‘Beno Zitisa Bantu Yina Kesalaka Ngolo na Kati na Beno’

‘Zitisa bantu yina kesalaka ngolo na kati na beno, bayina ya Mfumu Nzambi solaka na kutwadisa beno ti kulongisila beno.’​—1 TES. 5:12.

1, 2. (a) Dibundu ya Tesalonika kuvandaka nki mutindu ntangu Polo kusonikilaka bo mukanda na yandi ya ntete? (b) Polo kusyamisaka Bakristu ya Tesalonika na kusala inki?

YINDULA nde nge vandaka na dibundu ya tesalonika na mvu-nkama ya ntete, dibundu yina kuvandaka na kati ya mabundu ya ntete yina kuyantikaka na Eropa. Ntumwa Polo kulutisaka ntangu mingi kuna sambu na kupesa bampangi kikesa. Ziku, yandi ponaka bambuta-bantu sambu na kutwadisa mambu, mutindu yo vandaka kusalama na mabundu yankaka. (Bis. 14:23) Kansi, mwa bamvula na nima ya kusalama ya dibundu yango, Bayuda kuvukisaka kibuka mosi ya bantu ya mubulu sambu na kukula Polo ti Silasi na mbanza yina. Ziku, Bakristu yina kubikalaka na mbanza kulembaka nitu, mbala yankaka bo vandaka na boma.

² Yo yina, na nima ya kukatuka na Tesalonika, Polo vandaka kudiyangisa sambu na dibundu yina ya mpa. Yandi salaka kikesa sambu na kuvutuka kuna, kansi “Satana kangaka [yandi] nzila.” Yo yina, yandi tindaka Timoteo sambu na kukwenda kusyamisa dibundu. (1 Tes. 2:18; 3:2) Ntangu Timoteo kunatilaka Polo rapore ya mbote, yo pusaka yandi na kusonikila Bakristu ya Tesalonika mukanda. Na kati ya mambu yina yandi sonikaka, yandi syamisaka bo na ‘kuzitisa bantu yina kesalaka ngolo na kati na bo, bayina Mfumu Nzambi solaka na kutwadisa bo.’​—Tanga 1 Tesalonika 5:12, 13.

3. Inki bikuma Bakristu ya Tesalonika kuvandaka ti yo, sambu na kupesa luzitu ya kuluta nene na bambuta-bantu?

³ Bampangi babakala yina vandaka kutwadisa Bakristu ya Tesalonika, kuvandaka ve ti eksperiansi mingi bonso ya Polo ti banduku na yandi yina  yandi vandaka kusala nzyetelo kumosi ti bo. Bampangi yango kuvandaka bantu ya mpa yina bo katukaka kupona mpi bo vandaka Bakristu yina kusalaka ve bamvula mingi na kufwanana ti bankuluntu yina kuvandaka na Yeruzalemi. Nkutu, dibundu yango kulungisaka ntete ve ata mvula mosi! Kansi, bantu yina kuvandaka na dibundu kuvandaka ti bikuma ya kumonisa ntonda na bambuta-bantu na bo, bayina vandaka ‘kusala ngolo’ mpi “kutwadisa” dibundu ti ‘kulongisila’ bampangi. Ya kyeleka, bo vandaka ti kikuma ya mbote ya ‘kupesa bankuluntu luzitu ya kuluta nene, mpi kusonga bo nde bo vandaka kuzola bo mingi.’ Na nima ya kupesa bo ntuma yina, Polo kulongisilaka bo na ‘kuzinga na ngemba na kati na bo.’ Kana nge vandaka na dibundu ya Tesalonika, keti nge zolaka kumonisa ntonda ya mudindu sambu na kisalu ya bankuluntu? Inki mutindu nge ketadilaka “makabu [ya] bantu” yina Nzambi mepesaka dibundu na nge na nzila ya Kristu?​—Ef. 4:8.

‘Kusala Ngolo’

4, 5. Sambu na nki yo vandaka kisalu ya ngolo sambu na bambuta-bantu na bilumbu ya Polo na kulonga dibundu, mpi sambu na nki yo kele mpi mutindu mosi bubu yai?

