayela ‘tindzaba letinhle tembuso.’ Mhlawumbe usati ngenhloko siphrofetho saJesu lesimayelana nalomsebenti.—Mat. 24:14.

2 Ngekushumayela ‘tindzaba letinhle tembuso,’ uchubeka nemsebenti lowacalwa nguJesu. (Fundza Lukha 4:43.) Akungabateki kutsi lenye yetintfo lotigcizelela kakhulu kutsi ngekushesha Nkulunkulu utawungenela etindzabeni tebantfu. Ngesikhatsi ‘sekuhlupheka lokukhulu,’ utawucedza inkholo yemanga futsi asuse bubi emhlabeni. (Mat. 24:21) Kungenteka kutsi uphindze ugcizelele kutsi uMbuso waNkulunkulu utawubuyisela liPharadisi emhlabeni kute kugcwale kuthula kanye nenjabulo. Ecinisweni, ‘tindzaba letinhle tembuso’ tiyincenye ‘yetindzaba letinhle [letashunyayelwa] kucala ku-Abrahama tekutsi: “Tive tonkhe tiyawubusiswa ngawe.”’—Gal. 3:8.

3. Kungani singase sitsi umphostoli Pawula wagcizelela tindzaba letinhle encwadzini yebaseRoma?

3 Nanobe kunjalo, kungenteka yini kutsi kunesici lesibalulekile setindzaba letinhle lesingasinaki kantsi bantfu basidzinga kakhulu? Encwadzini lebeyiya kubaseRoma, umphostoli Pawula wasebentisa ligama lelitsi “umbuso” kanye nje kuphela, kodvwa emavi latsi ‘tindzaba letinhle’ wawasebentisa tikhatsi letingu-12. (Fundza Roma 14:17.) Ngutiphi tindzaba letinhle Pawula lakhuluma ngato kanyenti kulencwadzi? Kungani leto tindzaba letinhle tibalulekile? Kungani kufanele sihlale sitikhumbula nasishumayela ‘tindzaba letinhle taNkulunkulu’ kubantfu ensimini yetfu?—Mak. 1:14; Rom. 15:16; 1 Thes. 2:2.

Loko Bantfu BaseRoma Labebakudzinga

4. Ngesikhatsi aboshwe kwekucala eRoma, Pawula abeshumayela ngani?

4 Kucaphela tintfo Pawula lakhuluma ngato ngesikhatsi aboshwe kwekucala eRoma kungasisita kakhulu. Kulencwadzi, sifundza kutsi ngesikhatsi emaJuda lamanyenti amvakashele, ‘wafakaza ngekuwachazela (1) ngembuso waNkulunkulu futsi wetama kuwenelisa (2) ngaJesu.’ Waba yini umphumela? “Labanye beneliswa ngulamavi akhe, noko labanye abazange bakholwe.” Ngemuva kwaloko, Pawula ‘abebemukela ngetandla totimbili bonkhe labebeta batewumvakashela. Abeshumayela (1) ngembuso waNkulunkulu, afundzisa (2) ngeNkhosi Jesu Khristu.’ (Imis. 28:17, 23-31) Kuyacaca-ke kutsi Pawula bekenta bantfu bawunake uMbuso waNkulunkulu. Nanobe kunjalo, yini lenye layigcizelela? Wagcizelela incenye lebalulekile yaloMbuso—lokuyindzima yaJesu enjongweni yaNkulunkulu.

