Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila Ua Bokona Kiá Mu—dinhohenu Dia Nzambi?

O Kuila Ua Bokona Kiá Mu—dinhohenu Dia Nzambi?

O Kuila Ua Bokona Kiá Mu—dinhohenu Dia Nzambi?

“O dizui dia Nzambi diala muenhu, ni kutena.”—JIHE. 4:12, NW.

1. Kiebhi ki tu tena ku bokona mu dinhohenu dia Nzambi? Mukonda diahi ki ki bhonzo ku ki zuela, maji ki bhonza ku i belesela?

 MU MILONGI i tua di longo kiá, tua mono kuila tu tena ku bokona mu dinhohenu dia Nzambi, se tu belesela ni ku kuatekesa mu ku kumbidila o vondadi iê. Ki ki bhonzo ku ki zuela, maji ki bhonza ku ki belesela. Mu kifika, kioso ki tu di longa kuila Jihova ua zembe kima ki tua uabhela, mu dimatekenu nange tu mesena ku mu xibhaka. Kiki kilondekesa kuila, tua tokala ku kula mu nzumbi, phala ‘ku belesela.’ (Tiia. 3:17) Mu milongi íii, tua-nda bhitulula ima i tu mesena o ku bhanga, maji ka i uabhela kua Nzambi—o ku belesela ni muxima uoso—nange ki bhonza.

2, 3. Nguzu iahi, i tua tokala ku bhanga phala ku tu xikina kua Jihova?

2 Ihi i ueji bhanga se a ku bazela bhu kaxi ka Bibidia? O Bibidia izuela kuila, Nzambi ua-nda kuongeka ‘athu ambote a ifuxi ioso’ (Aje. 2:7) Mu kidi, etu ki tu kexile mu bhanga o vondadi ia Nzambi, ande dia ku mateka ku di longa o Bibidia. Maji o henda ietu kua Nzambi, ni kua Mon’ê, ia tu bhangesa ku lungulula o ukexilu uetu, ni ifua ietu, phala ku belesela Nzambi. Mu kusuka-ku tua sambe, tua bhange ioso, etu tua kingila o kizuua phala ku tu Batizala.—Tanga Kolose 1:9, 10.

3 O ku bhânga ni jihanji jetu ja xitu, ki kua bhu kioso kia tu batizala. Tua-nda suluka ni ku bhânga, katé ki tu kala tu athu sé kituxi. Etu tuejiia kuila, se tu suína, phala ku tu xikina kuala Nzambi, Jihova ua-nda besoala o nguzu i tua mu bhanga.

Kioso ki ku Bhinga ku tu Bhana Itendelesu

4. Maukexilu ahi atatu, mua tena ku tu bhana itendelesu?

4 Ande dia ku mateka o ku mona o iluezu ietu, tua tokala ku ijiia kiambote. O muxima u sanguluka kioso ki tuívua diskursu mu Kilunga, mba milongi i tu tanga mu madivulu metu, ilondekesa o iluezu ietu. Se tu jimba kima ki tuevu mu diskursu, mba tu kamba ku belesela ku muenhu uetu, o maka u tua tange mu madivulu metu, Jihova u tena ku bhangesa kuila phang’etu, u tu londekesa o iluezu ietu.—Tanga Ngalásia 6:1.

5. Tanga o maukexilu a iibha, a tu bhangesa ku xibhaka kioso kia tu bhana itendelesu, jimbulula se mukonda diahi o tufunga a tokala ku suína phala ku tu kuatekesa.

5 Ki bhonza o ku xikina ku tu bhana itendelesu ku muthu mukua ituxi, né muene se a tu bhana itendelesu ni henda ioso. Kála kilondekesa o divulu dia Ngalásia 6:1, kuila Jihova ua tumina o tufunga ku tu “kuatekesa,” maji a tu kuatekesa ni “muxima uabatama.” Se tu xikina kia tu bhana itendelesu, Nzambi ua-nda tu zola. Tuejiia kuila, kioso ki tuene mu samba, tuene mu zuela kuila tu akua ituxi. Maji se muthu u tu londekesa o iluezu ietu, nange tu mesena ku dituna, mba tu sota ué o iluezu ia muthu ua mu tu bhana itendelesu, mba tu xinganeka ngó mu ukexilu ua tu bhana itendelesu. (2 Jis. 5:11) Se a tu bhana itendelesu mu ima ia tu tokala—kála o ima ia iibha ia mu bhanga muthu ku muiji uetu, o ukexilu uetu ua ku zuata, mba ua ku zelesa o mukutu uetu, ni dibhata dietu, o itonokenu i tua uabhela, maji Jihova ua i zembe—etu tu tema, nange se tu kala ni ukexilu iú, tua-nda mona kuila o muthu ua tu bhana itendelesu u luuala! Maji kioso ki tua-nda tululuka tua-nda mona kuila a tokalele muene ku tu bhana itendelesu.

