Kanan y imëyaqpis rasumpa alli kawakï

KANAN witsampis rasumpa alli kawakïtaqa tarishwanmi. Tsënö kawanapaqqa Biblia consejakunqantam ruranantsik. Wakinllata rikärishun.

BIBLIA NINQAN: “Nunapaqqa, mikurnin upurnin y makinwan alli trabajanqampita kushikïnöqa manam ni imapis más alliqa kantsu” (ECLESIASTÉS 2:24).

Nunakunaqa alli trabäjota rurar kushikuyanqampitam reqishqa kayan. Tsëmi tukï mana allikuna kaptimpis, kushikïta tarishwan alli y mana suwakushpa trabajarnin.

BIBLIA NINQAN: “Qaraquimi mas cushiqueqa chasquir cushiquipitapis” (HECHOS 20:35).

Hina kawënintsikchöqa alläpam kushikuntsik wakinkunata yanaparnin. Itsa tiempontsikta y kapamanqantsikta rakishwan tukï desgraciakunapa pasashqakunata yanapanapaq. Rey Salomonmi kënö consejakurqan: “Wanëkaqkunata yanapëta puëdekarqa yanapë, ama kikikillapaqqa alli kaqta katsikïtsu” (Proverbios 3:27).

Ralph ruranqanta rikärishun. Jubilakurirmi warmin ruranqannö llapan tiemponwan Diospita yachatsikunampaq churapakarqan. Tsëpita patsëmi ishkan llapan killakuna atska hörakuna Bibliapita yachatsikuyan. Pëmi kënö nin: “Ampikunapaqa pasëpa utishqam wayiman chäyä, pero manam edäna kayanqärëkurtsu, sinöqa ciëlochö  Papänïkuna Jehoväpaq rurapakushqa karninmi. ¡Utishqa karnimpis, kushishqam kayä!”. Wakinkunata yanapëta tïrarmi Ralphwan warminqa alläpa kushishqa kayan.

BIBLIA NINQAN: “Llapan tiempochömi rasumpa amïgoqa kuyakun. Y llakikï tiempochö yanapamänapaq yurishqam” (PROVERBIOS 17:17).

Ima problëmakunatapis más rasmi altsarintsik amïgontsikkuna kaptinqa. Inglaterra nacionpita Francis Bacon filösofom këta nirqan: ‘Amïgokuna mana kaptinqa, mana imapis kaq patsachö kawaq cuentam kantsik’. Tsëmi alli amïgoyoq karqa y kikintsikpis alli amigo karqa, kawënintsik más shumaqyan y kushishqa kawakuntsik.

BIBLIA NINQAN: “Kushishqam kayan Diosta wanaqkunaqa, porque pëkunapaqmi Diospa mandakïninqa këkan” (MATEO 5:3, NM).

Kënö ninqanwanmi Jesusqa claro rikätsikurqan Diospa awnikïninkuna cumplikaqta rikänapaqqa, ‘Diosta wananqantsikta’ yarpänantsik y ashinantsik alläpa precisanqanta. Animalkunapita hukläya karninmi noqantsikqa yurintsik imapaq kawanqantsikta musyëta munar. Y Diosllam Biblia yachatsikunqanwan tsëta musyatsimënintsikta puëden. Nimantsikmi noqantsikpita Dios imata shuyaranqanta, imanir këchö këkanqantsikta y imanir hipanqantsikta. Alläpam precisan tsë tapukïkunapa respuestankunata musyanantsikqa, tsënöpam más kushishqa kawakushun. Tsëmi Bibliapita yachakuyänampaq tiempota rakeqkuna y yachakuyanqannölla ruraqkunaqa kushishqa kayan. Tsënöllapam ‘kushishqa Dios’ Jehoväwan alli amigo këta puëdeshun (1 Timoteu 1:11, NM).

BIBLIA NINQAN: “Yarpë Kamashoqnikipaq mana alli tiempokuna manaraq chämuptin, o ‘mananam kallpä kannatsu’ ninëki watakuna manaraq chämuptin” (ECLESIASTÉS 12:1).

