Kọ Who Ti Ru Lele Unuovẹvẹ Jihova?
Kọ Who Ti Ru Lele Unuovẹvẹ Jihova?
“Ọnana họ edhere na, wha nyae.”—AIZ. 30:21.
1, 2. Eme Setan ọ gba riẹ mu nọ o re ru, kọ ẹvẹ Ebaibol o bi ro fi obọ họ k’omai?
OTẸRỌNỌ oka nọ u re dhesẹ obonọ edhere o bi su kpohọ o thọ, o rẹ sae lẹliẹ ohwo vru je tube su ei ruọ ẹbẹbẹ. Dae rehọ iẹe nọ ogbẹnyusu ra jọ ọ vẹvẹ owhẹ unu inọ ohwo oyoma jọ o keke aro fihọ nwene oka na re enọ e riẹ edhere na ha a ruẹsi vru. Kọ who gbe ti ru lele unuovẹvẹ na?
2 Evaọ uzẹme, Setan yọ ọwegrẹ oyoma nọ ọ gba riẹ mu nnọ o re su omai thọ. (Evia. 12:9) Eware iyoma nọ ma jọ uzoẹme nọ o vrẹ na fodẹ na obọ riẹ i no ze, yọ ọ be gwọlọ rehọ ae viẹ omai họ no edhere uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. (Mat. 7:13, 14) Rekọ u woma gaga inọ Ọghẹnẹ oyoyou mai na ọ be vẹvẹ omai unu re ma siọ edhere ẹghẹ Setan ba elele. Joma ta kpahe eware esa efa nọ Setan ọ be rọ daoma su ahwo thọ. Nọ ma be te ta kpahe oghẹrẹ nọ Ebaibol o bi ro fi obọ họ k’omai re a siọ omai ba esuthọ na, o te wọhọ ẹsenọ Jihova ọ rrọ emu mai bi dhesẹ edhere k’omai inọ: “Ọnana họ edhere na, wha nyae.” (Aiz. 30:21) Nọ ma te bi roro kpahe unuovẹvẹ sa-sa nọ Jihova ọ be k’omai, u ti fi obọ họ k’omai ru lele ai.
Who Lele Enọ I re Wuhrẹ “Iwuhrẹ Erue” He
3, 4. (a) Oghẹrẹ vẹ iwuhrẹ erue e rọ wọhọ ozae nọ o ya no? (b) Bovẹ iwuhrẹ erue a ti no ze, kọ eme họ ẹjiroro rai?
3 Dae rehọ iẹe inọ who bi kpohọ erẹ yọ whọ be nya udhude vrẹ. Whọ tẹ kparo ruẹ ozae jọ, whọ tẹ nya bi rẹro nọ whọ te jariẹ ruẹ ame da. Rekọ nọ who te etẹe whọ tẹ ruẹ nọ ozae na o ya no. O rẹ k’owhẹ uye gaga. Enọ i re wuhrẹ iwuhrẹ erue e wọhọ ozae nọ o ya no. Ohwo kpobi nọ ọ nya bru ai re a wuhrẹ iẹe uzẹme na ọ te vioja. Jihova ọ rọ ẹkwoma Pọl avọ Pita ikọ na vẹvẹ omai unu kpahe iwuhrẹ erue. (Se Iruẹru Ikọ Na 20:29, 30; 2 Pita 2:1-3.) Amono họ iwuhrẹ erue yena? Eme nọ Pọl avọ Pita a kere i re fi obọ họ k’omai riẹ obonọ iwuhrẹ erue na a no ze gbe oghẹrẹ nọ a bi ro su ahwo thọ.
