Skip to content

Skip to table of contents

Sena Muyakukubikkila Maano Kucenjezya Kwa Jehova?

Sena Muyakukubikkila Maano Kucenjezya Kwa Jehova?

Sena Muyakukubikkila Maano Kucenjezya Kwa Jehova?

“Njeeyi inzila, amweende mulinjiyo.”—IS. 30:21.

1, 2. Ino Saatani ukanzide kucita nzi, alimwi ino Bbaibbele litugwasya buti?

KUTI kamuya kubusena bumwi cikwankwani citondezya nzila iimbi cilakonzya kumupa kusweeka. Eeci cilakonzya kuleta mapenzi. Kamuyeeya kuti mweenzinyoko wamwaambila kuti muntu uumwi uutali kabotu wacicinca cikwankwani kutegwa bantu kabasweeka. Mweelede kumumvwida mweenzinyoko.

2 Kwaamba masimpe Saatani ngusinkondoma uukanzide kutucenga. (Ciy. 12:9) Oonse mapenzi ngotwaamba mucibalo cainda nzezyintu zyabelesya Saatani kutegwa tuleke kumumvwida Jehova akuzwa munzila iitola kubuumi butamani. (Mt. 7:13, 14) Pele alimwi twiiya kuti mweenzuma Jehova Leza ulatucenjezya Saatani mbwayunga bantu. Lino tulanga-langa zyintu zyotatwe nzyabelesya Saatani kutuyunga akubona Bbaibbele mbolikonzya kutugwasya kutegwa tutayungwi. Notubala kucenjezya kwa Jehova mu Bbaibbele tulayeeya kuti uleenda andiswe katwaambila kuti: “Njeeyi inzila, amweende mulinjiyo.” (Is. 30:21) Mbotuyaabubala zyintu eezyi nzyotucenjezyegwa tuyakuzumanana kucita zyintu nzyayanda Jehova.

Tamweelede Kubatobela “Bamayi Bakubeja”

3, 4. (a) Ino nkaambo nzi bamayi bakubeja ncobali mbuli migoti iitajisi meenda? (b) Ino bunji bwa bamayi bakubeja bazwa kuli, alimwi ncinzi ncobayanda?

3 Amweezyeezye kuti muli mulweendo munkanda alimwi mufwide nyota. Mpoonya kumbele mwabona mugoti. Mweenda kusika amugoti, pele mwajana kuti taaku meenda. Eelo kaka eeci cilatyompya! Tulakonzya kwaamba kuti kasimpe kali mbuli meenda alimwi bamayi bakubeja bali mbuli migoti iitajisi meenda. Bantu ibayeeya kuti bamayi aaba balikazyi kasimpe balatyompwa. Jehova kwiinda mubaapostolo Petro a Paulo ulatucenjezya kujatikizya bamayi bakubeja. (Amubale Milimo 20:29, 30; 2 Petulo 2:1-3.) Ino bamayi bakubeja aaba mbaani? Mumajwi ngobakaamba ba Paulo a Petro balatwaambila bamayi bakubeja aaba nkobakazwa alimwi ambobayunga bantu.

4 Paulo wakalemba boobu kubaalu bambungano yaku Efeso: “Akati kanu nobeni kuyoobuka baalumi ibayooyiisya zyintu zipilingene.” Alimwi Petro kalembela Banakristonyina wakaamba kuti: “Kuyooba bamayi bakubeja akati kanu.” Aboobo, ino bamayi bakubeja bazwa kuli? Balakonzya kuzwa mumbungano. Aaba bamayi bakubeja mbaasiluleyo. * Ino bajisi makanze nzi? Paulo wakaamba kuti nobazwa mumbunga ya Jehova, bayanda ‘kulikwelela basikwiiya.’ Basikwiiya mbaakali kwaamba Paulo mbaasikwiiya ba Kristo. Aaba bamayi bakubeja tabaunki kunze aambungano kutegwa bakapange basikwiiya pe. Balabweza naa kubba basikwiiya mukati kambungano. Jesu wakaamba kuti basiluleyo bali mbuli “baumpe balya mbelele”. Basiluleyo bayanda kunyoonyoona lusyomo lwabaabo bali mumbungano alimwi bayanda kuti bakasiye kasimpe.—Mt. 7:15; 2 Ti. 2:18.

