Ir al contenido

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

¿NDA̱CHUN sa̱ndákoo iin ñá ñaʼá ñá kúúmií yáʼaka 60 ku̱i̱ya̱ ña̱ kandíxañá santo? ¿Nda̱chun sa̱ndákoo iin ta̱ su̱tu̱ ña̱ sintoismo ta ni̱xa̱a̱ra ku̱ura cristiano? ¿Ndáa ki̱ʼva ku̱ndeé-ini iin ñá ñaʼá ña̱ va̱ása kusuchíka-iniñá xa̱ʼa̱ ña̱ sandákoo na̱ yiváñá miíñá ndaʼa̱ inka na̱ yiví? Ná taxiyó ka̱ʼa̱n miína xíʼinyó.

“Va̱ása ndásakáʼnukai̱ santo” (ÑÁ ABA DANSOU)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KUÑÁ: 1938

PAÍS: BENÍN

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ÑÁ: XI̱KANDÍXANÍI̱ SANTO

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Xa̱ʼnui̱ iin ñuu loʼo ña̱ nani So-Tchahoué, ta yatin kán íyoní ti̱kui̱í. Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása íyo carretera na̱ yiví xíniñúʼuna barco á canoa. Tíinna ti̱a̱ká, ndáana si̱ndi̱ki̱, ti̱xúʼu, ndikachi, kini̱, xíʼin inkaka kití, ta íxava̱ʼana veʼe xíʼin yitu̱n, yita á sava yichi̱ xíniñúʼuna ndo̱ʼo. Ni ku̱a̱ʼánína ndáʼvina soo va̱ása íyo na̱ kui̱ʼná nda̱a̱ táki̱ʼva íyo chi ñuu náʼnu.

Tá ni̱xi̱yo loʼi̱ yivái̱ chi̱ndaʼára yi̱ʼi̱ xíʼin ku̱ʼvi̱ iin convento nu̱ú ki̱xáʼana sa̱náʼa̱na ndi̱ʼi̱ ña̱ ndasakáʼnundi̱ imagen á santo. Tá ni̱ya̱ʼa tiempo ki̱xáʼíi̱ kándíxai̱ Dudua, ña̱yóʼo kúú inka ki̱vi̱ Oduduwa ndióxi̱ na̱ ñuu yoruba. Ke̱ʼíi̱ iin nu̱ú kundichiña ta ndiʼi ki̱vi̱ xi̱sokói̱ ña̱ʼa nu̱úña: ta kúú aceite tú palma, ñames, caracoles, nduxú, paloma, á inkaka kití. Ndiʼi xu̱ʼún ña̱ xi̱kuumií xi̱xiniñúʼi̱ña ña̱ satái̱ ña̱yóʼo.

BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼAN XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Tá ki̱xáʼíi̱ sa̱kuaʼi̱ ña̱ káʼa̱n Biblia, ku̱nda̱a̱-ini ña̱ íyo iinlá Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ ta ki̱vi̱ra kúú Jehová ta va̱ása kútóora ña̱ ndasakáʼnuna Ndióxi̱ vatá (Éxodo 20:4, 5; 1 Corintios 10:14). Tasaá ku̱nda̱a̱-inii̱ ndáaña xíniñúʼu keʼíi̱. Tasaá sa̱ndíʼi-xa̱ʼíi̱ ndiʼi na̱ʼná ña̱ xi̱ndasakáʼnui̱ ta saátu va̱ása níxa̱ʼa̱nkai̱ nu̱ú na̱ ndákú á nu̱ú xi̱keʼéna vikó nu̱ú ndióxi̱na á ña̱ ndákuatina tá xíʼi̱ iin na̱ yiví.

