Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

‘Ingenu O Kilunga Kia Nzambi Ni Ku Ki Tambula Konda’

‘Ingenu O Kilunga Kia Nzambi Ni Ku Ki Tambula Konda’

‘Ingenu O Kilunga Kia Nzambi Ni Ku Ki Tambula Konda’

‘Ingenu o kilunga kia Nzambi, ni ku ki tambula konda, kana ni usudi, maji ni vondadi ioso.’—1 PHE. 5:2.

1. Maka ahi akexile mu bhita ni Jikidistá, kioso kia soneka Phetele o mukanda uê ua dianga?

O POXOLO Phetele ua soneka o mukanda uê ua dianga, ande dia Nero ku mateka ku zukutisa o Jikidistá mu Loma. Muéne ua mesenene ku suínisa o jiphange jê. O Diabhu ua kexile mu ‘nhunga jinga mu jimbandu,’ phala ku kuata o Jikidistá. Phala ku kolokota, ene a tokalele ku ‘kala ku mesu a zele’ ni ku ‘batâmena bhoxi dia lukuaku lua Nzambi lua suína.’ (1 Phe. 5:6, 8) Ene uâ, a tokalele ku kala ni ibanzelu imoxi mu ubhezelu. Ene ka tokalele “ku di ta mazu, ni ku di hamena” mudiâ, mukonda kiki kieji bhangesa ‘ku di jibha mudiâ.’—Nga. 5:15.

2, 3. Nanhi tua tokala ku bhânga nê, ni ihi i tua-nda di longa?

2 Lelu tuene ué mu bhita mu maka enhá. O Diabhu uene mu sota kithangana phala ku tu kuata. (Dij. 12:12) Kua kambe ngó, kua-nda kuíza o “thembu ioio o phaxi iê, kiluua ngó i kala-ku, tunde ku dimatekenu dia’xi.” (Mat. 24:21) Kála o Jikidistá mu hama ia dianga, ka tokalele ku bhânga mudiâ, tua tokala ué ku kaiela o phangu iâ. Phala tu tene ku bhanga kiki mu thembu íii, tua bhindamena o kikuatekesu kia tufunga mu kilunga.

3 Tua-nda di longa kiebhi o tufunga mu kilunga, kia tena ‘kuinga o kilunga kia Nzambi, ni ku ki tambula konda.’ (1 Phe. 5:2) Tua-nda xinganeka ué o ukexilu uambote ua kuinga o jimbudi. Mu milongi ia-nda kaiela, tua-nda di longa kiebhi o jiphange kia tena ku xila ‘ió ene mu kalakala kiavulu mu kuendesa, ni ku longa’ o kilunga. (1 Tes. 5:12) O ku di longa o maka enhá, a-nda tu kuatekesa ku kala polondo phala ku bhânga ni Nguma ietu ia dikota, mu kuijiia kuma muéne ngó o muthu u tua tokala ku bhânga nê.—Efe. 6:12.

Ingenu o Kilunga Kia Nzambi

4, 5. Kiebhi o tufunga kia tokala ku tambula konda ia kilunga? Bhana kifika.

4 Phetele ua suínisa o tufunga mu kilunga mu hama ia dianga, ku kala ni ukexilu uambote ua kuendesa o kilunga kia a bhana. (Tanga 1 Phetele 5:1, 2.) Sumbala uexile philadi mu kilunga, Phetele ua xila o tufunga mu kilunga. Ua a tendelesa kála tufunga ni akuâ. (Nga. 2:9) Kála kia bhangele Phetele, lelu o Kibuka kia Utuminu, kiene mu tendelesa ué o tufunga ku suína mu kumbidila o kikalakalu kiâ, kia kuinga o kilunga kia Nzambi.

5 O poxolo ua sonekena o tufunga akexile mu ‘kuinga o kilunga kia Nzambi, ni ku ki tambula konda.’ Ene a tokalele kuijiia kuila o kilunga kia tokala kua Jihova, ni Jezú Kristu. O ukexilu ua tufunga ku tambula konda ia kilunga, a-nda bhana ji konda kua Nzambi. Xinganeka o kamba diê dia kazola, ua mu tunda, u ku bhinga ku tambula konda ia tuana tuê. Ki ueji ku a tambula konda, ni ku a dikila? Se bhu kala mona u kata, hinu ki ueji ku mu ambata ku dotolo phala ku mu saka? Kiene kimoxi ué, o tufunga mu kilunga, “[abhidi a kilunga kia] Ngana Nzambi, kuma Muène ua i sumbu ni manhinga ma Mon’êlele muene.” (Ika. 20:28) Ene ejiia kuila, kala mbudi mu kilunga, a i sumbu ni manhinga a Kristu Jezú. Mu kuijiia o kikalakalu kiâ, o tufunga ene mu dikila, ku langa, ni ku tambula konda ia kilunga.