5. Ino mbuti basiluleyo mbobayunga bantu?

5 Ino bamayi bakubeja aaba babayunga buti bantu? Balacita oobu munzila yabucenjezu kapati. Mbubwenya mbuli babbi mbobaleta zyintu mucisi, basiluleyo “cakusisikizya” balaleta mizeezo yabo mumbungano. Balacita oobo kwiinda “mukubelesya majwi aakuunina.” Eeci caamba kuti mizeezo yabo yakubeja balayaamba kuti kailimvwisya mbuli kuti njamasimpe, mbubwenya mbuli babbi mbobacita kuti mapepa aatali kabotu kaalibonya mbuli kuti alikabotu. Balasoleka kuyunga bantu banji kuti batalike kusyoma “njiisyo zyabo zyalweeno.” Petro alimwi wakaamba kuti balayanda ‘kupilinganya’ magwalo. Balatupandulula tupango twamu Bbaibbele munzila iitaluzi kutegwa bantu basyome nzyobaamba. (2 Pe. 2:1, 3, 13; 3:16) Basiluleyo tabatubikkili maano pe. Kuti naa twabatobela tulaisiya nzila iitola kubuumi butamani.

6. Ino Bbaibbele litucenjezya buti kujatikizya bamayi bakubeja?

6 Ino inga twalikwabilila buti kuli bamayi bakubeja? Bbaibbele lilatwaambila cacigaminina ncotweelede kucita. (Amubale Baloma 16:17; 2 Johane 9-11.) Cakusalazya Bbaibbele litulailila kuti: “Amubatantamuke.” Eeci caamba kuti tatweelede kumvwana ambabo. Kucenjezya kwamu Bbaibbele kuli mbuli kwa dokotela wamwaambila kuti mutantamuke muntu umwi nkaambo uujisi bulwazi bukonzya kutambukila bantu bambi. Dokotela ulizyi kuti naa bwamutambukila bulwazi oobu mulafwa. Kucenjezya kwakwe kuli kabotu alimwi takudoonekwi kuti mulacita nzyaamwaambila. Bbaibbele lyaamba kuti basiluleyo bali mbuli muntu uujisi bulwazi alimwi bayanda kuti ibamwi kabayeeya mbuli mbabo. (1 Ti. 6:3, 4) Jehova uli mbuli Dokotela Mubotu. Ulatwaambila kuti tweelede kubatantamuka bamayi bakubeja. Tweelede kuzumanana kutobela kucenjezya kwakwe.

7, 8. (a) Ino ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tubatantamuke bamayi bakubeja? (b) Nkaambo nzi ncotukanzide kubatantamuka bamayi bakubeja?

7 Ino ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tubatantamuke bamayi bakubeja? Tatweelede kubandika ambabo naa kubaita kumaanda eesu. Tatweelede kubala mabbuku aabo, kubeebelela acipeku-peku, kubala nzyobalemba a Intaneti naa kwaamba cimwi cintu kujatikizya nzyobalemba a Intaneti. Nkaambo nzi ncotweelede kubatantamuka? Cakusaanguna, nkaambo kakuti tulamuyanda “Leza uusyomeka.” Aboobo, tatuyandi kuswiilila njiisyo zyakubeja zyalo zikazyanya akasimpe kajanika mujwi lya Leza. (Dt. 32:4; Joh. 17:17) Alimwi tulaiyanda mbunga Jehova njabelesya kutuyiisya kasimpe. Nimbunga ya Jehova yatuyiisya zyina lya Jehova ancolipandulula, makanze aakwe kujatikizya nyika, cicitika twafwa alimwi abulangizi mbobajisi bafwide. Sena muliyeeyede mbomwakakkomana nomwakazyiba kasimpe kujatikizya makani aaya alimwi aambi? Aboobo, mutazumizyi makani aakubeja aazwa kubamayi bakubeja kuti amupe kusiya mbunga yakamuyiisya kasimpe.—Joh. 6:66-69.

