O Bibidya Ilungulula o Myenyu ya Athu

Mukonda dyahi muhatu wa 60 amivu waxisa o ubhezelu wa iteka? Ihi yabhangesa o padele ya ngeleja ya xintoísta kuxisa o ikalakalu yê yu wa kituka kidistá? Kyebhi o muhatu amubwazeka kwal’o jitata yu wakudila ku mwiji wengi watena kudibhana ni mukondo wijila mukonda dya kumubwazeka kwal’o jitata jê? Tumone ihi yazuwela o athu ya.

“Kingamubheza dingi iteka.”—ABA DANSOU

MUVU WA MU VWALA: 1938

MUKWA: BENIN

MUSOSO: MUBHEZI WA ITEKA

MUSOSO WAMI: Ngakudila mu sanzala ya So-Tchahoué, mu dyembu dyazukama ku dizanga dya dikota dya menya. O athu koko atamba jimbiji, asasa jingombe, jihombo, jimbudi, jingulu ni jinjila. Mu dyembu didi seku kikoka, o athu endela mu maulungu ni jibaluku. O jinzo ajitunga ni mabaya ni yangu, jakamukwa ajibhange ni Jitijolu. Athu avulu dyembu didi jingadyama. Né kyenyiki, o ujibhanganga kiwadifu kala o ujibhanganga mu jimbonge.

Kyoso kingexile ngi mona ndenge, tatetu watumikisa phangyami yamuhatu ni eme mu inzo ya iteka mba fetichismo, kwene kwatulongo o ilongesu ya ngeleja. Kyoso kingakulu, ngasolo Dudua (Oduduwa) phala kukala nzambi yami, o nzambi yiyi yatokala mu ijila ya Yoruba. Ngatungu kalatodyu phala o nzambi yiyi, ngexile mumusatela ithangana yoso idingu, maji a ndende, mabanga, jisanji, madyembe ni ibhaku yakamukwa. O jisata jiji jatele kalu yavulu, sayi bhabha jexile mungastala o kitadi kyami kyoso.

O BIBIDYA YA LUNGULULA O UKEXILU WA MWENYU WAMI: Kyoso ki ngamateka o kudilonga o Bibidya, nga dilongo kwila Jihova mwene ngó o Nzambi yakidi. Ngadilongo we kwila mwene kaxikina o ubhezelu wa iteka. (Makatukilu 20:4, 5; 1 Kolindu 10:14) Ngejidile o kima ki ngatokalele o kubhanga. Ngate mu ixete o iteka yami yoso, ngazelesa o inzo yami, ngatexi yoso yatokala mu ubhezelu wa iteka. Ngeha kusota akwa kuzambula, ngeha we o idifwa ya ibha ya jithambi ni mawukexilu amukwa ayibha ene mu dyembu.

Eme ngakexile ni 60 amivu, kwangibhonzele kyavulu kutula o ifwa yami. Makamba mami, jindandu, ni athu amukwa amateka kungixongwena. Maji ngabhingi nguzu kwa Jihova phala kungikwatekesa kubhanga o kima kyatokala. Ngasange nguzu mu izwelu yala mudivulu dya Jisabhu 18:10, dyene dizwela: “Dijina dya Jihova mukwa ni mbonge ya matala ya di jikidila; muthu woso wa yuka, kwene kwa lengela, anga a mu bhaka kididi kya kondama.”

Kima kyengi we kyangikwatekesa ó kuya mu yônge ya Jimbangi ja Jihova. Bhobho, ngamono mwene o henda yakidi, ngawabhela we kumona o athu kukumbidila o itumu ya Bibidya ku myenyu yâ. Ima yiyi yangidyelelesa kwila o Jimbangi ja Jihova yene o ngeleja yakidi.

MABESÁ U NGA TAMBULA: Kukumbidila o itumu ya Bibidya ku mwenyu wami, kwangikwatekesa kukala ni ukamba wambote ni twana twami. Ngidivwa we kala angikatula dibunda dyaneme bhu mutwe wami. Ngexile mungastala o kitadi kyami kyoso ku jinzambi jakambe valolo nuka a ngi kwatekesele. Mukindala nga mubheza Jihova, mwene ubatula o maka mami oso. (Dijingunwinu 21:3, 4) Ngisanguluka we mukonda kingala ngi mubhika wa iteka, maji ngamubheza Jihova, kwa mwene ngisangaku kukondama ni kilangidilu.

