“Nzila yo yai, beno landa yo.”​—YEZ. 30:21.

1, 2. Inki kele lukanu ya Satana, mpi nki mutindu Ndinga ya Nzambi kesadisaka beto?

 KIDIMBU yina bo metula na nzila ya mbi kevidisaka kaka ve, kansi yo kele kigonsa mpenza. Yindula nde nduku mosi mekebisa nge nde muntu mosi ya mbi kusobaka kidimbu yango sambu nde bantu yina mezaba ve nzila kuvila. Keti nge tatula ve dikebi na lukebisu yina?

² Satana kele bonso muntu yina ya mbi, mpi lukanu na yandi kele ya kuvidisa beto nzila. (Kus. 12:9) Bigonsa yonso yina beto tubilaka na disolo ya meluta, kele mambu yina Satana kesadilaka sambu na kupusa beto na kuvila nzila yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula. (Mat. 7:13, 14) Dyambu ya kyese kele nde, nduku na beto Yehowa Nzambi, kekebisaka beto na kulanda ve ‘bidimbu ya mbi ya nzila’ ya Satana. Bika beto tadila ntangu yai, bigonsa tatu yankaka yina Satana kesadilaka sambu na kuvidisa beto nzila mpi mutindu Biblia kesadisaka beto na kutelamina yo. Ntangu beto ketanga Ndinga ya Nzambi, beto lenda mona bonso nde Yehowa ketambula na nima na beto mpi kesongisa beto nzila ya mbote, na kutubaka nde: “Nzila yo yai, beno landa yo.” (Yez. 30:21) Kuyindulula na balukebisu ya pwelele ya Yehowa, takumisa ngolo lukanu na beto ya kutudila yo dikebi.

Kulanda Ve “Balongi ya Luvunu”

3, 4. (a) Sambu na nki balongi ya luvunu kele bonso mabulu ya kukonda masa? (b) Mbala mingi balongi ya luvunu kekatukaka na wapi, mpi inki kele lukanu na bo?

³ Yindula nde ntangu nge kesala nzyetelo, nge mekuma na ntoto ya zelo na zelo mpi nge mewa kiwini ya masa. Na kintama, nge memona dibulu ya masa, mpi nge mekwenda ti kivuvu ya kuzwa masa ya kunwa. Kansi, ntangu nge mekuma pana, nge memona nde dibulu yango kele ve na masa. Nge melemba nitu mpenza! Balongi ya luvunu kele bonso mabulu yina ya kukonda masa. Bantu yonso yina kekwendaka na bo sambu na kubaka masa ya kyeleka, talemba nitu. Na nzila ya ntumwa Polo mpi Piere, Yehowa kekebisa beto na yina metala balongi ya luvunu. (Tanga Bisalu 20:29, 30; 2 Piere 2:1-3.) Banani kele balongi yai ya luvunu? Bangogo ya kupemama ya bantumwa yai zole kesadisa beto na kuzaba kisika yina balongi ya luvunu kekatukaka mpi mutindu bo kekusaka bantu.

⁴ Polo kusongaka bankuluntu ya dibundu ya Efezo nde: “Na kati na beno bantu ya nkaka ta kwisa kutuba mambu ya luvunu.” Mpi na mukanda yina Piere kusonikilaka bampangi-Bakristu, yandi sonikaka nde: “Kiteso mosi mpi, balongi ya luvunu ta kwisa kubasika na kati na beno.” Yo yina, balongi ya luvunu kekatukaka na wapi? Bo lenda katuka na kati ya dibundu. Bo kebingaka bo baaposta. a Inki kele lukanu na bo? Bo kesepelaka kaka ve na kuyambula organizasio yina ziku bo vandaka kuzola mingi. Polo kutendulaka nde, lukanu na bo kele ya ‘kulonga bakristo sambu bo landa bo.’ Tala ngogo yai: “bakristo.” Na kisika ya kukwenda kusosa bakristo na bo na nganda ya dibundu, baaposta kesosaka kubaka, to kuyiba bakristu ya Yezu Kristu sambu bo kuma ya bo. Bonso “bankoi,” balongi ya luvunu kesosaka kudya bantu yina dibundu ketudilaka ntima, kubebisa lukwikilu na bo mpi kupusa bo na kuyambula kyeleka.​—Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18.