8 Kufwumbwa nzyobakonzya kwaamba bamayi bakubeja tatukabatobeli pe. Tatujisi kaambo kakonzya kutupa kutobela bantu bali mbuli migoti iitajisi meenda. Aabo baswiilila nzyobaamba bayootyompwa. Tuyanda kusyomeka kuli Jehova akumbunga yakwe. Mbunga yakwe lyoonse ilatupa meenda aasalala aakasimpe ka Mujwi lya Leza.—Is. 55:1-3; Mt. 24:45-47.

Mutatobeli “Twaano Twakubeja”

9, 10. Ino nkucenjezya nzi Paulo nkwaakapa Timoteyo kujatikizya “twaano twakubeja,” alimwi ambweni makani nzi ngaakali kuyeeya Paulo? (Amubone amajwi aamunsi.)

9 Kuti cikwankwani cili mumugwagwa muntu umwi wacilanzya kumbi cilakonzya kutusowa. Cimwi ciindi tacikatazyi kuzyiba kuti cikwankwani calanga kubusena buteelede, pele cimwi ciindi cilakatazya. Mbubwenya buyo amakani aakubeja aazwa kuli Saatani. Kuti tiitwacenjela ulakonzya kutucenga. Mwaapostolo Paulo ulatucenjezya kujatikizya makani aaya akubeja. Waaita kuti ‘ntwaano twakubeja.’ (Amubale 1 Timoteyo 1:3, 4.) Ino twaano twakubeja ootu ninzi alimwi mbuti mbotukonzya kuleka kutubikkila maano? Bwiinguzi kumibuzyo eeyi bulayandika kutegwa tutazwi munzila iitola kubuumi butamani.

10 Kucenjezya kwa Paulo kujatikizya twaano twakubeja tujanika mulugwalo lwakusaanguna ndwaakalembela Timoteyo imulangizi mumbungano ya Banakristo kuti asalazye mbungano alimwi akugwasya basyominyina kuti bazumanane kusyomeka. (1 Ti. 1:18, 19) Ibbala lyaci Giliki ndyaakabelesya Paulo kwaamba “twaano twakubeja” lipandulula “lweeno” naa “makani aakulipangila.” Bbuku litegwa The International Standard Bible Encyclopaedia lyaamba kaano kakubeja kuti “makani aajatikizya bukombi pele aatali aamasimpe.” Ambweni Paulo wakali kuyeeya makani aakubeja aabukombi aakazwa kutwaano twakaindi bantu ntobakali kulipangila twakali kupa kuti bamwi kabatuyanda. * Twaano ootu tatuli kabotu nkaambo ‘tuletela buyo mibuzyo iipa kukazyanya.’ Eeci caamba kuti bantu balatalika kuba amibuzyo akutalika kujana bwiinguzi. Saatani ubelesya twaano tuli boobu alimwi amakani aabukombi aakubeja kutegwa bantu batabikkili maano kuzyintu ziyandika kapati. Majwi aa Paulo aamba kuti: Mutatobeli twaano twakubeja.

