Bibilia nĩ Ĩgarũraga Mĩtũũrĩre ya Andũ

NĨ KĨĨ gĩatũmire mũtumia warĩ na mĩaka 60 na kĩndũ atige gũthathaiya mĩhianano? Nĩ kĩĩ gĩatũmire mũhunjia ũmwe wa ndini ya Shinto atige wĩra wake kanitha-inĩ na agĩtuĩka Mũkristiano? Nĩ kĩĩ gĩatũmire mũtumia ũmwe waneanirũo kũrĩ andũ angĩ nĩ aciari ake thutha wa gũciarũo atige kũigua atiganĩirio? Reke tuone ũrĩa andũ acio maaugire.

“Rĩu Ndikoragwo Ndĩ Ngombo ya Mĩhianano.”—ABA DANSOU

RĨRĨA AACIARIRŨO: 1938

BŨRŨRI: BENIN

HISTORĨ: AATHATHAYAGIA MĨHIANANO

MŨTŨŨRĨRE WAKWA WA HAU KABERE: Ndarereirũo gĩcagi-inĩ gĩa So-Tchahoué, kĩrĩa gĩkoragwo kũndũ kũrĩ maĩ maingĩ hakuhĩ na iria. Andũ a gĩcagi kĩu marutaga wĩra wa gũtega thamaki, makarĩithia ng’ombe, mbũri, ng’ondu, ngũrũe, na nyoni. Gĩcigo kĩu gĩtikoragwo na barabara, kwoguo andũ mahũthagĩra tũtarũ. Andũ aingĩ makaga nyũmba ciao na mbaũ na nyeki, o na gũtuĩka nĩ kũrĩ makaga na maturubarĩ. Andũ aingĩ gĩcigo-inĩ kĩu nĩ athĩni. O na kũrĩ ũguo, gũtikoragwo na waganu mũingĩ ta mataũni-inĩ.

Rĩrĩa ndaarĩ mwana, twĩna mwarĩ wa maitũ nĩ twatwarirũo nĩ baba kũndũ gwathomithanagio ũhoro wĩgiĩ ngai cia mĩhianano. Ndatuĩka mũndũ mũgima, ndathuurire gũthathayagia ngai yetagwo Dudua (Oduduwa), ya andũ a rũrĩrĩ rwa Yoruba. Nĩ ndakĩire ngai ĩyo nyũmba, na nĩ ndamĩrutagĩra magongona ma ikwa, maguta ma nathi, ndinoho, ngũkũ, ndutura, na nyamũ ingĩ. Magongona macio maarĩ na goro, na kaingĩ nĩ ndahũthagĩra hakuhĩ mbeca ciakwa ciothe kũmagũra.

ŨRĨA BIBILIA YAGARŨRIRE MŨTŨŨRĨRE WAKWA: Rĩrĩa ndambĩrĩirie kwĩruta Bibilia, nĩ ndamenyire atĩ Jehova nĩwe Ngai ũrĩa ũmwe wa ma. Ningĩ nĩ ndamenyire atĩ ndakenagio nĩ ũhoi wa mĩhianano. (Thama 20:4, 5; 1 Akorintho 10:14) Nĩ ndonire ũrĩa ndabatiĩ gwĩka. Kwoguo ngĩte mĩhianano yakwa yothe na ngĩeheria kĩndũ o gĩothe kĩahutanĩtie na ũhoi wa mĩhianano nyũmba-inĩ yakwa. Ningĩ nĩ ndatigire gũtuĩria ũhoro kũrĩ anabii, na ngĩtigana na maũndũ mangĩ ma ũndũire na marĩa meekagwo hĩndĩ ya mathiko.

Ndwarĩ ũndũ mũhũthũ harĩ niĩ gwĩka mogarũrũku ta macio ndĩ na mĩaka 60 na kĩndũ. Arata akwa, andũ a famĩlĩ, na arĩa twariganĩtie nao nĩ manjũkĩrĩire na magĩthekerera. Nĩ ndahoire Jehova ahe hinya wa gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Nĩ ndomĩrĩirio nĩ ciugo ici cia Thimo 18:10: “Rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ nyũmba ndaya na igũrũ na nũmu. Mũndũ mũthingu ateng’eraga akaingĩra thĩinĩ wayo akona ũgitĩri.”

