Ti Biblia Balbaliwanna ti Biag

APAY a ti maysa a baket a nasurok a 60 ti tawennan inidianna ti agdayaw kadagiti didiosen? Ania ti nangtignay iti maysa a padi a Shinto tapno panawanna ti trabahona iti templo ken agbalin a Kristiano a ministro? Kasano a nailiwliwag ti maysa a babai ti sakit ti nakemna gapu ta naipaampon? Usigem no ania ti kunaen dagitoy a tattao.

“Saanakon nga Adipen Dagiti Idolo.”​—ABA DANSOU

PANNAKAYANAKNA: 1938

NAKAYANAKANNA: BENIN

PAKASARITAANNA: DATI NGA AGDAYDAYAW ITI IDOLO

TI NAPALABASKO: Dimmakkelak idiay So-Tchahoué, maysa a purok iti naaluguog a lugar iti asideg ti danaw. Mangngalap dagiti pumurok ken agtartarakenda iti baka, kalding, karnero, baboy, ken tumatayab. Awan kalsada iti dayta a lugar, isu nga agbangka wenno agtakuli dagiti tattao iti panagdaliasatda. Naaramid laeng iti kayo ken pan-aw ti kaaduan a balbalay, ngem adda met dagiti naaramid iti ladrilio. Napanglaw ti kaaduan, ngem manmano ti krimen no idilig kadagiti siudad.

Idi ubbingkami pay ken manangko, imbaonnakami ni Tatang iti maysa a kombento. Sadiay a nasuruankami iti pammati dagiti katutubo. Idi dimmakkelakon, pinilik a diosko ni Dudua (Oduduwa) a daydayawen dagiti Yoruba. Nangbangonak iti balay para iti daytoy a dios ken kanayon a mangidatonak iti tugi, lana ti palma, bisukol, manok, kalapati, ken dadduma pay nga animal. Nangina dagitoy a daton, ket masansan a magastok ti amin a kuartak.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Idi rugiak ti agadal iti Biblia, naammuak a ni Jehova ti kakaisuna a pudno a Dios. Naammuak a saanna met nga anamongan ti panagaramat iti idolo. (Exodo 20:4, 5; 1 Corinto 10:14) Nabigbigko no ania ti aramidek isu nga imbellengko ti amin nga imahen iti pagtaengak ken amin a banag a mainaig iti panagdayaw iti idolo. Insardengko ti makiuman kadagiti mammadles, ket saanakon a nakiraman kadagiti lokal a ritual ken seremonia ti pamumpon.

Yantangay agtawenakon iti nasurok a 60, saan a nalaka kaniak dagitoy a panagbalbaliw. Binusor ken nagang-angawandak dagiti gagayyem, kakabagian, ken kakaarrubak. Ngem inkararagko ken Jehova a pabilgennak a mangaramid iti umiso. Naliwliwaak iti kuna ti Proverbio 18:10 a: “Ti nagan ni Jehova ket napigsa a torre. Iti dayta nga agtaray ti nalinteg ket maipaayan iti salaknib.”

Nakatulong pay kaniak ti itatabunok kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova. Nariknak sadiay ti Nakristianuan nga ayat, ken apresiarek ti panangikagumaanda nga agbiag maitunos kadagiti nangato a pagalagadan ti Biblia iti moral. Gapu iti dayta, nakombinsirak a dagiti Saksi ni Jehova ti mangan-annurot iti pudno a relihion.

 NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Simmayaat ti relasionko kadagiti annakko gapu iti panangyaplikarko kadagiti prinsipio ti Biblia. Nabang-aranak met kadagiti pakadagsenak. Busbusbosek idi ti amin a sanikuak para kadagiti awanan biag nga idolo a di pulos nakatulong kaniak. Ngem agdaydayawak itan ken Jehova, ti mangipapaay iti manayon a solusion ti amin a problematayo. (Apocalipsis 21:3, 4) Nakaragragsakak ta saanakon nga adipen dagiti idolo, ni Jehova ti pagserserbiak itan! Nasarakak kenkuana ti pudno a kinatalged ken salaknib.