6. Kiebhi o dízui dia Nzambi, dilondekesa o “masokuelu, ni uongo ua ifuba?”

6 Ku dimatekenu dia milongi íii, tua mono kuila o dízui dia Nzambi “diala ni kutena.” Mu kidi o dízui dia Nzambi, diala ni kutena dia ku lungulula o mienhu ia athu. Kiene kimoxi di tu kuatekesa ku lungulula o ukexilu uetu né muene kioso kia tu batizala. Mu mukanda ua soneka Phaulu, ku Jihebeleu, muéne ua soneka kuila o dízui dia Nzambi, “di batula katé ku disesa dia muenhu, ni nzumbi, ni masokuelu, ni uongo ua ifuba, di tungula o vondadi ni ibanzelu ia mixima ia athu.” (Jihe. 4:12, NW) Kioso ki tuijiia kiambote o vondadi ia Nzambi ko kuetu, o ukexilu uetu ua-nda londekesa o muthu ua sonhi. O kuila o ukexilu uetu (o “muenhu mu xitu”) ua difu ni ukexilu uetu mu (“nzumbi?”) (Tanga Matesu 23:27, 28.) Xinganeka kiebhi ki ueji bhanga ku maka u tua-nda di longa

Kaiela o Kilunga Kia Jihova

7, 8. (a) Mukonda diahi kia bhonzele o Jijudé ku xisa o Kitumu kia bhanene Nzambi kua Mozé? (b) Mukonda diahi o nguzu ieji bhanga, iene ia mesenene Jihova?

7 Saí athu bhu kaxi k’etu a tena kuzuela sé ku tala mu Bibidia, o izuelu mu divulu dia Jisabhu 4:18, iambe: “O njila ia athu a iuka-phe i di bhanga mukua ni mukengeji ua kimene, uia ni ku [dibandekesa] mu kuzela katé kuma ki ku zubha o kúkia.” Kiki kilombolola kuila o ukexilu ua muenhu uetu, ni kuijiia kuetu kua lungu ni vondadi ia Nzambi, kua-nda dibandekesa mu ku bhita o kithangana.

8 Kála ki tua mono mu milongi i tua di longo kiá kioso kiafu Jezú, kia bhonzele kiavulu ku Jikidistá akua Judé ku xisa o Kitumu kia bhanene Nzambi kua Mozé. (Ika. 21:20) Sumbala Phaulu ni uhete, ua londekesa kuila o Jikidistá, ka tokalele dingi ku belesela o Kitumu kia bhanene Nzambi kua Mozé, a mukuá a ditunu o milongi iê. (Kol. 2:13-15) Nange ene akexile mu banza kuila se a belesela mbandu ia Kitumu keji ku a zukutisa. Né kiki, Phaulu ua sonekena o Jihebeleu kuila ene keji bokona mu dinhohenu dia Nzambi, mukonda ene ka mesenene ku belesela o vondadi ia Nzambi. * (Jihe. 4:1, 2, 6; tanga Jihebeleu 4:11.) Phala ku a xikina kua Jihova ene a tokalele ku xikina kuila, Muéne ua kexile mu kuendesa o mundu uê mu njila iéngi.

9. Ukexilu uahi u tua tokala ku kala nau kioso kia tu kuatekesa ku tendela kiambote o milongi ia Bibidia?

9 O kimbadi kia fiiele lelu, uene mu tu kuatekesa ku tendela kiambote o milongi ia Bibidia. Kiki, ki kia tokala ku tu bhonza; maji kia tokala ku tu bhangesa ku bandekesa dingi o kidielelu kietu ku kimbadi kia fiiele. Kioso o kibuka ki bhanga mbandu ku ‘kimbadi,’ a mona kuila saí milongi ia tokala ku i lungulula kiambote, ene a ki bhanga. O kimbadi kia mesena ku bhanga o vondadi ia Nzambi, ka lenga ku a zukutisa mukonda dia ku a kuatekesa ku tendela kiambote o milongi ia Bibidia. Ihi i u bhanga kioso kia ku kuatekesa ku tendela kiambote o milongi ia Bibidia?—Tanga Luka 5:39.

10, 11. Ihi i tu longa o ukexilu ua athu m’ukulu kioso, kia lungulula o ukexilu ua kuboka o njimbu iambote?