6. Ikalakalu iahi ia kexile na-iu o abhidi m’ukulu?

6 Xinganeka o kikalakalu kia dikota kia kexile nakiu o abhidi m’ukulu. Ene akexile mu kuenda kiavulu mu muanha uatu, ni mu usuku ua mbambi, phala ku dikila o kibhanga. (Dim. 31:40) Ene uâ akexile mu ta o mienhu iâ mu iluezu phala ku bhulula o jimbudi. O mubhidi, munzangala, Davidi, ua bhulula o kibhanga kiê, ku iama ia muxitu, ku hoji ni ku ulusu. Mu kiki, Davidi uambe, “ngi ki kuata mu muezu, ngi ki xuua dikanu, ngi ki jibha.” (1 Sam. 17:34, 35) Ki nguzu iavulu ia bhange? Muéne ua bhange ioso phala ku kuata o kiama kia muxitu. Né kiki, muéne ka lembua ku bhulula o mbudi ku kiama kia muxitu.

7. Kiebhi o tufunga kia tena ku bhulula o mbudi ku mazu a Satanaji mu ukexilu ua nzumbi?

7 Lelu, o tufunga a tokala a langa o kilunga ku hoji, o Diabhu. Phala ku bhanga kiki, ku bhinga ku kala ni nguzu phala ku langa o jimbudi ku mazu a Diabhu. O ku kuata ku muezu ua kiama kia muxitu, kulombolola kuila o tufunga a tena ku bhulula o mbudi. Ene a tena kuzuela ni jiphange a dibhale ku ibhetu ia Satanaji, mukonda dia ku kamba o unjimu. (Tanga Juda 22, 23.) Mu kidi, o tufunga ka tena ku bhanga kiki, sé o kikuatekesu kia Jihova. Ene a kuatekesa kiambote o mbudi ia di kuama, mu ku mu tululukisa ni unguendu ua Mak’â Nzambi.

8. Katé kuebhi o tufunga a tena kuendesa o kibhanga, ni kiebhi kia bhanga kiki?

8 O mubhidi, uendesa ué o kibhanga katé bhu kididi bhuala menha. Kiene kimoxi ué, o tufunga a bhana itendelesu ku kilunga, ni ku a suínisa kuia mu iônge izuua ioso, phala o kilunga ki kale kiambote ni “ku a uanena kúdia kuâ mu ola joso ja tokala.” (Mat. 24:45, NW) O tufunga a tokala a kala ni kithangana, phala ku kuatekesa ió a mu kata mu nzumbi phala ku tambula o kudia kua Mak’â Nzambi. O mbudi ia jimbidila nange i mesena ku vutuka mu kilunga. Mu veji dia ku bhanga phoko ku phangi’ê, o tufunga a mu jimbulula kiambote o Mikanda Ikola, ni ku mu londekesa kiebhi muéne kia tena ku i kumbidila ku muenhu uê.

9, 10. Kiebhi o tufunga kia tena ku kuatekesa o muthu ua mu kata mu nzumbi?

9 Kioso ki u kata, dotolo iebhi i u mesena? Ió kala ni kithangana kia kuívua kiambote, u ku bhana o milongi ni lusolo, phala ku tambula haxi iéngi? Anga ueji sota uéngi u kuívua kiambote, u ku jimbulula o uhaxi u uala nau, u ku bhana o milongo ia tokala?

10 Kiene kimoxi ué, o tufunga a tena kuívua o muthu ua kate mu nzumbi, ni ku mu kuatekesa kuiluka o fidila mu ku mu ‘ueza ni maji mu dijina dia Jihova.’ (Tanga Tiiaku 5:14, 15.) Kála o unguendu ua Ngiliiade, o Mak’â Nzambi, a tena ku tululukisa o muthu ua mu kata. (Jel. 8:22; Ize. 34:16) Kioso kia kumbidila o milongi ia Bibidia, ki tena ku mu kuatekesa o ku kala dingi ni nguzu mu nzumbi. Kienhiki, o tufunga a bhanga kiambote se ene evuidila kiambote o ibhindamu ia mbudi ia mu kata, ni ku mu sambela.

Kana ni Usudi, Maji ni Vondadi Ioso

11. Ihi i bhangesa o tufunga kuinga o kilunga kia Nzambi, ni vondadi ioso?

11 Phetele ua lembalala o tufunga o ukexilu uambote ua kuinga, ni ukexilu ua iibha ua kuinga o jimbudi. O tufunga ene mu kuinga o kilunga kia Nzambi, ka tokala ku ki bhanga “ni usudi, maji ni vondadi ioso.” Ihi i bhangesa o tufunga ku sidivila o jiphange jâ ni vondadi ioso? Ihi ia bhangesa Phetele kuinga, ni ku dikila o jimbudi ja Jezú? O henda iê kua Ngana. (Nzu. 21:15-17) Mukonda dia henda, o tufunga ka tokala ku bhanga dingi ‘o vondadi iâ, maji o vondadi ia ió ua fuila bhu kididi kiâ’ (2 Kol. 5:14, 15) O henda íii, ia lungu ni henda iâ kua Nzambi, ni ku jiphange jâ, i bhangesa o tufunga ku sidivila o jiphange jâ, ni ku a kuatekesa mu ukexilu uoso. (Mat. 22:37-39) Ene ka bhanga kiki ni usudi, maji ni vondadi ioso.