Ũndũ ũngĩ wandeithirie nĩ gũthiĩ mĩcemanio ya Aira a Jehova. Ndĩ kũu nĩ ndeyonagĩra wendo wa Gĩkristiano, na nĩ ndakenagio nĩo tondũ nĩ merutanagĩria gũtũũra kũringana na ithimi ndũũgĩru cia mĩtugo iria irĩ Bibilia-inĩ. Maũndũ marĩa ndeyoneire nĩ maatũmire ngorũo na ma atĩ Aira a Jehova nĩo ndini ya ma.

ŨRĨA NG’UNĨKĨTE: Kũhũthĩra motaaro ma Bibilia nĩ kũndeithĩtie kũgĩa na ũrata mwega makĩria hamwe na ciana ciakwa. Ningĩ nĩ njiguaga njaũrĩtwo mũrigo mũritũ. Ndahũthagĩra indo ciakwa ciothe harĩ mĩhianano ĩtaarĩ muoyo na ndĩang’unaga o na hanini. Rĩu ndungatagĩra Jehova, ũrĩa ũtũheaga kĩhonia gĩa gũtũũra kĩa mathĩna maitũ mothe. (Kũguũrĩrio 21:3, 4) Nĩ ngoragwo na gĩkeno mũno tondũ rĩu ndikoragwo ndĩ ngombo ya mĩhianano, no ndungatagĩra Jehova! Nĩ andeithĩtie gũkorũo na thayũ na ũgitĩri wa ma.

“Ndatũire Njethaga Ngai Kuuma Ndĩ o Mũnini.”—SHINJI SATO

RĨRĨA AACIARIRŨO: 1951

BŨRŨRI: JAPAN

HISTORĨ: AARĨ MŨHUNJIA WA NDINI YA SHINTO

MŨTŨŨRĨRE WAKWA WA HAU KABERE: Ndarereirũo taũni ĩmwe ĩrĩ gĩcagi-inĩ gĩcigo-inĩ kĩa Fukuoka. Aciari akwa maarĩ andũ a ndini mũno, na kuuma ndĩ o mũnini nĩ maandutire gũtĩa ngai cia ndini ya Shinto. Ndĩ kamwana kanini, nĩ ndeciragia mũno ũhoro wa ũhonokio wakwa na nĩ nderiragĩria mũno gũteithia andũ arĩa maarĩ thĩna-inĩ. Nĩ ndĩraririkana hĩndĩ ĩmwe ndĩ cukuru ya mũthingi rĩrĩa mwarimũ aatũũririe kĩrĩa tũngĩenda gũtuĩka twaneneha. Arĩa twathomaga nao maagwetire mawĩra manene, ta gũkorũo marĩ athomi a sayansi. Niĩ ndaugire atĩ ingĩenda gũtungatĩra Ngai. Othe no gũthekerera maathekereire.

Ndarĩkia gĩthomo kĩa sekondarĩ, nĩ ndathiire cukuru ya arutani a ndini. Ndĩ kũu, nĩ ndacemanirie na mũhunjia ũmwe wa ndini ya Shinto wahũthagĩra mahinda make ma kũhurũka gũthoma ibuku rĩarĩ na ngothi njirũ. Mũthenya ũmwe nĩ aanjũririe, “Sato, nĩ ũramenya ibuku rĩrĩ nĩ rĩrĩkũ?” Nĩ ndonete ngothi ya ibuku rĩu, kwoguo ndamwĩrire, “Nĩ Bibilia.” Akĩnjĩra, “Mũndũ o wothe ũrenda gũtuĩka mũhunjia wa ndini ya Shinto no nginya athome ibuku rĩrĩ.”

