“Uluor Jogo ma Tiyonu Matek”

“Uluor jogo ma tiyonu matek; gin jotendu kuom Ruoth, kendo gipuonjou [“gisiemou,” “New World Translation”].”​—1 THES. 5:12.

1, 2. (a) Kanyakla mar Thessalonika ne nie chal mane kane Paulo ondikonegi barupe mokwongo? (b) Paulo nojiwo Jo-Thessalonika mondo otim ang’o?

WAWACH ni in jakanyo mar kanyakla mar Jokristo mokwongo e Thessalonika, ma ne en achiel kuom mago ma nohango betie e Ulaya. Noyudo jaote Paulo osetiyo gi kinde mogwaro e jiwo owete kuno. Nyalo bedo ni noseketo jomoko obed jodongo matayo, mana kaka e kanyakla mamoko. (Tich 14:23) Kata kamano, bang’ kane osechak kanyaklano, Jo-Yahudi nochoko oganda moro machach mondo obi oriemb Paulo kod Sila e dalano. Jokristo ma nodong’ kanyo ne nyalo winjo ka gima ojwang’gi, kata ne ginyalo bedo maluor.

² Mano emomiyo bang’ wuok Thessalonika, Paulo ne paro ahinya chal mar kanyakla ma eka ne oa chakno. Ne otemo dok, to ‘Satan nosindo’ yore. Omiyo nooro Timotheo mondo ojiw kanyaklano. (1 Thes. 2:18; 3:2) Kane Timotheo oduogo gi ripot maber, Paulo noneno ni mondo ondik barua ne Jo-Thessalonika. Kaachiel gi weche mamoko, Paulo nojiwogi ni ‘giluor jogo ma ne telonegi.’​—Som 1 Jo Thessalonika 5:12, 13.

3. Gin weche mage momiyo Jokristo ma Thessalonika ne owinjore omi jodongo duong’ ahinya?

³ Owete ma ne tayo Jokristo ma Jo-Thessalonika ne ok nigi lony ahinya kaka Paulo koda jogo ma ne wuotho kode; bende ne pok gibedo Jokristo kuom ndalo mang’eny machal gi jodongo ma ne ni Jerusalem. Kanyaklano ne osebedoe mana kuom kinde matin ne higa achiel! Kata kamano, ne pod dwarore  ni jo kanyaklano ochiw luor ne jodongo ma ne ‘tiyo matek’ kendo ‘telo’ ne kanyakla ka ‘gipuonjo’ owete. Kuom adier, ne gin gi gimomiyo ne owinjore ‘gimi jodongo duong’ ahinya kendo herogi.’ Bang’ kwayogi mondo gitim kamano, Paulo nomiyogi puonj moting’o siem ni mondo ‘gibed gi kuwe e kindgi giwegi.’ Ka dipo ni in iwuon ne in Thessalonika, be dine inyiso ni imor gi tich ma jodongo tiyo? Ere kaka ineno jogo ma gin ‘mich momi ji,’ ma Nyasaye osechiwo ne kanyaklau kokalo kuom Kristo?​—Efe. 4:8.

‘Gitiyo Matek’

4, 5. Ang’o momiyo ne dwarore ni jodongo ma ndalo Paulo oti matek e puonjo kanyakla, to ang’o momiyo en kamano ndalogi?

⁴ Bang’ oro Paulo kod Sila e Beria, ere kaka jodongo ma ne ni Thessalonika ne ‘tiyo matek’? Ka giluwo ranyisi mar Paulo, onge kiawa ni ne gipuonjo kanyakla ka gitiyo gi Ndiko. Inyalo penjori kama, ‘Be dibed ni Jokristo ma Thessalonika ne ok kaw Wach Nyasaye gi pek ahinya?’ Inyalo ipenjori kamano nikech Muma wacho ni Jo-Beria “ne ni gi paro maber moloyo jo man Thessalonika, . . . ka ginono weche manie Ndiko pile.” (Tich 17:11) Kata kamano, ne oporo Jo-Beria gi Jo-Yahudi ma ne ni Thessalonika ka gin kaka oganda, to ok gi Jo-Thessalonika ma ne gin Jokristo. Jogo ma noyie e kinde Jo-Thessalonika ‘norwako wach Nyasaye ok kaka wach dhano, to kaka wach Nyasaye.’ (1 Thes. 2:13) Nyaka bed ni jodongo notiyo matek e puonjo kanyakla.