5. Inki mutindu balongi ya luvunu kekusaka bantu?

⁵ Inki mutindu balongi ya luvunu kekusaka bantu? Bo kesalaka yo ti mayele ya kubumbana. Baaposta kekotisaka na mayele yonso malongi ya luvunu na kati ya dibundu. Kaka bonso bantu ya mbi kekotisaka na mutindu ya kubumbana bima ya mbi na bansi, baaposta kekotisaka bangindu na bo na mutindu ya kubumbana. Mpi kaka mutindu bantu kesadilaka mikanda ya luvunu bonso  nde yo kele ya kyeleka, baaposta mpi kesadilaka “malongi ya luvunu” to mabanza ya luvunu, sambu na kukotisa mabanza na bo ya luvunu bonso nde yo kele ya kyeleka. Bo kemwangaka malongi yina ‘kekusaka bantu,’ mpi bo ‘kebalulaka mambu yina kele na mukanda ya Nzambi’ sambu na kuwakanisa yo ti bangindu na bo. (2 Pie. 2:1, 3, 13; 3:16) Yo ke pwelele nde, baaposta kezolaka ve mambote na beto. Kana beto landa bo, beto tayambula nzila yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula.

6. Biblia kepesaka beto nki ndongisila ya pwelele na yina metala balongi ya luvunu?

⁶ Inki mutindu beto lenda kuditanina na balongi ya luvunu? Bandongisila ya Biblia kezabisa beto pwelele mutindu yina beto lenda kuditanina. (Tanga Roma 16:17; 2 Yoane 9-11.) Ndinga ya Nzambi ketubaka nde: “Beno tina bo.” Bambalula yankaka kebalulaka bangogo yango nde: “katuka kisika bo kele,” “buya bo,” mpi “vanda ntama ti bo!” Ndongisila yai ya Biblia kele pwelele. Yindula nde munganga mosi mekebisa nge na kuvukana ve ti muntu yina kele ti maladi ya sambukila mpi ya kefwaka. Nge tabakisa mambu yina yandi ketuba, mpi nge tatula dikebi na lukebisu na yandi. Biblia ketuba nde, baaposta kebelaka maladi ya mabanza mpi bo kesosaka kubebisa bantu yankaka na nzila ya malongi na bo ya kukonda kwikama. (1 Tim. 6:3, 4) Yehowa, Munganga ya Nene, kebuyisaka beto na kuvukana ti bo. Beto kebakisa mambu yina yandi ketuba, kansi keti lukanu na beto kevandaka ya kutula dikebi na balukebisu na yandi na mambu yonso?

7, 8. (a) Kubuya balongi ya luvunu ketendula nki? (b) Sambu na nki nge mebaka lukanu ya kubuya balongi ya luvunu?

⁷ Kubuya balongi ya luvunu ketendula nki? Beto fwete buya kuyamba bo na banzo na beto to kupesa bo mbote. Beto fwete buya mpi kutanga mikanda na bo, kutala bo na televizio, kusadila basite na bo ya Internet, to kutubila mambu yina bo kesonikaka na Internet. Sambu na nki beto mebaka lukanu ya ngolo mpidina? Sambu na zola. Beto kezolaka “Nzambi ya kieleka,” yo yina beto kezolaka ve malongi ya luvunu yina kewakanaka ve ti Ndinga na yandi ya kyeleka. (Nk. 31:6; Yoa. 17:17) Beto kezolaka mpi organizasio ya Yehowa, yina kulongaka beto bakyeleka ya kitoko, mu mbandu zina ya Yehowa mpi ntendula na yo, lukanu ya Nzambi sambu na ntoto, nkadilu ya bafwa, mpi kivuvu ya lufutumuku. Keti nge lenda yibuka mutindu nge kudiwaka ntangu nge longukaka na mbala ya ntete bakyeleka yai mpi yankaka? Yo yina, sambu na nki nge fwete pesa nzila nde muntu mosi kukatula nge na organizasio yina nge longukaka bakyeleka yai?​—Yoa. 6:66-69.