4 Pọl ọ ta kẹ ekpako ukoko obọ Ẹfẹsọs nọ: “Ahwo a reti no evie rai tovrẹ rẹme eware nọ e rẹ liẹliẹ ahwo yoma.” Pita o kere se ibe Ileleikristi riẹ nọ: “Iwuhrẹ erue e [te] jọ udevie rai.” Kọ bovẹ iwuhrẹ erue na a ti no ze? A sai no ukoko na ze. Ahwo otiọye na yọ ikọ erue. * Eme họ ẹjiroro rai? Dede nọ a bi no ukoko na, oyena ọvo u te kẹ ae he. Pọl o ru rie vẹ inọ ẹjiroro rai họ re a “si ilele lele oma rai.” Ilele nọ Pọl ọ fodẹ na yọ ilele Jesu Kristi. Ukpenọ ikọ erue nana a rẹ nyai ru ilele obọ rai, kọ erọ Kristi a be gwọlọ. Wọhọ “erao ijihẹ,” iwuhrẹ erue a be daoma gele enọ i fievahọ ae evaọ ukoko na kie.—Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18.
5. Oghẹrẹ vẹ iwuhrẹ erue a bi ro su ahwo thọ?
5 Oghẹrẹ vẹ iwuhrẹ erue na a bi ro su ahwo thọ? Edhere ẹghẹ a bi ro ru ere. A rẹ “lẹlẹ rehọ” iwuhrẹ ethọthọ ze. Wọhọ epanọ ohwo iwhayo ọ rẹ lẹlẹ rọ eware nọ egọmeti ọ whaha ruọ orẹwho na, ere ikọ erue e rẹ gwọlọ lẹlẹ rọ iwuhrẹ rai viẹ enọ e rrọ ukoko na họ. A rẹ vaha iwuhrẹ erue, a ve je “nwene . . . ikerakere” na rọwo kugbe eriwo rai. (2 Pita 2:1, 3, 13; 3:16) O rrọ vevẹ inọ ikọ erue a gwọlọ ewoma mai hi. Ma te lele ai, ma re vru no edhere uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.
6. Didi ohrẹ Ebaibol ọ k’omai kpahe iwuhrẹ erue?
6 Ẹvẹ ma sae rọ thọ oma mai no obọ iwuhrẹ erue? Ohrẹ nọ Ebaibol ọ kẹ kpahe oghẹrẹ nọ ma re yeri kugbe ai o rrọ vevẹ. (Se Ahwo Rom 16:17; 2 Jọn 9-11.) Ebaibol ọ ta nọ: “Wha sioma no ai.” O bẹ hẹ re a wo otoriẹ ohrẹ Ebaibol yena. Dae rehọ iẹe nọ edọkita jọ ọ ta kẹ owhẹ nọ who siomano ohwo jọ nọ o wo ekpehre ẹyao jọ nọ o re vo. Who ti wo otoriẹ ẹme edọkita na, yọ who ti ru lele unuovẹvẹ riẹ na. Whaọ, ikọ erue a “be mọ,” yọ a bi ru re iwuhrẹ erue rai i vo ruọ amọfa. (1 Tim. 6:3, 4) Jihova, Edọkita Ologbo na, ọ ta kẹ omai inọ ma siomano ai. Ma wo otoriẹ ẹme nọ ọ ta na, kọ ma te gaviezọ kẹ unuovẹvẹ riẹ?
7, 8. (a) Eme o gwọlọ re ma siomano iwuhrẹ erue? (b) Fikieme whọ rọ gbaemu nọ who re siomano iwuhrẹ erue?
7 Eme o gwọlọ re ma siomano iwuhrẹ erue? Ma rẹ kuvẹ re a ruọ uwou mai hi yọ ma re yere ai hi. Ma re se ebe nọ a kere he, ma rẹ gaviezọ kẹ ae evaọ etẹlivisiọno ho, yọ ma re rovie kpohọ evie evuẹ rai evaọ Itanẹte gbe he. Fikieme ma je kru ẹme na ga tere? Fiki uyoyou. Ma you “Ọghẹnẹ ọtẹruo” na, fikiere ma rẹ siọ iwuhrẹ eviẹhọ nọ e wọso Ẹme riẹ. (Ol. 31:5; Jọn 17:17) Ma te je you ukoko Jihova, onọ a jọ wuhrẹ omai uzẹme na kpahe odẹ Jihova gbe otofa riẹ, ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ otọakpọ na, uyero enọ i whu no, gbe ẹruore ẹkparomatha. Kọ whọ sae kareghẹhọ okenọ whọ kake riẹ kpahe iwuhrẹ nana gbe efa buobu? Kọ fikieme whọ rẹ rọ kuvẹ re ohwo jọ ọ poviẹ ukoko nọ whọ jọ wuhrẹ eware nana kpobi?—Jọn 6:66-69.