⁵ Ndalogi, kweth mar jatichno mogen kendo mariek chiwo ne kweth Nyasaye “chiemo e kinde makare.” (Math. 24:45) Ka ichikogi gi jatichno, jodongo tiyo matek e pidho owete gi wach Nyasaye. Joma nie kanyakla nyalo bedo gi buge mang’eny malero Muma, kendo e dhok moko nitiere gige timo nonro kaka Fahirisi kod Watchtower Library mar CD-ROM. Mondo gikony kanyakla, jodongo tiyo gi seche mogwaro e iko migepe mag chokruok mondo mi gichop migepego e yo makonyo moloyo. Be isepenjori ni jodongo kawo thuolo maromo nade e iko migepe mag chokruok, chokruoge alwora, koda mag distrikt?

6, 7. (a) Paulo noketo ne jodongo ma Thessalonika ranyisi mane? (b) Ang’o momiyo luwo ranyisi mar Paulo nyalo bedo matek ne jodongo ndalogi?

⁶ Jodongo ma Thessalonika noparo ranyisi maber ma Paulo noketo e tije kaka jakwath. Ne ok en tich mitimo atima ka gima ochuno, maok ketie chuny. Mana kaka onyis e sula motelo, Paulo ‘nobedo mamuol kaka japidi ma dembo nyathine owuon.’ (Som 1 Jo Thessalonika 2:7, 8.) Ne oikore kata mana ‘miyogi’ chunye owuon! Sama gitiyo tijgi kaka jokwath, jodongo ne onego obed kaka en.

⁷ Jokwath ma Jokristo ndalogi luwo ranyisi ma Paulo noketo mar hero kweth. En adier ni nitie rombe manyalo bedo gi kido maok mor jakwath, kata matek losogo osiep. Kata kamano, jodongo temo nyiso chuny mar nono weche e yo matut, kendo ‘yudo ber’ kuom rombe. (Nge. 16:20, NW) En adier ni nikech gin dhano morem, jaduong’ moro nyalo yudo ka tekne bedo gi paro mowinjore kuom ng’ato ka ng’ato. Kata kamano, kaka otemo timo kar nyalone mondo obed mamuol gi ji duto, donge onego wapwoye kuom kinda moketo mar bedo jakwath maber e bwo Kristo?

8, 9. Moko kuom yore ma jodongo mandalogi ‘ritogo chunywa ma ok giyue’ gin mage?

⁸ Waduto wan gi gimomiyo owinjore wami jodongo ‘duong’.’ Mana kaka Paulo nondiko, “girito chunyu ma ok giyue.” (Hib. 13:17) Wachno paronwa ranyisi mar jakwath masie ma gono nindo mondo mi orit kwethne. Kamano bende, jodongo nyalo gono thuologi moko mag nindo sama gitemo konyo jogo ma nigi midekre mag ringruok, chandruok e yiegi, kata parruok mag chuny. Kuom  ranyisi, osechiew owete matiyo e Komiti Matudore gi Osiptende, sama masira moro mar thieth oneno. To mano kaka wamor gi tijgi sama wan e chal ma kamano!

⁹ Jodongo matiyo e Komiti Mochung’ne Tije Gedo e Alwora koda komiti makonyo kuonde ma masira otimoree, tiyo matek e konyo owete. Owinjore wariwgi lwedo gi chunywa duto! Non ane tij chiwo kony ma ne otimore bang’ yamo mager miluongo ni Cyclone Nargis e piny Myanmar e higa 2008. Mondo gichop e Kanyakla mar Bothingone e gweng’ ma kethruok ne otimore ahinya miluongo ni Irrawaddy Delta, owetego ne oluwo yo makore tek kendo mopong’ gi kitundu mag jomotho. Kane owete ma kanyo oneno ka achiel kuom jochiw kony ma nokwongo chopo Bothingone noriwo nyaka jarit-alworagi machon, ne gikok kama: “Ne! En jarit-alwora marwa! Jehova oseresowa!” Be imor gi tich matek ma jodongo timo odiechieng’ gotieno? Nitie jodongo moko miketo mondo obed e komiti moko makende mondo ginon weche matek mag yalo bura. Jodongogo ok pakre nikech gik ma gisetimo; kata kamano joma oseyudo konyruok kuom tijgi dwoko erokamano ahinya.​—Math. 6:2-4.

10. Gin tije mage maok ong’ere ahinya ma jodongo timo?

¹⁰ Thoth jodongo mandalogi bende timo tije motudore gi ndiko kendo kano weche e fail. Kuom ranyisi, jachan bura mar jodongo iko chenro mag chokruoge mitimo juma ka juma. Jagoro mar kanyakla loso ripod tij lendo mag dwe ka dwe koda mar higa. Jarit-skul iko maber chenro mar skul mar tij Nyasaye. Bang’ dweche adek ka dweche adek, fail mar pes kanyakla inono. Jodongo somo barupe moa e ofis kendo timo kaka ochik e yo mamiyo kanyakla siko “e bedo achiel e yie.” (Efe. 4:3, 13) Kokalo kuom kinda mar jodongo matiyo matek kamano, ‘weche duto timre maber kendo makare.’​—1 Kor. 14:40.