⁸ Ata balongi ya luvunu kutuba konso dyambu yina, beto talanda bo ve! Sambu na nki beto fwete kwenda na mabulu ya kukonda masa mpi na nima kulemba nitu? Na kisika ya kusala mpidina, bika beto baka lukanu ya kubikala ya kwikama na Yehowa mpi na organizasio yina kemanisaka kiwini na beto, na kupesaka beto masa ya bunkete mpi ya mbote ya kekatukaka na Ndinga ya Nzambi.​—Yez. 55:1-3; Mat. 24:45-47.

Kulanda Ve Masolo ya “Luvunu”

9, 10. Inki lukebisu Polo kupesaka Timoteo na yina metala masolo ya “luvunu,” mpi yo lenda vanda nde yandi vandaka kuyindula nki? (Tala mpi noti na nsi ya lutiti.)

⁹ Bantangu yankaka, beto lenda bakisa kukonda  mpasi nde bo mesoba kidimbu ya nzila mpi metula yo na nzila ya mbi. Kansi, bantangu yankaka, yo lenda vanda mpasi na kubakisa yo. Yo kele kiteso mosi ti bigonsa yina kekatukaka na Satana; bigonsa yankaka kemonanaka pwelele kansi yankaka kemonanaka ve pwelele. Ntumwa Polo kekebisa beto sambu na kigonsa mosi ya kubumbana yina Satana kesadilaka​—masolo ya “luvunu.” (Tanga 1 Timoteo 1:3, 4.) Sambu beto vila ve nzila yina kenataka na luzingu, beto fwete zaba masolo yango ya luvunu mpi mutindu beto lenda buya kutudila yo dikebi.

¹⁰ Lukebisu ya Polo na yina metala masolo ya luvunu kele na mukanda na yandi ya ntete yina yandi sonikilaka Timoteo, nkengi mosi ya Mukristu yina kuvandaka ti mukumba ya kutanina bunkete ya dibundu mpi kusadisa bampangi-Bakristu na kubikala ya kwikama. (1 Tim. 1:18, 19) Polo kesadila ngogo mosi ya Kigreki yina lenda tendula disapu, disolo mosi ya luvunu, to disolo mosi ya bo meganga. Na kutadila mbalula mosi (The International Standard Bible Encyclopaedia), ngogo yina ketendula “disolo mosi ya luvunu ya mekatuka na mabundu mpi ya kewakanaka ve ti kyeleka.” Ziku, Polo kuvandaka kuyindula malongi ya luvunu yina vandaka kukatuka na mabundu mpi ya vandaka kusyamisa masolo ya luvunu to masapu ya luvunu. b Masolo ya mutindu yina kevandaka kigonsa, sambu yo “kebasisaka bangyufula yina kepusaka na kusala bansosa ya kukonda mfunu.” Masolo ya luvunu kele mayele ya mbi ya Satana, muntu yina kekusaka bantu, yina kesadilaka luvunu ya mabundu mpi masapu yina kendimisaka ve lukwikilu na Nzambi sambu na kuvidisa bantu yina mezaba ve nzila. Ndongisila ya Polo kele pwelele: Kutula ve dikebi na masolo ya luvunu!

11. Inki mutindu Satana kesadilaka dibundu ya luvunu sambu na kukusa bantu, mpi kutula dikebi na nki lukebisu tasadisa beto na kukusama ve?

