¿Yaan wa k-uʼuyik le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ?

«Way yaan le bejaʼ, xeeneʼex[iʼ].» (ISA. 30:21)

1, 2. ¿Baʼax táan u yilik u beetik Satanás, yéetel bix u yáantkoʼon le Bibliaoʼ?

KOʼONEʼEX tuklikeʼ, le táan k-bin teʼ bejoʼ, k-kʼuchul tuʼux yaan junpʼéel letrero ku yaʼalik ka xiʼikoʼon yaanal tuʼux. Wa ka xiʼikoʼoneʼ yaan k-peʼertik tiempo yéetel maʼ xaaneʼ jeʼel u yúuchultoʼon loobeʼ. U maʼalobileʼ aʼalaʼantoʼon tumen juntúul k-amigo maʼ k-bin le tuʼux ku yaʼalik le letrerooʼ, tumen chéen juntúul máak kʼexmil utiaʼal u beetik kʼaas tiʼ le máaxoʼob ku máanoʼoboʼ. ¿Máasaʼ yaan k-beetik jeʼex úuchik u yaʼaliktoʼonoʼ?

² ¿Máax ku chíikbesik le kʼasaʼan máak kʼex le letrerooʼ? Satanás, tumen letiʼeʼ jach u kʼáat u tusoʼon (Apo. 12:9). U kʼáat ka k-pʼat u bejil le kuxtal minaʼan u xuuloʼ, le oʼolal ku tsʼáaik «letreroʼob» teʼ jáal bej utiaʼal u tuskoʼonoʼ, ichiloʼobeʼ tiaʼan le óoxpʼéel baʼaloʼob t-ilaj teʼ xook máanikoʼ (Mat. 7:13, 14). U maʼalobileʼ, Jéeoba, le k-maas maʼalob Amigooʼ, ku yaʼaliktoʼon baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u tuskoʼon. Baʼaleʼ tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ yaʼab uláakʼ baʼax ku meyaj utiaʼal u tuskoʼon. Koʼoneʼex ilik uláakʼ óoxpʼéel. Ken k-il bix u yáantkoʼon le Biblia utiaʼal maʼ k-tuʼusloʼ, maʼalob ka k-tukleʼ bey tiaʼan Jéeoba paachil tiʼ toʼon táan u yaʼalikeʼ: «Way yaan le bejaʼ, xeeneʼex[iʼ]» (Isa. 30:21). Wa k-jach tuukul tiʼ le baʼax ku yaʼalikoʼ maas yaan k-chʼaʼtuklik k-tsʼáaik ichil k-kuxtal.

Unaj k-kanáantikba tiʼ le máaxoʼob ku tuusoʼoboʼ

3, 4. 1) ¿Baʼaxten ku yaʼalaʼaleʼ le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ beyoʼob jeʼex le chʼeʼenoʼob minaʼan u jaʼiloʼoboʼ? 2) ¿Tuʼux ku jóokʼol le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ, yéetel baʼax tuukulil yaantiʼob?

³ Tuukulnakoʼon tu kaʼatéen tiʼ le viajeiʼ. Maʼ xaaneʼ le táan k-binoʼ desde náachileʼ k-ilik junpʼéel chʼeʼen. Ku joʼopʼol k-bin yiknal tumen ukʼajoʼon. Baʼaleʼ ken kʼuchkoʼoneʼeʼ k-ilik minaʼan jaʼiʼ. ¿Máasaʼ jach jeʼel u lúubul k-óoleʼ? Lelaʼ bey u yúuchul yéetel le máaxoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ: le máax ku bin yiknaloʼob utiaʼal u kaxtik u jaajileʼ ku lúubul u yóol. Le oʼolal Jéeobaeʼ ku yaʼaliktoʼon bix jeʼel k-kanáantikbaeʼ. Jeʼex apóstol Pablo yéetel apóstol Pedroeʼ, ku yaʼalikoʼob bíin yanak máaxoʼob ku tuusoʼob (xokaʼak Beetaʼanoʼob 20:29, 30 yéetel 2 Pedro 2:1-3). Koʼoneʼex ilik le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ yéetel máaxoʼob kaʼansik baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ, yéetel tuʼux u taaloʼob bey xan baʼax ku beetkoʼob.

