Be Ibiro Winjo Siem mag Jehova Monyis Ayanga?

“Ma e yo, wuothieuru.”​—ISA. 30:21.

1, 2. Satan dwaro ahinya timo ang’o, to ere kaka Wach Nyasaye konyowa?

KAPO ni nitie sain mar ndara maok siem kama dwarore, mano ok bi mana lalo ng’ato kende, to bende onyalo kelo hinyruok ne ngimane. Wawach ni osiepni osiemi ni nitie ng’at moro marach ma ogwenyo sainno mondo okelgo hinyruok ne jowuoth maok otang’. Donge ibiro winjo siemno?

² Kuom adier, Satan en jasigu marach ahinya madwaro chikowa koterowa kamarach. (Fwe. 12:9) Tembe maricho duto ma owuo kuomgi e sula motelo wuok kuome, kendo okelo tembego mondo omi waba yo materowa e ngima mochwere. (Math. 7:13, 14) Gimaber en ni, Nyasachwa majaber siemowa mondo kik waluw yore Satan machalo sain mag ndara manyalo lalowa. Koro weuru wanon ane yore mamoko adek mag Satan manyalo lalowa. Sama wanono kaka Wach Nyasaye konyowa tang’ kik wuondwa, chalo ka gima waneno ka Jehova wuotho bang’wa konyisowa yo makare monego waluw, kowacho kama: “Ma e yo, wuothieuru.” (Isa. 30:21) Paro matut kuom siem monyisowa ayanga mag Jehova, biro jiwowa mondo wamed winjo siemgo.

Kik Iluw “Jopuonj Mariambo”

3, 4. (a) Jopuonj miriambo chalo nade kaka soko motwo? (b) Kinde mang’eny, jopuonj miriambo wuok kanye, to ang’o ma gidwaro?

³ Wawach ni iwuotho e piny moro motwo ahinya. Ineno soko moro mar pi gi mabor matin, kendo ichiko kuno ka igeno yudo pi mondo itiekgo riyo. Kata kamano, bang’ chopo to iyudo ka sokono otwo. Mano kaka chunyi nyosre ahinya! Jopuonj ma miriambo chalo ka sokini motwo. Ng’ato ang’ata madhi irgi mondo oyud pi adiera, chunye biro nyosore ahinya. Jehova siemowa kokalo kuom jaote Paulo gi Petro mondo watang’ gi jopuonj ma miriambo. (Som Tich Joote 20:29, 30; 2 Petro 2:1-3.) Jopuonj ma kamago chalo nade? Weche ma joote ariyogi nondiko kuom much Nyasaye, konyowa fwenyo kama jopuonj ma miriambo ae koda kaka gitiyo.

⁴ Paulo nowacho ne jodong-kanyakla mar Efeso kama: “Kuomu uwegi bende jo moko nowuogie ma puonjo weche ma ketho adiera.” Kowuoyo gi Jokristo wetene, Petro nondiko kama: “E kindu bende nobedie jopuonj mariambo.” Kuom mano, jopuonj ma miriambo wuok kanye? Ginyalo wuok ei kanyakla. Joma kamago gin joma ong’anjo moweyo yie. * Gima gidwaro en ang’o? Ok gidwar mana wuok awuoka ei kanyakla ma nyalo bedo ni chon ne gihero. Paulo nolero ni gimaduong’ ma gidwaro en, ‘ywayo jopuonjre bang’gi.’ Ne ane wach ma Paulo tiyogo ni, “jopuonjre.” Kar wuok mondo gidhi gilos jopuonjre ma maggi giwegi, jong’anjogo dwaro kawo jopuonjre mag Kristo gidhi godo. Mana kaka “ondiegi mangemo,” jopuonj ma miriambo dwaro ngamo jokanyo mochung’ motegno mag kanyakla, ka giketho yiegi kendo gologi e adiera.​—Math. 7:15; 2 Tim. 2:18.