11. Ino Saatani ububelesya buti bukombi bwakubeja ikucenga bantu alimwi nkucenjezya nzi nkotweelede kubikkila maano?

11 Ino ntwaano nzi tukonzya kutuyunga kuti twatacenjela? Tulakonzya kwaamba kuti, ‘itwaano twakubeja’ ninjiisyo iili yoonse yabukombi iikonzya kutupa ‘kuleka kuswiilila kasimpe.’ (2 Ti. 4:3, 4) Saatani uulisandula kuba mbuli “mungelo wamumuni,” cabucenjezu ubelesya bukombi bwakubeja kucenga bantu. (2 Ko. 11:14) Mucikozyanyo, Zikombelo zya Bunakristo Bwanyika baamba kuti batobela Kristo, pele baiisya zyintu zyakubeja mbuli Butatu, mulilo wahelo alimwi akuti kuli cibeela cimwi camubili cizumanana kupona kuti muntu wafwa. Kunze lyaboobo, bantu bamuzikombelo zya Bunakristo Bwanyika balasekelela buzuba bwa Kkilisimasi abwa Isita, pele zyintu nzyobacita mumapobwe aaya zyakazwa mubukombi bwakubeja. Tatukayungwi atwaano twakubeja kuti naa twabikkila maano kukucenjezya kwa Leza kwakuti tuzwe mubukombi bwakubeja alimwi ‘akuleka kuguma cintu cisofweede.’—2 Ko. 6:14-17.

12, 13. (a) Ino ntwaambo nzi totatwe twakubeja tuzwa kuli Saatani, alimwi ino masimpe nzi aaliko mutwaambo ootu? (b) Ino ncinzi ncotweelede kucita kutegwa Saatani atatuyungi atwaano twakubeja?

12 Kuli azimwi nzyatucenga Saatani zikonzya kutuyunga kuti twatacenjela. Atulange-lange zikozyanyo zimwi. Cakusaanguna ncakuti: Ulakonzya kucita kufwumbwa ncoyanda akusala cibotu acibi. Eeci cilacitika kweelana ambomulimvwa. Tulazimvwa eezyi lyoonse muzipeku-peku, mumabbasikopo, mumamagazini, mumiteende alimwi aa Intaneti. Kuzilanga boobu zyeelelo zya Leza kutupa kuti katutalilemeki. Pele masimpe ngakuti tuyanda kuti Leza atwaambile cibotu acibi. (Jer. 10:23) Cabili ncakuti: Taaku cintu ncayakucinca Leza munyika. Kuyungwa amuuya uuli boobo cilakonzya kutupa kuba ‘batolo naa kutazyala micelo.’ (2 Pe. 1:8) Masimpe ngakuti buzuba bwa Jehova bulasika ino-ino, aboobo tweelede kubulangila. (Mt. 24:44) Catatu ncakuti: Leza tamubikkili maano. Ikusyoma kubeja kwa Saatani kulakonzya kutupa kuti tuleke kusyoma kuti Leza ulatuyanda. Masimpe ngakuti Jehova ulabayanda babelesi bakwe aumwi kumugama.—Mt. 10:29-31.

13 Tweelede kucenjela lyoonse kutegwa tutanooyeeyi mbuli bantu bali munyika ya Saatani, ibaboneka mbuli kuti nzyobaamba anzyobayeeya nzyamasimpe. Pele kamuyeeya kuti Saatani nguuinda kuyunga bantu. Tweelede kubikkila maano kukucenjezya kuli mu Ijwi lya Leza kuti katutayandi kuti Saatani atuyunge ‘atwaano twakubeja.’—2 Pe. 1:16.

Mutatobeli “Saatani”

14. Ino Paulo wakabacenjezya nzi bamukabafwu bakacili bana-bana, alimwi nkaambo nzi toonse ncotweelede kukubikkila maano kucenjezya ooko?

14 Amweezyezye kuti cikwankwani cili mumugwagwa caamba kuti: “Nzila iitola kuli Saatani njeeyi.” Ino nguni uunga wayanda kutobela cikwankwani cili boobo? Pele Paulo utucenjezya mbobakonzya ‘kuleya akutobela Saatani’ Banakristo bakasimpe. (Amubale 1 Timoteyo 5:11-15.) Paulo wakalembela “bamukabafwu bakacili bana-bana” mumbungano kuciindi eeco, pele toonse tulakonzya kwiiya kuli ceeco ncaakabaambila. Bamakaintu Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna aabo tiibakali kuyeeya kuti bakali kutobela Saatani, pele nzyobakali kucita anzyobakali kwaamba zyakali kutondezya kuti bakali kumutobela. Ino ncinzi ncotukonzya kucita kutegwa tutatobeli Saatani cakutazyiba? Lino tulabandika kucenjezya kwa Paulo kujatikizya kuvwiya, nkokuti kwaamba zyintu zibyaabi kuli bamwi.