⁴ Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le ancianoʼob yanoʼob kaʼach Éfesooʼ: «Ichileʼex[eʼ] yaan u líikʼil tsʼeʼetsʼek máakoʼob [ken] u kaʼansoʼob tuusoʼob». Yéetel Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ: «Bíin yanak tuusil kaʼanbesajoʼob ichileʼex». ¿K-naʼatik wa tuʼux u taaloʼob? Yaʼab tiʼ le máaxoʼob kaʼansik baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ teʼ múuchʼulil ku jóokʼloʼoboʼ. Le máakoʼob beyaʼ ku kʼaabaʼtikoʼob apostataʼob. * ¿Baʼax u tuukul le máakoʼob beyaʼ? Maʼ chéen ku jóokʼloʼob teʼ múuchʼulil tu yaabiltoʼob tu káajbaloʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik baʼax tuukulil yaantiʼob: «Utiaʼal ka tsaypachtaʼakoʼob tumen le j-oksaj óoloʼoboʼ». Jach beyoʼ, le apostataʼoboʼ u kʼáat u tusoʼob u disipuloʼob Cristo. Maʼatech u kaʼanskoʼob yaanal máakoʼob, baʼaxeʼ ku kaxtikoʼob máax u tusoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Jeʼex juntúul «chakmoʼoleʼ», u kʼáat u xuʼulsoʼob tiʼ le máaxoʼob naayal u yóoloʼoboʼ, ku kʼaskúuntkoʼob u fejoʼob yéetel ku jóoʼskoʼob tiʼ u bejil le kuxtaloʼ (Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18).

5. ¿Baʼax ku meyaj tiʼ le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ?

⁵ ¿Baʼax ku beetkoʼob utiaʼal u tuskoʼob máak? Ku beetkoʼob bey jach jaaj baʼax ku yaʼalikoʼobeʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan u «x-mukul» okskoʼob u kʼaakʼas tuukuloʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Jeʼex le máakoʼob ku x-okol konkoʼob wa baʼaxoʼ, le  apostataʼoboʼ ku yilik u x-okol okskoʼob u kaʼansajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Yéetel jeʼex le máakoʼob u kʼáatoʼob ka k-kʼam le taakʼin maʼ jaajtak ku beetkoʼoboʼ, le apostataʼoboʼ u kʼáatoʼob ka k-creert le «tuusil kaʼansajoʼob» ku beetkoʼoboʼ. Ku yoksikoʼob «tuus[oʼob]» yéetel «ku jelbesikoʼob» le baʼax ku yaʼalik le Biblia utiaʼal u yuʼubaʼal bey jaaj le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ (2 Ped. 2:1, 3, 13; 3:16). Jeʼex túun k-ilkoʼ maʼ u kʼáatoʼob ka xiʼiktoʼon utsiliʼ. Wa k-uʼuyik baʼax ku yaʼalikoʼobeʼ, yaan k-náachtal tiʼ le bej ku biskoʼon teʼ kuxtal minaʼan u xuuloʼ.

6. ¿Baʼax ku yaʼaliktoʼon le Biblia yoʼolal le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ?