5. Gin yore mage ma jopuonj ma miriambo tiyogo?

⁵ Jopuonj ma miriambo tiyo nade? Yore ma gitiyogo nyiso chuny ma gin-go mopong’ gi wuond mariek. Jogo moseng’anjo ne yie ‘kelo’  mosmos riekni manjawo pach ji. Mana kaka jo magendo uso gikgi e yo mopondo, jong’anjo bende rwako puonjgi kuom ji e yo mopondo. Kendo mana kaka jalos barupe mag mibadhi tiyo gi wuond, jong’anjo bende tiyo gi “weche mag wuond,” kata mbaka mag miriambo, kendo temo miyo wechego onenore ka adier. Gikeyo “puonjgi mag wuond,” ‘ka gigwenyo Ndiko’ mondo gichopgo dwachgi. (2 Pet. 2:1, 3, 13; 3:16, New World Translation) Nenore maler ni jong’anjogo dwaro mana hinyowa. Luwogi nyalo mana golowa e yo madhi e ngima mochwere.

6. Gin siem mage ma Muma ketonwa ayanga kuom wach jopuonj miriambo?

⁶ Ere kaka wanyalo ritore ne jopuonj miriambo? Muma nyisowa maler kaka wanyalo timo kuom wachno. (Som Jo Rumi 16:17; 2 Johana 9-11.) Wach Nyasaye wacho kama: “Ayeuru kuomgi.” Loko moko keto wachno kama, “wereuru mabor kodgi,” “sikuru mabor kodgi,” kod “beduru mabor kodgi! ” Siemno oket e yo ma winjore ayanga. Kapo ni laktar onyisi ni ibed mabor gi ng’at moro ma nigi tuwo marach kendo manyalo maki. Onge kiawa ni ing’eyo maler gima laktar temo nyisi, kendo ibiro luwo siemno chuth. Pach jogo mong’anjo moweyo yie nigi tuwo mar ‘owruok ni mino wach,’ kendo gidwaro ni jomoko bende obed gi tuwono kokalo kuom puonjgi mag miriambo. (1 Tim. 6:3, 4) Jehova, ma e Laktar Maduong’, nyisowa ni wabed mabor kodgi. Wang’eyo tiend gima Jehova nyisowa, kata kamano, be wang’ado mar winjo kaka osiemowa e yore duto?

7, 8. (a) Bedo mabor gi jopuonj miriambo dwaro ni watim ang’o? (b) Ang’o momiyo ing’ado mar chung’ motegno e tamruok jopuonj miriambo?

⁷ Bedo mabor gi jopuonj ma miriambo dwaro ni watim ang’o? Ok wabi rwakogi e utewa kata mosogi. Bende, ok wabi somo bugegi, ng’iyo program maggi e televison, somo wechegi e Intanet kata temo chiwo pachwa kuno. Ang’o momiyo wang’ado mar chung’ motegno kamano? En nikech hera. Wahero ‘Nyasaye ma wuon adier,’ kendo ok wadwar winjo puonj ma kwedo Wachne ma en adier. (Zab. 31:5; Joh. 17:17) Bende, wahero riwruok mar oganda Jehova, ma kokalo kuome wasepuonjore adiera mabeyo ahinya​—moriwo nying Jehova koda tiend nyingno, dwaro mar Nyasaye ne piny, chal mar jomotho, koda geno mar chier. Be iparo kaka ne iwinjo kane ikwongo puonjri adierago koda mamoko mabeyo? Kare, ang’o ma dimi iwe mondo onjawi gi ng’at moro amora maketho nying riwruok ma ne omiyo ing’eyo adierago?​—Joh. 6:66-69.

⁸ Kata jopuonj miriambo wach ang’o, ok wabi luwogi ngang’! Ang’o mad teri e sokini motwo mana mondo owuondi kendo chunyi onyosre? Kar mano, weuru mondo wang’ad mar chung’ motegno gi Jehova koda gi riwruok mare, ma kuom higini mang’eny, osebedo ka miyowa pi maler mag adiera mowuok ei Wach Nyasaye, ma tiekonwa riyo kendo duogo chunywa.​—Isa. 55:1-3; Math. 24:45-47.

 Kik Iluw “Sigenini Manono”

9, 10. Paulo nochiwo siem mane ne Timotheo e wi wach “sigenini manono,” to nyalo bedo ni Paulo ne nigi ang’o e paro? (Ne bende weche moler piny.)