8 Makọ eme nọ iwuhrẹ erue e ta kẹhẹ, ma ti lele ai hi. Fikieme who re ro kpohọ ozae nọ o ya no re a viẹ owhẹ họ? Ukpoye, joma gbaemu nọ ma rẹ talamu Jihova gbe ukoko riẹ nọ ọ be rọ k’omai emamọ ame da, koyehọ uzẹme nọ u no Ebaibol na ze.—Aiz. 55:1-3; Mat. 24:45-47.
Who Lele Iku “Esia” Ha
9, 10. Didi unuovẹvẹ Pọl ọ kẹ Timoti kpahe iku “esia,” kọ eme Pọl o wo họ iroro? (Je rri oruvẹ-obotọ na.)
9 Ẹsejọ o rẹ lọhọ re ohwo ọ riẹ otẹrọnọ oka nọ u re dhesẹ obonọ edhere o bi su kpohọ o thọ. Rekọ ẹsejọ o rẹ jọ bẹbẹ re ohwo ọ riẹ nọ oka na o thọ. Ere idhere ẹghẹ Setan e rrọ; o rẹ jọ bẹbẹ re a vuhu ejọ mu. Pọl ukọ na ọ vẹvẹ omai unu kpahe ẹghẹ Setan jọ nọ a rẹ kaki rri mu hu—iku “esia” koyehọ iku erue. (Se 1 Timoti 1:3, 4.) Re ma siọ edhere uzuazọ na ba evru no, u fo re ma riẹ oware nọ iku esia e rrọ gbe oghẹrẹ nọ ma sae rọ whaha ae.
10 Unuovẹvẹ nọ Pọl ọ kẹ kpahe iku esia yọ abọjọ ileta ọsosuọ nọ o kere se Timoti, ọsẹro Oleleikristi nọ ọ kpokpa họ obọ inọ ọ ruẹ nọ ukoko na o rrọ fuafo re o je fi obọ họ kẹ ibe eg’Ọghẹnẹ riẹ kruga ziezi. (1 Tim. 1:18, 19) Otofa ẹme Griki nọ Pọl o ro ru iruo na họ, oware nọ o via ha, hayo iku erue. Obe na The International Standard Bible Encyclopædia o ta nọ ẹme nana o dhesẹ “iku nọ e rrọ uzẹme he nọ i kie kpahe egagọ.” Ẹsejọhọ oware nọ Pọl o wo họ iroro họ iku anwae nọ e rẹ were ezọ nọ e rrọ uzẹme he. * Iku itieye na i re fi enọ họ idu ahwo, yọ whọ tẹ make kiẹ otọ iku itieye na, whọ rẹ ruẹ otọ rai hi. Setan ọ be rọ iku erue viẹ enọ i rri otọ mu hu họ. Ohrẹ Pọl na o rrọ vevẹ: Whọ kezọ kẹ iku erue he.
11. Ẹvẹ Setan ọ rọ rehọ egagọ erue su ahwo buobu thọ no, kọ didi unuovẹvẹ ma re lele nọ u re fi obọ họ k’omai whaha onana?