⁶ ¿Bix jeʼel k-kanáantikba tiʼobeʼ? Letiʼe k-uʼuyik le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ (xokaʼak Romailoʼob 16:17 yéetel 2 Juan 9-11). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Dios ka u náachkuntubaʼob tiʼ le apostataʼoboʼ, wa jeʼex u yaʼalik uláakʼ bibliaʼobeʼ «tselabaʼex tiʼob», «náachkuntabaʼex tiʼob» wa «púutsʼkeʼex» tiʼob. ¿Máasaʼ jach séeb k-naʼatik baʼax u kʼáat u yaʼale? ¿Baʼax k-beetik ken aʼalaʼaktoʼon tumen juntúul doctor maʼ k-náatsʼal yiknal juntúul máak yaan junpʼéel pakʼbeʼen kʼojaʼanil tiʼ séeb jeʼel u kíimsik máakeʼ? Tumen jach k-naʼatik le baʼax ku yaʼalikoʼ k-beetik. Jéeoba, le maas maʼalob Doctoroʼ, ku yaʼaliktoʼoneʼ maʼ unaj u yantal mix baʼal k-il yéetel juntúul máax ku kaʼansik baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ, tumen yaantiʼ «u kʼojaʼanil tʼanaltʼaan» yéetel u kʼáat u yoks t-tuukul le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku kaʼanskoʼ (1 Tim. 6:3, 4). Jeʼex túun k-ilkoʼ le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ maʼ talam u naʼataʼaliʼ, baʼaleʼ ¿k-ilik wa k-beetik le baʼax ku yaʼaliktoʼon tiʼ tuláakal súutukiloʼ?

7, 8. 1) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-kanáantikba tiʼ le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ? 2) ¿Baʼaxten tsʼoʼok a chʼaʼtuklik maʼ a beetik u cuentail le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob kaʼansik baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ?

⁷ ¿Bix jeʼel k-kanáantikba tiʼ le máaxoʼob ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ? Maʼ unaj k-tʼankoʼobiʼ yéetel maʼ unaj k-kʼamkoʼob t-otochiʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ unaj k-xokik le juʼunoʼob ku jóoʼskoʼoboʼ mix k-uʼuyik le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼob tiʼ televisionoʼ, le baʼax ku tsʼáaikoʼob tiʼ Internet, mix tech k-tsʼíibtik baʼax k-tuklik ichil le baʼax ku yaʼalikoʼob tiʼ Internetoʼ. ¿Baʼax péekskoʼon k-beet beyoʼ? Letiʼe yaabilajoʼ. Yáaxeʼ tumen k-yaabiltmaj Jéeoba «u [Diosil] jaaj». Le oʼolal maʼatech k-beetik u cuentail le baʼaxoʼob maʼ jaajtak ku kaʼanskoʼoboʼ (Sal. 31:5; Juan 17:17). U kaʼapʼéel baʼax oʼolaleʼ tumen k-yaabiltmaj u kaajal, tumen letiʼ áantoʼon k-kʼaj óolt u kʼaabaʼ Dios bey xan baʼax u kʼáat u yaʼale, baʼax oʼolal beetaʼab le Luʼumaʼ, bix yanik le kimenoʼoboʼ yéetel le kaʼa kuxtal kun yantaloʼ. ¿Kʼajaʼantoʼon wa bix úuchik k-uʼuyikba le ka kaʼansaʼabtoʼon le jatsʼuts baʼaloʼobaʼ? Le oʼolal minaʼan baʼax oʼolal ka k-uʼuy le baʼax ku kaʼansik le apostataʼob jach uts tu tʼaan u yaʼalikoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak tiʼ u kaajal Dios tsʼoʼok u kaʼansiktoʼon yaʼab baʼaloʼob maʼalobtakoʼ. Tumen wa k-uʼuyikeʼ yaan u joʼopʼol k-tuukul jeʼex letiʼoboʼ (Juan 6:66-69).

⁸ Kex ka aʼalaʼak jeʼel baʼalak tumen le máaxoʼob kaʼansik baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ, maʼ ken k-beet u cuentail. ¿Baʼax oʼolal ken k-uʼuy baʼax ku yaʼalikoʼob? Chéen beyoʼob chʼeʼenoʼob minaʼan u jaʼiloʼobeʼ, tumen chéen baʼaloʼob maʼ jaajtak ku kaʼanskoʼobiʼ. Toʼoneʼ tsʼoʼok k-chʼaʼtuklik k-kʼubik k-óol chéen tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal, tumen tsʼoʼok u tsʼáaiktoʼon yaʼabkach kaʼansaj ku taal tiʼ le Biblia ku keʼetel yéetel jaʼ ku luʼsik k-ukʼajiloʼ (Isa. 55:1-3; Mat. 24:45-47).