Ndathiire o hĩndĩ ĩyo na ngĩgũra Bibilia. Ndamĩigire harĩa njigaga mabuku makwa na ngĩmĩmenyerera mũno. No ndionire ihinda rĩa kũmĩthoma tondũ wĩra wa cukuru warĩ mũingĩ. Ndarĩkia cukuru, ndambĩrĩirie kũruta wĩra kanitha-inĩ ndĩ mũhunjia wa ndini ya Shinto. Ũndũ ũrĩa nderiragĩria ndĩ mũnini ũkĩhinga.

O na kũrĩ ũguo, nĩ ndonire atĩ maũndũ marĩa ahunjia a ndini ya Shinto meekaga timo nderĩgagĩrĩra. Aingĩ ao mationanagia wendo kana makarũmbũiya andũ arĩa angĩ. O na aingĩ ao matiarĩ na wĩtĩkio. Ũmwe wao ũrĩa warĩ mũnene wakwa aanjĩrire ũũ: “Ũngĩenda kũgaacĩra gũkũ, no nginya waragie maũndũ megiĩ filosofĩ. Ndwagĩrĩirũo kwaria ũhoro wĩgiĩ wĩtĩkio.”

Ciugo ta icio ciatũmire njage kwĩhoka ndini ya Shinto. O na gũtuĩka nĩ ndathiire na mbere kũruta wĩra kanitha-inĩ, nĩ ndambĩrĩirie gũthuthuria ndini ingĩ. No gũtirĩ o na ĩmwe yacio yangenagia. O ũrĩa ndaathuthuragia ndini nyingĩ, noguo ndakuaga ngoro makĩria. Ũndũ ũcio watũmire nyone ta gũtarĩ ndini ĩrĩ na ũhoro wa ma.

ŨRĨA BIBILIA YAGARŨRIRE MŨTŨŨRĨRE WAKWA: Mwaka wa 1988, nĩ ndacemanirie na mũndũ ũmwe wa ndini ya Buddha na akĩnjĩkĩra ngoro thome Bibilia. Ũndũ ũcio wandirikanirie mũhunjia wa Shinto ũrĩa wanjĩrĩte ũndũ o ta ũcio mĩaka ĩigana ũna mbere ĩyo. Nĩ ndeciririe hũthĩre ũtaaro ũcio. O ũrĩa ndathomaga Bibilia, noguo ndathiaga na mbere kũmĩenda. Rĩmwe na rĩmwe ndamĩthomaga ũtukũ mũgima nginya gũgakĩa.

Maũndũ marĩa ndathomire maatũmire nyende kũhoya Ngai ũrĩa ũgwetetwo Bibilia-inĩ. Ndambĩrĩirie na ihoya rĩa Mwathani rĩrĩa rĩgwetetwo thĩinĩ wa Mathayo 6:9-13. Ndacokagĩra ihoya rĩu thutha wa mathaa merĩ, o na rĩrĩa ndahingagia ũtungata wakwa kanitha-inĩ wa Shinto.

Ndaarĩ na ciũria nyingĩ ciĩgiĩ maũndũ marĩa ndathomaga. Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo nĩ ndahikanĩtie, na nĩ ndamenyaga atĩ Aira a Jehova nĩ marutaga andũ ũhoro wa Bibilia tondũ harĩ hĩndĩ maaceragĩra mũtumia wakwa. Nĩ ndethire Mũira wa Jehova ũmwe na ngĩmũũria ciũria nyingĩ. Nĩ ndakenire rĩrĩa ndonire atĩ arahũthĩra Bibilia gũcokia ciũria icio. Nĩ aabangire ũrĩa ngwĩruta Bibilia hamwe na Aira a Jehova.

Ihinda inini thutha ũcio, ngĩambĩrĩria gũthiĩ mĩcemanio ya Aira a Jehova. Hĩndĩ ĩyo, ndiamenyaga atĩ gatagatĩ-inĩ kao kwarĩ na amwe ndanarĩria ũũru mahinda mahĩtũku. O na kũrĩ ũguo, maangeithirie makenete na magĩtũma njigue njiganĩire.