“Binirbirokko ti Dios Sipud Kinaubingko.”​—SHINJI SATO

PANNAKAYANAKNA: 1951

NAKAYANAKANNA: JAPAN

PAKASARITAANNA: DATI A PADI

TI NAPALABASKO: Dimmakkelak iti maysa nga away idiay Fukuoka Prefecture. Relihioso unay dagiti nagannak kaniak, ket nariingak ti panagdayaw iti didios ti Shinto. Idi agtutuboak pay, masansan a pampanunotek ti pannakaisalakanko ket kayatko a tulongan dagiti problemado a tattao. Idi addaak pay iti elementaria, malagipko a dinamag ti mannursuromi no ania ti ambisionmi. Adda espesipiko nga ambision dagiti kaeskuelaak, kas ti panagbalin a sientista. Imbagak nga arapaapko ti agserbi iti Dios, ket kinatkatawaandak.

Kalpasan ti haiskul, simrekak iti seminario para kadagiti mannursuro iti relihion. Bayat dayta a panagsanay, naam-ammok ti maysa a padi a Shinto. Adda nangisit ti akkubna a libro a basbasaenna no awan ti ar-aramidenna. Maysa nga aldaw, dinamagna kaniak, “Sato, ammom kadi no ania daytoy a libro?” Nakitak ti akkub ti libro, isu nga insungbatko, “Ti Biblia.” Kinunana, “Amin a mayat nga agbalin a padi a Shinto masapul a basaenna daytoy a libro.”

Gimmatangak a dagus iti Biblia. Inan-annadak dayta ken inkabilko iti nalakak a makita a paset ti estantek iti libro. Ngem diak binasbasa dayta ta okupadoak iti panageskuelak. Idi nagturposakon, nagtrabahoak iti templo kas padi a Shinto. Natungpalen ti arapaapko idi ubingak.

Ngem idi agangay, natakuatak a saan gayam a napasnek ti amin a padi a Shinto. Kaaduan kadakuada  ti saan pay a maseknan iti sabsabali. Adu met kadakuada ti awanan iti pammati. Imbaga pay ketdi ti maysa a padi a nangatngato ngem siak: “No kayatmo ti agballigi ditoy, dagiti laeng pilosopia ti sawem. Maiparit a sawem ti maipapan iti pammatim.”

Gapu iti dayta, pinagduaduaak ti relihion a Shinto. Nupay intultuloyko ti agtrabaho iti templo, rinugiak a sukimaten ti dadduma a relihion. Ngem awan nasarakak a nasaysayaat. Ad-adda a naupayak bayat a sinukimatko ti adu relihion. Impagarupko nga awan ti kinapudno iti aniaman a relihion.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Idi 1988, naam-ammok ti maysa a Budista a nangiparegta a basaek ti Biblia. Nalagipko ti padi a Shinto a nangbalakad idi kaniak a basaek ti Biblia. Impangagko dayta a balakad. Inrugik a basaen ti Biblia, ket nagustuak a dagus ti linaonna. Adda dagiti gundaway nga agpatpatnag nga agbasbasaak agingga a sumingisingen ti init.

Gapu iti nabasak, natignayak nga agkararag iti Dios a dinakamat ti Biblia. Sinurotko ti modelo a kararag a masarakan iti Mateo 6:9-13. Ulit-ulitek daytoy iti kada dua nga oras​—uray bayat ti serbisiok iti templo.

Adu ti saludsodko kadagiti mabasbasak iti Biblia. Addan asawak iti daydi a tiempo, ket nasarungkaranda idin ni baketko isu nga ammok nga isursuro dagiti Saksi ni Jehova ti maipapan iti Biblia. Nagbirokak ti maysa a Saksi ket adu ti sinaludsodko kenkuana. Nasdaawak ta inaramatna ti Biblia a nangsungbat kadagiti saludsodko. Inyurnos dayta a babai nga adda lallaki a Saksi a mangyadal kaniak iti Biblia.

Di nagbayag, rinugiak ti nakigimong kadagiti Saksi ni Jehova. Diak ammo nga adda met sadiay ti sumagmamano kadagiti Saksi a trinatok idi a sigugubsang. Nupay kasta, sibabara ken siaayat a kinablaawandak.