 Maʼ k-uʼuyik chéen «tuusoʼob»

9, 10. ¿Baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ Timoteo, yéetel maʼ xaaneʼ tiʼ baʼax tuusiloʼob ku tuukul ka tu yaʼalaj? (Ilaʼak xan le tsolajiloʼ.)

⁹ Ken joʼopʼok k-bin tiʼ junpʼéel bejeʼ yaan horaeʼ séeb k-ilik tsʼoʼok u péeksaʼal junpʼéel letrero utiaʼal u tuʼusul le máaxoʼob ku máanoʼoboʼ. Baʼaleʼ yaan horaeʼ maʼatech k-jáan tsʼáaik cuenta. Lelaʼ bey xan u beetik Satanás: yaan tiʼ le léechoʼob ku tsʼáaikoʼ jach séeb u yilaʼal, yanoʼobeʼ maʼatech. Ichil le maʼatech u jáan tsʼaʼabal cuentaoʼ tiaʼan le «tuusoʼob[oʼ]» (xokaʼak 1 Timoteo 1:3, 4). Wa maʼ k-kʼáat k-pʼat le bej ku biskoʼon tiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ, unaj k-jach naʼatik baʼaxoʼob táakaʼan ichil le tuusoʼob tu yaʼalaj Pablooʼ yéetel bix jeʼel k-kanáantik maʼ k-tuʼusleʼ.

¹⁰ Tu yáax tsʼíib tiʼ Timoteoeʼ ku yaʼalikeʼ unaj k-kanáantikba tiʼ le tuusoʼoboʼ. Teʼeloʼ Pabloeʼ ku yaʼalik tiʼ le ancianoaʼ ka u kanáant maʼ u tuʼusul le sukuʼunoʼoboʼ yéetel ka u yáantoʼob ka chúukpajak u yóol u meyajtoʼob Dios (1 Tim. 1:18, 19). Le tʼaan griego ku suʼutul «tuusoʼoboʼ» ku meyaj xan utiaʼal u yúuchul tʼaan chéen tiʼ tsikbaloʼob yéetel «utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ tsikbaloʼob yoʼolal baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ» (Diccionario exegético del Nuevo Testamento). Maʼ xaaneʼ le apostoloʼ táan u tuukul kaʼach tiʼ le tuusoʼob ku kaʼansik le religionoʼob ku chíikpajloʼob tiʼ tsikbaloʼob jach kʼaj óolaʼanoʼob yéetel jatsʼuts u yuʼubaʼaloʼ. * ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Pablo le tsikbaloʼobaʼ chéen ku taasik «kunel baʼateʼel tʼaanoʼob»? Tumen chéen ku beetik u peʼertik u tiempo máak utiaʼal u xakʼaltik baʼaloʼob maʼ kʼaʼabéetiʼ. Chéen junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob jach ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u tuskoʼonoʼ. Letiʼeʼ ku meyajtiʼ le tuusoʼob yéetel le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku kaʼansik u maasil religionoʼob utiaʼal u tusik le máaxoʼob naayal u yóoloʼoboʼ. Le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ ku kaʼansiktoʼon maʼ unaj k-beetik u cuentail le baʼaxoʼob ku kaʼanskoʼoboʼ.

11. ¿Bix u meyaj tiʼ Satanás le religionoʼob maʼ jaajtak utiaʼal u tusik le máakoʼoboʼ, yéetel baʼax tekstoil jeʼel u yáantkoʼoneʼ?

