Skip to content

Skip to table of contents

Baibel Ese Mauri Ia Haidaua

Baibel Ese Mauri Ia Haidaua

Baibel Ese Mauri Ia Haidaua

Dahaka dainai mauri lagani 60 hahinena ese kaivakuku tomadiho henia karana ia rakatania? Dahaka ese Shinto pris ta ia durua dubu gaukarana ia rakatania bona Keristani tauna ai ia lao? Hahine ta ia maragi neganai, ma haida edia heubu natuna ai ia lao. Ia bada neganai ia mamia ta ese ia lalokau henia lasi, to edena bamona unai hemami ia haheaukalaia? Mani edia sivarai ita duahia.

“Kaivakuku hesiai henia karana lau rakatania.”​—ABA DANSOU

IA VARA LAGANINA: 1938

TANO: BENIN

GUNA: KAIVAKUKU IA TOMADIHO HENIA

EGU MAURI GUNANA: Lau be hanua ta ladana, So-Tchahoué dekenai lau tubu daekau. Unai hanua be gohu ta ena badinai ia noho. Hanua taudia be haoda taudia, bona boromakau, nanigosi, mamoe, boroma, bona manu idia naria. Unai gabu dekenai motuka ena heau daladia be lasi dainai, taunimanima be dingi o vanagi amo idia loaloa. Edia ruma momo be au bona ava amo idia karaia, bona ruma haida be biriki amo. Ena be momo idia ogogami, to taravatu utua karadia be bada lasi.

Lau maragi neganai, egu tamana ese lau bona egu kakana be katolik sikuli ta dekenai ia siaia, bona unuseni idia karaia sene karadia ai badinaia matamaia. Lau tubu daekau neganai, Yoruba taudia ese idia tomadiho henia diravana, Dudua (Oduduwa) be egu dirava ai lau halaoa. Unai dirava ena ruma ta lau haginia bona ia totona maho, pama oela, kururu (snails), kokoroku, pune, bona animal ma haida be hanaihanai lau bouboulaia. Unai gaudia edia davana be bada herea, bona egu moni ibounai lau haorea.

BAIBEL ESE EGU MAURI IA HAIDAUA DALANA: Baibel lau stadilaia matamaia neganai, lau diba Iehova be Dirava momokani tamona. Danu lau dibaia gauna ta be, Dirava ese tomadiho lalonai kaivakuku gaukaralaia karana ia abia dae lasi. (Esodo 20:4, 5; 1 Korinto 10:14) Lau laloparara dahaka do lau karaia be namo. Unai dainai egu ruma lau hagoevaia bona kaivakuku, laulau, bona unai bamona gaudia ibounai lau negea. Vaira nega gwauraia taudia lau itaia lou lasi, bona unai gabu ena kastom karadia idauidau danu lau dadaraia.

Egu mauri lagani be 60 dainai, unai gaudia lau rakatania be auka. Egu turadia, varavara, bona neiba ese lau idia dadaraia bona kirikirilaia. To Iehova lau guriguri henia, lau ia durua kara maorona lau karaia totona. Aonega Herevadia 18:10 ena hereva ese lau ia hagoadaia, ia gwau: “[Iehova ena ladana] be kohoro goadana hegeregerena. Kara maoromaoro taudia be unuseni do idia heau vareai, bona do idia mauri noho.”

Lau ia durua gauna ta be, Iehova ena Witnes taudia edia kongrigeisen heboudia lau lao henia. Unuseniai Keristani lalokauna lau mamia, bona lau hoa badina idia be Baibel ena kara maoromaoro taravatudia idia badinaia. Lau itaia gaudia dainai lau abia dae momokani, Iehova ena Witnes taudia be tomadiho momokani idia badinaia.

NAMO LAU DAVARIA DALANA: Baibel ena hakaua herevadia lau badinaia dainai, egu hetura karana egu natudia ida ia hanamoa. Danu, lau mamia egu pagana dekenai gau metauna idia kokia bamona. Guna egu moni be kaivakuku totona lau haorea, to unai ese namo ta ia havaraia lasi. Hari lau be Iehova lau tomadiho henia. Ia sibona ese iseda hekwakwanai ibounai do ia haorea. (Apokalupo 21:3, 4) Lau moale bada badina hari kaivakuku lau hesiai henia lasi, to Iehova lau hesiai henia! Ia ese lau dekenai maino bona noho namo ia henia.

