Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila Ua-nda Belesela O Itendelesu Ia Jihova?

O Kuila Ua-nda Belesela O Itendelesu Ia Jihova?

O Kuila Ua-nda Belesela O Itendelesu Ia Jihova?

“Iii iene o njila, endelenu muenhumu.”—IZA. 30:21.

1, 2. Ihi ia mesena ku bhanga Satanaji, ni kiebhi ki tu kuatekesa o Bibidia?

 X INGANEKA kuila eie ua mu kuenda njila, u sanga kijimbuete kilondekesa njila iéngi, o kijimbuete kiki, ki tena ku ku bhangesa ku kuata kikoka kiéngi; kiki ki tena ku kala kiluezu kia dikota. Xinganeka kuila ku moneka kamba diê, u ku dimuna kuila saí diiala dia iibha, ua lungulula o kijimbuete mu kikoka, phala athu ku jimbidila o njila. Hinu ki ueji xikina o milongi ia kamba diê?

2 Satanaji ua difu ni diiala didi dia iibha, muéne ua mesena ué ku tu nganala. (Dij. 12:9) O ibhetu ioso i tua di longo mu milongi ia dianga, ia tundu kua muéne, phala ku tu bhangesa ku bhukumukina Jihova, ni ku tu katula mu njila iambata ku muenhu ua kalelaku. (Mat. 7:13, 14) Maji tua-nda di longa ué kuila, o kamba dietu, Jihova Nzambi, u tu dimuna ku ibhetu ia Satanaji. Mu milongi íii, tua-nda di longa dingi maukexilu atatu a Satanaji phala ku tu nganala. Kioso ki tu tanga o Bibidia, tu mona kuila Jihova ua mu tuendesa, ni ku tu tendelesa: “Iii iene o njila, endelenu muenhumu.” (Iza. 30:21) Kioso ki tuia ni ku di longa o itendelesu íii, tua-nda suína dingi mu ku belesela ioso izuela Jihova.

Kana ku Kaiela o “Jimesene ja Makutu”

3, 4. (a) Mukonda diahi o jimesene ja mukutu, ja difu ni fixi ia kukuta? (b) O jimesene ja makutu ja tundu kuebhi, ni ihi ia mesena o ku bhanga?

3 Xinganeka njila i ua mu kuenda mu kikangalakata, uende kiá dikanga, o dinhota dia ku kuata. Eie uimana, ku pholo iê u mona fixi ia menha. Maji kioso ki u zukama-ku, u mona kuila o fixi íii ia kukuta. Ki ueji luuala kiavulu? O jimesene ja makutu a difu ni fixi íii ia kukuta. O athu ene mu banza kuila o jimesene jiji, a mu longa o kidi, ene a-nda diela kiavulu. Jihova mu kaxi ka poxolo Phaulu ni Phetele, u tu dimuna ku jimesene ja makutu. (Tanga Ikalakalu 20:29, 30; 2 Phetele 2:1-3.) A nanhi o jimesene jiji? O izuelu ia Phaulu ni ia Phetele, i tu tangela se o jimesene jiji ja makutu a tundu kuebhi, ni kiebhi kia nganala o athu.

4 Phaulu uambela ku tufunga mu kilunga kia Efezo, uixi: “Ni mudienu muene, hinu mu moneka athu a tanga ima ia makutu.” Phetele ua sonekena ué o Jikidistá: ‘Mudienu mua-nda moneka ué jimesene ja makutu ja ku tondalesa.’ Kuebhi-phe kua tundu o jimesene ja makutu? Ene a tena ku tunda mu kilunga kia Jikidistá. O athu enhá, akua ku lungulula o kidi. * Ihi ia mesena o ku bhanga? Ene ka sanguluka ngó mu ku xisa o kilunga kia Jihova kia zolele. Phaulu uambe kuila, ene a mesena ‘ku sunga o maxibulu ku mbandu iâ.’ O maxibulu a tange Phaulu, o maxibulu a Jezú Kristu. Mu veji dia ku bhanga uâ o maxibulu mâ, o jimesene jiji ja makutu, a sunga o maxibulu a Kristu. Kála o “jimbinji,” o jimesene ja makutu, a mesena ku zozesa o kixikanu kia jiphange mu kilunga, ni ku a katula mu kilunga kia Jihova.—Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18.