¹¹ ¿Baʼax tuusiloʼob jeʼel u táabsik le máaxoʼob naayal u yóoloʼoboʼ? Letiʼe «tuusoʼob» ku kaʼansik le u maasil religionoʼoboʼ. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa ku creertik máak le baʼaloʼobaʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yoʼolal le baʼaloʼob beyaʼ yaʼab máakeʼ «bíin u kúulpachkuntoʼob le jaajoʼ». (2 Tim. 4:3, 4). Tiʼ Satanaseʼ ku meyaj u maasil religionoʼob utiaʼal ka ilaʼak «bey juntúul u angelil sáasileʼ» (2 Cor. 11:14, NM). Yaan religionoʼobeʼ ku yaʼalikoʼob ku tsaypachtikoʼob Cristo, baʼaleʼ ku kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak jeʼex le Trinidadoʼ, yaan baʼax ku pʼáatal kuxaʼanil tiʼ máak ken kíimik yéetel ku tóokaʼal máak tiʼ junpʼéel infierno. Ku kʼiinbeskoʼob xan le Navidad yéetel le Semana Santa, tuʼux ku beetaʼal baʼaloʼob bey maʼ kʼaastakoʼobeʼ, baʼaleʼ chéen tiʼ kaʼansajoʼob maʼ jaajtak u taaloʼobiʼ. Utiaʼal maʼ k-tuʼusul yéetel le baʼaloʼob beyoʼ unaj k-beetik le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ: «Yuumtsileʼ ku yaʼalik: Jóokʼeneʼex ichiloʼob yéetel tselabaʼexiʼ; maʼ a machkeʼex baʼal kʼaas» (2 Cor. 6:14-17).

12, 13. 1) ¿Baʼax óoxpʼéel tuusoʼob ku meyaj tiʼ Satanás, baʼaleʼ máakalmáak u jaajil? 2) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-tuʼusul tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ?

¹² Le Kʼaasilbaʼaloʼ ku meyajtiʼ uláakʼ tuusoʼob jeʼel u táabsikoʼon wa ku náayal k-óoleʼ. Koʼoneʼex ilik óoxpʼéeliʼ. Le yáax tuusoʼ: Jeʼel u béeytal a beetik le baʼax a kʼáateʼ. Teech chʼaʼtuklik baʼax uts yéetel baʼax kʼaas. Lelaʼ bey u sen aʼalaʼal teʼ televisión, teʼ periodicoʼoboʼ yéetel teʼ Internet, utiaʼal u beetkoʼob u xuʼulul k-beetik baʼax u kʼáat Diosoʼ. Baʼaleʼ tiʼ tuláakal máak kʼaʼabéet nuʼuktaj utiaʼal u beetik baʼax maʼalob, lelaʼ chéen Jéeoba jeʼel u páajtal u tsʼáaikeʼ (Jer. 10:23). Le u kaʼapʼéel tuusoʼ: Dioseʼ mix bikʼin ken u luʼs le baʼaxoʼob k-muʼyajtikoʼ. Le oʼolal yaʼab máakeʼ ku chʼíikil chéen u kiʼimakkúunt u yóol. Wa ka joʼopʼok k-tuukul beyaʼ jeʼel u xuʼulul k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Dioseʼ, lelaʼ bey ka xuʼuluk k-tsʼáaik icheʼ (2 Ped. 1:8). U jaajileʼ u kʼiinil Jéeobaeʼ jach naatsʼ yanil, le oʼolal unaj u chúukpajal k-óol k-páaʼt u kʼuchul (Mat. 24:44). U yóoxpʼéel tuus: Dioseʼ maʼ u yaabiltmeniʼ. Satanaseʼ u kʼáat ka k-tukult maʼatech k-náajaltik ka u yaabiltoʼon Jéeoba utiaʼal u xuʼulul k-meyajtik. Baʼaleʼ Dioseʼ jach u yaabiltmaj cada juntúul tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ (Mat. 10:29-31).