⁴ Na nima ya kutinda Polo mpi Silasi na Berea, inki mutindu bambuta-bantu ya Tesalonika vandaka ‘kusala ngolo’? Ntembe kele ve nde bo vandaka kulonga dibundu na nsadisa ya Masonuku na kulandaka mbandu ya Polo. Nge lenda kudiyula nde: ‘Keti Bakristu ya Tesalonika vandaka kusepela na Ndinga ya Nzambi?’ Nkutu, Biblia ketubaka nde bantu ya Berea vandaka “na mabanza ya mbote kuluta mabanza ya bantu ya Tesalonika, . . . konso kilumbu bo vandaka kuzikisa mbote-mbote na mukanda ya Nzambi.” (Bis. 17:11) Kansi, kufwanisa yai vandaka kutadila Bayuda yonso yina kuvandaka na Tesalonika, kansi Bakristu ve. Bantu yina kukumaka Bakristu ‘kundimaka nsangu ya Nzambi bonso nsangu ya muntu ve kansi bonso nsangu ya Nzambi.’ (1 Tes. 2:13) Yo fwete vanda nde, bambuta-bantu kusalaka ngolo sambu na kudisa bampangi na kimpeve.

⁵ Bubu yai, kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele kepesaka mameme ya Nzambi “madia . . . na ntangu ya mbote.” (Mat. 24:45) Na nsi ya lutwadisu ya mpika ya kwikama, bankuluntu na mabundu kesalaka ngolo sambu na kudisa bampangi na kimpeve. Bampangi na dibundu lenda vanda ti mikanda mingi ya ketendulaka Biblia, mpi na bandinga yankaka, bo lenda vanda ti bisadilu bonso Index des publications Watch Tower mpi CD-ROM Watchtower Library. Sambu na kulungisa bampusa ya kimpeve ya dibundu, bankuluntu kelutisaka bangunga mingi sambu na kuyidika masolo yina bo tasala na balukutakanu na mpila nde bo lenda sala yo na mutindu mosi yina tasadisa bampangi. Keti nge meyindulaka sambu na kuzaba bantangu ikwa bankuluntu kelutisaka na kuyidika masolo na bo, balukutakanu ya dibundu, ya nene, mpi ya distrike?

6, 7. (a) Inki mbandu Polo kupesaka bambuta-bantu ya Tesalonika? (b) Sambu na nki, yo lenda vanda mpasi sambu na bankuluntu bubu yai na kulanda mbandu ya Polo?

⁶ Bambuta-bantu na Tesalonika kuvilaka ve mbandu ya mbote yina Polo kubikilaka bo ya kugungula mameme. Yandi vandaka kusala yo na zola yonso, kansi ve kaka sambu yo vandaka mukumba na yandi. Mutindu disolo ya meluta kutubilaka yo, Polo “vandaka kusala na ntima mosi ya pima, bonso mama yina [kenwisaka] ke kebaka bana na yandi.” (Tanga 1 Tesalonika 2:7, 8.) Nkutu, yandi vandaka ti luzolo ya ‘kukabila bo moyo na yandi mosi’! Ntangu bambuta-bantu vandaka kusala kisalu ya kugungula, yo lombaka nde bo landa mbandu na yandi.

⁷ Bubu yai, bangungudi ya Bakristu kelanda mbandu ya Polo na kuzolaka mameme. Bampangi yankaka kekukaka mpenza ve kusolula ti bankaka kukonda mpasi. Kansi, bankuluntu kesalaka bikesa sambu na kumonisa mayele mpi ‘kumona mambu ya mbote’ ya bo kesalaka. (Bing. 16:20) Ya kyeleka, sambu yandi kele muntu ya kukonda kukuka, nkuluntu lenda kuka ve kutadila konso mpangi na mutindu yina mefwana. Kansi, ntangu yandi kesala bikesa sambu na kumonisila bampangi yonso mawete, keti nge lenda sikisa yandi ve sambu na bikesa yina yandi kesala sambu na kuvanda ngungudi ya mbote na nsi ya lutwadisu ya Kristu?

8, 9. Inki kele mitindu yankaka yina bankuluntu ya bilumbu na beto ‘kelangidilaka moyo na beto’?

⁸ Beto yonso kele ti kikuma ya ‘kulemfuka’ na bankuluntu. Mutindu Polo kusonikaka yo, “bo ke langidilaka moyo na [beto].” (Baeb. 13:17) Bangogo yai keyibusa beto, mutindu ngungudi ya ntangu ya ntama vandaka kulala ve mpongi sambu  na kutanina mameme na yandi. Mutindu mosi, bubu yai bankuluntu lenda tambika mpongi na bo ntangu bo kezola kusadisa bampangi yina kebela to bayina kenyokwama na mabanza to na kimpeve. Mu mbandu, bampangi ya kesalaka na Komite ya Kuwakana ti Balupitalu mezengaka mpongi na bo sambu na kusadisa mpangi yina kuvandaka na mfunu ya lusansu ya nswalu-nswalu. Ata mpidina, ntangu beto kekutanaka ti mambu ya mutindu yai, beto kesepelaka mpenza na kisalu na bo!