5. Jindunge jahi jene mu ta o jimesene ja makutu phala ku nganala o athu?

5 Kiebhi o jimesene ja makutu kiene mu nganala o athu? Ene ala ni jindunge javulu. O jimesene jiji, ‘mu jindunge jâ,’ a bheka o ilongesu iâ mu kilunga. Kála ki bhanga o kifumbe, o jimesene jiji, ene ni jindunge javulu phala ku longa o ilongesu iâ. Kiki kilombolola kuila ene a bhanga ioso phala athu ku banza kuila o ilongesu iâ ia kidi, kála o kijibhangânga ki bhangesa athu, ku xikina kuila o madukumendu mê a makutu, a a mona kála a kidi. Ene a muanganesa o ‘ilongesu iâ ia makutu,’ ni ku ‘lungulula o kidi kia Bibidia,’ phala ku longa o ilongesu iâ. (2 Phe. 2:1, 3, 13; 3:16) O jimesene jiji, a jimbulula o jivelusu ja Bibidia mu ukexilu uéngi, phala ku bhangesa o athu ku a xikina. Ene ka mesena o mbote ietu. Se tu a kaiela tua-nda xisa o njila iambata ku muenhu ua kalelaku.

6. Kitendelesu kiahi ki tu bhana o Bibidia, kia lungu ni jimesene ja makutu?

6 Kiebhi ki tu tena ku dilanga ku ilongesu ia makutu? O Bibidia i tu tangela se ihi i tua tokala o ku bhanga. (Tanga Loma 16:17; 2 Nzuá 9-11.) O Mak’â Nzambi a tu dimuna: ‘Kana ku dilunga nau.’ O kitendelesu kiki kilondekesa kuila, ki tu tokala ku a bhana mátui. O kitendelesu kia Bibidia kia difu ni kitendelesu kia bhana o dotolo, phala ku dilunge ni muthu uala ni uhaxi u sambukila. O dotolo uejiia kuila se eie u kuata o uhaxi iú, ua-nda fuá. O kitendelesu kiê, kia kidi, eie ueji kaiela o kitendelesu kiê. O Bibidia izuela kuila, o jimesene ja makutu ja ‘kate mu nzumbi,’ a mesena ku bhangesa athu ku banza kála ki banza ene. (1 Tim. 6:3, 4) Jihova, o Dotolo ia Dikota, u tu ambela kuila ki tu tokala ku dilunga nau. Maji o kuila tua mesena muene ku belesela o itendelesu iê, mu ukexilu uoso ua muenhu uetu?

7, 8. (a) Ihi ilombolola o ku kamba ku dilunga ni jimesene ja makutu? (b) Mukonda diahi eie ku tokala ku dilunga ni jimesene ja makutu?

7 Ihi ilombolola o ku kamba ku dilunga nau? Etu ki tu a tambula ku mabhata metu, mba ku a menekena. Etu ué ki tu tambula o madivulu mâ, mba ku a tala mu mitelembe ia izunzumbia, mba kuzuela nau mu Internete. Mukonda diahi ki tu tokala ku dilunga nau? Mukonda dia henda ietu. Tua zolo o “Nzambi ia kidi,” ki tu mesena o milongi iâ, i lungulula o mak’â Nzambi. (Jisá. 31:5; Nzu. 17:17) Tua zolo kiavulu o kilunga kia Jihova, kiene mu tu longa o kidi kia lungu ni—dijina dia Jihova, ni dilomboluelu diê, ni vondadi ia Nzambi ia lungu ni ixi, ni ukexilu ua ió afú kiá, ni difukunukinu. U tena ku lembalala kiebhi ki ua divu kioso ki ua mateka ku di longa o kidi? Mukonda diahi ku tokala kuehela kuila a ku nganala ku muthu, ua mesena ku xidisa o kilunga kia ku longo o kidi?—Nzu. 6:66-69.

8 Né muene se o jimesene jiji ji zuela ima iavulu, etu ki tu tokala ku a kaiela! Etu ki tu tokala ku kaiela ió a tanga o makutu, mukonda ene a difu ni fixi ia kukuta. Maji tua tokala ku kolokota ku kala tu jifiiele kua Jihova, ni ku kilunga kiê, kiene mu zubha o dinhota dietu, ni menha a zele a kidi, a tunda mu Mak’â Nzambi.—Iza. 55:1-3; Mat. 24:45-47, NW.

Kana Kuívua o ‘Misoso ia Makutu’

9, 10. Kiebhi Phaulu kia dimuna Timote, ia lungu ni ‘misoso ia makutu,’ ni ihi ia kexile mu banza Phaulu? (Tala ku luiji.)