 ¹³ Unaj k-ilik maʼ u náayal k-óol. Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ, yaan kʼiineʼ jeʼel k-ilik bey maʼalob le bix u tuukul bey xan le baʼaxoʼob ku beetik le máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Diosoʼ. Bejlaʼeʼ maas kʼaʼabéet k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le tsolnuʼukoʼob ku taal teʼ Bibliaoʼ. Chéen bey jeʼel k-kanáantikba tiʼ le máax jach u yojel u tuus máak «yéetel chéen tsikbaloʼob patjoʼoltaʼan yéetel tuusoʼob[oʼ]» (2 Ped. 1:16).

Maʼ k-bin «tu paach Satanás»

14. ¿Baʼax tsolnuʼuk tu tsʼáaj Pablo tiʼ le koʼoleloʼob kimen u yíichamoʼoboʼ, yéetel baʼaxten unaj k-chʼaʼik en cuentail?

¹⁴ Tuukulnakoʼon tu kaʼatéen tiʼ le bej tuʼux k-bineʼ. Wa ka k-il junpʼéel letrero ku yaʼalik: «Tuʼux ku muchʼkuba le máaxoʼob ku binoʼob tu paach Satanasoʼ», ¿máasaʼ maʼ kun taaktal k-biniʼ? Baʼaleʼ Pabloeʼ tu yaʼaleʼ le máax meyajtik Diosoʼ jeʼel u joʼopʼol u bin «tu paach Satanas[eʼ]» (xokaʼak 1 Timoteo 5:11-15). Le ka tu tsʼíibtaj le tʼaanoʼobaʼ táan u tsolnuʼuktik kaʼach «le x-kimen íichamoʼob x-lóoʼbayanoʼoboʼ», baʼaleʼ le baʼax tu yaʼaloʼ láayliʼ jeʼel u yáantik tuláakal máakeʼ. Le kiikoʼob teʼ yáax siglooʼ, maʼ xaaneʼ maʼ u yojloʼob wa táan u binoʼob tu paach le Kʼaasilbaʼaloʼ, baʼaleʼ letiʼe baʼax ku tsʼáaikoʼob naʼatbil yoʼolal le baʼax maʼ maʼalob ku beetkoʼob kaʼachoʼ. Junpʼéel tiʼ le baʼax ku beetkoʼoboʼ letiʼe u máan u tsikbaltoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ. Koʼoneʼex ilik le baʼax tu yaʼalaj Pablo yoʼolal lelaʼ, tumen jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-bin tu paach Satanaseʼ.

15. ¿Baʼax u kʼáat Satanás ka k-beete, yéetel baʼax ku yaʼalik Pablo unaj k-ilik maʼ k-beetik?

¹⁵ Le Kʼaasilbaʼaloʼ jach jeʼel u kiʼimaktal u yóol wa ka u yil tsʼoʼok u beetik u xuʼulul k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ (Apo. 12:17). Maʼ u kʼáat ka k-tsʼáa ojéeltbil baʼax k-creertikiʼ, le oʼolal ku yilik ka k-beet baʼaloʼob ku luʼsiktoʼon yaʼab tiempo yéetel uláakʼ baʼaloʼob jeʼel u taasik talamil toʼon yéetel u maasileʼ. Lelaʼ bey tu beetil yéetel le koʼoleloʼob kimen u yíichamoʼob teʼ yáax siglooʼ. Le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ ku yeʼesikeʼ lúuboʼob tiʼ yaʼab tiʼ le léechoʼob ku tsʼáaik Satanasoʼ. Yáaxeʼ «ku máanoʼob chiʼichiʼ najil» yéetel «ku maʼakʼóoltaloʼob». Teʼ kʼiinoʼob jach yaʼab baʼaxoʼob túumbentak yanaʼ, láayliʼ xan jeʼel k-peʼertik yaʼab tiempo yéetel k-beetik u peʼertik u tiempo u maasileʼ, maʼ xaaneʼ ikil k-túuxtik mensajeʼob maʼ kʼaʼabéetoʼobiʼ wa maʼ k-ojel wa jach jaajtakiʼ. U kaʼapʼéeleʼ, le koʼoleloʼobaʼ ku «líiʼsaj tʼaanoʼob». Toʼon xan teʼ kʼiinoʼobaʼ jeʼel u joʼopʼol k-tsikbaltik baʼaloʼob yoʼolal u maasileʼ, baʼaleʼ leloʼ jeʼel u beetik k-tsikbaltik baʼaloʼob maʼ jaajtakeʼ yéetel jeʼel u beetik u yantal talamil teʼ múuchʼuliloʼ (Pro. 26:20). Kex ka u tsʼaʼob cuenta wa maʼeʼ, le máaxoʼob ku líiʼsaj tʼaanoʼoboʼ táan u beetkoʼob jeʼex Satanaseʼ. * U tsʼookeʼ le koʼoleloʼobaʼ «ku yoksikubaʼob tiʼ tuláakal baʼal». Mix máak unaj u máan u yaʼal tiʼ u maasil baʼax unaj u beetik tiʼ baʼaxoʼob cada máak unaj u chʼaʼtuklik bix ken u beetil. Wa ku joʼopʼol k-beetik junpʼéel tiʼ le baʼaloʼobaʼ, jeʼel k-peʼertik k-tiempoeʼ yéetel jeʼel k-beetik u yantal talamil teʼ múuchʼuliloʼ. Baʼaleʼ maʼ chéen leloʼ, jeʼel u xuʼulul xan k-tsʼáaik k-óol k-beet le meyaj u tsʼaamajtoʼon Jéeobaoʼ: k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ. Wa k-beetik beyoʼ táan k-tsʼáaikba tu tséel Satanás (Mat. 12:30).