Naammuak kadagita a gimong a namnamaen ti Dios nga ayaten ken padayawan dagiti assawa a lallaki dagiti miembro ti pamiliada. Ngem gapu ta impangrunak ti kinapadik, nabaybay-ak ti asawak ken ti dua nga annakmi. Nabigbigko nga ad-adda a dimngegak kadagiti tattao nga umay agdayaw iti templo ngem iti ibagbaga ni baketko.

Bayat a rimmang-ayak iti panagadalko, adu ti naammuak maipapan ken Jehova ket nayadaniak kenkuana. Nangnangruna a natukay ti riknak iti kunaen ti Roma 10:13: “Tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova maisalakanto.” Binirbirokko ti Dios sipud kinaubingko, ket ita nasarakak met laengen!

Mariknak a saan a rumbeng nga addaak iti templo. Idi damo, maamakak iti panunoten ti dadduma no panawak ti relihion a Shinto. Ngem kanayon nga ibagak iti bagik a panawak dayta no masarakak ti pudno a Dios. Isu nga idi primavera ti 1989, tinungpalko ti konsiensiak. Pinanawak ti templo ket impabiangko ken Jehova ti biagko.

Saan a kaskarina ti panangpanawko iti templo. Binabalawdak dagiti papadi a nangatngato ngem siak, ket pinadasdak nga igawid. Narigrigat pay ti panangibagak iti dayta kadagiti nagannakko. Napalalo ti danagko idi agturongak iti pagtaengan dagiti nagannakko nga uray la agkuppit ti barukongko ken agkutukot dagiti tumengko! Namin-adu a simmardengak iti dalan ket inkararagko a pabilgennak ni Jehova.

 Idi nakadanonakon, maamakak a mangiruangan iti dayta a saritaan. Ngem kalpasan ti adu nga oras ken adu a kararag, nailawlawagko met laeng ti amin ken tatangko. Imbagak kenkuana a nasarakakon ti pudno a Dios ket panawakon ti relihion a Shinto tapno agserbiak Kenkuana. Naklaat ken nagliday ni tatangko. Immay ti dadduma a kabagianmi tapno kombinsirendak a mangbaliw iti desisionko. Diak kayat a masaktan ti pamiliak, ngem ammok nga umiso ti desisionko nga agserbi ken Jehova. Idi agangay, rinaem met laeng ti pamiliak ti desisionko.

Nupay pinanawakon ti templo, narigatko latta a malipatan dayta gapu ta nairuamakon iti biagko kas maysa a padi. Ikagkagumaak nga iwaksi dayta, ngem kanayon met a makitkitak dagiti banag a mangipalagip iti dati a panagbiagko.

Adda dua a banag a nakatulong tapno saankon a malaglagip dagitoy. Umuna, sinukisokko iti pagtaengak ti aniaman a banag a nainaig iti dati a relihionko​—kas kadagiti libro, retrato, ken agkakangina a pakalaglagipan​—sa pinuorak dagita. Maikadua, inkagumaak ti makilangen kadagiti Saksi. Adu ti naitulong kaniak ti suporta ken kinasayaatda. In-inut a nalipatak ti dati a panagbiagko.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Maliwliwayak idi ti asawak ken dagiti annakko, a dayta ti makagapu a nalidayda. Ngem simminged ti relasionmi idi ad-adun ti panawenko kadakuada, kas imbaga ti Biblia nga aramiden dagiti assawa a lallaki. Idi agangay, nakikadua metten ni baketko nga agserbi ken Jehova. Agkaykaysan ti pamiliak iti pudno a panagdayaw, agraman ti barok, ti balasangko ken ti asawana.

No lagipek ti arapaapko idi ubingak a panagserbi iti Dios ken panangtulong iti sabali a tattao, nakitak nga ad-adu gayam ti nasarakak ngem kadagiti birbirokek. Diak masbaalan ti yamanko ken Jehova.

“Mariknak nga Adda Kurang iti Biagko.”​—LYNETTE HOUGHTING

PANNAKAYANAKNA: 1958

NAKAYANAKANNA: SOUTH AFRICA

PAKASARITAANNA: DATI A MARIKNANA A KASLA NABAYBAY-AN

TI NAPALABASKO: Nayanakak iti narang-ay nga ili ti Germiston. Adda pagminasan sadiay ken manmano ti krimen. Impaampondak dagiti nagannak kaniak agsipud ta mariknada a saandak a maaywanan. Sangapulo ket uppat nga aldawko pay laeng idi inampondak ti nadungngo nga agassawa nga imbilangko kas inak ken amak. Ngem idi naammuak ti pudno a kasasaadko,  nariknak a kasla nabaybay-anak. Impagarupko a saan a rumbeng nga addaak iti poder dagiti nangampon kaniak ken impapanko met a didak maawatan.