5. Ngusiphi sidzingo lesibalulekile Pawula lakhuluma ngaso encwadzini yebaseRoma?

5 Bonkhe bantfu kufanele bati ngaJesu futsi babe nekukholwa kuye. Encwadzini yebaseRoma, Pawula wakhuluma ngalesidzingo. Ekucaleni wabhala ‘ngaNkulunkulu labemkhonta ngemoya wakhe wonkhe ngekushumayela liVangeli [tindzaba letinhle] leNdvodzana yakhe.’ Wachubeka watsi: “Anginamahloni ngeliVangeli [tindzaba letinhle], ngobe lingemandla aNkulunkulu ekusindzisa bonkhe bantfu labakholwako.” Ngemuva kwaloko, wakhuluma ngelilanga lapho ‘Nkulunkulu ayakwehlulela khona lokufihlekile kwebantfu ngekweliVangeli [tindzaba letinhle] ngaKhristu Jesu.’ Walandzisa: “Ngacala eJerusalema ngahamba ngajikeleta ngaze ngefika nangase-Ilirikhu ngihamba ngishumayela liVangeli laKhristu kuto tonkhe tindzawo.” a (Rom. 1:9, 16; 2:16; 15:19) Ucabanga kutsi kungani Pawula akhuluma kakhulu ngaJesu Khristu kubantfu baseRoma?

6, 7. Yini lesingayisho mayelana nendlela libandla laseRoma lelamiswa ngayo kanye nalabo labebayincenye yalo?

6 Asati kutsi libandla laseRoma lacala njani. Kungenteka yini kutsi emaJuda nobe bantfu labangesiwo emaJuda labebakhona ngeliPhentekhoste la-33 C.E. babuyela eRoma lapho sebangemaKhristu? (Imis. 2:10) EmaKhristu labebatsengisi nobe labevakasha ngiwo yini lasakata liciniso eRoma? Kunobe ngukuphi, ngesikhatsi Pawula abhala lencwadzi, cishe nga-56 C.E., besekusikhatsi lesidze lelibandla lamiswa. (Rom. 1:8) Lelibandla belakhiwa nguluphi luhlobo lwebantfu?

7 Labanye bebangemaJuda. Pawula wabingelela bo-Andronikhusi naJuniyasi, wababita ngekutsi “tihlobo tami,” lokusho kutsi bebatihlobo takhe letingemaJuda. Akhwila, lobekakha emathende futsi ahlala eRoma, kanye nemfati wakhe Phrisila, nabo bebangemaJuda. (Rom. 4:1; 9:3, 4; 16:3, 7; Imis. 18:2) Nanobe kunjalo, labanye bazalwane labanyenti Pawula labavusela bebabantfu betive. Kungenteka kutsi labanye ‘bebabendlu yaKhesari,’ lokusho kutsi bebatigcili taKhesari kanye netisebenti takhe letiphansi.—Fil. 4:22; Rom. 1:6; 11:13.

8. Bantfu baseRoma bahlangabetana nayiphi inkinga?

8 Onkhe emaKhristu eRoma abesenkingeni lenkhulu futsi natsi sisesimeni lesifananako. Pawula wakubeka ngalendlela: “Bonkhe bantfu bonile, bakhashane kakhulu nenkhatimulo yaNkulunkulu.” (Rom. 3:23) Kuyabonakala kutsi bonkhe bantfu Pawula lababhalela lencwadzi bekufanele bacaphele kutsi banesono, futsi babe nekukholwa endleleni Nkulunkulu layisebentisile kute alungise lesimo.

Kucaphela Kutsi Sinesono

9. Pawula wagcizelela muphi umphumela loletfwa tindzaba letinhle?

9 Ekucaleni kwencwadzi yebaseRoma, Pawula wakhuluma ngemphumela lomangalisako longaletfwa tindzaba letinhle: “Anginamahloni ngeliVangeli [tindzaba letinhle], ngobe lingemandla aNkulunkulu ekusindzisa bonkhe bantfu labakholwako, kucala emaJuda, kulandzele emaGriki.” Insindziso beyingaba khona. Nobe kunjalo, kwakudzingeka kukholwa, njengobe kusho Habakhuki 2:4: “Lolungile uyawuphila ngekukholwa kwakhe.” (Rom. 1:16, 17; Gal. 3:11; Heb. 10:38) Kodvwa-ke letindzaba letinhle letiholela ensindzisweni, tihlobana njani nekutsi “bonkhe bantfu bonile”?