15. Ino Saatani ujisi makanze nzi, alimwi kweelana a Paulo ino nzyintu nzi Saatani nzyabelesya kuyunga bantu?

15 Saatani tayandi kuti katubandika kujatikizya nzyotusyoma, uyanda kuti tucileke kukambauka makani mabotu. (Ciy. 12:17) Uyanda kuti katucita zyintu zyabufwuba-fwuba naa zyintu zipa kuzwangana akati kesu. Paulo wakazyaamba zyintu zimwi Saatani nzyabelesya kutegwa atuyunge. Wakaamba kuti bakali “kubula zyakucita, kweendeenda mumaanda abantu.” Mucikozyanyo, aano mazuba tulakonzya kusowa ciindi cinji kubala akulemba tugwalo aakkompyuta kuli bamwi tutayandiki kapati alimwi zimwi ziindi twakubeja. Alimwi wakaamba kuti bakali “basikuvwiya.” Eeci cilakonzya kuleta mapenzi nkaambo kuvwiya kupa kubejelezya bamwi alimwi cipa kulwana. (Tus. 26:20) Aabo baamba zyakubeja kujatikizya bamwi bali mbuli Saatani Diabolosi nokuba kuti balo tabazyi. * Alimwi wakaamba kuti bakali “basikunjililila twaambo tutabajatikizyi.” Taaku weelede kwaambila bamwi mbobeelede kupona. Zyoonse eezyi zilakonzya kutulesya kuyeeya mulimo uyandika kapati Leza ngwaakatupa kuti tucite, wakukambauka Bwami. Kuti naa twacileka kubelekela Jehova tuyakutalika kutobela Saatani. Toonse tweelede kusala kulubazu nkotubede.—Mt. 12:30.

16. Ino malailile nzi ngotweelede kutobela kuti katutayandi ‘kuleya akutobela Saatani’?

16 Kuti naa twazibikkila maano zyaambwa mu Bbaibbele ‘tatukaleyi akutobela Saatani’. Atulange-lange malailile amwi ngaakaamba Paulo. Wakaamba kuti tweelede kuti ‘katujisi zyakucita zinji mumulimo wa Mwami.’ (1 Ko. 15:58) Kuti katujisi bubi mumulimo wa Bwami, tatukabi aciindi cakucita zyintu zitagwasyi izikonzya kutuletela mapenzi. (Mt. 6:33) Cimbi ncakuti tweelede kwaamba zyintu ‘ziyaka bamwi.’ (Ef. 4:29) Mutani kuvwiyi alimwi mutani kubaswiilili aabo bavwiya. * Muyandika kubalemeka akubasyoma basyominyoko. Kuti kamucita oobo, lyoonse munakwaamba zibotu kujatikizya mbabo. Alimwi wakaamba kuti: “Amusoleke canguzu . . . kamuyeeya buyo makani aanu.” (1 Te. 4:11) Kamubatondezya bantu kuti mulababikkila maano, pele kamucita oobo cabulemu. Alimwi kamuyeeya kuti tatweelede kubayeeyela cakucita pele beelede kulisalila beni.—Gal. 6:5.

17. (a) Ino nkaambo nzi Jehova ncatucenjezya kuzyintu nzyotuteelede kutobela? (b) Ino ncinzi ncotweelede kukanza kucita kweelana anzila njatutondezya Jehova?