11 Iku erue vẹ e rẹ sai su enọ i rri otọ mu hu thọ? A te rri rie kokodo, iku “esia” nọ Ebaibol ọ fodẹ na yọ iwuhrẹ egagọ erue kpobi nọ e rẹ sai ru omai “kiukeku ezọegaviẹ kẹ uzẹme” na. (2 Tim. 4:3, 4) Setan, ọnọ ọ be faki ru wọhọ ‘ukọ-odhiwu elo’ na, ọ be rọ edhere ẹghẹ rehọ iku erue su ahwo thọ. (2 Kọr. 11:14) Egagọ Kristẹndọm a rẹ ta nọ ae yọ Ileleikristi rekọ a bi wuhrẹ iwuhrẹ erue, wọhọ iwuhrẹ esanerọvo, erae ehẹle, gbe ẹwẹ nọ o re whu hu. Egagọ Kristẹndọm a bi ru ehaa Kresimesi gbe Isita, dede nọ obọ egedhọ ehaa itieye na i no ze. Otẹrọnọ ma lele unuovẹvẹ Ọghẹnẹ re ma siomano oware ugbegbe kpobi, iku erue i ti su omai thọ họ.—2 Kọr. 6:14-17.
12, 13. (a) Erue vẹ Setan ọ be wha haro, kọ eme họ uzẹme na kpahe erue yena? (b) Ẹvẹ ma sae rọ whaha ekie kẹ iku erue Setan?
12 Setan ọ wha eme erue efa haro no nọ e rẹ sai su omai thọ otẹrọnọ ma rri otọ mu hu. Rehọ iriruo jọ. Ohwo ọ rẹ sai ru oware nọ u je rie kpobi—te u yoma hayo u woma. Onọ u kiehọ owhẹ oma who re ru. A be jọ etẹlivisiọno, irediyo, gbe ebe wha iroro itieye na haro. Eriwo ọthọthọ otiọye na ọ rẹ sai ru omai gbabọkẹ emamọ uruemu je rri izi Ọghẹnẹ vo. Uzẹme na họ, Ọghẹnẹ ọvo họ ọnọ ọ rẹ sai su omai evaọ edhere nọ o kiehọ. (Jeri. 10:23) Ọghẹnẹ o ti dhomahọ iruẹru akpọ na ha. Oghẹrẹ uzuazọ utioye na o sai ru omai jọ “ababọ ubi.” (2 Pita 1:8) Uzẹme na họ, ẹdẹ Jihova o bi si kẹle, yọ ma re rẹro riẹ hrọ. (Mat. 24:44) Ọghẹnẹ ọ be daezọ mai omomọvo ho. Nọ ma tẹ rọwo erue Setan yena, u re ru omai siọ oma ba ẹdawọ, ma ve roro nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ sai you omai hi. Uzẹme riẹ họ, Jihova o you idibo riẹ omomọvo, yọ o rri rae ghaghae.—Mat. 10:29-31.
13 Ma rẹ yọroma ẹsikpobi keme ẹsejọ o sae wọhọ nọ iroro gbe iruemu ethọthọ erọ akpọ Setan i yoma ha. Rekọ kareghẹhọ inọ Setan yọ olori eviẹhọ. Ohrẹ Ebaibol nọ ma rẹ kezọ kẹ ọvo ma sae rọ whaha ekie kẹ “iku anwae nọ a [nabe] ma kiete” nọ Setan o bi ro su ahwo thọ.—2 Pita 1:16.
Who “Lele Setan” He
14. Didi unuovẹvẹ Pọl ọ kẹ eyae-uku eboba jọ, kọ fikieme o rọ gwọlọ nọ mai kpobi ma re se eme riẹ na gboja?
14 Dae rehọ iẹe nọ whọ ruẹ oka edhere jọ nọ a kere nọ “Edhere Nana O Su Bru Setan.” Kọ ono ọ rẹ ruọ edhere otiọye? Rekọ, Pọl ọ vẹvẹ omai unu kpahe oghẹrẹ sa-sa nọ Ileleikristi nọ e roma mudhe no a sai ro “lele Setan.” (Se 1 Timoti 5:11-15.) “Eyae-uku eboba” eye Pọl o wo họ iroro kere eme nana, rekọ eme na i kie kpahe omai kpobi. Ẹsejọhọ eyae Ileleikristi erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ yena a roro ho inọ a bi lele Setan, rekọ uruemu rai u dhesẹ nọ ere a bi ru. Ẹvẹ ma sae rọ whaha Setan nọ ma re lele? Joma ta kpahe unuovẹvẹ nọ Pọl ọ kẹ kpahe ekpehre iguẹgu.