10, 11. Kungani loko lokushiwo ngubaseRoma 3:23 kungasiko kusha kulabanye bantfu, kodvwa kunjalo kulabanye?

10 Ngembikwekutsi umuntfu abe nekukholwa, kufanele acaphele kutsi unesono. Indzaba yekuba nesono angeke ibe yinsha kulabo labakhule bakholelwa kuNkulunkulu futsi betayelene neliBhayibheli. (Fundza Umshumayeli 7:20.) Ngisho nobe bakuvuma loku nobe banekungabata, lokungenani basuke banawo umcondvo wekutsi Pawula abesho kutsini nakatsi “bonkhe bantfu bonile.” (Rom. 3:23) Kodvwa-ke nasishumayela, banyenti bantfu lesingahlangana nabo labangacondzi kutsi lamavi asho kutsini.

11 Kulamanye emave, umuntfu akakhuliswa acabanga kutsi yena watalwa asoni, lokusho kutsi watalwa anesono. Nobe kunjalo, uyacaphela kutsi uyawenta emaphutsa, unetici letingatsandzeki, nekutsi kungenteka uke wenta tintfo letimbi. Uphindze acaphele nekutsi nalabanye bantfu nabo basesimeni lesifananako. Ngesizatfu sendlela lakhuliswe ngayo, akacondzisisi kutsi kungani yena kanye nalabanye bantfu banjena. Kuletinye tilwimi, nawutsi umuntfu usoni labanye bangase bacabange kutsi utsi loyo muntfu usigebengu nobe wephule imitsetfo letsite. Kuyacaca-ke kutsi umuntfu lokhuliswe ngalendlela angase angaticabangi asoni ngemcondvo Pawula labekhuluma ngawo.

12. Kungani bantfu labanyenti bangakholwa kutsi sonkhe sinesono?

12 Ngisho nebantfu labanyenti labaseTinkholweni Letitsi TebuKhristu abayikholelwa lendzaba yekutsi sinesono. Kungani kunjalo? Ngisho nobe ngaletinye tikhatsi baya esontfweni, indzaba leseBhayibhelini ya-Adamu na-Eva bayitsatsa njengenganekwane nobe emanga. Labanye bakhulele endzaweni lapho kunemoya lomelene naNkulunkulu khona. Ngako-ke, bayangabata kutsi Nkulunkulu ukhona, futsi ngaloko abacondzi kutsi kuneMuntfu Lophakeme lobekela bantfu imitsetfo, nekutsi kungayilaleli leyo mitsetfo kusono. Singasho sitsi bafanana nalabo bangelikhulu lekucala, Pawula labachaza ngekutsi ‘bete litsemba’ futsi ‘bete naNkulunkulu emhlabeni.’—Ef. 2:12.

13, 14. (a) Ngusiphi lesinye sizatfu lesenta babe bete taba labo labangakholelwa kutsi Nkulunkulu ukhona kanye nekutsi sinesono? (b) Kungakholwa kubaholela kuphi labanye bantfu?

13 Encwadzini yebaseRoma, Pawula waveta tizatfu letimbili letenta kutsi indlela umuntfu lakhule ngayo ingabi saba—kokubili ngesikhatsi sakhe kanye nalamuhla. Sizatfu sekucala kutsi indalo ngekwayo iyakufakazela kutsi ukhona uMdali. (Fundza Roma 1:19, 20.) Loku kuyavumelana naloko Pawula lakubhalela emaHebheru ngesikhatsi aseRoma: “Tonkhe tindlu tinebakhi bato, kodvwa Nkulunkulu ungumakhi wako konkhe.” (Heb. 3:4) Lawo mavi aveta kutsi kuneMdali lowenta nobe wadala indzawo yonkhe.