⁹ Bankuluntu yina kesalaka na Komite ya Kutunga Banzo na Kitini Mosi ya Insi mpi bayina Kepesaka Lusadisu kesalaka ngolo sambu na kusadisa bampangi. Yo mefwana mpenza nde beto sadisa bo na ntima ya mvimba! Beto tadila bikesa yina kusalamaka sambu na kupesa bampangi lusadisu na nima ya mupepe ya ngolo (Nargis), yina kusalamaka na bwala Myanmar na mvu 2008. Sambu na kukuma na dibundu ya Bothingone, na Irrawaddy Delta, kisika mupepe kuvandaka ngolo, kimvuka ya bantu yina kwendaka kupesa lusadisu kusalaka nzyetelo na kulutaka bisika yina kuvandaka ya kufuluka ti bamvumbi. Ntangu bampangi ya dibundu yango kumonaka kimvuka ya ntete ya bantu yina kepesaka lusadisu kumosi ti nkengi na bo ya ntama ya nzyunga, bo bokaka nde: “Tala! Nkengi na beto ya nzyunga mekwisa! Yehowa megulusa beto!” Keti nge kesepelaka na kisalu ya ngolo yina bankuluntu kesalaka mpimpa mpi mwini? Bo keponaka bankuluntu yankaka sambu na kusala na bakomite ya sipesiali sambu na kutadila mambu ya mpasi ya kusambisa. Bankuluntu yai ketulaka ve lulendo sambu na mambu yina bo kesalaka, kansi bampangi yina kebakaka mambote na bisalu na bo kemonisaka ntonda ya mingi.​—Mat. 6:2-4.

10. Inki kele bisalu yankaka yina bankuluntu kesalaka ya mezabanaka mpenza ve?

¹⁰ Bubu yai, bankuluntu mingi kesalaka bisalu ya ketadila kusonika mpi kuyidika mikanda. Mu mbandu, mutambusi ya kimvuka ya bankuluntu keyidikaka manaka ya balukutakanu ya konso mposo. Sekretere ya dibundu kevukisaka barapore ya kisalu ya bilanga ya konso ngonda mpi mbala mosi na konso mvula. Nkengi na nzo-nkanda ketadilaka na dikebi yonso manaka ya nzo-nkanda. Na nima ya bangonda tatu, bo kesalaka emvantere ya bakonti ya dibundu. Bankuluntu ketangaka mikanda ya kekatukaka na biro ya filiale mpi bo kesadilaka minsiku yina kesadisaka na kuvanda kaka na “kimvuka mosi . . . na lukwikilu.” (Ef. 4:3, 13) Ntangu bankuluntu kesalaka bikesa sambu na kusala bisalu ya ngolo ya mutindu yina, “mambu yonso [ketambulaka] na nzila ya mbote ti ya luzitu.”​—1 Kor. 14:40.

“Kutwadisa Beno”

11, 12. Nani ketwadisaka dibundu, mpi kusala mutindu yina kelombaka nki?

¹¹ Polo kutubilaka kisalu ya ngolo yina bambuta-bantu ya Tesalonika vandaka kusala ya “kutwadisa” dibundu. (1 Tes. 5:12) Polo kutubilaka bambuta-bantu yina nde, bo vandaka ‘kusala ngolo.’ Yandi vandaka kutubila kaka ve mbuta-muntu yina vandaka ‘nkengi-ntwadisi,’ kansi yandi vandaka kutubila bambuta-bantu yonso na dibundu. Bubu yai, bankuluntu mingi ketelamaka na ntwala ya dibundu mpi ketwadisaka balukutakanu. Nsoba yina mesalama ntama mingi ve sambu na kusadila zina “mutambusi ya kimvuka ya bankuluntu,” kesadisa beto na kubaka bankuluntu yonso bonso kitini ya kimvuka mosi yina kele na bumosi.

¹² “Kutwadisa” dibundu kelombaka mambu mingi kuluta kaka kulonga. Ngogo “kuyala” yina kele na 1 Timoteo 3:4, kele ti ntendula ya kiteso mosi. Polo kutubaka nde, nkengi “fweti zaba kuyala nzo na yandi mosi; yandi fweti longa bana na yandi na kulemfuka na yandi na luzitu yonso.” Ngogo “kuyala” ketendula kaka ve kulonga bana, kansi mpi kutwadisa dibuta mpi ‘kulonga bana na kulemfuka.’ Ya kyeleka, bankuluntu ketwadisaka dibundu, sambu na kusadisa bampangi yonso na kulemfukila Yehowa.​—1 Tim. 3:5.