Yo̱ʼvi̱ní ni̱xi̱yoña nu̱úi̱ ña̱ sa̱ndákoi̱ ndiʼi ña̱yóʼo. saáchi xa̱a̱ yáʼaka 60 ku̱i̱ya̱ kúú ña̱ xi̱ndasakáʼnui̱ ña̱yóʼo. Ta saátu na̱ migoi̱, na̱ veʼi̱ ta saátu na̱ íyo yatin xíʼi̱n ku̱sikindaanína yi̱ʼi̱. Ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná taxira ndee̱ ndaʼi̱ ña̱ keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa. Proverbios 18:10 chíka̱a̱níña ndee̱ xíʼi̱n ña̱yóʼo káchiña: “Ki̱vi̱ Jehová táki̱ʼva íyo iin torre káʼnu saá íyoña, na̱ xíniñúʼu ki̱vi̱ra kákuna”.

Inka ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼi̱n kúú ña̱ ni̱xa̱ʼi̱n reunión na̱ testigo Jehová tasaá ki̱ʼi̱n kuenta ña̱ kúʼvi̱ní-inina xínitáʼanna. Nda̱kanda̱ní-ini saáchi chíka̱a̱nína ndee̱ ña̱ kundiku̱nna ña̱ káʼa̱n Biblia. Tasaá kunda̱a̱-inii̱ ña̱ na̱ testigo Jehová kúú na̱ religión ña̱ nda̱a̱.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia chíndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ vií kítáʼi̱n xíʼin na̱ se̱ʼi̱. Ta vitin va̱ʼaní kúnii̱, ku̱a̱ʼání xu̱ʼún xi̱xiniñúʼi̱ xíʼin na̱ santo ta ni loʼo kǒo níchindeétáʼanna xíʼi̱n. Vitin káchíñui̱ nu̱ú Jehová ta̱ sandíʼi-xa̱ʼa̱ ndiʼi tu̱ndóʼo (Apocalipsis 21:3, 4). Va̱ása ndásakáʼnukai̱ na̱ santo, vitin ndásakáʼnui̱ Jehová xíʼin ndiʼi níma̱i̱. Jehová ndáara yi̱ʼi̱, va̱ása yíʼvii̱ ta kúsi̱íní-inii̱.

“Nda̱a̱ tá loʼi̱ xi̱nandukúi̱ Ndióxi̱” (TA̱ SHINJI SATO)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KURA: 1951

PAÍS: JAPÓN

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱RA: XI̱KUURA SU̱TU̱ SINTOÍSTA

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Xa̱ʼnui̱ iin ñuu loʼo ña̱ kíndo̱o chi Fukuoka. Na̱ yivái̱ xi̱kandíxanína sintoísmo ña̱kán nda̱a̱ tá loʼi̱ sa̱náʼa̱na yi̱ʼi̱ ña̱ ndasakáʼnui̱ ndióxi̱ na̱ sintoísmo. Nda̱a̱ tá loʼovíi̱ xi̱ndakanixi̱níi̱ xa̱a̱ ña̱ ka̱kui̱ chí nu̱únínu ta saátu ña̱ chindeétáʼi̱n xíʼin na̱ yiví na̱ xi̱kuumií tu̱ndóʼo. Ndákaʼíi̱n tá iin ta̱ maestro ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra na̱ va̱lí ndáaña kúni̱na keʼéna tá ná kuaʼnuna. Savana ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ kuni̱na kaʼvi va̱ʼana ta kúú ña̱ xa̱a̱na koona científico. Soo tá ni̱ka̱ʼi̱n ña̱ kúni̱i̱ kachíñui̱ nu̱ú Ndióxi̱ ndiʼina ni̱xa̱ku̱ndaana yi̱ʼi̱.

Tá sa̱ndíʼi̱ ka̱ʼvii̱ secundaria, saá ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ iin escuela ña̱ va̱ʼa sanáʼi̱ xa̱ʼa̱ religión. Kán xi̱nitáʼi̱n xíʼin iin ta̱ su̱tu̱ sintoísta ta xi̱kaʼvira iin libro ña̱ tu̱ún. Xa̱a̱ xi̱kunda̱a̱va-inii̱ ndáa libro kúú ña̱ xi̱kaʼvira, xa̱ʼa̱ ña̱kán tá ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra yi̱ʼi̱ ndáa libro kúú ña̱ káʼvira yi̱ʼi̱ ka̱chii̱: “Biblia kúúña”. Tasaá ka̱chira xíʼi̱n: “Ndiʼi na̱ kúni̱ xa̱a̱ koo su̱tu̱ sintoísta xíniñúʼu kaʼvina libro yóʼo”.