14 Ngako-ke, Pawula abenebufakazi lobucinile nakabhalela baseRoma kutsi nobe ngabe ngubani—kuhlanganise nema-Israyeli asendvulo—lotinikela etitfombeni letingaphili ‘ute taba.’ Kuyafanana nangalabo labahlanganyela ekutiphatseni lokubi ngekwelicasi, labasebentisa imitimba yabo ngendlela lephambene nemvelo. (Rom. 1:22-27) Njengobe Pawula asho, ‘emaJuda nemaGriki angephansi kwesono ngalokufananako.’—Rom. 3:9.

‘Fakazi’

15. Bobani labananembeza, futsi ubasita kuphi?

15 Incwadzi yebaseRoma iveta lesinye sizatfu lesenta kutsi bantfu bacaphele kutsi banesono futsi bayadzinga kutsi bakhishwe nobe bakhululwe kuso. Mayelana nemitsetfo Nkulunkulu layiniketa Israyeli wasendvulo, Pawula wabhala: “Nalabo labone banemtsetfo bayakwehlulelwa ngemtsetfo.” (Rom. 2:12) Wachubeka waveta kutsi bantfu betive labangaketayelani naleyo mitsetfo yaNkulunkulu bavame ‘kutentela loko lokufunwa ngumtsetfo.’ Kungani bantfu betive bebangakuvumeli kulalana kwetihlobo, kubulala, kanye nekweba? Pawula wasiveta sizatfu. Bebananembeza.—Fundza Roma 2:14, 15.

16. Kungani kuba nanembeza kungasho kutsi umuntfu utawusibalekela sono?

16 Nobe kunjalo, kungenteka ubonile kutsi kuba nanembeza losebenta njengafakazi akusho kutsi umuntfu utawulandzela sicondziso sawo. Sibonelo sema-Israyeli sikufakazela kahle loku. Nanobe Nkulunkulu abewanikete nembeza kanye nemitsetfo letsite lemelene nekweba kanye nekuphinga, esikhatsini lesinyenti bekaseca sicondziso sanembeza wawo kanye neseMtsetfo waJehova. (Rom. 2:21-23) Abenelicala lelikhulu futsi ngaloko abetoni, asilela emitsetfweni kanye nasentsandvweni yaNkulunkulu. Loku kwabulimata kakhulu buhlobo bawo neMdali wawo.—Lev. 19:11; 20:10; Rom. 3:20.

17. Ngusiphi sikhutsato lesisitfola encwadzini yebaseRoma?

17 Loko lesikuhlolile encwadzini yebaseRoma kungase kuvete kutsi simo bantfu labakuso naSomandla asisihle, kuhlanganise nesetfu imbala. Kunaloko, Pawula akagcini lapho. Acaphuna emavi aDavide lakuTihlabelelo 32:1, 2, Pawula wabhala: “Babusisiwe labo Nkulunkulu labatsetselele tiphambuko tabo, nalabo labatono tabo tisitjekelwe. Ubusisiwe umuntfu, iNkhosi lengeyumbalela sono.” (Rom. 4:7, 8) Nkulunkulu wente kutsi tono titsetselelwe ngaphandle kwekwephulwa kwemtsetfo wakhe lolungile.

Tindzaba Letinhle Mayelana NaJesu

18, 19. (a) Ngusiphi sici setindzaba letinhle Pawula lasigcizelela kubaseRoma? (b) Yini lokufanele siyicaphele nasifuna kutfola tibusiso letitawuletfwa nguMbuso waNkulunkulu?

18 Ungase uvume kutsi “vele leti tindzaba letinhle sibili!” Loku kusibuyisela emuva esicini setindzaba letinhle Pawula lasigcizelela encwadzini yebaseRoma. Njengobe kuvetiwe, Pawula watsi: “Anginamahloni ngeliVangeli [tindzaba letinhle], ngobe lingemandla aNkulunkulu ekusindzisa bonkhe bantfu labakholwako.”—Rom. 1:15, 16.

