Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Taqi luräwinakam sumaru sarañapatakix ¿kunas yanaptʼiristamxa?

Taqi luräwinakam sumaru sarañapatakix ¿kunas yanaptʼiristamxa?

Taqi luräwinakam sumaru sarañapatakix ¿kunas yanaptʼiristamxa?

TAQI kunas sumar saraki ukhax wal kusisipxi. Ukat taqi kunans waltʼayañatakix qullqikis munaskaspa ukham amuyirinakaxa, empresapan nayrar sartasin qamirïña ukat aytat jaqïñatakiw wal chʼamachasipxi. Taqi kunas sumaru sarañap waljanis munapkchixa, jila partex janiw ukarjam jikxatapkiti.

Taqi kunans waltʼayañatakixa, nayraqatxa kunatsa ukham muntan uk sum amuytʼañawa, ukxarusti, janiw tiempsa, chʼamsa ina chʼusaru aptʼañakiti, ukat sapa mayniw chʼamachasiñapa.

Jilat kullakanak pachpaw Diosan arunakap yatiyañax kunja kusiskañas uk amuyapxi. Chiqas wayn tawaqunakasa ukat jilïr jilat kullakanakasa, Diosatak precursorjam irnaqasaw waltʼayapxi. Diosan Reinopat yatiyasax janikiw kusisit jikxataskti sasaw yaqhipax sapxaraki, ukatwa uk maysar apanukusax yaqhanak lurañar chuym churapxi. ¿Kunatsa maynix ukham amuyaspa? ¿Kunatï chiqpachapun wakiskirïki uk jan armañatakix kunsa lurasma? Mä arunxa, ¿kunjamatsa ‘taqi luräwinakamax sumaru sarantaspa’? (Jos. 1:8.)

¿Clase tukuyarux kunanaksa luraskta?

Cristian wayn tawaqunakax yaqha lurañanakampis phuqapkchixa, Diosar yupaychañampix phuqapxañaparakiwa. ¿Jumax ukhamti luraskta? Ukhamächix walik ukham lurasktaxa, ukat taqi luräwinakamas sumaruw saraskaraki.

Clase tukuyxipanwa, pachpa escuelansa jan ukax yaqha chiqansa yaqha lurañanakar chuym churapxi. Ukanakax walikïskchisa, akham jisktʼasipxañapawa: “¿Qhawqha tiempsa apaqitu? ¿Kuna kasta wayn tawaqunakampis chikachastxa, kun lurañatakisa ukat kunjam jaqïñatakis wiytitu? Ukat ¿tiempompix ukarukit chuym churxäxa?” sasa. Awisax kuntï lurañ munki ukarukiw chuym churxaspa, ukhamat janiw tiempos chʼamas Diosatakix utjxaspati. Ukhamasti, kunas nayrankani uk sum amuytʼasiñax wali wakiskiriwa (Efe. 5:15-17).

Victor jilatat amuytʼañäni. * Jupax akham siwa: “12 maranïkayät ukhaw voleibol anatir equipor mantawayta. Ukan anatasax medallanaka ukat premionak katuqawayta, ukat wali uñtʼat jaqiruw tukiriskayäta” sasa. Ukampis Diosar jan sum yupaychxatapwa amuyasïna. Sañäni, Biblia liykasax ikxakirïnwa. Ukat yatiykasas qaritakiw jikxatasïna. Victorax akham siwa: “Voleibol anatasax wal qarirïta, janikiw Jehová Diosarus taqi chuyma yupaychxayätti. Janirakiw chʼamachasxayätsa” sasa.

¿Universidadar sarañax wakisipuniti?

Mä cristianox familiapatak trabajañapawa ukat uñjañaparakiwa sasaw Bibliax qhanañchi (1 Tim. 5:8). Uka mayitar phuqañatakix ¿universidadar sarañamapuniti?

Universidadar sarasax jukʼamp sumti Diosamp apasïta janicha uk amuytʼasiñamawa. Ukatakix Bibliankir mä sarnaqäwiw yanaptʼätamxa.