Tasaá ni̱xa̱ʼi̱n sa̱tái̱ iin Biblia ta chi̱núi̱ña iin nu̱ú kivi koto ndiʼinaña. Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndi̱ʼi̱ní-inii̱ ña̱ kaʼvii̱ xa̱ʼa̱ inka ña̱ʼa, va̱ása ni̱xi̱yo tiempo nu̱úi̱ ña̱ kaʼvii̱ña. Tá sa̱ndíʼii̱ ka̱ʼvii̱ saá ki̱xáʼíi̱ kúi̱ su̱tu̱ sintoísta ti̱xin iin veʼe-ñu̱ʼu. Ki̱xáʼíi̱ kéʼíi̱ iin ña̱ xi̱kuni̱níi̱ keʼíi̱.

Soo ki̱ʼi̱n kuenta ña̱ va̱ása íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva nda̱kanixi̱níi̱. Ku̱a̱ʼání na̱ su̱tu̱ va̱ása níxindi̱ʼi̱-inina xa̱ʼa̱ na̱ yiví ta saátu ku̱a̱ʼánína va̱ása níxi̱kandíxana Ndióxi̱. Iin ta̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱úndi̱ nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼi̱n: “Tá kúni̱ún vií kana ndiʼi ña̱ kéʼún, ña̱ kándíxa kuití na̱ yiví ka̱ʼún xa̱ʼa̱ ta va̱ása ka̱ʼún xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún”.

Ndiʼi ña̱yóʼo sa̱ndákavaníña-inii̱ ni va̱ása nísandákoi̱ veʼe-ñu̱ʼu. Soo ki̱xáʼíi̱ xítoi̱ inka ña̱ sánáʼa̱ inka religión. Soo tá xi̱nandukúi̱ xa̱ʼa̱ña xi̱ndakavaka-inii̱. Saáchi nda̱a̱ iin religión va̱ása sánáʼa̱ña ña̱ nda̱a̱.

BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼAN XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Tá ku̱i̱ya̱ 1988 xi̱nitáʼi̱n xíʼin iin ta̱ budista ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼi̱n ña̱ ná kaʼvii̱ Biblia. Tasaá nda̱káʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ su̱tu̱ sintoísta ña̱ xi̱niñúʼu kaʼvii̱ ña̱yóʼo, xa̱ʼa̱ ña̱kán ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ña ta ku̱tóoníi̱ ña̱ ka̱ʼvii̱ nu̱úña ta sava iníísaá ñuú xi̱kaʼvii̱ña.

Ña̱ ka̱ʼvii̱ nu̱ú Biblia chi̱ndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ ka̱ʼi̱n xíʼin Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Mateo 6:9-13. Tá xi̱yaʼa u̱vi̱ hora xi̱ndikói̱ xi̱ka̱ʼi̱n ña̱yóʼo ta xi̱ka̱ʼi̱n xíʼin Ndióxi̱ ni xi̱ndikai̱ ti̱xin veʼe-ñu̱ʼu sintoísta.

Ndákaʼíi̱n tá ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ Biblia ku̱a̱ʼáka ña̱ xi̱kuni̱i̱ kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱. Tá tiempo saá xa̱a̱ ti̱ndaʼíi̱ ta xi̱kunda̱a̱-inii̱ ña̱ na̱ testigo Jehová xi̱sanáʼa̱na na̱ yiví xa̱ʼa̱ Biblia, xa̱a̱ tá ya̱chi̱ xi̱sanáʼa̱na ñá síʼíi̱. Ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin iin ñá testigo ta ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ni̱nda̱ka̱tu̱ʼíi̱nñá. Tá nda̱kanda̱ní-inii̱ tá xi̱niñúʼuñá Biblia ña̱ va̱ʼa nda̱kuiinñá ndiʼi ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼíi̱nñá. Tasaá ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼin na̱ testigo ña̱ ná sanáʼa̱na yi̱ʼi̱ xa̱ʼa̱ Biblia.

Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ki̱xáʼíi̱ ni̱xa̱ʼi̱n reunión ti̱xin veʼe nu̱ú ndákutáʼanna. Ni va̱ása níkiʼi̱n kuenta, soo sava na̱ ni̱xa̱ʼa̱n reunión kán kúú na̱ testigo na̱ i̱xandi̱va̱ʼi̱ xíʼin tá ya̱chi̱. Soo ni saá ke̱ʼíi̱ xíʼinna na̱yóʼo va̱ʼaní chindeéna yi̱ʼi̱ ta va̱ʼaní nda̱kiʼinna yi̱ʼi̱.

Ti̱xin reunión kán sa̱kuaʼi̱, Ndióxi̱ kúni̱ra ta̱ íyo ñá síʼí ná kuʼvi̱-inira kunira na̱ veʼera ta ixato̱ʼórana. Nda̱a̱ tiempo saá ña̱ xi̱ndi̱ʼi̱ka-inii̱ xa̱ʼa̱ kúú ña̱ koi̱ su̱tu̱ ta sa̱ndákoondaʼíi̱ ñá síʼíi̱ xíʼin u̱vi̱ se̱ʼíi̱. Ni xi̱xinisoʼi̱ ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n na̱ xi̱xa̱ʼa̱n veʼe-ñu̱ʼu, nda̱a̱ ni iin yichi̱ va̱ása níxi̱xinisoʼi ñá síʼíi̱.

Tá ku̱a̱ʼáka ña̱ʼa xi̱sakuaʼíi̱ xi̱kuyatinkai̱ nu̱ú Jehová. Ku̱a̱ʼání texto nda̱a̱ níma̱i̱ ni̱xa̱a̱ña, ta kúú Romanos 10:13, ña̱yóʼo káchiña: “Ndiʼi na̱ xíniñúʼu ki̱vi̱ Jehová ña̱ káʼa̱nna xíʼinra ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinna, ka̱kuna”. Nani tá loʼovíi̱ xi̱nandukúi̱ Ndióxi̱, soo nda̱a̱ vitin nda̱ni̱ʼíi̱ra.

Va̱ása níxi̱kuni̱i̱ kachíñukai̱ ti̱xin veʼe-ñu̱ʼu. Tá xa̱ʼa̱ xi̱ndiʼi-inii̱ xa̱ʼa̱ ndáaña ndakanixi̱ní inkana tá ná sandákoi̱ ña̱ sintoísmo, soo xa̱a̱ chi̱ka̱a̱-inii̱ ña̱ sandákoi̱ña tá ná ndani̱ʼíi̱ Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱. Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱niso̱ʼi̱ ña̱ xínitúni̱i̱ sa̱ndákoi̱ veʼe-ñu̱ʼu tá ku̱i̱ya̱ 1989 ta nda̱taxii̱ ña̱ tákui̱ nda̱a̱ Jehová.

Ña̱ sa̱ndákoi̱ ña̱yóʼo i̱xayo̱ʼvi̱níña xíʼi̱n, na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱úi̱ ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼíi̱ ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ ná va̱ása sandákoi̱ veʼe-ñu̱ʼu. Soo mií ña̱ i̱xayo̱ʼvi̱níka xíʼi̱n kúú ña̱ ka̱ʼi̱n xíʼin na̱ yivái̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Tá ku̱a̱ʼi̱n chí veʼena xi̱ndiʼiní-inii̱ ta ni va̱ása kivika ndakiʼi̱n ta̱chíi̱ túvii̱ ta iin kísiña xa̱ʼíi̱. Ta ku̱a̱ʼá yichi̱ xi̱kundichi ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n.