‘Gitelonu’

11, 12. Gin ng’a gini ma telo ne kanyakla, to timo kamano oriwo ang’o?

¹¹ Paulo nonyiso ni, jodongo ma Thessalonika ma ne tiyo matek, ne ‘telo’ ne kanyakla. E dhok machon ma ne otigo e ndiko Muma, tiend telo nyiso “chung’ e nyim” ng’ato, kendo inyalo loke bende ni jogo “machiko; matayo e kindu.” (1 Thes. 5:12, NW) Paulo noluongo jodongogo ni jo “ma tiyonu matek.” Ne ok owuo mana kuom jaduong’ achiel ma en “jarit matayo,” to nowuoyo kuom jodongo duto mag kanyakla. Ndalogi, thoth jodongo chung’ e nyim kanyakla ka gitayo chokruoge. Lokruok ma nyocha otim mar tiyo gi nying’ mar “jachan bura mar jodongo” konyowa neno jodongo duto kaka joma tiyo e bura achiel.

¹² ‘Telo’ ne kanyakla oriwo weche moko maok mana puonjo kende. E dhok ma ne okwong ndikogo Muma, wach ma kamano bende otigo e 1 Timotheo 3:4. Paulo nowacho ni jarit onego obed “ng’at moloyo [“motelo ne,” NW] pare adimba, ma chiko nyithinde kaka owinjore, kokuwe chuth.” Onge kiawa ni wach motigo kanyo ni “motelo ne,” nyiso ok mana puonjo nyithinde kende, to bende telo kotayo joot, kendo “chiko nyithinde kaka owinjore.” Ee, jodongo telo e tayo kanyakla, ka gikonyo ji duto winjo kendo luoro Jehova.​—1 Tim. 3:5.

13. Ang’o momiyo ng’ado paro nyalo kawo thuolo mogwaro e romo mar jodongo?

¹³ Mondo gitel ne kweth e yo maber, jodongo wuoyo e kindgi giwegi kuom kaka ginyalo loso weche madwarore e kanyakla. Nyalo nenore ka gima weche nyalo dhi mapiyo kapo ni jaduong’ achiel kende ema ng’ado paro duto. Kata kamano, kuom luwo ranyisi mar bura maduong’ ma ne nitie e kinde Jokristo mokwongo, buche jodongo mandalogi wuoyo kaachiel ka gin thuolo e wi weche madwarore, kendo gimanyo kony kuom Ndiko. Gombogi maduong’ en tiyo gi puonj mag  Ndiko e loso weche madwarore e kanyaklagi. Mani en gima nyalore moloyo ka jaduong’ ka jaduong’ timo ikruok maber ne romo mar jodongo, konono Ndiko koda weche ma kweth mar jatichno mogen kendo mariek osechiwonegi. En adier ni mano en gima kawo thuolo mogwaro. Ka nitiere pogruok e paro, mana kaka ne otimore kane bura maduong’ nono wach tero nyangu e diere Jokristo mokwongo, nyalo dwarore ni giti gi thuolo kendo timo nonro momedore mondo mi gichopi e paro maluwore gi Ndiko, ma giduto giriwo lwedo.​—Tich 15:2, 6, 7, 12-14, 28.

14. Be imor ni bura mar jodongo tiyo kanyachiel e winjruok? Ang’o momiyo iwinjo kamano?

¹⁴ Ang’o manyalo timore ka jaduong’ moro chuno gimoro kata dwaro ni pache ema mondo otigo? To nade ka nitie ng’ato kaka Diotrefe e ndalo Jokristo mokwongo, ma chwoyo kodhi makelo pogruok? (3 Joh. 9, 10) Kuom adier, kanyakla duto biro hinyore. Nikech Satan notemo chwanyo kanyakla mar Jokristo mokwongo, wan gadier ni odwaro ketho kuwe manie kanyakla ndalogi. Onyalo ywayowa kotiyo gi kido maricho mag dhano, kaka gombo duong’. Kuom mano, dwarore ni jodongo obolore kendo giti kanyachiel gi winjruok. Mano kaka wamor nikech bolruok mar jodongo matiyo kanyachiel!