Thĩinĩ wa mĩcemanio ĩyo, nĩ nderutire atĩ Ngai endaga athuri monie andũ a famĩlĩ ciao wendo na gĩtĩo. Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, ũndũ ũrĩa ndaigĩte mbere nĩ wĩra wakwa ndĩ mũhunjia, nginya ngatiganĩria mũtumia wakwa na ciana ciakwa igĩrĩ. Ngĩambĩrĩria kuona atĩ nĩ ndathikagĩrĩria mũno andũ arĩa mookaga kanitha-inĩ gũthathaiya no hatirĩ hĩndĩ ndathikagĩrĩria mũtumia wakwa.

O ũrĩa ndathiaga na mbere kwĩruta, noguo nderutaga maũndũ maingĩ megiĩ Jehova na ngamũkuhĩrĩria. Nĩ ndahutirio mũno nĩ rĩandĩko rĩa Aroma 10:13 rĩrĩa riugaga: “Mũndũ o wothe ũkayagĩra rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ akaahonokio.” Ndatũire njethaga Ngai kuuma ndĩ o mũnini, no rĩu nĩ ndamuonete!

Ndambĩrĩirie kũigua itaiganĩire kanitha-inĩ ĩyo ndatungataga. Mbere-inĩ nĩ ndamakagio nĩ ũrĩa andũ angĩ megwĩciria ndauma ndini-inĩ ya Shinto. No hĩndĩ ciothe nĩ ndeĩraga atĩ nĩ ngamiuma ingĩkona ndini ĩrĩa ĩthathayagia Ngai wa ma. Mwaka-inĩ wa 1989, nĩ ndatuire itua rĩa kũrũmĩrĩra thamiri yakwa. Nĩ ndatiganire nayo, na ngĩtĩkĩra gũtongorio nĩ Jehova.

Gũtua itua rĩu gũtiarĩ ũndũ mũhũthũ. Anene akwa nĩ maanjũkĩrĩire na makĩningĩrĩria njikare o kuo. Ũndũ ũrĩa warĩ mũritũ o na makĩria nĩ kwĩra aciari akwa ũhoro ũcio. Ndĩ njĩra-inĩ ngĩthiĩ kwao, ndaiguaga ndĩ na mĩtangĩko mĩingĩ nginya ngĩambĩrĩria gũtuurũo nĩ gĩthũri na magũrũ makwa makĩaga hinya. Nĩ ndarũgamire maita maingĩ njĩra-inĩ nĩguo hoe Jehova ahe hinya.

Ndakinya kwa aciari akwa mũciĩ, kĩambĩrĩria-inĩ ndaarĩ na guoya nginya ndiahotire kũmahe ũhoro ũcio. Thutha wa mathaa maingĩ na kũhoya mũno, ngĩhota gũtaarĩria baba maũndũ mothe. Ndamwĩrire atĩ nĩ nyonete Ngai wa ma na atĩ nĩ ngũtigana na ndini ya Shinto nĩgetha hote kũmũthathaiya. Baba nĩ aarakarire na akĩmaka mũno. Andũ angĩ a famĩlĩ itũ nĩ mookire mũciĩ nĩguo mangarũre meciria. Ndiendaga kũrakaria andũ aitũ a famĩlĩ, no nĩ ndamenyaga atĩ gũtungatĩra Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa ndagĩrĩirũo gwĩka. Thutha wa ihinda, andũ aitũ a famĩlĩ nĩ maaheire gĩtĩo nĩ ũndũ wa itua rĩrĩa ndatuire.

O na gũtuĩka nĩ ndatigĩte gũthiĩ kanitha-inĩ, no ndabataraga gũcenjia mwĩcirĩrie wakwa. Mũtũũrĩre wa gũkorũo ndĩ mũhunjia nĩ wanyingĩrĩte mũno. Nĩ ndageragia kũriganĩrũo, no nĩ kwarĩ na maũndũ maingĩ maandirikanagia ũtũũro ũcio.

Nĩ harĩ maũndũ merĩ maandeithirie kũhiũrania na ũndũ ũcio. Ũndũ wa mbere, ndethire kĩndũ o gĩothe kĩahutanĩtie na ndini ĩyo ndathiaga tene. Ngĩcoka ngĩcicina ciothe—mabuku, mbica, na indo ingĩ cia goro. Ũndũ wa kerĩ, nĩ ndethire mĩeke mĩingĩ o ũrĩa ingĩahotire nĩgetha nyitanĩre na Aira a Jehova. Ũteithio na ũrata wao nĩ wandeithirie mũno. O kahora kahora, ngĩriganĩrũo nĩ maũndũ ma tene.