Tá ni̱xa̱i̱ veʼe na̱ yivái̱ xi̱yiʼvíi̱ ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Tá ni̱ya̱ʼa ku̱a̱ʼá hora ta ke̱ʼíi̱ ku̱a̱ʼá oración saá kúú ña̱ ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin yivái̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinra ña̱ ti̱xin inka religión nda̱ni̱ʼíi̱ Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ ta ña̱ va̱ʼa kachíñui̱ nu̱úra xi̱niñúʼu sandákoi̱ ña̱ sintoísmo. Kǒo ña̱ níka̱ʼa̱nra ta ku̱suchíní-inira. Ta nda̱a̱ sava na̱ táʼi̱n ki̱xina ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ ná va̱ása sandákoi̱ña. Va̱ása níxi̱kuni̱i̱ sasái̱ nda̱a̱ ni iinna soo xi̱kuni̱vai̱ keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa: ña̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová. Tá ni̱ya̱ʼa tiempo na̱ veʼi̱ ni̱xa̱a̱na i̱xato̱ʼóna yi̱ʼi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱kaxii̱n ke̱ʼíi̱.

Su̱ví nda̱saa veʼe-ñu̱ʼu xi̱niñúʼu sandákoi̱, chi xi̱niñúʼu nasamai̱ ki̱ʼva ña̱ ndákanixi̱níi̱ chi xa̱a̱ ku̱a̱ʼáníva ku̱i̱ya̱ xi̱kui̱ su̱tu̱. Ni xi̱kuni̱i̱ nandósó-inii̱ xa̱ʼa̱ña, ndiʼi ña̱ʼa xi̱sandákaʼánña yi̱ʼi̱ xa̱ʼa̱ña.

¿Ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼi̱n ña̱ ni̱ya̱ʼi̱ nu̱ú ña̱yóʼo? U̱vi̱ ña̱ʼa, ña̱ nu̱ú ke̱ʼíi̱ kúú ña̱ nda̱kayai̱ ña̱ʼa ña̱ íyo veʼi̱ ña̱ kítáʼan xíʼin ña̱ sintoísmo ta xa̱ʼmii̱ña. Xa̱ʼmii̱ libro, cuadro, xíʼin inkaka ña̱ʼa ña̱ yaʼviní. Ña̱ u̱vi̱ chindeétáʼan xíʼi̱n kúú ña̱ ku̱a̱ʼá tiempo kítáʼi̱n xíʼin na̱ testigo Jehová. Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní xi̱kitáʼi̱n xíʼinna loʼo tá loʼo chindeétáʼanna xíʼi̱n ña̱ sa̱ndákoi̱ ña̱ xi̱keʼíi̱ tá ya̱chi̱.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Tá ya̱chi̱ va̱ása níkiʼi̱n kuenta xíʼin ñá síʼí ta saátu se̱ʼi̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán xi̱kuni mitúʼi̱n. Soo tá ki̱xáʼíi̱ kéʼíi̱ ña̱ káʼa̱n Biblia ña̱ ku̱a̱ʼáka tiempo kitáʼi̱n xíʼinna, viíka ni̱xa̱a̱ndi̱ kítáʼanndi̱. Tá ni̱ya̱ʼa tiempo ñá síʼíi̱ ki̱xáʼañá káchíñuñá nu̱ú Jehová. Tiempo vitin ndiʼindi̱ káchíñu nu̱ú Jehová, miíi̱ xíʼin ñá síʼíi̱, ta̱ loʼo se̱ʼendi̱, ñá loʼo se̱ʼendi̱ xíʼin yiíñá ndásakáʼnundi̱ Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱.

Tá ndákaʼíi̱n tá ni̱xi̱yo loʼi̱ ta saátu tá xi̱kuni̱i̱ kachíñui̱ nu̱ú Ndióxi̱ ta chindeétáʼi̱n xíʼin inkana, kíʼi̱n kuenta ña̱ xa̱a̱ ku̱chiñui̱ ke̱ʼíi̱ ña̱yóʼo ta ku̱a̱ʼákaña kéʼíi̱. Ta va̱ása níʼi̱ tu̱ʼun ña̱ taxii̱ tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová.