17 Eelo kaka tulamulumba Jehova akaambo kakutwaambila ncotuteelede kutobela! Jehova ulatucenjezya lyoonse mbubwenya mbotwabandika mucibalo eeci acainda akaambo kakuti ulatuyanda kapati. Uyanda kuti tukwabililwe kumacise amapenzi aaboola akaambo kakutobela Saatani. Jehova uyanda kuti tusale nzila iisyaanikide alimwi eeyi ilikke njiisololela kubuumi butamani. (Mt. 7:14) Lyoonse tweelede kubikkila maano Jehova natwaambila kuti: “Njeeyi inzila, amweende mulinjiyo.”—Is. 30:21.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 4 “Basiluleyo” mbantu bakali kukasyoma kasimpe kamu Bbaibbele aciindi cimwi, pele mukuya kwaciindi bakazanga. Bakaba basinkondonyina a Leza.

^ munc. 10 Bbuku lya Tobit naa Tobias bamwi ndyobayeeya kuti ncibeela ca Bbaibbele, ncikonzyanyo catwaano twakubeja twakaliko mumazuba aa Paulo. Lyakalembwa mumwaanda wamyaka watatu, Jesu katanazyalwa. Mubbuku eeli mujanika njiisyo zyakubeja atwaano twamasalamuzi. Lyaamba zyintu zitakonzyi kucitika kuti nzyamasimpe.—Amubone Insight on the Scriptures, Volume 1, peeji 122.

^ munc. 15 Ibala lyaci Giliki lyakuti “diabolosi” lyaamba “sikubejelezya.” Eeli ndizyina limbi libelesyegwa kwaamba Saatani mubeji mupati.—Joh. 8:44; Ciy. 12:9, 10.

^ munc. 16 Amubone kabbokesi kakuti  “Ikumwaya Mapepe Mumuuwo.”

Ino Inga Mwaingula Buti?

Mbuti nywebo lwanu kumugama mbomukonzya kukubelesya kucenjezya kujanika mumagwalo aatobela?

2 Petulo 2:1-3

1 Timoteyo 1:3, 4

1 Timoteyo 5:11-15

[Mibuzyo yaciiyo]

[Kabbokesi/Cifwanikiso icili apeeji 19]

 Ikumwaya Mapepe Mumuuwo

Kaano kamwi kaba Juda kakaindi kalapandulula bubi bwakuvwiya. Kalaambwa munzila ziindene-indene, makani aali mukaano aako ngaaya.

Mwaalumi umwi wakatalika kumwaya twaambo twakubeja kujatikizya mwaalumi musongo wamudolopo. Kwiinde ciindi, sikuvwiya wakabona kuti walubizya, aboobo wakaunka kumwaalumi musongo wamudolopo kuyoolomba kulekelelwa, akulisungula kucita kufwumbwa ciyandika kutegwa zyintu zilulame. Mwaalumi musongo wakalomba cintu comwe: Sikuvwiya wakaambilwa kuti akabweze cilitulisyo cijisi mapepe akwaamwaya mumuuwo. Nokuba kuti kulomba ooku kwakamunyonganya sikuvwiya, wakacita mbubwenya mbwaakaambilwa akupiluka kumwaalumi musongo.

Wakabuzya kuti: “Sena lino ndalekelelwa?”

Mwaalumi musongo wakavwiila kuti: “Cakusaanguna koya ukaabwezelele mapepe oonse.”

“Ino inga ndacita buti oobo? Amwaika kale amuuwo.”

“Cilakatazya kujokolola kaambo kakubeja kuti wakaamba kale mbubwenya mbocili ciyumu kubwezelela mapepe.”

Ino ncinzi ncotwiiya? Kuti naa kaambo mwakaamba kale, tamukonzyi kukajokolola alimwi inga tiicakonzyeka kululamika bubi bwacitwa akaambo kacintu ncimwakaamba. Katutanatalika kuvwiya, ncamaano kuyeeya kuti, tuyanda kumwaya mapepe mumuuwo.

[Cifwanikiso icili apeeji 16]

Ino mbuti bamwi mbobakonzya kutamba basiluleyo mumaanda aabo?