ŨRĨA NG’UNĨKĨTE: Ndatũire ndiganĩirie mũtumia wakwa na ciana ciakwa, ũndũ ũrĩa watũmaga makorũo na ihooru. No rĩrĩa ndambĩrĩirie kũhũthĩra mahinda nao ta ũrĩa Bibilia yonanagia athuri mabatiĩ gwĩka, tũkĩambĩrĩria gũkuhanĩrĩria. Thutha wa ihinda, mũtumia wakwa akĩambĩrĩria gũtungatĩra Jehova ta niĩ. Rĩu nĩ tũkenaga gũtungatĩra Jehova hamwe na mũriũ witũ, mũirĩtu witũ, na mũthuri wake.

Ndecũrania ũhoro wa muoroto ũrĩa ndaarĩ naguo ndĩ o mũnini, wa gũtungatĩra Ngai na gũteithia andũ angĩ, nĩ nyonete atĩ ndĩ na makĩria ma kĩrĩa ndaacaragia. Ndirĩ na ciugo ingĩhota gũtaarĩria ngatho ciakwa harĩ Jehova.

“Ndaiguaga Harĩ Kĩndũ Ndĩraga.”​—LYNETTE HOUGHTING

RĨRĨA AACIARIRŨO: 1958

BŨRŨRI: SOUTH AFRICA

HISTORĨ: NDAIGUAGA NDIGANĨIRIO

MŨTŨŨRĨRE WAKWA WA HAU KABERE: Ndaciarĩirũo taũni-inĩ ya Germiston, kũndũ kweenjagwo mahiga ma goro na gũtiakoragwo na waganu mũingĩ. Aciari akwa nĩ moonire atĩ matingĩahotire kũndera, na kwoguo makĩneana kũrĩ andũ angĩ mandere. Ndĩ kaana ga thikũ 14, nĩ ndoirũo nĩ mũthuri ũmwe na mũtumia wake arĩa maanyendete na ndoonaga mahaana ta mami na baba. O na kũrĩ ũguo, rĩrĩa ndaamenyire ũrĩa gwathiĩte na mbere ũtũũro-inĩ wakwa, ngĩambĩrĩria kũigua ndiganĩirio. Ngĩambĩrĩria kũigua atĩ aciari acio maanderaga tio maarĩ aciari akwa, na atĩ matiataũkagĩrũo nĩ niĩ.

Rĩrĩa ndaarĩ na mĩaka hakuhĩ 16, ngĩambĩrĩria gũthiĩ irabu-inĩ, kũrĩa tũrĩ na arata akwa twainaga na tũkerorera andũ makĩina. Ndĩ na mĩaka 17, ngĩambĩrĩria kũnyua thigara. Ndeendaga gũcekeha ta airĩtu arĩa ndoonaga makĩgathĩrĩria thigara. Rĩrĩa ndaakinyirie mĩaka 19, nĩ ndaambĩrĩirie kũruta wĩra Johannesburg, na o rĩo ngĩgĩa na arata mataarĩ ega. Thutha wa ihinda inini, ndaaragia ũũru, nganyua thigara mũno, na nganyua njohi mũno mĩthia-inĩ ya kiumia.

O na kũrĩ ũguo, nĩ ndekaga maũndũ maingĩ ma kũmenyeria mwĩrĩ. Nĩ ndaathakaga mũbira wa airĩtu na mĩthako ĩngĩ. Ningĩ nĩ nderutanagĩria mũno wĩra-inĩ, kwoguo ngĩgĩa igweta wĩra-inĩ wakwa wĩgiĩ maũndũ ma kompiuta. Nĩ ũndũ ũcio, ndiarĩ na thĩna wa mbeca, ũndũ ũrĩa watũmaga andũ aingĩ moone ngaacĩrĩte. No kwaria ma, ndiakoragwo na gĩkeno, ndaiguaga ndukanĩirũo na itagũkenio nĩ ũtũũro wakwa. Ndaiguaga biũ harĩ kĩndũ ndaagaga.