“Lau maragi negana amo, Dirava lau tahua.”​—SHINJI SATO

IA VARA LAGANINA: 1951

TANO: JAPAN

GUNA: SHINTO PRIS

EGU MAURI GUNANA: Lau be taoni ladana, Fukuoka dekenai lau tubu daekau. Egu tama sina be tomadiho idia laloa bada. Lau maragi neganai, lau idia hadibaia Shinto diravadia lau tomadiho henia totona. Lau matamata neganai, mauri abia dalana lau laloa momo bona lau ura dikadika hekwakwanai idia davaria taudia lau durua. Lau laloatao elementri sikuli ai, tisa be ai ia nanadaia do ai tubu daekau neganai dahaka do ai karaia. Egu klas turadia idia ura saiens taudia ai idia lao. Lau gwau, egu ura gauna be Dirava do lau hesiai henia. Ibounai be lau dekenai idia kiri.

Haisikuli lau haorea murinai, tomadiho hadibaia sikulina ta dekenai lau lao. Unai treinini lalonai, Shinto pris ta lau hedavari henia. Ia be gaukara ta ia karaia lasi negadiai, buka koremana ta ia duahia. Dina ta lau ia nanadaia, “Sato, inai buka oi diba, a?” Unai buka ena kava lau diba dainai, lau haere, “Unai be Baibel.” Ia gwau: “Idia ura Shinto pris ai idia lao taudia ibounai be inai buka idia duahia be namo.”

Maoromaoro lau lao bona Baibel ta lau hoia. Baibel be buka atoa gabuna ena ataiai lau atoa bona lau naria namonamo. To sikuli gaukaradia dekenai lau bisi bada dainai, Baibel lau duahia lasi. Sikuli lau haorea murinai, Shinto dubuna dekenai pris gaukara lau karaia matamaia. Lau maragi neganai lau laloa gauna ia guguru.

To gabeai lau davaria, Shinto pris gaukarana be guna lau laloa gauna hegeregerena lasi. Pris momo be taunimanima idia lalokau henia lasi eiava idia lalodia bada lasi. Danu idia momo ese abidadama idia hahedinaraia lasi. Egu biaguna ta ese lau ia hamaoroa: “Bema oi ura inai gaukara oi karaia namonamo, tanobada ena aonega sibona oi herevalaia. Abidadama herevalaia karana be taravatu.”

Unai bamona hereva dainai, Shinto tomadihona lau moalelaia lasi. Ena be unai tomadiho gaukaradia lau karaia, to lau ese dubu ma haida lau tahua matamaia. To gau namona ta lau davaria lasi. Unai ese egu lalomanoka ia habadaia sibona. Lau laloa tomadiho momokanina ta ia noho lasi.

BAIBEL ESE EGU MAURI IA HAIDAUA DALANA: Lagani 1988 ai, Budis tauna ta lau davaria bona lau ia hagoadaia Baibel lau duahia totona. Lau be Shinto pris ena hereva lau laloa, lagani momo gunanai lau ia hamaoroa Baibel lau duahia totona. Iena hereva lau badinaia. Baibel lau duahia matamaia neganai, egu ura Baibel duahia karana dekenai ia habadaia. Nega haida hanuaboi ibounai Baibel lau duahia ela bona daba ia rere.

Lau duahia gaudia dainai lau ura Baibel ia havaraia Diravana lau guriguri henia. Lau ese Lohiabada ena guriguri, Mataio 6:9-13 ai lau gwauraia matamaia. Ena be Shinto dubuna dekenai egu gaukara lau karaia, to hora rua rua murinai unai guriguri lau gwauraia loulou.

Lau duahia gaudia dainai lau dekenai henanadai momo idia noho. Unai negai, lau headava vadaeni, bona lau diba Iehova ena Witnes taudia be Baibel amo taunimanima idia hadibaia, badina guna egu adavana idia vadivadi henia. Witnes taihu ta lau davaria bona ia dekenai henanadai momo lau henia. Lau hoa badina Baibel amo egu henanadai ia haerelaidia. Unai Witnes taihu ese dala ia karaia Witnes tauna ta ese Baibel amo lau ia stadi henia totona.

Daudau lasi murinai, Iehova ena Witnes taudia edia hebou lau lao henia matamaia. Bona idia huanai, haida be guna lau badu henia taudia. To, idia be mai moale ida lau idia welkam henia.