⁹ Nitie kinde manyalo bedo mayot fwenyo ka ng’ato ogwenyo sain mar ndara, kendo sainno siemo kuma ok owinjore. To seche moko, fwenyo wuond motimre e sainno nyalo bedo matek. Mano bende e kaka yore wuond mag Satan chalo; moko nenore maler, to moko tek fwenyo. Jaote Paulo siemowa e wi achiel kuom yore mopondo ma Satan tiyogo e wuondowa​—“sigenini manono.” (Som 1 Timotheo 1:3, 4.) Mondo mi kik golwa e yo mochomo e ngima mochwere, dwarore ni wang’e ni, Sigenini manono gin ang’o, to ere kaka wanyalo weyo maok wawinjgi?

¹⁰ Siem ma Paulo chiwo e wi sigendini manono, en achiel kuom weche ma nondiko e barupe mokwongo ne Timotheo, jarit ma Jakristo, ma ne nigi ting’ mar rito ler mar kanyakla, kendo konyo Jokristo wetene chung’ motegno e yie. (1 Tim. 1:18, 19) Wach mar dho Grik ma Paulo tiyogo kanyo, tiende nyalo bedo bende, sigana mochwog achwoga, kata sigana ma en miriambo. Kaluwore gi bug The International Standard Bible Encyclopaedia, wachno nyiso “sigand (weche din) maok otudore gi gik madier.” Nyalo bedo ni gima Paulo ne nigo e paro ne en sigendini mag din ma ne igano e yo mamit. * Sigendini ma kamago “kelo mana mbaka”​—tiende ni, gikelo mana penjo maonge tiendgi mamiyo ji timo nonro maok kony kata matin. Satan, jawuond maduong’, tiyo gi sigendini mag miriambo kaka miriambo mag din koda sigendini manono mochwogi mondo owuondgo joma ok otang’. Siem ma Paulo chiwo nenore ayanga: Kik ichik iti ne sigendini mag miriambo!

11. Satan osetiyo nade gi din mar miriambo e wuondo ji, to en siem mane ma ka waluwo to ok bi wuondwa?

¹¹ Moko kuom sigendini mag miriambo manyalo wuondo joma ok otang’ gin mage? “Sigenini” mag miriambo nyalo bedo miriambo moro amora mar din, kata wach moro amora mochwogi manyalo miyo ‘wadagi winjo adiera.’ (2 Tim. 4:3, 4) Satan, ma wuondore ni en “malaika mar ler,” osetiyo gi din mar miriambo e yo mariek kowuondo ji. (2 Kor. 11:14) Ka gitiyo gi nying Jokristo, dinde maluongore ni Jokristo puonjo miriambo mopong’ gi sigendini mochwogi​—kaka puonj mar Didek, mach misandoe ji, koda chuny maok tho. Dindego bende jiwo odiechienge maler kaka Krismas kod Ista, kendo gik mitimo e nyasigo nenore makare to kuom adier ne gichakore e sigendini mochwogi koda e lamo nyiseche manono. Ka waluwo siem mar Nyasaye madwaro ni wabed mopogore kendo ‘kik wamul gi mochido,’ ok bi wuondwa gi sigendini mag miriambo.​—2 Kor. 6:14-17.

12, 13. (a) Gin miriambo mage ma Satan osejiwo, to adiera en mane e wi moro ka moro kuom miriambogo? (b) Ere kaka wanyalo tang’ mondo kik wuondwa gi sigendini mag miriambo mag Satan?