15. Eme Setan ọ gwọlọ, kọ eghẹ Setan vẹ Pọl ọ fodẹ?
15 Setan ọ gwọlọ re ma siọ usiuwoma na ba ẹta. (Evia. 12:17) Fikiere, ọ be daoma ru re ma le eware nọ e rẹ raha oke mai hayo nọ e rẹ wha omohẹriẹ fihọ udevie mai. Muẹrohọ epanọ Pọl o dhesẹ ẹghẹ Setan. ‘Oyẹlẹ, yọ a be nya ẹreghe.’ O lọhọ gaga nẹnẹ re eware wọhọ ekọmputa gbe ifonu i ru omai raha oke mai gbe orọ amọfa kufiẹ ẹkwoma evuẹ nọ i w’otọ họ nọ ma re vi se amọfa. “Igu-iguẹgu.” Ekpehre iguẹgu e rẹ wha ọtaraha ze, yọ onana o rẹ wha ẹwhọ ze. (Itẹ 26:20) Te a riẹ hayo a riẹ hẹ, enọ e rẹ ta ahwo raha a be rọ aro kele Setan Ẹdhọ na. * “Eme nọ i fo rai ẹ ta ha yọ a ta.” Ma wo udu nọ ma rẹ rọ ta kẹ amọfa epanọ a re yeri uzuazọ rai hi. Ekpehre iruemu itieye na i re ru omai gbabọkẹ iruo usiuwoma ota na. Ma te gbabọkẹ iruo Jihova kiyọ ma muọ Setan họ elele no. Ma gbẹ rrọ abọ Jihova ha kiyọ abọ Setan ma rrọ.—Mat. 12:30.
16. Ohrẹ vẹ ma rẹ gaviezọ kẹ nọ u re fi obọ họ k’omai nọ ma gbe ro “lele Setan” he?
16 Ezọgaviẹ kẹ ohrẹ Ebaibol o rẹ sai fi obọ họ k’omai nọ ma gbe ro “lele Setan” he. Joma ta kpahe emamọ ehrẹ jọ nọ Pọl ọ kẹ. Wha hae “jọ owhreze iruo Ọnowo na.” (1 Kọr. 15:58) Iruo Uvie na nọ ma rẹ jọ w’obọ ẹsikpobi u re fi obọ họ k’omai whaha oyẹlẹ gbe eware nọ e rẹ raha oke mai kufiẹ. (Mat. 6:33) Wha hae ta oware nọ “uwoma nọ o rẹ wha ohwo udu.” (Ẹf. 4:29) Gbaemu inọ whọ rẹ gaviezọ kẹ ekpehre iguẹgu hu gbe nnọ whọ rẹ vaha iẹe gbe he. * Fievahọ ibe Ileleikristi je wo adhẹẹ kẹ ae. Onana o te lẹliẹ omai ta eme ọbọga orọnikọ erọ ọraha ha. Wha tẹrovi “iruo nọ i te owhai.” (1 Tẹs. 4:11) Wo isiuru kpahe amọfa, rekọ whọ kiẹ kpahe eware ididi uzuazọ rai hi yọ who ru eware nọ i re si ọghọ no ai oma ha. Jẹ kareghẹhọ inọ whọ rẹ gba eriwo ra họ amọfa ha evaọ eware nọ u fo nọ a rẹ jọ jẹ iroro kẹ omobọ rai.—Gal. 6:5.
17. (a) Fikieme Jihova ọ rọ vẹvẹ omai unu kpahe edhere nọ ma rẹ nya ha? (b) Eme họ ọtamuo ra kpahe edhere nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma rẹ nya?