¹¹ Inki kele mwa masolo ya luvunu yina lenda vidisa bantu yina mezaba ve nzila? Na kutuba ya mbote, bangogo masolo ya “luvunu” lenda tadila malongi yonso ya luvunu ya kekatuka na mabundu to masapu yina lenda pusa beto na kubuya “mambu ya kieleka.” (2 Tim. 4:3, 4) Satana, yina kekudimonisaka bonso ‘wanzio ya nsemo,’ kesadilaka na mayele yonso dibundu ya luvunu sambu na kukusa bantu. (2 Kor. 11:14) Mu mbandu, mabundu mingi ya Kikristu kelongaka malongi ya luvunu​—tanga mpi Butatu, bilungi ya tiya, kukonda kufwa ya moyo. Dyaka, mabundu ya Kikristu kesyamisaka bantu na kusala bankinsi, bonso nkinsi ya lubutuku mpi Pake ya Lufutumuku, yina kemonanaka bonso nde yo kesepedisaka Nzambi, kansi mambu yina kesalamaka na bankinsi yango kekatukaka na mabundu ya luvunu. Kana beto ketula dikebi na lukebisu ya Nzambi ya kukabwana mpi “kusimba ve bima yina kele ya kukangama na bansiku,” beto takusama ve na masolo ya luvunu.​—2 Kor. 6:14-17.

12, 13. (a) Tubila mambu ya luvunu yina Satana mebasisaka, mpi mambu ya kyeleka na yina metala luvunu yango. (b) Inki mutindu beto lenda buya kukusama masolo ya luvunu ya Satana?

¹² Satana mebasisaka luvunu yankaka yina lenda vidisa beto nzila kana beto keba ve. Bika beto tadila mwa bambandu. Luvunu ya ntete: Nge lenda sala mambu yonso yina nge kezola; yo vanda ya mbote to ya mbi yo metala kaka nge mosi. Mbala mingi, beto kewaka ntubidi yai na televizio, na radio, na mikanda, mpi na Internet. Sambu luvunu yango ketubamaka mingi, yo kele mpasi ve nde beto yantika kuyindula mutindu yina mpi kulanda bangindu ya mansoni ya nsi-ntoto. Dyambu ya kyeleka kele nde, beto kele na mfunu ya Nzambi sambu yandi zabisa beto mambu yina kele ya mbote mpi ya mbi. (Yer. 10:23) Luvunu ya zole: Nzambi tayidika ata dyambu mosi ve awa ntoto. Kana beto ketwadisama na mpeve ya kusosa kuzwa bima yonso bubu yai kukonda kuyindula makwisa mpi kusepedisa Nzambi, beto lenda kuma “bumolo, to kukonda kubuta bambuma.” (2 Pie. 1:8, NW) Dyambu ya kyeleka kele nde, kilumbu ya Yehowa kekwisa nswalu, mpi beto fwete landa na kuvingila yo. (Mat. 24:44) Luvunu ya tatu: Nzambi kekudibanzaka ve sambu na nge. Kundima luvunu yai ya Satana lenda pusa beto na kuyambula kusadila Yehowa, mpi kuyindula nde yandi lenda zola beto ve. Dyambu ya kyeleka kele nde, Yehowa kezolaka bansadi na yandi yonso,  mpi konso nsadi na yandi kele mbalu mingi na meso na yandi.​—Mat. 10:29-31.

¹³ Beto fwete keba ntangu yonso sambu bantangu yankaka, mutindu ya kuyindula mpi bikalulu ya bantu ya nsi-ntoto ya Satana lenda monana bonso nde yo kele ya kyeleka. Kansi, kuvila ve nde Satana kele tata ya luvunu. Kana beto ketula dikebi na bandongisila mpi bangibusa ya Ndinga ya Nzambi, beto lenda buya kukusama na masolo ya luvunu ya Satana [“masapu ya luvunu,”The New American Bible].​—2 Pie. 1:16.

‘Kulanda Ve Satana’

14. Inki lukebisu Polo kupesaka na mifwidi yankaka yina vandaka menuna ntete ve, mpi sambu na nki beto yonso fwete tula dikebi na bangogo na yandi?