9 O kijimbuete ki ta o muthu mu njila, ki tena ku tu londekesa njila iéngi i tu jimbidisa. Saí ithangana ki tu bhonza kuijiia kuila o kijimbuete kia mu tu nganala. Kia difu ni ibhetu ia Satanaji, saí ibhetu tu tena ku i mona, maji ia mukuá kana. O poxolo Phaulu u tu dimuna ku kibhetu kia Satanaji—‘o misoso ia makutu.’ (Tanga 1 Timote 1:3, 4.) O misoso ia makutu ihi? Mukonda diahi ki tu tokala ku ívua? Tua tokala kuijiia o itambuijilu íii, phala ku kala mu njila ia muenhu ua kalelaku.

10 Phaulu ua dimuna o kafunga Timote mu mukanda ué ua dianga, ia lungu ni misoso ia makutu, ua kexile mu di suínisa phala ku zelesa o kilunga, ni ku kuatekesa o jiphange ku kala mu kixikanu kiâ. (1 Tim. 1:18, 19) O kizuelu kia tange Phaulu kia lungu ni ‘misoso ia makutu’ mu Ngeleku kilombolola, ‘ku tanga makutu.’ Kála ki tanga o Enciclopédia Bíblica Padrão Internacional, “o misoso íii, i tanga milongi ia jingeleja, ki maka a kidi kana, misabhu.” * Phaulu uambe kuila o misabhu íii ibhetu mukonda iene i sidivila ngó ‘phala ku luua ita.’ Satanaji muéne uene mu suínisa o misoso ia jingeleja phala o athu a kamba kuijiia o kidi. Phaulu u tu dimuna kiki: Kana kuívua o misoso ia makutu!

11. Kiebhi Satanaji kia bhangesa o jingeleja ku nganala athu, ni kitendelesu kiahi kia-nda tu kuatekesa ku kamba kuívua o misoso ia makutu?

11 Misoso iahi i tena ku tu nganala se ki tu di lange? O kizuelu misoso ia makutu ia lungu ni ilongesu ia jingeleja, i tena ku tu fidisa “kuivua o kidi.” (2 Tim. 4:3, 4) Satanaji mukua ku di bhangesa kála “anju ia mukengeji,” u suínisa o jingeleja ku nganala athu. (2 Kol. 11:14) Mu kifika, o jingeleja ja Kidistándade, amba kuila a kaiela Kristu, maji a longa makutu—kála o tilindade, o ifernu, ni kuila muthu kioso kiafuá saí kima ki tunda ku mukutu—íii milongi ia makutu. O kidistándade ene ué ni izuua ikola, a bhanga jifesa kála o Natale, ni fesa ia Phasu, o jifesa jiji ji moneka kála jambote, maji ja tundu ku jingeleja j’ukulu ia jiphagão. Se tu belesela o itendelesu ia Nzambi, ia ku kamba “kubabata kima kia ufusa,” ka-nda tu nganala ku misoso ia makutu.—2 Kol. 6:14-17.

12, 13. (a) Makutu ahi ene mu tanga Satanaji, ni ihi i longa o Bibidia? (b) Ihi i tua tokala o ku bhanga phala ka tu nganale kua Satanaji?

12 Satanaji uene mu tanga ué makutu mu ukexilu uéngi, a tena ku tu nganala se ki tu dilange. Tua-nda di longa makutu atatu. A dianga: Eie u tena ku bhanga ioso i ua mesena; u tena ku sola ku bhanga o ima ia iambote, ni ia iibha. O kixinganeku kiki, ene mu ki suínisa mu itonokenu. O milongi íii, i tu bhangesa ku bhukumukina o itumu ia Nzambi, ia lungu ni ukexilu uambote. Mu kidi, etu tua bhingi milongi ia lungu ni ukexilu uambote, Nzambi muéne ngó u tena ku tu bhana na-iu. (Jel. 10:23) O makutu a kaiiadi: Nzambi ka-nda di ta mu maka a athu mu ngongo. O ku kaiela o ukexilu ua athu, ua lungu ni kudia ni kúnua mukonda tua-nda fuá, ki tena ku tu bhangesa ku kala ni ‘usonde, mba ku kamba kuima ibundu.’ (2 Phe. 1:8) Mu kidi, o kizuua kia Jihova kia zukama ni lusolo, tua tokala tu ki kingila. (Mat. 24:44) Makutu a katatu: Nzambi ka ku suu. O ku xikana mu makutu enhá, a tena ku tu bhangesa ku bhuila, mukonda tu kuata ku banza kuila Nzambi ka tu zolo. Mu kidi Jihova ua tu zolo, muéne u bhana valolo ku jiselevende jê, ku muthu ni muthu.—Mat. 10:29-31.