Jehová Diosar yupaychañanxa, Baruc chachax suma luräwinïnwa, jupasti Jeremías profetan secretariopänwa. Ukampisa, uka luräwiparux janiw askirjam uñjxänti, jupan askipakwa thaqxäna. Diosax uk yatisaw Jeremías tuqix akham iwxtʼäna: ‘Jumatakikiw taqi kuns thaqhasktaxa. Jan ukanak thaqxamti’ sasa (Jer. 45:5, NM).

¿Kunsa jupatakik thaqhäna? Inas judionak taypin wali aytat jaqïñ munchïna. Jan ukax wali qullqinïñ munchïna. Kunjamächïnxay ukampis Jehová Diosar yupaychañax jukʼamp askïtapxa armasïnwa (Fili. 1:10). Chiqas Diosamp iwxtʼatäsax istʼasïnwa, ukatwa Jerusalenax tukjatäkäna ukhax qhispïnxa (Jer. 43:6).

¿Diosax Baruc chachar iwxtʼkäna ukat kunsa yatiqsna? Amtañäni, Baruc chachax jupatakikiw taqi kuns munaskäna. Ukatpï taqinis akham sasin amuytʼasiñasaxa: “Nayatix trabajañatak wakichtʼatäxstxa, ¿jukʼamp yatxatasin tiempo, qullqi ukat chʼama apsusiñajax wakisipuniti? ¿Munañax laykuki jan ukax awk taykajar kusisiyañ laykuki universidadar sarañax walikïskaspati?” sasa.

Gregorio jilatat parltʼarakiñäni. Jupax computadoranakampi trabajiriwa (programador informático). Trabajonkir masinakapaw uka tuqit jukʼamp yatxataskakiñapatak amtayapxäna. Ukat Diosar yupaychañatak jan tiemponïxän ukhakiw amuytatasïna, jupasti akham siwa: “Wali qaritapuniw sarnaqayäta. Diosar yupaychañan kunanaktï amtkäyäta ukanak jan phuqasas walirak chuym usuyasiyäta” sasa.

Trabajor chuym churaña

Diosan arupanxa, trabajirirus patronarus lurañanakam sum phuqapxam siwa. Apóstol Pablox “kuntix lurapxät ukxa lurapxam taqi chuymampi, [Jehová] Tatitutakis lurapkasma ukhama, jan jaqinakatakjamaxa” sasaw qillqäna (Col. 3:22, 23). Lurañanakasamp sum phuqañax wakiskirïkchisa, Jehová Diosamp sum apasiñaw jukʼamp wakiskirixa (Ecl. 12:13). Jiwasatï trabajañaruk chuym churañänixa, Diosar yupaychañax janiw nayrankxaspati.

Ukatxa Diosar yupaychañatakisa, familiasar sum uñjañatakisa qaritakiw jikxatasxaraksna. Salomón reyix jan sinti chʼama qaripxamti, “pä chʼama qari[ñax]” “thayaru katthapiñ munasa” sarnaqañampi sasiwa sasaw iwxtʼäna. Ukhaman uñjasir cristianoxa, wali llakitakiw jikxatasispa. Chiqas trabajon esclavoparuw tukuspa, ukat qʼalwa aynachtʼarakispa. Ukat janirakiw ‘luratanakapat kusiskaspati’ (Ecl. 3:12, 13; 4:6). Yamas taman lurañanakapampi phuqañatakisa, familiapar yanaptʼañatakis jan chʼamaniw jikxatasispa.

Europa Oriental tuqinkir Jaime jilatax negocioparukiw chuym churäna. Jupasti akham sasaw amtasi: “Sum phuqatajatsa, sum lurañatak chʼamachasitajatsa, jaqinakax wal munasipxitäna, ukampis Diosar yupaychañ tuqitxa wali aynachtʼataw jikxatasiyäta. Janiw yatiyirix mistxayätti, tiempompix janirakiw tantachäwinakarus sarxayätti. Irpir chuymaninakax sumsa iwxtʼapkchitänxa, jachʼa jachʼa tukusax janiw istʼkayätti. Ukat tamat saraqxayäta” sasa.