¹⁴ Yindula nde ntangu nge kesala nzyetelo nge memona kidimbu mosi ya nzila ya kusonika nde: “Yai Nzila ya Kulanda Satana.” Nani na kati na beto tatula dikebi na kidimbu yina? Kansi, Polo kekebisa beto na mitindu ya kuswaswana yina Bakristu lenda ‘landa Satana.’ (Tanga 1 Timoteo 5:11-15.) Polo kusonikaka bangogo yai sambu na ‘mifwidi yina vandaka menuna ntete ve,’ kansi beto yonso lenda baka malongi na mambu yango. Bakristu yina ya mifwidi ya mvu-nkama ya ntete vandaka kuyindula ve nde bo vandaka kulanda Satana, kansi bisalu mpi bangogo na bo kumonisaka nde bo vandaka kulanda Satana. Inki mutindu beto lenda buya kulanda Satana, ata beto kezaba ve nde beto kelanda yandi? Bika beto tadila lukebisu yina Polo kupesaka ya metala songi-songi.

15. Inki kele lukanu ya Satana, mpi nki mutindu Polo kutubilaka mayele yina yandi kesadilaka?

¹⁵ Satana kezolaka nde beto yambula kutubila balukwikilu na beto, kuyambula kusamuna nsangu ya mbote. (Kus. 12:17) Yo yina, yandi kesalaka bikesa sambu beto sadila ntangu na beto na mambu ya kukonda mfunu to yina kekotisaka kukonda kuwakana na kati na beto. Tala mutindu Polo kutubilaka mayele yina Satana kesadilaka. Polo kutubaka nde mifwidi yina vandaka ‘kukwenda kutambula nzo na nzo.’ Bankento yai vandaka kulutisa ntangu na bo na kukwenda kutala banduku na bo mpi kutuba mambu ya kukonda mfunu. Na bilumbu yai ya beto mekumaka ti baapareyi ya mitindu na mitindu, yo kele mpasi ve na kubebisa ntangu na beto mpi ya bantu yankaka, mu mbandu, na kutangaka mpi na kutindaka na nzila ya Internet bansangu (e-mail) ya mambu ya kukonda mfunu to nkutu ya luvunu. Polo kutubaka nde bankento yina vandaka “songi-songi.” Songi-Songi lenda nata muntu na kutonga, yina mbala mingi kenataka na kukonda kuwakana. (Bing. 26:20) Yo vanda bo kezaba yo to ve, bantu ya songi-songi kelandaka mbandu ya Satana Dyabulu. c Na nima, Polo kutuba nde mifwidi yina vandaka “kukota na konso mambu yina me tadila bo ve.” Beto kele ve ti nswa ya kuzabisa bankaka mutindu bo fwete twadisa luzingu na bo. Mambu yina yonso lenda katula dikebi na beto na kisalu yina Nzambi mepesaka beto ya kusamuna Kimfumu. Kana beto yambula kisalu ya Yehowa, beto talanda Satana. Beto fwete pona kana beto kele na lweka ya Yehowa to ya Satana.​—Mat. 12:30.

16. Kutula dikebi na nki ndongisila tasadisa beto na kubuya “kulanda Satana”?

¹⁶ Kutula dikebi na bandongisila ya mayele ya Biblia lenda sadisa beto na kubuya “kulanda Satana.” Beto tadila mwa bandongisila ya mayele yina Polo kupesaka. ‘Kudipesa ntangu yonso na kisalu ya Mfumu.’ (1 Kor. 15:58) Kudipesa ntangu yonso na kisalu ya Kimfumu tatanina beto na kigonsa ya kukonda mambu ya kusala mpi ya kulanda bisalu yina kebebisaka ntangu. (Mat. 6:33) Kutuba ‘mambu ya mfunu yina lenda sadisa bantu yankaka.’ (Ef. 4:29) Baka lukanu ya kukonda kuwidikila bantu ya songi-songi mpi ya kubuya kuyalumuna yo. d Kuna kikalulu ya kutudila bampangi-Bakristu ntima mpi kuzitisa bo. Kana beto sala mpidina, beto tatubaka ntangu yonso mambu yina tapesaka  bankaka kikesa na kisika ya kulembisa bo. ‘Tula ngolo na kutala mambu na nge mosi.’ (1 Tes. 4:11) Monisa dikebi ya masonga sambu na bankaka, kansi sala yo na luzitu yonso. Yibuka mpi nde, beto fwete ndimisa ve bankaka na ngolo bangindu na beto na mambu yina bo mosi fwete baka lukanu.​—Gal. 6:5.