“Gisiemou”

15. En ang’o mamiyo jodongo chiwo siem ne owadwa kata nyaminwa?

¹⁵ Kae to Paulo nojiwo wach tich matek madwarore ahinya kuom jodongo: siemo kweth. E Ndiko mag Dho-Grik mag Jokristo, Paulo kende ema notiyo gi wach mar dho Grik miloko ni ‘siemo.’ Wachno nyalo nyiso siem  mager, to kata kamano ok onyis bedo mamon gi ng’ato. (Tich 20:31; 2 Thes. 3:15) Kuom ranyisi, Paulo nondiko ne Jo-Korintho kama: “Ok andik wechegi ni mondo akuod wiu, to mondo ang’adnu rieko [“asiemu,” NW] kaka nyithindo mahero.” (1 Kor. 4:14) Gimomiyo nochiwo siemno en hera ma noherogo jomoko.

16. Jodongo onego opar wach mane sama gichiwo siem?

¹⁶ Jodongo keto e paro ni ber nono yo ma gichiwogo siem ne jomoko. Gitimo matek luwo ranyisi mar Paulo kuom bedo mang’won, nyiso hera, kendo konyo. (Som 1 Jo Thessalonika 2:11, 12.) En adier ni jodongo ‘mako matek wachno maradier mondo ginyal jiwo ji gi puonj mangima.’​—Tito 1:5-9.

17, 18. En ang’o monego iket e paro sama iyudo siem moro koa kuom jaduong’?

¹⁷ En adier ni jodongo gin dhano morem, kendo ginyalo wacho weche manyalo miyo giywag ang’e bang’e. (1 Ruo. 8:46; Jak. 3:8) Bende, jodongo ong’eyo ni kuom owete gi nyimine ma Jokristo, kinde mang’eny rwako siem ok en ‘gima ng’ato morgo, to onenore ka gima lit.’ (Hib. 12:11) Omiyo, sama jaduong’ odhi ir ng’ato gi weche mag siem, kinde mang’eny otimo kamano bang’ nono kendo paro matut kolamo kuom wachno. Kapo ni omiyi siem, be iketo e paro hera gi chuny ma jaduong’no nyisi mar dewi?

¹⁸ Wawach ni in gi tuwo moro manenre ni thiethne kore tek. Kae to laktar moro obiro mofwenyo chal tuwono, kata kamano yie gi gima owacho e wi tuwono bedoni matek. Be ibiro sin kata mako sadha gi laktarno? Ooyo! Kata mana kowacho ni onego oyang’i, onge kiawa ni ibiro yie timo kamano king’eyo ni mano biro konyi. En adier ni yo ma laktar owachonigo wach tuwono nyalo mori kata chwanyi, kata kamano be mano ema nyalo chiko paro mibiro ng’ado? Ok kamano. Kamano bende, kik iwe yo ma omiyigo siem mondo omoni winjo jogo manyalo bedo ni Jehova kod Yesu tiyogo, e miyo ing’e kaka inyalo konyri kata rito winjruokni iwuon gi Jehova.

Bed gi Erokamano Kuom Chiwo ma Jehova Omiyowa mar Jodongo

19, 20. Ere kaka inyalo nyiso ni imor kod jogo mochiw kaka “mich”?

¹⁹ En ang’o minyalo timo kapo ni iyudo mich molos mana ne in? Be ibiro nyiso erokamano kuom tiyo kod michno? Jogo ma gin ‘mich momi ji’ gin chiwo ma Jehova osechiwoni kokalo kuom Yesu Kristo. Yo achiel minyalo nyisogo erokamano kuom joma gin michgi, en kuom chiko iti maber ne twege ma jodongo golo kendo temo tiyo gi paro ma gichiwo. Bende inyalo nyiso erokamano kuom chiwo paro magero e chokruoge. Riw lwedo tijego ma jodongo teloe, kaka tij lendo. Kapo ni puonj moro moting’o siem ma ne omiyi gi jaduong’ moro osekonyi, donge inyalo dhi wachone kamano? E wi mano, donge inyalo nyiso erokamano kuom jogo ma gin jood jodongo? Ng’e ni mondo jaduong’ oti matek e kanyakla, joode weyo thuolo ma dine gibedogo kode.

²⁰ Ee, wan gi gik mang’eny momiyo onego wanyis ni wamor gi jodongo matiyo matek e kindwa, ka gitelonwa, kendo miyowa puonj ma siemowa. Joma gin ‘michgi,’ gin chiwo manyiso hera ma Jehova omiyowa!

Be Iparo?

• Gin weche mage ma ne nyalo miyo Jokristo ma Thessalonika onyis erokamano kuom jogo ma ne telo e kindgi?

• Ere kaka jodongo mag kanyaklau tiyoni matek?

• Ere kaka iyudo kony kuom yo ma jodongo tayigo?

• Kapo ni omiyi siem gi jaduong’ moro, en ang’o monego iket e paro?

[Penjo mag Puonjruok]

[Picha manie ite mar 27]

Be inyiso ni imor gi yore mang’eny ma jodongo tiyogo e kwayo kanyakla?