13. Sambu na nki yo lenda lomba ntangu sambu na kubaka desizio mosi na lukutakanu ya bankuluntu?

¹³ Sambu na kutwadisa mbote-mbote mameme ya Nzambi, bankuluntu kesolulaka sambu na kutadila bampusa ya dibundu. Yo zolaka kuvanda mbote mingi kana nkuluntu mosi kebaka balukanu yonso. Kansi, sambu bo kelandaka mbandu ya nto-kimvuka ya mvu-nkama ya ntete, bubu yai bimvuka ya bankuluntu ketubilaka mambu na kimpwanza yonso, mpi kesosaka lutwadisu ya Masonuku. Lukanu na bo kele ya kusadila minsiku ya Masonuku sambu na bampusa ya dibundu na bo. Yo kevandaka mbote mingi kana konso nkuluntu kekudibongisa sambu na lukutakanu ya bankuluntu, ketadila Masonuku mpi minsiku yina mekatuka  na kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele. Ya kyeleka, kusala mutindu yai kelombaka ntangu. Ntangu bo kele na mabanza ya kuswaswana, mutindu yo salamaka ntangu nto-kimvuka ya mvu-nkama ya ntete kutadilaka dyambu ya metala luyotisu, yo lenda lomba nde bo baka ntangu ya ngika mpi kusala bansosa mingi sambu na kukuma na dibanza mosi ya mesimbama na Masonuku.​—Bis. 15:2, 6, 7, 12-14, 28.

14. Keti nge kesepelaka mutindu kimvuka ya bankuluntu kesalaka na bumosi, mpi sambu na nki nge kewaka mpidina?

¹⁴ Inki lenda salama kana nkuluntu mosi kedindamana nde bo sala mambu mutindu yandi kezola to kemeka kupusa bankuluntu yankaka na kundima dibanza na yandi? To inki lenda salama kana muntu mosi, bonso Diotrefesi na mvu-nkama ya ntete, kekuna nkeni ya kukonda kuwakana? (3 Yoa. 9, 10) Dibundu ya mvimba tanyokwama mpenza. Kana Satana kumekaka kubasisa mavwanga na dibundu ya mvu-nkama ya ntete, beto lenda ndima nde bubu yai, yandi kezola mpi kubebisa ngemba yina kele na dibundu. Yandi lenda yedisa kikalulu ya bwimi yina bantu kevandaka ti yo, mu mbandu mpusa ya kuvanda ti lukumu. Yo yina, bankuluntu fwete yedisa kudikulumusa mpi kusala na kimvuka bonso bitini ya nitu yina kele na bumosi. Ee, beto kesepelaka mpenza na kudikulumusa ya bankuluntu yina kesalaka na bumosi bonso nitu mosi!

‘Kulongisila Beno’

15. Inki kepusaka bankuluntu, ntangu bo kelongisilaka mpangi mosi ya bakala to ya nkento?

¹⁵ Na nima, Polo kutubilaka pwelele mukumba mosi ya mpasi kansi ya mfunu yina bambuta-bantu kuvandaka ti yo: kulongisila mameme. Na Masonuku ya Kigreki ya Bukristu, kaka Polo mpamba muntu kusadilaka ngogo ya Kigreki ya bo kebalulaka na “kulongisila.” Yo lenda tendula ndongisila ya ngolo, kansi ya mepesama ve na nku yonso. (Bis. 20:31; 2 Tes. 3:15) Mu mbandu, Polo  kusonikilaka Bakristu ya Korinto nde: “Mono me sonikila beno mpidina ve sambu na kumonisa beno nsoni, kansi sambu na [kulongisila] beno bonso bana na mono mosi mpenza ya mono ke zolaka.” (1 Kor. 4:14) Yandi pesaka ndongisila yina sambu na kumonisa dikebi ya zola yina yandi vandaka kutudila bankaka.

16. Inki bankuluntu fwete vila ve ntangu bo kelongisila bankaka?

¹⁶ Bankuluntu fwete vila ve nde mutindu yina bo kelongisilaka bankaka kele mfunu mingi. Bo kesalaka ngolo sambu na kulanda mbandu ya Polo na kuvandaka bantu ya mbote, ya zola, mpi ya kesadisaka. (Tanga 1 Tesalonika 2:11, 12.) Ya kyeleka, bankuluntu ‘fweti landa kaka malongi ya kieleka, na mpila nde bo zaba kupesa bantu yankaka kikesa.’​—Tito 1:5-9.