17. (a) Sambu na nki Yehowa kekebisa beto sambu na mambu yina beto fwete landa ve? (b) Inki kele lukanu na nge sambu na nzila yina Yehowa kezola nde beto pona?

¹⁷ Beto ketonda Yehowa sambu yandi kezabisaka beto pwelele mambu yina beto fwete landa ve! Ata mpidina, kuvila ve nde Yehowa kepesaka beto balukebisu yina beto metubila na disolo yai mpi na disolo ya meluta, sambu yandi kezolaka beto mingi. Yandi kezolaka kutanina beto na bampasi yina kekatukaka na kulanda ‘bidimbu ya luvunu ya nzila’ ya Satana. Nzila yina Yehowa kezola nde beto pona lenda vanda ya mpasi, kansi yo kenataka na kisika ya kuluta mbote​—luzingu ya mvula na mvula. (Mat. 7:14) Bika lukanu na beto kuvanda kaka ya kutula dikebi na lukebisu yai ya Yehowa: “Nzila yo yai, beno landa yo.”​—Yez. 30:21.

[Banoti na nsi ya lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

Inki mutindu nge lenda sadila balukebisu yina kele na baverse yai ya melanda?

• 2 Piere 2:1-3

• 1 Timoteo 1:3, 4

• 1 Timoteo 5:11-15

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Lupangu/​Bifwanisu ya kele na lutiti 19]

 Kupanza Mansala na Mupepe

Disolo mosi ya ntama ya Bayuda kemonisa malanda ya kumwanga songi-songi. Bantu ketaka disolo yango na mitindu ya kuswaswana, yo ketubaka nde:

Muntu mosi kuzabisaka bantu yonso mambu ya luvunu sambu na muntu mosi ya mayele ya bwala na yandi. Na nima, muntu yina ya songi-songi kubakisaka nde yandi salaka mbi mpi yandi kwendaka kulomba muntu ya mayele ndolula. Yandi yulaka muntu ya mayele nde: “Inki mono lenda sala sambu nge lolula mono?” Muntu ya mayele kusongaka yandi nde: “Kwenda mpi baka saki mosi ya mefuluka ti mansala, kangula yo mpi panza mansala na mupepe.” Ata muntu yina kuzabaka ve kikuma ya dyambu yina, yandi salaka mutindu bo zabisaka yandi mpi na nima, yandi vutukaka na muntu ya mayele.

Yandi yulaka muntu ya mayele nde: “Keti ntangu yai nge melolula mono?”

Muntu ya mayele kuvutulaka nde: “Ntete-ntete kwenda mpi lokuta mansala yonso.”

Muntu yina vutulaka nde: “Inki mutindu mono lenda lokuta yo, mupepe kupanzaka yo dezia.”

Muntu ya mayele kutubaka nde: “Kaka mutindu mansala kupanzanaka bisika yonso, mambu ya luvunu yina nge tubaka kupanzanaka na makutu ya bantu mingi. Mpi kaka mutindu nge lenda lokuta ve mansala yina kupanzanaka na mupepe, nge lenda sala kima mosi ve sambu bantu kuvila mambu yina nge tubaka.”

Dilongi kele pwelele. Ntangu beto mebasisa bangogo na munoko, yo lenda vutuka dyaka ve, mpi na bantangu yankaka yo lenda vanda mpasi na kusoba malanda ya mambu yina beto tubaka. Yo yina, na ntwala ya kutuba dyambu mosi ya mbi sambu na bankaka, yo tavanda mayele na kuyibuka nde, bangogo na beto kele bonso mansala yina kepanzanaka na mupepe.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 16]

Inki mutindu bantu yankaka lenda bingisa baaposta na banzo na bo?