17 O rrọ oware evawere gaga inọ Jihova o bi dhesẹ edhere nọ ma rẹ nya ha kẹ omai. Ajọ o thọrọ omai ẹro ho inọ fikinọ Jihova o you omai ọ rọ k’omai unuovẹvẹ nọ ma jọ uzoẹme nana gbe onọ o vrẹ na t’ẹme kpahe na. Ọ gwọlọ re ma whaha uweri gbe edada nọ i re te enọ i lele idhere Setan. Edhere nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma nya ọ rrọ whawha, rekọ o re su kpohọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. (Mat. 7:14) Joma gaviezọ kẹ ohrẹ Jihova na ẹsikpobi, inọ: “Ọnana họ edhere na, wha nyae.”—Aiz. 30:21.
[Oruvẹ-obotọ]
^ edhe-ẹme 4 Ikọ erue nọ ma jọ etenẹ fodẹ na họ enọ i kie no egagọ uzẹme no jẹ be wọso ukoko na.
^ edhe-ẹme 10 Wọhọ oriruo, obe iku esia nọ Tobit o kere evaọ oware wọhọ ikpe egba esa (300) taure Jesu ọ tẹ te ze otọakpọ, onọ o gbẹ jariẹ evaọ oke Pọl, o vọ avọ iku anwae gbe iku emajiki gbe eda nọ a gbe wọhọ ẹsenọ e rrọ uzẹme.—Rri Insight on the Scriptures, Uko 1, ẹwẹ-obe avọ 122.
^ edhe-ẹme 15 Ẹme Griki nọ a fa “ẹdhọ” na họ di·aʹbo·los, onọ otofa riẹ o rrọ “ọtaraha.” Ẹdhọ yọ odẹ-ova ọfa ọrọ Setan, ọnọ ọ rrọ olori ọtaraha na.—Jọn 8:44; Evia. 12:9, 10.
^ edhe-ẹme 16 Rri ẹkpẹti na “Ẹvaha Ileli Fihọ Ofou.”
Didi Uyo Whọ te Kẹ?
Ẹvẹ whọ sai ro fi unuovẹvẹ sa-sa nọ e rrọ Ikereakere nọ e rrọ obotọ na họ iruo?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Ẹkpẹti/Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
Ẹvaha Ileli Fihọ Ofou
Iku anwae ahwo Ju jọ i dhesẹ oware nọ u re no ekpehre iguẹgu ze. Enẹ a gbe iku na.
Ọzae jọ ọ jẹ ta eme iyoma kpahe ọzae ọfa jọ nọ o wo areghẹ gaga evaọ ẹwho rai. Uwhremu na, oguiguẹgu na o te vuhumu nọ o ruthọ, ọ tẹ nyae lẹ ọzae owareghẹ na kẹ erọvrẹ, inọ o re ru oware kpobi re aimava a kugbe. Ọzae owareghẹ na ọ tẹ ta kẹe nọ jọ ọ nya re ọ rehọ othuzou nọ ileli e vọ, re ọ vaha ileli na fihọ ofou. Dede nọ ẹme nọ ozae owareghẹ na ọ ta na o gbe oguiguẹgu na unu, o te gine ru ere je zihe bru ọzae owareghẹ na.
Ọ tẹ nọe nọ: “Kọ whọ rọ vrẹ omẹ no?”
Ọzae owareghẹ na ọ tẹ ta nọ: “Nya re who koko ileli na kpobi họ ze.”
Oguiguẹgu na ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “O rrọ bẹbẹ keme ofou o fou rai kpobi kufiẹ no.”
Ọzae owareghẹ na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Wọhọ epanọ o rrọ bẹbẹ re who koko ileli na họ na, ere o rrọ bẹbẹ re whọ ruẹrẹ odẹ mẹ nọ whọ raha na.”
Ẹme na ọ rrọ vevẹ. Nọ ẹme o te no owhẹ unu ze no, whọ gbẹ sai zihe iei hi, yọ o rẹ sae jọ bẹbẹ re whọ ruẹrẹ ọraha nọ o rẹ wha se omọfa. Re ma tẹ ta ẹme kpahe amọfa, u fo re ma kareghẹhọ inọ ileli ma be te vaha fihọ ofou na.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]
Ẹvẹ ahwo jọ a sai ro zizie ikọ erue ruọ uwou rai?