“Ngexile musota Nzambi tunde mu undenge wami.”—SHINJI SATO

MUVU WA MU VWALA: 1951

MUKWA: JAPÃO

MUSOSO: PADELE YA XINTOÍSTA

MUSOSO WAMI: Eme ngakudila mu dyembu yatokala mu mbanza ya Fukuoka. Jitata jami azolele kyavulu o ngeleja yâ; angilongo tunde mu undenge kuxila o jinzambi jâ. Ne mwene mu undenge, ngexile mubanza mu ubhulukilu wami, ngamesenene kyavulu kukwatekesa yo abhindama. Ngi lembalala kwila sayi kizuwa mu xikola o mulongexi webhula, se ihi itwamesenene kukala kyoso ki twandakula. O jikoleka jami ejidile yamesenene, sayi ya amesenene kukala jingijiye. Eme nga tambwijila kwila ngamesena kubheza Nzambi. Enyoso amateka kungolela.

Kyoso kingazubha o kudilonga, ngabokona muxikola ya alongexi a ngeleja. Kyoso kingexile mudilonga, ngeza mukwijya o padele ya xintoísta, mu kithangana kyê kya kunyoha wexile mutanga divulu dyexile ni kapa yaxikatela. Sayi kizuwa wangibhula “Sato, eye wejiya o divulu didi?” Kuma ngamwene kya o kapa ya divulu, ngatambwijila, “Bibidya.” Mwene wambe, “woso wamesena kukala padele ya xintoísta watokala kutanga o divulu didi.”

Ni lusolo lwoso ngayi musumba Bibidya. Ngaite bhukididi kikibhonzo kuisanga, ngailange kyambote. Maji kingexile ni kithangana phala kuitanga, o xikola yexile muzubha o kithangana kyami kyoso, kyoso kingazubha o kudilonga ngamateka kukalakala kala ngi padele. O kima kingamesenene mu undenge kyexile mudikumbidila.

Kupholo dya kwenda, ngamono kwila, kukala padele ya xintoísta, kikyene o kima ki ngamesenene. Alongexi avulu mu ngeleja yiyi, kakexile mulondekesa henda ku athu. Avulu we mudyâ kexile ni kixikanu. Sayi xefe yami wangambela: “Se wamesena kuzediwa mu kididi kiki longa ngó o unjimu wa athu. Kuzwela yalungu ni kixikanu kikola.”

Kumona o ima yiyi yangithathamesa kyavulu yalungu ni ngeleja ya xintoísta. Sumbala ngexile hanji mukalakala mu ngeleja, nga mateka kusota jingeleja jengi. Maji jenyoso jadifwile ngo, kanaku ngeleja yakexile ni ibhangelu yambote. Jingeleja joso jingasoto, jangiluwalesele ngo. Nga ngamateka kubanza kwila seku ngeleja ilonga o kidi.

O BIBIDYA YA LUNGULULA O UKEXILU WA MWENYU WAMI: Mu muvu wa 1988, ngejiya muthu wexile budista, mwene wangiswinisa kutanga o Bibidya. Ngalembalala kwila o padele ya ngeleja ya xintoísta wangiswinine kutanga we o Bibidya. Ngasoto kukayela o ndunge yiyi. Kingamateka kutanga o Bibidya, nga iwabhela kyavulu. Sayi izuwa ngexile mu itanga usuku woso kate kingimona o dikumbi mu njanela yami.

O kima kingatange kyangiswinisa kusamba kwa Nzambi wavu o Bibidya. Ngamateka ni musambu utusanga mu divulu dya Matesu 6:9-13. Ngexile mubhanga o musambu yú mu veji javulu mu kizuwa, ne mwene kyoso ki ngexile mubhanga o kikalakalu kyami mu ngeleja ya xintoísta ngexile mubhanga o musambu yú.

Ngexile ni jiphata javulu jalungu ni ima ingexile mutanga. Mukithangana kiki, nga kazalele kya, ngejidile we kwila o Jimbangi ja Jihova alonga o athu yalungu ni Bibidya, mukulu ene exile mudikunda ni muhatu wami. Ngasoto muthu, ngamubhange ibhwidisu yavulu. Ngexile mudiwana mukumona muhatu wamutambwijila o ibhwidisu yami yoso bhukaxi ka Bibidya. Mwene wasoto diyala phala kungilonga o Bibidya.

Kikwabhiti kithangana kyavulu, ngamateka kuya mu yônge ya Jimbangi ja Jihova. Ku dimatekenu kingatena kumona kana, mbe ku yó exile kya Jimbangi ja Jihova exile mu kyônge, amoxi nga atalatele kyayibha mukulu. Ne kiki, ene angitambwijila ni ngalasa yoso, angibhangesa kudivwa kyambote bhobho.

Mu yônge yiyi, ngadilongo kwila o diyala watokala kuzola ni kubhana kijingu ku mwiji wê. Kithangana kyenyokyo, ngexile musuwa ngo o kikalakalu kyami kya padele. Ngamono kwila ngexile mukwivwa ni kilendu kyoso o athu exile mukwiza kuzwela neme mu ngeleja, maji kingexile mukwivwa muhatu wami ni anami, kingexile mu asuwa kyambote.