12. Phaulu ua kuatekesa o jiphange katé kuebhi?

12 O tufunga a tokala ku kuatekesa o jiphange jâ katé kuebhi? Mu kuinga o jimbudi, ene a kaiela o phangu ia poxolo Phaulu, mukonda muéne ua kaiela o phangu ia Jezú. (1 Kol. 11:1) Mu ku zola o jiphange mu Tesalonika, Phaulu, ni makamba mê, ‘ka sangulukile ngó mu ku a bhana o njimbu iambote ia Nzambi, maji ni ku a bhana uâ o mienhu iâ.’ Ene akexile mu bhanga kiki mu ukexilu uambote, kála o “mama ia kiledi, [kia kata] o tuana tuê.” (1 Tes. 2:7, 8) Phaulu uejidile kiebhi kia divua o mama ia kiledi ia lungu ni tuana tuê. Muéne u bhanga ioso phala ku a langa, katé muene ni ku balumuka mu usuku phala ku a disa.

13. O tufunga a tokala kuijiia ihi?

13 O tufunga a tokala kuijiia kiambote o kikalakalu kia kuinga o kilunga, ni kia kuinga o muiji. (1 Tim. 5:8) O kithangana kia tufunga kia bhita mu kilunga, kithangana kia valolo kia tokalele phala ku kala ni muiji uâ. Ukexilu umoxi ua ku bhanga kiambote o ikalakalu íii, o kuixana akuâ, phala n’a kale kumoxi mu kizuua kia ubhezelu uê ku muiji. Mu mivu iavulu, Masanao, kafunga mukua Japão, uexana phange dikudi, ni muiji ua an’a itungu phala n’a kale kumoxi mu Kizuua kia Ubhezelu uê ku Muiji. Mu ku bhita thembu, saí iá a a kuatekesa, a kituka tufunga mu kilunga, a kaiela o phangu iambote ia Masanao.

Ki mu ki Bhange ni Nganhu ia Xidi—Maji ni Muxima Uambote

14, 15. Mukonda diahi o tufunga a tokala ku dilanga ku ‘nganhu ia xidi,’ ni kiebhi ene kia tena ku kaiela o phangu ia Phaulu mu ukexilu iú?

14 Phetele ua tendelesa ué o tufunga kuinga o kilunga, kana ni ‘nganhu ia xidi, maji ni muxima ua ku sidivila.’ O kikalakalu kia tufunga kiavulu, maji né kiki, ene ka kingila ku nganhala kitadi mu kikalakalu kia bhanga. Phetele ua tendelesa o tufunga ni akuâ, ku kiluezu kia kuinga o kilunga ni ‘nganhu ia xidi.’ O kiluezu kiki, tu ki mona ku atuameni mu “Babilonha ia Dikota,” sumbala ni athu avulu ene mu tala hadi ku muenhu, mukonda dia uadiama. (Dij. 18:2, 3) O tufunga lelu, ene mu dilanga ku ukexilu iú.

15 Phaulu ua xisa phangu iambote phala o tufunga mu Ilunga. Sumbala muéne uexile poxolo, nange ueji bhonzesa o Jikidistá mu Tesalonika, maji muéne ‘kadi ngó o kudia se ku futa’ mu veji dia kiki, muéne ua ‘kalakala suku ni muanha katé kia bhuila.’ (2 Tes. 3:8) Lelu saí tufunga, ni tufunga tua ilunga, ene mu bhana phangu iambote mu ukexilu iú. Sumbala ene a xikana o ima ia a bhana o jiphange jâ, ene ka ‘bhonzesa phange’ mu kilunga.—1 Tes. 2:9.

16. Ihi ilombolola kuinga o kilunga ni “muxima uambote?”

16 O tufunga ene mu kuinga o kilunga ni “muxima uambote.” O vondadi iâ, tu i mona mu ukexilu uâ ua ku kuatekesa o kilunga. Maji kiki, ki kilombolola kuila o tufunga a jijidika o kilunga ku sidivila Jihova; o tufunga ene ni henda, ka suínisa o jiphange ku sidivila Nzambi ni ku di thathamesa. (Nga. 5:26) O tufunga a bhana valolo, ku mbudi ni mbudi mu kilunga. Ene a suína mu ku kuatekesa o jiphange jâ, ku sidivila Jihova ni kisangusangu kioso.