16. ¿Baʼax tsolnuʼukiloʼob jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-bin «tu paach Satanas[eʼ]»?

¹⁶ ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-bin «tu paach Satanás»? Unaj k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel baʼaxoʼob tu yaʼalaj Pablo tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Unaj a meyajeʼex «yaʼab mantatsʼ tiʼ u meeyjil Yuumtsil» (1 Cor. 15:58). U tsʼáaik u yóol máak u meyajt Dioseʼ ku yáantaj utiaʼal maʼ u maʼakʼóoltal yéetel utiaʼal maʼ u peʼertik u tiempo (Mat. 6:33). Unaj u meyajteʼex «tʼaanoʼob ku yáantajoʼob» (Efe. 4:29). Maʼ unaj k-uʼuyik yéetel k-máan tsikbalt baʼaloʼob jeʼel u lúuʼsik u yóol u maasileʼ. * Baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-confiar tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ  yéetel k-eʼesik tsiikil tiʼ letiʼob. Unaj u meyajtoʼon tʼaanoʼob jeʼel u líiʼsik u yóol u meyajtoʼob Dioseʼ, maʼ tʼaanoʼob jeʼel u beetik u lúubul u yóoloʼobeʼ. Ilawileʼex a «táan óoltikeʼex a baʼalubaʼex» (1 Tes. 4:11). Kex unaj k-ilik k-áantik u maasileʼ maʼ unaj k-oksikba ichil u kuxtaloʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ unaj k-aʼalik baʼax unaj u beetkoʼob tak tiʼ baʼaloʼob chéen letiʼob unaj u chʼaʼtuklikoʼobiʼ (Gal. 6:5).

17. 1) ¿Baʼaxten ku yaʼaliktoʼon Jéeoba ka k-kanáantba? 2) ¿Baʼax unaj k-chʼaʼtuklik k-beetik?

¹⁷ ¿Máasaʼ jach kiʼimak k-óol ikil u yaʼaliktoʼon Jéeoba tiʼ baʼax unaj k-kanáantikba? Teʼ xook yéetel le máanikoʼ tsʼoʼok k-ilik jujunpʼéel tiʼ baʼaxoʼob unaj k-kanáantikba. Maʼ unaj u tuʼubultoʼon baʼax oʼolal ku yaʼaliktoʼoniʼ: tumen jach u yaabiltmoʼon yéetel maʼ u kʼáat ka k-muʼyajt le talamiloʼob jeʼel u taasiktoʼon wa ka k-beet u cuentail le «letreroʼob» u tsʼaamaj Satanasoʼ. Maʼ xaaneʼ chan talam u xíimbal máak teʼ bej ku yaʼalik Jéeobaoʼ, baʼaleʼ ku biskoʼon tak tiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Mat. 7:14). Le oʼolal maʼ unaj u kaʼapʼéeltal k-tuukuliʼ, baʼaxeʼ unaj k-beetik le baʼax ku yaʼaliktoʼonaʼ: «Way yaan le bejaʼ, xeeneʼex[iʼ]» (Isa. 30:21).