Kyoso ki ngexile muya ni kudilonga, ngadilongo ima yalungu ni Jihova ingizukamesa dingi kwa mwene. Ngasangulukile kyavulu mukumona o jivelusu kala Loma 10:13, dizwela kwila: “woso udikola mu dijina dya Jihova, wanda bhuluka.” Ngexile musota Nzambi tunde mu undenge wami, maji mu kindala kiki, nga musange!

Kingexile dingi mudivwa kyambote mu ngeleja yami. Ku dimatekenu, nga lalamene ni ihi yeji banza o athu atokala mu ngeleja ya xintoísta. Maji ngexile muxinganeka tunde mukulu kwila ngeji xisa o ngeleja yiyi se ngisanga o Nzambi yakidi. Ku dimatekenu dya muvu wa 1989, ngasolo kukayela o muxima wami. Ngaxi o ngeleja ya xintoísta eme ngalengela bhu maku a Jihova.

Kuxa o ngeleja ya xintoísta, kikyexile kima kyofele kana. O atwameni ami a ngibazela, exile mungijijidika phala kingitunde. Kyebhi kinganda jimbulula kujitata jami o maka ya, kiki kyene o kima kyangibhonzele dingi. Kyoso kingexile muya k’onzo yâ, ngevu ndolo kuthulu, inama yami yamateka kuteketa! Mu njila ngexile mukwimana kyavulu phala kusamba kwa Jihova.

Kyoso kingabhixila mu inzo ya tatetu, kingejidile se nganda mateka kwebhi o maka. O kithangana kyexile mubhita. Kudisukilu, kuma ngabhangele misambu yavulu, ngajimbulula o maka oso kwa tatetu. Ngamwambela kwila ngasange o Nzambi yakidi, ngamesena kumusidivila ngó mwene, ni kwila nganda xa o ngeleja ya xintoísta. Tatetu kya mu ibhila kyavulu. Jindandu jami jeza phala kungibhangesa kulungulula o kima ki ngasolo, kingimesenene kuluwalesa o mwiji wami maji ngejidile kwila kusidivila Jihova kyene o kima kyabeta o kota ki twatokala o kubhanga. Mukubhita kithangana, mwiji wami wamateka kuxila o kima ki ngasolo.

kweha kuya mu ngeleya yiyi kima kimoxi; kweha kubanza mu ima yatokala mu ngeleja, kima kyengi. O ukexilu wakukala padele ya xintoísta wangitudile mwene kumuxima. Ngabhangele nguzu phala ku ijimba, maji bhwoso bhwoso bhungexile muditela ngexile mumona ima ingilembalesa o ukexilu wami wokulu.

Ima iyadi yangikwatekesa kujimba o ima yiyi. Kyadyanga, ngasoto o ima yoso yexile mu inzo yami i ngilembalesa o ngeleja yami yokulu. Ngate mutubhya o madivulu, jifoto, ima yate kalu kate mwene yoso ingazolele kyavulu. Kayadi, ngasotele kudilunga ni Jimbangi ja Jihova. O ukamba ni kikwatekesu kyâ, kya ngiswinisa kyavulu. bhofelebhofele, ngajimbi o ima yoso.

MABESÁ U NGA TAMBULA: Mukulu kingexile musuwa muhatu wami ni twana twetu, kiki kyexile mungibhangesa kudivwa ubheka. Maji kyoso ki ngamateka kubhita nawu kithangana kala kizwela o Bibidya ku mala, etu twakituka tumakamba. Kupholo dyakwenda, muhatu wami wamateka we kusidivila Jihova. Kumoxi ni twana twetu twa mala, ni twa ahatu, ni mayala mâ twala kumoxi mu ubhezelu wakidi.

Kyoso kingixinganeka mu ima ingamesenene mu undenge wami, kusidivila o Nzambi yakidi ni kukwatekesa o athu, kiki kyadikumbidila, ngasange o ima yoso ingexile musota. Seku kizwelu phala kulondekesa o kisakidilu kyami kwa Jihova.

“Eme ngejidile kwila kwa ngikambele kima.”—LYNETTE HOUGHTING

MUVU WA MU VWALA: 1958

MUKWA: ÁFRICA DO SUL

MUSOSO: KUDIVWA KALA AMUBWAZEKA

MUSOSO WAMI: Angivwalela ku Germiston, athu koko ki jinvwama, ki kwene we ujibhanganga wavulu. Jitata jami mukumona kwila ene kejitena kungitambula konda, ene angibhana ku muthu wengi phala kungisasa. O dikaza dyangitambula ni 14 a izuwa, o dikaza didi dyexile dikaza dya henda, ngexile mwatala kala ene mwene o jitata jami ja ngivwala. Maji kyoso kingeza mukwijiya o kidi, ngamateka kudivwa kala angi bwazeka. Kingamateka kudivwa dingi kala ngi mona wa dikaza a ngitambwile, ene nange kexile mu ngitendela.