19 Letindzaba letinhle tisekelwe endzimeni Jesu lanayo ekugcwalisekeni kwenjongo yaNkulunkulu. Pawula walangatelela ‘lilanga lapho Nkulunkulu ayakwehlulela lokufihlekile kwebantfu, ngekweliVangeli [tindzaba letinhle] lakhe ngaKhristu Jesu.’ (Rom. 2:16) Ngekusho loko, Pawula abengehlisi loko lokuyawukwentiwa ‘ngumbuso waKhristu naNkulunkulu.’ (Ef. 5:5) Kodvwa waveta kutsi kute tsine siphile futsi sijabulele tibusiso letiyawuletfwa nguMbuso waNkulunkulu, kufanele sicaphele (1) kutsi sitoni kuNkulunkulu kanye (2) nekutsi kungani kufanele sikholwe kuJesu Khristu kute sitsetselelwe tono. Lapho umuntfu aticondza futsi atemukela letici tenjongo yaNkulunkulu futsi abona indlela letimniketa ngayo litsemba, angasho kufanele kutsi, “leti tindzaba letinhle sibili!”

20, 21. Nasenta umsebenti wekushumayela, kungani kufanele sihlale sitikhumbula tindzaba letinhle letigcizelelwa encwadzini yebaseRoma, futsi loko kutawuba namiphi imiphumela?

20 Kufanele sihlale sisikhumbula lesici setindzaba letinhle njengobe sifeza umsebenti wetfu njengemaKhristu. Acondzise kuJesu, Pawula wacaphuna emavi a-Isaya: “Umuntfu lokholwa kuye, angeke ajabhiswe.” (Rom. 10:11; Isa. 28:16) Umlayeto lomayelana naJesu awusimusha kulabo labetayelene naloko liBhayibheli lelikushoko ngesono. Kodvwa-ke kulabanye, loku kusha, kuyintfo labangayati nobe labangayikholelwa. Lapho bantfu labanjalo bacala kukholwa kuNkulunkulu futsi bayetsemba imiBhalo, kutawudzingeka sibachazele indzima yaJesu. Sihloko lesilandzelako sitawukhuluma ngendlela incwadzi yebaseRoma sehluko 5 lesitfutfukisa ngayo lesici setindzaba letinhle. Leso sihloko sitawuba lusito kakhulu emsebentini wakho wekushumayela.

21 Kuzuzisa kakhulu kusita labanye bantfu kutsi bacondze tindzaba letinhle lokukhulunywa ngato ngalokuphindzaphindziwe encwadzini yebaseRoma, lokutindzaba letinhle ‘letingemandla aNkulunkulu ekusindzisa bonkhe bantfu labakholwako.’ (Rom. 1:16) Ngetulu kwekutfola tinzuzo, sitawubona labanye bantfu nabo bavumelana nemavi aPawula lacashunwe kubaseRoma 10:15: “Maye, tinhle tinyawo talabo labashumayela liVangeli [tindzaba letinhle].”—Isa. 52:7.

[Umbhalo longentansi]

a Lamavi aphindze avele nakuletinye tincwadzi letiphefumulelwe.—Mak. 1:1; Imis. 5:42; 1 Khor. 9:12; Fil. 1:27, catsanisa ne-NW.

Usakhumbula?

• Ngusiphi sici setindzaba letinhle lesigcizelelwa yincwadzi yebaseRoma?

• Nguliphi liciniso lokufanele sisite labanye bantfu kutsi balicondze?

• Kungani ‘tindzaba letinhle mayelana naKhristu’ tingasiletsela tibusiso tsine kanye nalabanye bantfu?

[Imibuto Yesihloko Lesifundvwako]

[Emavi lahambisana nesitfombe ekhasini 16]

Tindzaba letinhle letigcizelelwe kubaseRoma tifaka ekhatsi indzima yaJesu lebalulekile enjongweni yaNkulunkulu

[Sitfombe ekhasini 17]

Sonkhe satalwa sinesici—lokusono!