ŨRĨA BIBILIA YAGARŨRIRE MŨTŨŨRĨRE WAKWA: Rĩrĩa ndaambĩrĩirie kwĩruta Bibilia, nĩ ndaamenyire atĩ Jehova nĩ Ngai wĩ wendo. Ningĩ nĩ ndeerutire atĩ onanĩtie wendo ũcio na njĩra ya gũtũhe Kiugo gĩake, Bibilia. Nĩ ta marũa aatwandĩkĩire nĩguo matũtongorie. (Isaia 48:17, 18) Nĩ ndaamenyire atĩ nĩguo ng’unĩke nĩ ũtongoria wa Jehova wa wendo, nĩ ndabataraga gwĩka mogarũrũku manene ũtũũro-inĩ wakwa.

Ũgarũrũku ũmwe ndabataraga gwĩka wegiĩ arata akwa. Nĩ ndoire na ũritũ ciugo cia Thimo 13:20, ĩrĩa yugaga: “Mũndũ ũrĩa ũtwaranaga na andũ arĩa ogĩ nĩ arĩũhĩgaga, no mũndũ ũrĩa ũthiaga thiritũ na irimũ nĩ arĩonaga ũũru.” Ũtaaro ũcio nĩ watũmire ndigane na arata akwa a tene, na ngĩetha arata angĩ gatagatĩ-inĩ ka Aira a Jehova.

Ũndũ ũrĩa ndonaga ũrĩ mũritũ mũno nĩ gũtiga kũnyua thigara, tondũ nĩ ndamenyerete ũndũ ũcio mũno. O ũrĩa nderutanagĩria kũhiũrania na ũndũ ũcio, nĩ ndaagĩire na ũritũ ũngĩ. Gũtiga kũnyua thigara gwatũmire nyongerere makĩria ma kilo 13.6! Ũndũ ũcio nĩ watũmire ndĩagĩre kĩene. Ndoire mĩaka hakuhĩ ikũmi kũnyihia kilo icio ciongererekeire. No nĩ ndamenyaga atĩ nĩ ndekĩte ũndũ ũrĩa ndaagĩrĩirũo nĩ gwĩka, gũtiga kũnyua thigara. Nĩ ndaahoyaga Jehova maita maingĩ, na nĩ aaheire hinya wa gũtooria.

ŨRĨA NG’UNĨKĨTE: Rĩu nĩ ngenaga nĩ gũkorũo na ũgima mwega wa mwĩrĩ. Ningĩ nĩ ngoragwo njiganĩire tondũ nditeng’eranagia na gĩkeno kĩa ihinda inini kĩrĩa kiumanaga na wĩra wa kĩĩmwĩrĩ, igweta, kana ũtonga. Handũ ha ũguo, nĩ ngoragwo na gĩkeno nĩ ũndũ wa kũhunjĩria andũ arĩa angĩ ma cia Bibilia. Nĩ ũndũ ũcio, rĩu tũtungatagĩra Jehova hamwe na mũthuri wakwa, na andũ atatũ ndarutithanagia wĩra nao tene. Aciari akwa erĩ arĩa maanderire matanakua, nĩ ndaagĩte na mweke wa kũmera ũhoro wa kĩĩranĩro kĩa Bibilia kĩgiĩ kũriũka thĩinĩ wa paradiso gũkũ thĩ.

Gũkuhĩrĩria Jehova nĩ kũndeithĩtie kũhiũrania na ũndũ ũcio ndarĩ naguo wa kũigua ndiganĩirio. Nĩ andeithĩtie kũigua ndĩ harĩa njagĩrĩirũo gũkorũo ndĩ, na njĩra ya kũhe famĩlĩ ya thĩ yothe ya arĩa tũthathayagia nao. Gatagatĩ-inĩ kao, ngoragwo na andũ aingĩ nyonaga matariĩ ta mami, baba, ariũ a maitũ, na aarĩ a maitũ.—Mariko 10:29, 30.