Jakäwimanx sumaruw sarantasma

Kunanakas Diosar yupaychañ tuqit aynachtʼayistaspa ukwa kimsa tuqit yatiqtanxa. Ukanakat ¿kawkïris aynachtʼayasktam uk amuyastati? Ukhamächixa, akxankir jisktʼanakata, ukat jilat kullakanakan arstʼäwinakapata ukat Bibliankir jiskʼa tʼaqanakapat yatxatañamatakiw chʼamañchtʼapxsma, ukhamatwa sumarut saraskta janicha uk amuytʼasïta.

Clase tukuyatar yaqha lurañanaka: ¿Uka lurañanakarukit chuym churaskta? ¿Diosar yupaychañataki tiempo apsuskayäta ukxa ukanakarukit aptʼaskta? ¿Janikit jilat kullakanakampïñ munxta? Ukhamächixa, David reyit yatiqasiñamaw walïspa, jupax akham sasaw Jehová Diosar maytʼasïna: “Sarañaxäki uka thak uñachayita” sasa (Sal. 143:8).

¿Parlkayätan uka Victor jilatax kuns luräna? Tamanak tumptʼir mä jilatax akham sataynawa: “Voleibol anatañampix kunanaksa jutïrin jikxatasma ukanakxa taqi chuymaw arstaxa” sasa. Victorasti akham sarakiwa: “Uka jilatan arunakapax chuymarupuniw purtʼitu. Uka anatañar sinti chuym churataxwa amuyasta. Ukatwa equipojankir waynanakat jithiqtawayxta, ukat tamankir jilatanakampiw chikachasxayäta” sasa. Jichhasti, Victor jilatax Jehová Diosar taqi chuyma yupaychañatakiw chʼamachasiski. Ukat wayn tawaqunakarux akham sarakiwa: “Clasenak tukuyatar yaqhanak lurasax Jehová Diosat jithiqtasktati janicha uk amuytʼasiñamatakix tamankir amigonakamaru, awk taykamaru ukat irpir chuymaninakar jisktʼasiñamawa” sasa.

¿Tamankir jilat kullakanakar yanaptʼañ munatam janit irpir chuymaninakar yatiykasma? ¿Chuymankipstat jilat kullakanakarux utan lurañanakampisa, alir sarañatakisa, jan ukax yaqha ukhamanakampis janit yanaptʼkasma? Qhawqha maranïskamsa precursorjamaw Jehová Diosar yupaychasma, ukhamatwa kusisiñ apanir suma yatiyäwinak yatiyasma.

Universidad: ‘Jaqimpi jachʼañchayasiñ’ munirix pantjasiskiw sasaw Jesusax säna (Juan 7:18). Jukʼamp estudian janïr amtkasaxa, Jehová Diosax kunsa muni uk amtañamawa, kunatix jukʼamp ‘askïkis ukpin ajlliñaswa’ Jupax muni (Fili. 1:9, 10). ¿Jumax ukhamti luraskta?

Computadoranakamp trabajir Gregorio jilatat amtañäni. Jupax akham siwa: “Irpir chuymaninakan iwxtʼaparjamaw lurta, ukat janiw sinti trabajxayätti. Jukʼamp estudiañajax janiw wakiskapunïnti. Chiqas ukanak lurasax inamayakiw tiempsa chʼamsa aptʼasiyäta” sasa. Ukhamatwa uka jilatax taman lurañanakampix jukʼamp yanaptʼxäna. Tiempompixa, Soltero Jilatanakan Bibliat Yatxatapxañapatak Escuela sasin uñtʼatäxi ukaruw sararakïna. Ukhamasti, Gregoriox “jan tiempxa ina chʼusaru tukuyapxamti” siski uka arunakar istʼatapwa uñachtʼayäna (Efe. 5:16).

Trabajo: ¿Trabajañar chuym churasax Diosar yupaychañat armasisktati? ¿Familiamampix sumti parltʼasiskta? ¿Tantachäwinakan jukʼamp sum arstʼañatakix chʼamachasisktati? ¿Parltʼasitamax chʼamañchtʼkiriti? Bibliankir aka iwxtʼat jan armasimti: “Diosar yupaycham, ukatsti mandamiento arunakapa phuqham”. Ukarjam phuqasax walja bendicionanak Diosat katuqäta, ukat ‘luratamampisa kusisirakïtawa’ (Ecl. 2:24; 12:13).