Kawë imëpis allilla kanqanta pensaq jövenkunatam Salomon këta consejarqan. Jövenkunapaq kë consejo kashqa kaptimpis, ëka watayoq kashqapis llapantsiktam yanapamantsik. Más kushishqaqa kawakushun Diosnintsik munanqanta rurarmi, y “tranquilu micucushun y upucushun, ware warätinmi wanucushun” nir parlaqkunata mana qatirmi (1 Corintios 15:32). Eclesiastés 8:12 textochömi willakun Diospa kaqta puntaman churaqkunalla imëpis alli kawayänampaq kaqta.

Tsëtaqa Wendi shutiyoq jovenpis alleqmi musyan. Pëwan nananmi español parlëta yachakuyarqan huk tiempopa  República Dominicana nacionchö Diospita yachatsikuyänampaq, tsë nacionchöqa yachatsikoqkunatam alläpa wanayarqan. Wendim nin: “Tukïta haqishqa kayaptïpis, manam tsënöqa imëpis kawënïkunachöqa kushikuyashqatsu kayä. Manam imawampis trokayämantsu tsë hoqta killa tsëchö kayanqätaqa. Imëkata haqiyanqäpitapis mastam tariyarqä”.

Diosllapaq këmi más kushishqata katsimantsik

Kawënintsikchö Diosta amïgontsiktanö katsishqaqa, imapaq kawanqantsiktapis alleqmi musyantsik. ¿Yarpantsikku Adanwan Eva lädonman churakäyänampaq Satanás lograrinqanta? Pero mana tsëllatatsu rurarqan. Tiempo pasarishqanchönam, tukï pruëbakunapa pasarnin llapan nunakunapis Diosta haqiriyänampaq kaqta nirqan (Job 1:9-11; 2:4). Tsëmi llapantsikpis puëdentsik Satanás ulikoq kanqanta rikätsikïta. ¿Imanö? Diosllata kuyarnin, mandakunqankunata wiyakurnin y imatapis akranqantsik höra Pëlla ciëlochö Patsachöpis mandakoq kanqanta rikätsikurnin (Apocalipsis 4:11).

Itsachi tukï pruëbakunapa pasashun alli kaq nänichö kanqantsikrëkurqa. Pero ¿tsërëkurtsuraq mana kaqpaq kawanqantsik kanqanta pensashun? Këman yarpakurkï, itsa pipis kuyashqa kastëkipaq o amïguïkipaq mana rasumpa kaqta parlëkanman. ¿Manaku tsënö ulikurkur o llullakurkur parlayaptinqa defendita munankiman? Kë ruranan sasa kaptimpis, manam kawënikitaqa mana väleqtanöqa tikraratsinqatsu. Kushishqachi shutin respetashqa kanampaq imatapis rurankiman. Hina tsënöllam pasakun Diosllapaq kanqantsikchöpis. ¡Imaraq Jehová kushikun tukïta hipëkarnimpis alli tsarakushqaqa! (Proverbios 27:11.)

Imëyaqpis rasumpa alli kawakï

Rikanqantsiknömi alläpa precisan Diospita y ruramunampaq kaqpita yachakunantsik. Jesusmi kënö nirqan: “Qamllam Dios canqui. Noqa Jesucristutam que patsaman cachamarqequi. Y ishcantsicta reqimarnintsicmi, nunacuna wiñe caweyoqna cayanqa” (Juan 17:3). Jehovällapaq kawaqkunaqa, nunakunapaq Diosnintsik awnikunqankuna cumplikaqtam rikäyanqa, tsëqa shumaq Patsachö mana wanushpa o “wiñe caweyoqna” këmi. Tsëchöqa llapankunam kushishqa kawayanqa, y musyayanqam imapaq kawayanqantapis (Salmo 145:16).

Tsënö kaptinqa, ¿imatataq rurashun Jesusta y Diosta reqinapaqqa? Bibliapitam yachakunantsik. Biblia yachatsikunqanta más musyanëkipaqqa kë revista ruramoqkunaman cartakamunëkipaqmi niriyaq, pëkunaqa kushishqam wayikiman pillapis Bibliapita yachatsiyäshunëkipaq disponiriyämunqa.