Ki mu Kale mu Jingana ja ku Tumina, Maji mu Kala Atuameni a Bhana Phangu mu Kilunga

17, 18. (a) Mukonda diahi kia a bhonzele kiavulu o jipoxolo ku kumbidila o milongi ia Jezú, ia lungu ni ku lenduka? (b) Maka ahi u tuene mu dibhana na-u ué lelu?

17 Kála ki tua di longo kiá, o tufunga a tokala ejiia kuila o kilunga kiene mu kuinga, kia ngene kia Nzambi, ki kia ene kana. Ene a dilanga, kene mu ‘tumina kála jingana, kua ió a tokala kua Nzambi.’ (Tanga 1 Phetele 5:3.) Saí kithangana, o jipoxolo ja Jezú a mesenene ku kala ni fuma. Kála o athu akexile mu tumina o ifuxi, o jipoxolo a mesenene ku kala mu kididi kia ujitu.—Tanga Marku 10:42-45.

18 Lelu, o jiphange a mesena ku kala ‘kafunga mu kilunga,’ a tokala ejiia kiambote se mukonda diahi a mesena o kikalakalu kiki. (1 Tim. 3:1) Ió a mu sidivila kála tufunga mu kilunga, a tokala a dibhudisa, se ene ala ni vondadi ia ku tumina, mba ku kala ni fuma, kála kia londekesa o jipoxolo. Se kia bhonzele kiavulu phala o jipoxolo kueha o ukexilu iú, o tufunga a tokala ejiia kuila, a tokala ku bhanga ioso phala ka kale ni kídifua kiki kia ku tumina akuâ.

19. Ihi ia tokala ku lembalala o tufunga, kioso kia mesena kima phala ku langa o kilunga?

19 Mu kidi, saí ithangana o tufunga a tokala a suína mu ku langa o kilunga ku “jimbinji ji kaka.” (Ika. 20:28-30) Phaulu ua tendelesa Titu ku kolokota o ku ‘longa, ni ku bazela ué ni uphoxi uoso.’ (Tit. 2:15) Kienhiki, kioso o tufunga kia zuela ni muthu ua lueza, ene a zuela né mu ukexilu ua tululuka. Ene a xila o muthu ua lueza, mu veji dia ku mu tatela ni undanda uoso, ene a bhana phangu iambote, ni ku kuatekesa o muthu kuenda mu njila ia kidi.

20. Kiebhi o tufunga kia tena ku kaiela o phangu ia Jezú, mu ku bhana phangu iambote mu kilunga?

20 O phangu iambote ia Kristu, i kuatekesa o tufunga ku zola o kilunga. (Nzu. 13:12-15) O muxima uetu a u suínisa kioso ki tu di longa o ukexilu uambote ua Jezú ku longa o maxibulu mê ku boka, ni ku bhanga uâ maxibulu. O phangu ia ku lenduka kuê, ia kuatesa o maxibulu ku kaiela o phangu iê ia ‘ku lenduka, ni ku mona akuâ kuma a beta-kota.’ (Fil. 2:3) Kiene kimoxi ué, o tufunga lelu, a a suínisa ku kaiela o phangu ia Jezú, mu ku bhanga kiki, ene a mesena ku kala athu a “bhana phangu mu kilunga.”

21. Mabesá ahi a-nda tambula o tufunga?

21 Phetele ua zumbuka o kitendelesu kiê ku tufunga, mu kuzuela ia lungu ni kikanenu kia-nda di kumbidila ku hádia. (Tanga 1 Phetele 5:4.) O tufunga a a undu, ‘a ka tambula kitundu ki kia ka lela dingi,’ ni ku kala ni Kristu ku diulu. O tufunga tua ‘jimbudi ja mukuá’ a-nda tambula o ujitu ua ku tumina o kilunga kia Nzambi mu ixi, ku utuminu ua “Mubhidi ua Dikota.” (Nzu. 10:16) O milongi ia kaiela ia-nda londekesa se kiebhi o jiphange mu kilunga, kia tena ku xila ió a mu kalakala ku pholo mu kilunga.

Ibhuidisu ia ku Bhitulula

• Mukonda diahi Phetele ua tokalele ku tendelesa o tufunga ni akua, kuinga o kilunga kia Nzambi, ni ku ki tambula konda?

• Kiebhi o tufunga, kia tokala ku langa ió a kate mu nzumbi?

• Ihi i bhangesa o tufunga kuinga o kilunga kia Nzambi, ni ku ki tambula konda?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Kilombuelelu ku bandu 25]

Kála o abhidi m’ukulu, o tufunga lelu a tokala kuinga o “kilunga,” ni ku ki tambula konda