Unai hebou lalodiai, lau dibaia gauna be inai, Dirava ia ura tatau ese edia ruma bese taudia idia lalokau henia bona matauraia be namo. Unai nega amo lau laloparara, egu nega bada be pris gaukara dekenai lau haorea, bona egu adavana bona natudia rua totona nega lau atoa lasi. Danu, dubu dekenai idia mai tomadiho taudia edia hereva lau kamonai namonamo, to egu adavana ena hereva be nega ta lau kamonai lasi.

Baibel stadilaia karana lau habadaia neganai, Iehova lau dibaia namonamo, bona unai amo Ia kahirakahira lau lao. Baibel ena siri haida ese egu kudouna ia hamarerea bada, hegeregere Roma 10:13, ia gwau: “Iehova ena ladana dekenai idia boiboi taudia ibounai be hahemauri do idia abia.” Lau maragi neganai Dirava lau tahua bona hari lau davaria vadaeni!

Lau laloa Shinto tomadihona lau rakatania be namo. Matamanai, lau laloa momo haida be dahaka do idia laloa bema unai tomadiho lau rakatania. Hanaihanai lau laloa bema Dirava momokanina lau davaria, unai tomadiho do lau rakatania. Unai dainai lagani 1989 ai, egu lalomamina lau badinaia. Unai dubu lau rakatania bona Iehova lau badinaia.

Unai dubu lau rakatania be auka. Dubu biagudia ese lau idia gwau henia bona idia doria lau noho totona. To ia auka momokani, egu tama sina dekenai dubu lau rakatania ena sivarai lau gwauraia totona. Edia ruma lau lao henia lalonai, lau lalohekwarahi momo dainai egu kemena ia hisihisi bona egu aena idia manoka! Lau lao noho lalonai, Iehova lau guriguri henia loulou, lau ia hagoadaia totona.

Egu tama sina edia ruma dekenai lau ginidae neganai, lau gari unai lau herevalaia totona. Hora momo idia hanaia bona lau guriguri loulou murinai, egu tamana dekenai egu lalohadai lau gwauraia. Ia lau hamaoroa, lau be Dirava momokanina lau davaria bona Ia do lau hesiai henia, unai dainai Shinto tomadihona do lau rakatania. Egu tamana ia hoa bona ia lalohisihisi. Egu varavara haida be ruma dekenai idia mai bona lau idia doria egu lalona lau haidaua totona. Lau ura lasi egu ruma bese taudia edia lalona lau hahisia, to lau diba Iehova hesiai henia karana be maoro. Gabeai, egu ruma bese ese lau karaia abia hidi idia matauraia.

Ena be dubu lao henia karana lau hadokoa, to egu laloa dalana lau haidaua be namo. Pris gaukara lau karaia daudau dainai, unai mauri lau manadalaia. Lau hekwarahi bada unai lau laloaboio totona, to lau itaia gaudia momo dainai, egu mauri gunana lau laloa lou.

Gau rua ese lau idia durua unai gaudia lau dadaraia totona. Ginigunana be, egu ruma ai guna tomadiho lalonai lau gaukaralaia gaudia lau tahua namonamo. Bona unai gaudia ibounai hegeregere, buka, laulau, bona dava bada gaudia be lahi dekenai lau gabua. Iharuana be, dala idauidau lau tahua Witnes taudia lau bamoa hanaihanai totona. Edia hebamo bona heduru karana dainai, metairametaira unai gaudia lau laloaboio.

NAMO LAU DAVARIA DALANA: Guna egu adavana bona natudia lau laloa bada lasi dainai, idia mamia idia be sibona idia noho. To Baibel ese tatau totona ia herevalaia gaudia lau badinaia bona idia ida nega lau atoa neganai, emai hetura karana ia goada. Gabeai, egu adavana ese lau ia bamoa Iehova ai hesiai henia totona. Emai natuna mero, bona kekeni mai ena adavana be hari tomadiho momokani lalonai ai noho.

Lau maragi neganai egu tahua gauna be, Dirava lau hesiai henia bona taunimanima lau durua, bona hari lau laloparara unai tahua gaudia lau hagugurua. Hereva amo egu tanikiu karana Iehova dekenai lau gwauraia diba lasi.