¹² Satan osejiwo miriambo moko ma ka ok watang’ to nyalo wuondowa. Non ane moko kuom miriambogo. Gimoro amora nikare​—marach kata maber. Luwore gi kaka in iwuon ineno. Parono ijiwo gi gik yudo weche kaka redio, televison, gi buge koda e thumbe gi sinembe. Paro morochore kamano e wi chike Nyasaye nyalo miyo wabende wachak neno gik moko kamano mi wajwang’ timbe makare. Adiera en ni, dwarore ahinya ni mondo otawa kodok korka ng’eyo gik makare gi maok kare, to Nyasaye kende ema nyalo tayowa. (Yer. 10:23) Nyasaye ok bi kawo okang’ ne gik matimore e piny. Bedo gi paro ma kamano ma miyo ng’ato dak maok odew kinde mabiro, nyalo miyo wabed ‘josamuoyo kendo joma ok bed gi nyak.’ (2 Pet. 1:8) Adier en ni, odiechieng’no mar Jehova sudo mapiyo ahinya, kendo nyaka warite. (Math. 24:44) Nyasaye ok dewi in iwuon kaka  ng’ato. Chiko itwa ne miriambo mar Satanno, nyalo miyo chunywa nyosre ka waparo ni Nyasaye ok nyal herowa. Adiera en ni, Jehova ohero kendo omor gi ng’ato ka ng’ato kuom jogo malame.​—Math. 10:29-31.

¹³ Nyaka wabed motang’ kinde duto, nimar paro kod puonj manie piny Satan nyalo nenore maber gi oko. Kata kamano, ng’e ni Satan nigi lony ahinya e wuondo ji. Mana kuom winjo siem koda gigo miparonwa ei Wach Nyasaye, eka wanyalo tang’ mondo kik wuondwa gi “sigenini molos gi rieko” mag Satan.​—2 Pet. 1:16.

Kik ‘Iluw Satan’

14. En siem mane ma Paulo nochiwo ne mond liete moko matindo, to ang’o momiyo dwarore ni waduto waluw siemno?

¹⁴ Wawach ni ineno sain moro e ndara mondiki ni, “Ma Yo Maluwo Satan.” En ng’ano kuomwa manyalo luwo yorno? To ema Paulo siemowa kuom yore mogwaro ma pod Jokristo mosechiwore nyalo ‘bayogo yo kendo luwo Satan.’ (Som 1 Timotheo 5:11-15.) Paulo ne wuoyo gi moko kuom “mon matindo ma mond liete,” kata kamano, waduto wanyalo yudo puonj kuom wechego. Mon-go ma ne odak e kinde Jokristo mokwongo, ne ok nyal paro ni ne giluwo Satan, to timbegi ne nyiso ni ne gitimo mana kamano. Ere kaka wanyalo ritore mondo kik waluw Satan kata ka e yo maok wang’eyo? Weuru mondo wanon ane siem ma Paulo chiwo kuom wach kuoth maricho.

15. Gimaduong’ ma Satan dwaro en ang’o, to ere kaka Paulo fwenyonwa riekni mag Satan?

¹⁵ Gimaduong’ ma Satan dwaro en ni mondo oketh yiewa​—odwaro ni wawe tij lando wach maber. (Fwe. 12:17) Mondo mi ochop dwarono, Satan temo ywayowa mondo wadonj e timbe maketho seche kata mapogo kanyakla. Ne ane kaka Paulo keto ayanga riekni ma Satan tiyogo. ‘Josamuoyo mawuotho awuotha.’ Kuom ranyisi, e kindegi ma nitie dongruok e weche teknoloji, yot mondo waketh sechewa kata mag jomoko kuom oro ne jomoko weche maok ochuno kata mana mag miriambo, e-mail e Intanet. “Jochok weche.” Choko weche kata kuoth, nyalo miyo ng’ato oketh nying’ ng’at machielo, to kinde mang’eny timno kelo ywaruok. (Nge. 26:20) Bed ni ging’eyo kata ok ging’eyo, jokuoth maketho nying’ ji gin joma luwo ranyisi mar Satan kendo Jachien. * “Jochuogre e weche.” Waonge gi ratiro mar nyiso jomoko kaka onego gichik weche mag ngimagi giwegi. Tim manono kaka mano nyalo galowa kendo monowa tiyo tich ma Nyasaye omiyowa mar lando wach Pinyruoth. Kapo ni waweyo riwo lwedo tij Jehova, mano biro nyiso ni wachako luwo Satan. Onge chung’ diere kuom wachni.​—Math. 12:30.