Idi agtawenak iti 16, mapmapanakon kadagiti bar, a sadiay nga agsasalakami kadagiti gagayyemko ken dumngegkami kadagiti kumakanta. Inrugik met ti agsigarilio idi agtawenak iti 17. Kayatko ti agbalin a nakuttong kas kadagiti modelo a makitkitak kadagiti adbertismen ti sigarilio. Idi agtawenak iti 19, nagtrabahoak idiay Johannesburg, ket naibarkadaak iti dakes a kakadua. Idi agangay, agsaoak metten iti dakes, adiktoakon iti sigarilio, ken nalabesen ti panagin-inumko tunggal ngudo ti lawas.

Ngem kaskasdi a nakarantingak. Kanayonak nga ag-aerobics ken agay-ayam iti soccer a pangbabai ken dadduma pay nga isport. Inggaedko met ti karerak, ket limmatakak iti industria ti kompiuter. Nagbanaganna, saanko a pakadanagan ti kuarta, ket kuna ti adu a naballigiak. Ngem iti kinaagpaysuanna, saanak a naragsak​—awan ti direksion ti biagko ken maup-upayak. Mariknak nga adda kurang iti biagko.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Idi inrugik ti agadal iti Biblia, naammuak a naayat a Dios ni Jehova. Naammuak met nga imparangarangna ti ayatna babaen ti panangtedna kadatayo iti Saona, ti Biblia. Kasla personal a nagsurat kadatayo tapno maiwanwan dagiti addangtayo. (Isaias 48:17, 18) Nabigbigko a tapno magunggonaanak iti naayat a panangiwanwan ni Jehova, masapul a balbaliwak ti panagbiagko.

Masapul met a balbaliwak dagiti gagayyemko. Impapusok ti kunaen ti Proverbio 13:20: “Daydiay makipagna kadagiti masirib a tattao agbalinto a masirib, ngem daydiay addaan kadagiti pannakilangen kadagidiay maag nakadakdakesto ti pagtungpalanna.” Dayta a prinsipio ti nangtignay kaniak a mangpanaw kadagiti barkadak ket nagsapulak iti baro a gagayyem a Saksi ni Jehova.

Narigatanak a mangikkat iti panagsigariliok ta naadiktoakon. Idi in-inut a maikkatkon dayta a bisio, adda manen sabali a parikutko. Dimmagsenak iti agarup 14 kilo gapu ta saanakon nga agsigsigarilio! Mariknak a limmaad ti langak, ket gistay immabut iti sangapulo a tawen sakbay a naikkat ti sobra a dagsenko. Ngem ammok nga umiso nga isardengko ti agsigarilio. Kanayon nga agkarkararagak ken Jehova, ket pinabilegnak tapno agballigiak.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Nasalsalun-atak itan. Kontentoak metten​—saankon a kamkamaten ti narigat a gun-oden a kinaragsak a kunam la no agtaud dayta iti sekular a karera, kinalatak, ken kinabaknang. Imbes ketdi, maragsakanak a mangiranud iti sabsabali kadagiti kinapudno a linaon ti Biblia. Nagbanaganna, ti tallo a sigud a kakaduak ket kaduami itan ken lakayko nga agserserbi ken Jehova. Sakbay a natay dagiti nangampon kaniak, nairanudko kadakuada ti kari ti Biblia a panagungar iti paraiso a daga.

Gapu iti iyaadanik ken Jehova, natulonganak a mangiliwliwag iti riknak a kasla nabaybay-an. Mariknak a kamengak ti sangalubongan a pamilia dagiti padak a manamati. Ibilangko ida nga inna, amma, kakabsat a lallaki, ken kakabsat a babbai.​—Marcos 10:29, 30.

[Ladawan iti panid 12]

Nariknak ti Nakristianuan nga ayat kadagiti Saksi ni Jehova

[Ladawan iti panid 13]

Ti templo ti Shinto a sigud a nagdaydayawak