“Lau mamia egu mauri ai gau ta ia noho lasi bamona.”​—LYNETTE HOUGHTING

IA VARA LAGANINA: 1958

TANO: SOUTH AFRICA

GUNA: IA MAMIA TA ESE IA LALOKAU HENIA LASI

EGU MAURI GUNANA: Lau be maini gaukara idia karaia taonina, Germiston ai lau vara, unuseniai taravatu utua karadia be momo lasi. Egu tama sina idia mamia idia hegeregere lasi lau idia naria dainai, lau idia henia ma haida ese idia naria totona. Lau vara bona dina 14 murinai, tau ta mai ena adavana ese lau idia abia, gabeai idia lau gwauraia egu tama sina. To egu mauri sivaraina lau diba neganai, lau mamia ta ese lau ia lalokau henia lasi. Lau mamia lau be idia edia natuna lasi bona lau idia lalopararalaia lasi.

Egu mauri lagani be 16 neganai, egu turadia danu inuinu gabudia dekenai ai lao, ai mavaru bona ben idauidau edia miusiki ai kamonai henia. Egu mauri lagani be 17 neganai, kuku lau ania matamaia. Lau ura egu tauanina ia maragi, TV ai kuku ena advataismen dekenai lau itaia kekenidia bamona. Bona egu mauri lagani be 19 neganai, Johannesburg dekenai lau gaukara matamaia bona daudau lasi murinai, taunimanima kereredia lau bamoa. Gabeai hereva mirodia lau gaukaralaia, kuku ania karana lau manadalaia bona wikeni ibounai lau kekero.

Ena be unai gaudia lau karaia, to egu tauanina ia goada. Unai dainai hanaihanai lau eksais, soka bona gadara ma haida lau karaia. Danu kompiuta gaukara dekenai egu diba be bada dainai, ladana bada lau abia. Unai dainai moni dalanai lau hegeregere, bona momo idia laloa egu mauri ai lau kwalimu. To, egu mauri lalonai lau lalohisihisi bona lau daradara. Lau laloa egu mauri lalonai gau ta ia noho lasi bamona.

BAIBEL ESE EGU MAURI IA HAIDAUA DALANA: Baibel lau stadilaia matamaia neganai, lau dibaia gauna be, Iehova be lalokau Diravana. Bona unai lalokau ia hahedinaraia dalana be Iena Hereva, Baibel, be ita ia henia. Unai be hegeregere ita ta ta dekenai revareva ta ia henia, iseda raka dalana hakaua totona. (Isaia 48:17, 18) Lau laloparara, bema lau ura Iehova ena hakaua herevadia amo namo lau abia, vadaeni egu mauri lalonai gau haida lau haidaua be namo.

Do lau haidaua diba gauna ta be, egu turadia. Aonega Herevadia 13:20 ese egu kudouna ia hamarerea, ia gwau: “Aonega tauna danu ia raka hebou noho tauna, be do ia aonega, to kavakava taudia danu oi turana karaia neganai, dika do oi davaria.” Unai hakaua herevana ese lau ia hagoadaia egu tura gunadia lau rakatania bona Iehova ena Witnes taudia huanai tura namodia lau tahua.

Kuku ania karana lau manadalaia dainai, lau hekwarahi unai lau hadokoa totona. To metairametaira unai lau hanaia neganai, hekwakwanai ma ta lau davaria. Kuku ania karana lau hadokoa neganai, egu tauanina ia bada (kilogram 13.6 amo)! Unai ese egu hemami ia hadikaia momokani bona kahirakahira lagani 10 murinai lau lusweit. To lau diba kuku ania karana lau hadokoa be kara maorona. Iehova lau guriguri henia loulou, bona goada ia henia unai kara lau hadokoa totona.

NAMO LAU DAVARIA DALANA: Hari egu tauanina be ia goada. Bona lau moale, badina moni gaukara, dagi bada, bona kohu momo abia karana lau tahua lasi. To, ma haida dekenai Baibel ena hereva momokani lau harorolaia dainai, lau moale. Bona egu turadia toi be Iehova idia hesiai henia noho, lau bona egu adavana danu. Egu heubu tama sina idia do mase lasi neganai, idia dekenai Baibel ena gwauhamata, tanobada paradaisona ai toreisi lou do ia vara, lau herevalaia.

Iehova kahirakahira lau lao karana ese lau ia durua, ta be lau ia lalokau henia lasi hemamina lau haheaukalaia totona. Bona Ia ese tanobada hegegemadai ia noho Keristani ruma besena lalonai, lau ia hakaua vareai. Idia huanai, egu sinana, tamana, taihuna bona tadikaka be momo herea.​—Mareko 10:29, 30.

[Foto Rau Ai 12]

Iehova ena Witnes taudia huanai, Keristani lalokau lau mamia

[Foto Rau Ai 13]

Shinto dubuna, guna unuseniai lau tomadiho