¿Jaime jilatax kunjamakis negociopan jikxatasïna? Aynachtxakïnwa. Walja qullqi jikxatañat sipansa, wali manuniw uñjasxäna. Ukatwa Jehová Diosar jakʼachasïna. Kunanak lurañas nayranki ukanak amuykiptʼasisax precursor regularjama ukat irpir chuymanjamaw taman irnaqtʼaski. Jupax akham siwa: “Jakañatakix kunatï wakiski ukampik kusisitakïsktwa, ukat Diosar yupaychañ tuqit jilat kullakanakar yanaptʼaskaraktwa, ukatwa chuymas chuym kusisit jakasxta” sasa (Fili. 4:6, 7).

Wayn tawaqu, kunas jumatakix nayranki ukat kunsa jutïrin luräta ukanak sum amuytʼasiñamawa. Ukampis Jehová Diosar yupaychasakiw taqi luräwinakamax sumar saraspa. Ukatpï, Diosar yupaychañax jakäwiman nayrankañapaxa.

Kunanakatï jan wakiski ukanak inas maysar apanukuñax wakischispa. Ukhamatwa “kunatix askïki, kunatix Diosarux kusisiyki, qʼumäkaraki” ukanak lurasax Diosan bendicionanakap katuqarakïta (Rom. 12:2). Jïsa, Jehová Diosar taqi chuyma yupaychäta ukhakiw ‘taqi luräwinakamax sumar sarantaspa’.

[Qhanañchäwi]

^ Yaqha sutinakampi uchatawa.

[31 janan recuadropa/fotopa]

‘Taqi luräwinakaman sumaru’ sarañapataki iwxtʼanaka

Walja lurañanïkasas Diosar yupaychañat tiempo jan apaqayasiñatakix ¿kunas yanaptʼiristamxa? Kunanaksa lurañ munta ukanakat lupʼikiptʼañataki tiempo apsusiñamawa. Ukat akïr jisktʼanakatwa amuytʼarakisma:

CLASE TUKUYATAR YAQHA LURAÑANAKA

▪ ¿Kunjam jaqïñatakis wiytapxitani?

▪ ¿Qhawqha tiempsa apaqitu?

▪ ¿Ukarukiti chuym churxpachätxa?

▪ ¿Jehová Diosar yupaychañatak tiempo apsuskayäta ukanakatti tiempo apaqitu?

▪ ¿Kuna kasta masinakampis chikachastxa?

▪ ¿Tamankir jilat kullakanakampiti chikachasisktxa, jan ukax yaqha wayn tawaqunakampikich sarnaqañ munasktxa?

UNIVERSIDAD

▪ Nayatix trabajañatak wakichtʼatäxstxa, ¿jukʼamp yatxatasin tiempo, qullqi ukat chʼama apsusiñajax wakisipuniti?

▪ ¿Trabajañatakix universidadar sarañajax wakisipuniti?

▪ ¿Universidadankasax tantachäwinakar sarañampix phuqaskäti?

▪ ¿Kunatix jukʼamp ‘askïkis ukpunti ajllisktxa’?

▪ ¿Jehová Diosaw yanaptʼaskitani sasin jukʼamp atinisiñajät wakisispa?

TRABAJO

▪ ¿Trabajojampix kusisitätti, ukat ‘luratanakajatsa kusisirakti’?

▪ ¿Taman lurañanakampi sum phuqañatakisa ukat familiajar yanaptʼañatakis qaritakit jikxatasxtxa?

▪ ¿Sinti trabajasax janit familiajampis sum parltʼasxtxa?

▪ ¿Trabajoruk chuym churasax Diosar yupaychañat armasiskti?

▪ ¿Tantachäwinakan jukʼamp sum arstʼañatakix janikit wakichasxtxa?

[30 janan fotopa]

Jan jumatakik taqi kuns thaqhamti sasaw Diosax Baruc chachar iwxtʼäna