17, 18. Inki nge fwete vila ve ntangu nkuluntu mosi kelongisila nge?

¹⁷ Ya kyeleka, bankuluntu kele bantu ya kukonda kukuka mpi bo lenda tuba mambu yina lenda pesa bo mawa na nima. (1 Bant. 8:46; Yak. 3:8) Dyaka, bankuluntu kezabaka nde sambu na bampangi ya babakala mpi ya bankento ya kimpeve, kubaka ndongisila Kevandaka ve dyambu ya ‘kyese kansi ya mawa.’ (Baeb. 12:11) Yo yina kana nkuluntu mekwenda kutala mpangi mosi sambu na kupesa yandi ndongisila, ntembe kele ve nde yandi kesalaka yo na nima ya kutadila dyambu yango mbote-mbote, mpi ya kusamba sambu na yo. Kana nkuluntu mosi kupesaka nge ndongisila, keti nge kemonisaka ntonda sambu na dikebi ya zola ya nkuluntu yina?

¹⁸ Yindula nde, nge kele ti maladi mosi yina nge kemona bonso nde minganga mezaba yo ve. Na nima ya kusala ekzame, munganga mosi memona maladi yango, kansi nge kendima ve mambu yina yandi kesonga nge. Keti nge takangila yandi kimbeni na ntima? Ve! ata kana yandi mesonga nge nde bo sala nge operasio, ntembe kele ve nde nge tandima lusansu yina, sambu nge kekwikila nde yo kele sambu na mambote na nge. Mbala yankaka mutindu munganga kezabisa nge dyambu yango lenda yangisa mabanza na nge mpi kupesa nge mpasi, kansi keti nge tabika nde mpasi yina kuvanda ti bupusi na lukanu yina nge tabaka? Ziku nge tasala ve mpidina. Mutindu mosi, kubika ve nde mutindu yina bo kelongisila nge kukanga nge nzila ya kuwila bantu yina Yehowa mpi Yezu, lenda sadila sambu na kuzabisa nge mutindu nge lenda kudisadisa to kutanina bangwisana na nge ti Yehowa.

Monisa Ntonda Mutindu Yehowa Mepesaka Beto Bankuluntu

19, 20. Inki mutindu nge lenda monisa ntonda na ‘makabu ya bantu’?

¹⁹ Inki nge tasala kana bo mepesa nge dikabu mosi yina bo mesala kaka sambu na nge? Keti nge tamonisa ve ntonda na nge na kusadilaka yo? ‘Makabu ya bantu’ kele dyambu yina Yehowa mepesaka nge na nzila ya Yezu Kristu. Mutindu mosi ya kumonisa ntonda na nge na makabu yango, kele na kuwidikilaka na dikebi yonso masolo yina bankuluntu kesalaka, mpi na kusalaka ngolo sambu na kusadila mambu yina bo ketubilaka na masolo na bo. Nge lenda monisa mpi ntonda na nge, na kupesaka bakomantere ya mfunu na balukutakanu. Pesa lusadisu na kisalu yina bankuluntu ketwadisaka, mu mbandu kisalu ya bilanga. Kana ndongisila yina nkuluntu mosi mepesaka nge menatilaka nge mambote, sambu na nki ve kuzabisa yandi dyambu yango? Dyaka, sambu na nki ve kumonisa ntonda na nge sambu na mabuta ya bankuluntu? Kuvila ve nde, sambu nkuluntu kusala kisalu ya ngolo na dibundu, dibuta na yandi ketambikaka ntangu yina bo fwete lutisa kumosi ti yandi.

²⁰ Ya kyeleka, beto kele ti bikuma ya mbote ya kumonisa ntonda na bankuluntu, bayina kesalaka ngolo na kati na beto, ketwadisaka beto, mpi kelongisilaka beto. ‘Makabu yai ya bantu’ kele mpenza ngidika ya zola ya mekatuka na Yehowa!

Keti Nge Keyibuka?

• Inki bikuma Bakristu ya Tesalonika vandaka ti yo, ya kumonisa ntonda na bantu yina vandaka kutwadisa bo?

• Inki mutindu bankuluntu ya dibundu na nge kesalaka ngolo sambu na nge?

• Inki mutindu nge lenda baka mambote na mutindu bankuluntu ketwadisaka nge?

• Kana nkuluntu mosi melongisila nge, inki nge fwete vila ve?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Keti nge kemonisaka ntonda na mambu ya kuswaswana yina bankuluntu kesalaka sambu na kugungula dibundu?