[Tsolajiloʼob]

¿Baʼax ka tuklik?

¿Bix jeʼel k-beetik le baʼax ku yaʼalik le tekstoʼobaʼ?

• 2 Pedro 2:1-3

• 1 Timoteo 1:3, 4

• 1 Timoteo 5:11-15

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 19]

Kʼuʼukʼum ku bisaʼaloʼob tumen iikʼ

Yaan junpʼéel úuchben tsikbal ku beetik le judíoʼob eʼesik le talamiloʼob jeʼel u taasik u tsikbaltaʼal baʼaloʼob yoʼolal u maasiloʼ. Kex maʼ junpʼéeliliʼ bix u tsikbaltaʼaleʼ, le baʼax ku tsʼáaik naʼatbiloʼ junpʼéeliliʼ, ku yaʼalik:

Yanchaj juntúul máak úuchjeakileʼ, joʼopʼ u máan u tsikbalt baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra juntúul máak jach yaan u naʼat kajaʼan teʼ kaajoʼ. Ka máan kʼiineʼ le máax aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ tu tsʼáaj cuenta maʼ maʼalob le baʼax ku beetkoʼ. Ka bin u kʼáat ka perdonartaʼak tumen le máax yaan u naʼatoʼ yéetel tu kʼáatajtiʼ bix jeʼel u yutskíintik le baʼax tsʼoʼok u beetkoʼ. Le máax yaan u naʼatoʼ chéen junpʼéeliliʼ baʼax tu kʼáatajtiʼ: unaj u chʼaʼik junpʼéel almohada, u xotik yéetel junpʼéel cuchillo yéetel u pulik kaʼanal utiaʼal ka bisaʼak tumen le iikʼ le kʼuʼukʼumoʼob yaan ichiloʼ. Le máax aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtakoʼ jelaʼan úuchik u yuʼubik, baʼaleʼ kex beyoʼ bin u beete. Tsʼoʼoleʼ ka suunaj tu yiknal le máax yaan u naʼatoʼ, ka tu yaʼalajtiʼ:

—¿Tsʼoʼok wa a perdonartiken?

—Le máax yaan u naʼatoʼ tu núukajtiʼ: Táanileʼ unaj a bin a mol tuláakal le kʼuʼukʼumoʼoboʼ.

—Baʼaleʼ le máakoʼ tu yaʼalajtiʼ: ¡Leloʼ maʼ tu páajtal! Tsʼoʼok u láaj kʼiʼitbesaʼal tumen le iikʼoʼ.

—Le máax yaan u naʼatoʼ tu kaʼa aʼalajtiʼ: Bey xan le baʼax ta waʼaloʼ maʼ tu páajtal a wutskíintik.

Lelaʼ ku kaʼanskeʼ ken k-aʼal junpʼéel baʼaleʼ maʼ tu páajtal k-beetik bey maʼ t-aʼaleʼ, tsʼoʼoleʼ u suukaʼanileʼ maʼ tu páajtal k-utskíintik le kʼaas ku beetkoʼ. Le oʼolal táanil tiʼ k-tsikbaltik junpʼéel baʼax yoʼolal wa máaxeʼ, kʼaʼajaktoʼoneʼ taʼaytak k-pulik kʼuʼukʼumoʼob ka bisaʼak tumen le iikʼoʼ.

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 16]

¿Bix jeʼel u yokol t-otoch le apostataʼoboʼ?