13 Etu tua tokala ku di langa kiambote, phala ki tu kale ni ibanzelu ia athu ku mundu ua Satanaji. Ijiia kuila Satanaji mesene ia ku nganala. Ka-nda tu nganala kua Satanaji, ni ku misoso ia makutu, se tu belesela o itendelesu ia Nzambi.—2 Phe. 1:16.

Kana ku ‘Kaiela Satanaji’

14. Milongi iahi ia bhana Phaulu ku atudi kiluua a kuka, ni mukonda diahi etu oso tua tokala ku belesela o izuelu iê?

14 Xinganeka, o kijimbuete kiala mu njila ia mu kulondekesa kuila: ‘Íii o njila ia Satanaji.’ Nanhi ueji kaiela o kijimbuete kiki, ni kuenda mu njila íii? Kienhiki Phaulu u tu dimuna mu maukexilu avulu a tena ku bhangesa o Jikidistá ku ‘kaiela Satanaji.’ (Tanga 1 Timote 5:11-15.) Phaulu ka tange ngó o izuelu íii ku ‘atudi kiluua a kuka,’ maji phala ué etu oso lelu. O ahatu a Jikidistá mu izuua ia Phaulu, kejidile kuila akexile mu kaiela Satanaji, maji o ima ia kexile mu bhanga, ia londekesele kuila ene a kexile muene mu kaiela Satanaji. Kiebhi ki tu tena ku kaiela Satanaji, né muene sé ku kijiia? Tua-nda di longa o milongi ia Phaulu ia lungu ni jimbuémbue.

15. Ihi ia mesene Satanaji, ni kiebhi Phaulu kia londekesa o jindunge ja Satanaji?

15 Satanaji ua mesena ku zozesa o kixikanu kietu phala ki tu boke dingi o njimbu iambote. (Dij. 12:17) Muéne u tu bhangesa ku kaiela o ima i bhinga ithangana iavulu, mba ku ta kavuanza mu kaxi k’etu. Phaulu ua londekesa o jindunge ja Satanaji. Kála, o ku “kuata kunhunga ngó.” Lelu kuene ima iavulu iene mu bhanga o jingijiie, i tena ku zanga o ithangana ietu, ni ia akuetu, kála o ku di tumikisa jinjimbu ja makutu, ki iala ni valolo, mu internete. “Jimbuémbue.” Ukexilu iú u bheka maka avulu. (Jisa. 26:20) Ki kale se ene ejiia o kidi kiki, mba kana, o akua jimbuémbue, a kaiela Satanaji, o Diabhu. * Ene “a zuela ima ki ia tokala.” Ki kima kiambote ku di ta mu maka a ngene. O ukexilu iú, u tena ku tu landukisa ku kikalakalu kia ku boka o Utuminu ua Nzambi. Se tueha o ku boka, tua-nda kaiela Satanaji, se tu kala ku mbandu ia Satanaji, tua-nda kala tu jinguma ja Jihova. Etu oso tua tokala o ku sola se mbandu iebhi bhu tua-nda kala.—Mat. 12:30.

16. Milongi iahi i tua tokala ku belesela phala “ki tu kaiele Satanaji?”

16 O ku belesela o milongi ia Bibidia, ku tena ku tu kuatekesa phala “ki tu kaiele Satanaji.” Xinganeka o milongi ia Phaulu, i tena ku tu kuatekesa. “Mu suine jinge mu kikalakalu kia Ngana.” (1 Kol. 15:58) O ku suína mu ku bhanga ikalakalu ia Utuminu ua Nzambi, ia-nda tu langa ku kibhetu kia usonde, ni ku zanga thembu iavulu mu ima sé valolo. (Mat. 6:33) O “kuzuela kuenu ku bhange mbote kua oso evua.” (Efe. 4:29) Bhanga ioso phala ki uivue jimbuémbue, mba u kala u mukua jimbuémbue. * Dielela ni u xile o jiphange joso mu kilunga. Se u bhanga kiki, kua-nda zuela ima ia iibha ia lungu ni jiphange mu kilunga. “Kolokotenu ni . . . mu suue imbamba ienu-enu ia mi tokala.” (1 Tes. 4:11) Londekesa kuila, ua mesena o mbote ia akuenu, maji u bhanga kiki ni ku xila kuoso, kana ku di ta mu maka mâ. Ejiia ué kuila ki tu tokala ku di ta mu maka a akuetu, a tokala ene ngó a a batula.—Nga. 6:5.

17. (a) Mukonda diahi Jihova u tu tendelesa kuijiia o ima ki tu tokala ku i kaiela? (b) Ihi i ua solo o ku bhanga ia lungu ni njila ia mesena Jihova kuila iene i tu kuata?