Kyoso kingexile ni 16 amivu, ngamateka kuya ni makamba mami mu jinzo ja uholwa, bhenyobho twexile mukina ni kumona o jingimbidi amukwimba. Kingatenesa 17 amivu, ngamateka kubwakula. Ngamesenene kubhela kala o athu exile mujifoto ja jimarsu ja xikalu. Kyoso kingexile ni 19 amivu, ngamateka kukalakala ku Johannesburg, kwenyoko kikwalaleka kyavulu phala kudita ni makamba a ibha. Ngamateka we kukala ni ukexilu wa ibha wa kuzwela, kubwakula kyavulu, ni kunwa kyavulu mu mausukilu a semana.

Sumbala ni ukexilu yú, eme ngexile ni nguzu mu mukutu. Ngakexile ni kidifwa kya kutungutisa o mukutu, ngexile mu jokala squash ni malunda a fiti a ahatu. Ngexile we mubhanga nguzu mu kikalakalu kyami kyalungu ni jikomputadolo, o athu exile mu ngi xila kyavulu mukubhanga o kikalakalu kiki. Mukonda dya kiki, ngamateka kunganyala kyambote, athu avulu amateka kungimona kuma ngi muthu wazediwa, maji mu kidi, kingexile ngimuthu wasanguluka—ngexile mu divwa kala ngadiboto. Ngathathamene, ngejidile kwila kwa ngikambele kima kumwenyu wami.

O BIBIDYA YA LUNGULULA O UKEXILU WA MWENYU WAMI: Kyoso kingamateka kudilonga o Bibidya, ngadilongo kwila Jihova Nzambi ya henda. Ngadilongo we kwila mwene walondekesa o henda yê mukutubhana o Maka mê, o Bibidya. Yedi kala mukanda watusonekena phala kutwendesa. (Izaya 48:17, 18) Ngadyelele kwila se ngamesenene kukatula mbote mu henda ya Jihova ngatokalele kulungulula ima yavulu ku mwenyu wami.

Kima kimoxi kingatokalele kulungulula o makamba mami. Ngabanze kyavulu mudivulu dya Jisabhu 13:20, dizwela: “Woso wenda ni jinjimu, u biluka njimu; woso-phe u kala kamba dya ku kayela o yowa, kanange kukituka kala ene.” O divulu didi dyangikwatekesa kuxa o makamba mami okulu ni kubhanga makamba a ubhe mwaxaxi ka Jimbangi ja Jihova.

O kima kya ngibhonzo dingi ó kweha o kubwakula; kubhonza kyavulu kutula o makanya. Maji kupholo dya kwenda ngatena, nga lungila mu kidifwa kyengi. Kweha o kubwakula kwangibhangesa kuneta, ku mukutu wami kwadibandekesa 13 a jikilu ndenge! Kiki kyangithathamesa kyavulu, kwabhiti 10 amivu phala kukala ni mukutu ungexile nawu. Kindala kiki, ngejiya kwila kweha o kubwakula kyene o kima ki ngatokalele mwene o kubhanga. Ngasambe kwa Jihova ithangana yoso, mwene wangibhana nguzu phala kulungulula o ukexilu wami.

MABESÁ U NGA TAMBULA: Lelu ngala ni sawidi yambote. Ngi muthu wasanguluka—Kingisotami dingi kusanguluka mu ikalakalu, mba mukungixila kwalo athu, mba ku maunvwama. Ngisanga kusanguluka mukutanga o kidi kya Bibidya ku athu. Mukonda dya kiki, kindala eme ni ahatu atatu exile jikoleka jami ni mwadi wami twamusidivila Jihova kumoxi. Ngatena kulonga o kikanenu kya Bibidya kyalungu ni difukunukinu mu palayízu mu ixi, ku muthu wa ngitambula phala kungisasa ande dya mwene kufwa.

Kuzukama kwa Jihova kwangikwatekesa kukatula o kikote ku muxima a angibwazeka kwalo jitata. Mwene wangibhangesa kudivwa kwila ngibhanga mbandu ya mwiji ku mundu woso mu nzumbi. Ku mwiji yú, ngasange jimama javulu, jitata, jiphange ja mala ni jahatu.—Máluku 10:29, 30.

Mwaxaxi ka Jimbangi ja Jihova, ngasange o henda ya Jikidistá

Kalatodyu ka xintoísta mungexile mubheza