“Xi̱kuma̱ní inka ña̱ʼa nu̱úi̱ túvii̱” (ÑÁ LYNETTE HOUGHTING)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KUÑÁ: 1958

PAÍS: SUDÁFRICA

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ÑÁ: XI̱NDAKANIXI̱NÍÑÁ ÑA̱ SA̱NDÁKOO-NDAʼA̱NAÑÁ

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Ka̱kui̱ iin ñuu loʼo ña̱ naní Germiston, ta xíʼin mina xi̱kachíñuna ñuu yóʼo, ta kǒo ku̱a̱ʼá na̱ kui̱ʼná ni̱xi̱yo yóʼo. Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndakanixi̱ní na̱ yivái̱ ña̱ va̱ása kuchiñuna kundaana yi̱ʼi̱ ta̱xina yi̱ʼi̱ ndaʼa̱ inka na̱ yiví tá ni̱ya̱ʼa 14 ki̱vi̱ ña̱ ka̱kui̱. Xi̱ndakanixi̱níi̱ ña̱ na̱ yiví na̱ nda̱kiʼin yi̱ʼi̱ xi̱kuu na̱ yivái̱ chi va̱ʼaní ni̱xi̱yo-inina xíʼi̱n. Soo tá ku̱nda̱a̱-inii̱ ña̱ su̱ví na̱yóʼo kúú na̱ yivái̱ nda̱kanixi̱níi̱ ña̱ sa̱ndákoo-ndaʼa̱na yi̱ʼi̱. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, nda̱kanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása kivika kítáʼi̱n xíʼinna ta va̱ása kúnda̱a̱-inina xíʼin ña̱ ndóʼi̱.

Tá xi̱kuumiíi̱ 16 ku̱i̱ya̱ ki̱xáʼa ni̱xa̱ʼi̱n xíʼin na̱ migoi̱ nu̱ú xíʼina ña̱ va̱ʼa tixáʼandi̱ ta kuniso̱ʼondi̱ yaa. Tá xi̱kuumiíi̱ 17 ku̱i̱ya̱ xa̱a̱ xi̱xaʼmii̱. Xi̱kunii̱ koi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ná ñaʼá ná xi̱kana nu̱ú anuncio ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ cigarro. Tá ni̱xi̱nui̱ 19 ku̱i̱ya̱ ni̱xa̱ʼi̱n chí Johannesburgo kachíñui̱, tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ki̱xáʼíi̱ kítáʼi̱n xíʼin na̱ yiví na̱ káʼa̱n tu̱ʼun kini, ta ki̱xáʼíi̱ xáʼmii̱ ta ki̱xáʼíi̱ xíʼi̱ ndixi ndiʼi semana.

Soo xi̱keʼéníi̱ ejercicio ña̱ nani gimnasia aeróbica, squash xíʼin fútbol. Xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ʼvii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ computadora ku̱a̱ʼání na̱ yiví xi̱xini yi̱ʼi̱. Va̱ʼa ni̱xi̱yoi̱ ta va̱ása níxi̱kuma̱ní xu̱ʼún nu̱úi̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán xi̱ka̱ʼa̱n va̱ʼanína xa̱ʼíi̱. Soo mií ña̱ nda̱a̱ síínva xi̱ndoʼi̱: va̱ása níxi̱kunda̱a̱-inii̱ ndáaña keʼíi̱ ta xi̱ndakava-inii̱. Xi̱kuumiíi̱ ndiʼiña soo va̱ása si̱í ni̱xi̱yoi̱. Xi̱kuma̱ní inka ña̱ʼa nu̱úi̱ túvii̱.

BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼAN XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Tá ki̱xáʼíi̱ sa̱kuaʼi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n Biblia, ku̱nda̱a̱-inii̱ ña̱ Jehová kúúra iin Ndióxi̱ ta̱ kúʼvi̱-ini xíni miíyó xa̱ʼa̱ ña̱kán ta̱xira tu̱ʼunra ndaʼa̱yó. Biblia íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin carta ña̱ káʼa̱n xíʼinyó nda̱a̱ña keʼéyó (Isaías 48:17, 18). Ku̱nda̱a̱-inii̱ ña̱ va̱ʼa keʼíi̱ ña̱ káʼa̱n ña̱yóʼo xi̱niñúʼu nasamai̱ ku̱a̱ʼá ña̱ kéʼíi̱

Siʼna xi̱niñúʼu na̱samai̱ na̱ kúú migoi̱, nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Proverbios 13:20, “na̱ kítáʼan xíʼin na̱ ndíchi, ndíchi koona, soo na̱ kítáʼan xíʼin na̱ kíʼvi kǒo ña̱ va̱ʼa ndakiʼinna”. Chi̱ka̱a̱níi̱ ndee̱ ña̱ keʼíi̱ ña̱ káʼa̱n consejo yóʼo, xa̱ʼa̱ ña̱kán sa̱ndákoi̱ na̱ xi̱kitáʼan xíʼi̱n tá ya̱chi̱, ta ki̱xáʼíi̱ kítáʼi̱n xíʼin na̱ kúú testigo Jehová.

Soo ña̱ i̱xayo̱ʼvi̱níka xíʼi̱n kúú ña̱ sandákoi̱ kaʼmii̱, xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kunii̱ sandákoi̱ ña̱yóʼo nda̱i̱ ki̱ʼva 14 kilo (30 libras). Xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼi̱ ña̱yóʼo nda̱kavaní-inii̱. Ni saá ndo̱ʼi̱ xi̱kunda̱a̱-inii̱ ña̱ xi̱niñúʼu sandákoi̱ kaʼmii̱. Xa̱ʼa̱ ña̱kán ku̱a̱ʼání yichi̱ ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná taxira ndee̱ ndaʼi̱ ña̱ va̱ʼa keʼíi̱ ña̱yóʼo.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Iin ña̱ va̱ʼaníka nda̱kiʼi̱n kúú ña̱ va̱ása ndeéníka ndóʼi̱. Ta saátu kúsi̱í-inii̱ xíʼin ña̱ kúúmiíi̱. Ta va̱ása ndákanixi̱níi̱ ña̱ iinlá chiñu kúú ña̱ taxi ña̱ kusi̱í-inii̱, á ña̱ kuumiíi̱ iin chiñu ña̱ va̱ʼaníka á ña̱ ku̱i̱ká. Miíi̱ xíʼin yiíi̱ si̱í íyondi̱ ña̱ sánáʼa̱ndi̱ inkana xa̱ʼa̱ ña̱ nda̱a̱ ña̱ káʼa̱n Biblia. Ta xa̱a̱ chi̱ndeétáʼi̱n xíʼin u̱ni̱ ná ñaʼá ná xi̱kachíñui̱ xíʼin ña̱ kachíñuná nu̱ú Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱. Tá kúma̱níka kuvi na̱ yivái̱ na̱ nda̱kiʼin yi̱ʼi̱. ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱ sandátakura na̱ yiví nu̱ú iin ñuʼú livi.

Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa kítáʼi̱n xíʼin Ndióxi̱ va̱ása ndákanikaxi̱níi̱ ña̱ sa̱ndákoo-ndaʼa̱na yi̱ʼi̱. Vitin kítáʼi̱n xíʼin na̱ testigo Jehová ta na̱yóʼo íyona nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin familia, ta ti̱xin na̱yóʼo íyo na̱ kúú siʼíi̱, yivái̱, ku̱ʼvai̱ xíʼin ku̱ʼvi̱i̱ (Marcos 10:​29, 30).

[Na̱ʼná]

Na̱ testigo Jehová ndixa kúʼvi̱-inina xínitáʼanna

[Na̱ʼná]

Nu̱ú xi̱keʼíi̱ ña̱ sintoísmo