17 Tua sakidila kiavulu Jihova, mu ku tu londekesa o ima ki tu tokala ku i kaiela! Kienhiki, ki tu di jimbi kuila o itendelesu ia Jihova, i tua di longo mu milongi íii, ni mu milongi ia bhiti kiá, ilondekesa o henda iê ia dikota ko kuetu. Muéne ua mesena ku tu langa ku hadi ni ndolo ijila mu ku kaiela o ‘njila’ ia Satanaji. O njila ia mesena Jihova kuila iene i tu kuata, ia bhonzo kiavulu, maji iene ngó i tuambata ku muenhu ua kalelaku. (Mat. 7:14) Mu kiki, tu suíne ku belesela o kitendelesu kia Jihova, kiambe: “Iii iene o njila, endelenu muenhumu.”—Iza. 30:21.

[Tanga mu luji]

^ O “ku lungulula o kidi,” kulombolola ku bhukumukina, ni ku xisa o ubhezelu ua kidi.

^ Mu kifika, o divulu dia Tobiia diosoneke ku hama jitatu ja mivu ia bhiti, A.K.K, dia kexile-ku kia mu izuua ia Phaulu, diezala ni misoso ia makutu, misoso ia kuzambula, ia isuma ni misoso ia uanga. O divulu didi a di londekesa kuila dia misoso ia kidi.—Phala kuijiia dingi tanga o divulu, Estudo Perspicaz das Escrituras, Volume 1, mu jimbandu ja 153, mu phutu.

^ O kizuelu, “diabhu” mu Ngeleku, di·á·bo·los, kilombolola “mutatedi.” O kizuelu kiki, dijina dia mukua dia tokala Satanaji, o mutatedi ua dikota.—Nzu. 8:44; Dij. 12:9, 10.

^ Phala kuijiia dingi, tanga o kaxa, “Miámia ia Muanganesa ku Mulenge.”

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

Kiebhi ki Ueji Tambuijila?

Kiebhi ki ueji belesela o itendelesu íii i tu sanga mu Bibidia?

2 Phetele 2:1-3

1 Timote 1:3, 4

1 Timote 5:11-15

[Kidikisu/​Jifoto ku bandu 19]

Miámia ia Muanganesa ku Mulenge

Saí misabhu iokulu ia Judé ilondekesa o maka ijila mu ku tanga jimbuémbue.

Saí diiala ua tange makutu ku athu alungu ni muthu ua unjimu ua tungu mu sanzala iê. Mu ku bhita kithangana, o diiala ua tange o makutu, ua mesenene kuila o diiala dia unjimu u mu loloka. Mu kiki, muéne uebhula o diiala dia unjimu: “Ihi i nga tokala o ku bhanga phala kulondekesa kuila nga diela ku ima ia makutu i nga tange ia lungu ni eie?” O diiala dia unjimu ua mu tambuijila, uixi: “Saí kima ki u tena o ku bhanga. Katula phetu, iezala ni miámia. Jikula-iu, uehele o mulenge ku i muanganesa.” O diiala kejidile se mukonda diahi a mu bhingi ku bhanga kiki, maji muéne ua bhange kála kia mu tumina o diiala dia unjimu. Kioso kia zubha o ku bhanga kiki, muéne uebhula o diiala dia unjimu, uixi: “O kuila ua ngi loloka kiá?” O diiala ua mu tambuijila, uixi: “Kia dianga, ndé u bonge o miámia ioso.” O diiala ua mu tambuijila, uixi: “Kiki kia-nda bhonza kiavulu. O mulenge ua muanganesa o miámia mu ididi ioso. Ki nga-nda tena ku ji sanga dingi.” Kienhiki o diiala dia unjimu ua mu vutuila, uixi: “Kála o miámia ia di muangana, o makutu u ua tange, ai dikanga. Se ku tena ku sanga o miámia ia di muange, eie kua-nda tena ué ku bhangesa kuila athu a jimba o makutu u ua tange.”

Ihi i tua di longo bhabha? Ki tu tena ku lungulula o maka u tua tange. Saí ithangana ki tu tena ku lungulula o ibhidi ijila mu makutu u tua tange. Kienhiki-phe, ande dia ku tanga ima ia lungu ni akuetu, tua tokala kuijiia kuila o kuzuela ima ki i tokala, ia difu ni miámia ia muanganesa ku mulenge.

[Foto ku bandu 16]

Kiebhi athu kiene mu bokuesa o jimesene ja makutu ku mabhata mâ?