16. En siem mane ma ka waluwo to ok ‘wabi bayo yo kendo luwo Satan’?

¹⁶ Luwo puonj ma Muma chiwo nyalo konyowa mondo kik ‘waba yo kendo luwo Satan.’ Non ane puonj moko moting’o rieko ma ne Paulo ochiwo. Buduru “kutiyo matek pile e tich Ruoth.” (1 Kor. 15:58) Bedo modich e tije mag Pinyruoth biro geng’owa kuom bedo josamuoyo kaachiel gi luwo gik manono maketho seche. (Math. 6:33) Wachuru wach “maber kendo ma gedo.” (Efe. 4:29) Ng’ad chuth ni ok ibi chiko iti ne kuoth maricho kata keyo. * Nyag kido mar geno kendo miyo Jokristo weteni luor. Mano biro miyo kinde duto wawach mana weche magero, kar weche ma manyoso jomoko. ‘Dwar dewo mana tichni iwuon.’  (1 Thes. 4:11) Dew jomoko, to itim kamano ka bende ichiwo luor maok ichwogri e weche mag ngimagi giwegi. Ng’e bende ni ok onego wachun jomoko mondo oluw pachwa wawegi, kuom weche ma gin ema dwarore ni ging’adie paro.​—Gal. 6:5.

17. (a) Ang’o momiyo Jehova siemowa kuom gik maok onego waluw? (b) In ing’ado mar timo ang’o kuom wach yo ma Jehova dwaro ni waluw?

¹⁷ Mano kaka wadwoko ne Jehova erokamano kuom nyisowa ayanga gik ma ok onego waluw! Kata kamano, kik wiyi wil ni siem mag Jehova ma onyis e sulani koda motelo, oketi nikech hera maduong’ ma en-go kuomwa. Odwaro ni kik wadonj e chandruok koda rem ma luwo yore mag Satan machalo kaka sain mag ndara ma lalo ji, nyalo kelo kuomwa. Yo ma Jehova dwaro ni waluw nyalo bedo ni diny, kata kamano, yorno ema terowa kuma berie moloyo​—ngima manyaka chieng’. (Math. 7:14) Mad kik wadog chien ngang’ kuom luwo kaka Jehova chikowa, kama: “Ma e yo, wuothieuru.”​—Isa. 30:21.

[Weche moler piny]

Dwoko Mari En Mane?

Ere kaka in iwuon inyalo luwo siem ma yudore e ndiko maluwogi?

• 2 Petro 2:1-3

• 1 Timotheo 1:3, 4

• 1 Timotheo 5:11-15

[Penjo mag Puonjruok]

[Sanduk/Piche manie ite mar 19]

Keyo Yie Winy e Yamo

Sigana moro machon mar Jo-Yahudi konyowa ng’eyo hinyruok manyalo betie nikech kuoth maricho. Siganano ma osegan e yore mopogore opogore, dhi kama:

Ne nitie ng’at moro ma ne wuotho koni gi koni e taon ka oketho nying jal moro mariek e taondno. Bang’e, jakuothno nofwenyo richone mi odhi ir jal mariekno mondo okwa ng’wono, kowacho ni ne oikore timo gimoro amora mondo olos wachno. Jariekono ne okwaye mondo otim gimoro achiel: Ne onyiso jakuothno mondo odhi okaw pilo kata bag moting’o yie winy, kae to okegi e yamo. Kata obedo ni jakuothono ne owuoro ahinya kwayono, ne otimo kaka ne ochike mi oduogo ir jal mariekno.

Jakuothono nopenjo kama: “Be koro iseng’wonona? ”

Jariekono nodwoke kama: “Dhi mokwongo ichok yiergo duto.”

Jakuothno nowacho kama: “Ere kaka datim kamano? Yamo osekeyogi.”

Jariekono nowacho kama: “Tek ahinya loso kethruok ma osebedoe nikech wecheni mag kuoth, mana kaka bende tek choko yie winygo.”

Puonj mwayudo kanyo nenore maler. Weche mosewach ok nyal kawgi kendo, kendo nyalo bedo matek loso lit ma wechego osekelo. Kapok walando kuoth moro, wabiro nyiso ni watiyo gi rieko ka wakwongo waparo ni, gima wachiegni timo chalo gi keyo yie winy e yamo.

[Picha manie ite mar 16]

Gin yore mage ma jomoko nyalo rwakogo e pachogi joma oseng’anjo moweyo yie?