10 Tu di longe kifika kiéngi. Ku hâma 19 ni ku 20 a hâma, o Adilongi a Bibidia, akexile ni uhete ua ku bhanga o madiskursu, ene akexile mu banza kuila, eji tena ku bhanga o sidivisu ia kuboka, mu ku pelepalala kiambote o diskursu phala o athu. Ene a zolele ku zuelela o athu, maji saí iá, akexile ni uôma ua ku a bhangela kasekelu ku athu. Mu kusuka-ku a mono kuila Jihova, ua mesenene kuila o mundu uê, u boka mu maukexilu avulu, kála o ku boka mu inzo ni inzo. Saí alongexi ka mesenene ku bhanga kima kia ubhe. Akexile mu moneka kála athu a kulu mu nzumbi, a bheza Ngana ni kidi kioso. Maji kioso kia mono o vondadi ia Nzambi ia lungu ni sidivisu ia kuboka, ene alondekesa o ibanzelu ia kexile na-iu. Kiebhi kia divu Jihova? Muéne ka a besoala. Ene a xisa o kilunga kia Nzambi.—Mat. 10:1-6; Ika. 5:42; 20:20.

11 Kiki ki kilombolola kuila, ki kia bhonzele phala ió a kolokotele mu kilunga, ku bokela athu mu ididi ioso. A mukuá kia a bhonzele ku bhanga o sidivisu íii, bhenge-bhenge ku dimatekenu. Maji ene a belesele. Saí ithangana akexile mu kala ni hele, maji Jihova ua kexile mu ku a besoala. Ihi i u bhanga se a kuixana phala kuia mu boka dikanga dia mbanza iê? O kuila ua-nda xikina?

Se Muthu Tua mu Zolo u Xisa Jihova

12, 13. (a) Iebhi o vondadi ia Jihova ia lungu ni muthu a mu kaie mu kilunga? (b) Maka ahi a bhonzo a tena ku dibhana na-u o jitata, ni ihi i bhangesa kuila o maka enhá a bhonza?

12 Se-ku phata kuila, etu enioso tu xikina o milongi i zuela kuila, tua tokala ku zela mu maukexilu moso, phala ku sangulukisa Nzambi. (Tanga Tito 2:14.) Sumbala saí ithangana, ki tu bhonza ku kumbidila o milongi íii, ia lungu ni vondadi ia Nzambi. Mu kifika, xinganeka mona a dikaza dia Kidistá u xisa o kilunga. U sola “o jivondadi ja ituxi ji bhanga ngó kathangana” o ukamba ué ni Jihova, ni jitata jê ndenge, o munzangala a mu kaia mu kilunga.—Jihe. 11:25.

13 O jitata a luuala kiavulu! Ene ejiia o kitumu kia Bibidia kia lungu ni ku kaia o muthu mu kilunga, kiamba: “Se muthu a mu ixana phange ietu u kala ndumbu, mba kinjenje, mba mubhezi a iteka, mba muxingi a jindaka, mba hôlua, mba mukua kutatela akuá ima ka i bhange, mba mu nhani, athu a kala kiki, kana ku di tambula-nâ, né ngó kuxikama mu kudia-nâ ku meza.” (1 Kol. 5:11, 13) Ene ejiia ué kuila o kizuelu “muthu,” kia lungu ué ni akua muiji ka tungu dingi ku bhata. Maji ene a zolo kiavulu mon’ê! Nange ene a banza: ‘Kiebhi ki tu tena ku kuatekesa o mon’etu, ku vutuka kua Jihova se tu kamba ku dilunga-nê? Ki tua tokala ku kala né izuua ioso?’ *

14, 15. Ihi ia tokala ku sola o jitata, ia lungu ni mona a mu kaie mu kilunga?

14 Tu xinganeka kiavulu ku jitata jiji. Maji o mona ua solo o njila ia mu uabhela, mu veji dia ku sola o ku dilunga ni jitata jê, ni jiphange mu kilunga. O jitata ka tena ku mu fidisa. Kiki, kia a luualesa kiavulu!

15 Maji ihi ia-nda bhanga o jitata jiji? O kuila a-nda belesela o itumu ia Jihova ia lungu ni maka enhá? Anga a-nda banza kuila, ene a tena ku dilunga ni mon’ê a mu kaie mu kilunga, mba ku banza kuila enhá “maka a tokala ku muiji uâ?” Se a sola ku bhanga kiki, ka tokala ku jimba kiebhi kia divua Jihova. O vondadi iê, o ku bhangesa kuila o kilunga kiê ki zela, ni ku bhangesa o muthu ku diela o ituxi iê. Kiebhi kia tena o jitata Jikidistá, ku kuatekesa ku kumbidila o vondadi íii?

16, 17. Ihi i tu di longa kioso ki tu xinganeka mu maka a bhiti nau Alá?

16 O phange ia Mozé, Alá ua kexile ni maka a bhonzele a lungile ni an’ê kiiadi. Xinganeka kia divu Alá, kioso o an’ê, Nadabe ni Abihu a uikile o túbhia sé ku a tumina kua Jihova, Muéne anga u a jibha. Kiki kieji ku a fidisa ku dilunga ni tat’â. Maji saí dingi kima. Jihova ua tendelesa Alá, ni an’ê exile jifiiele, uixi: “Kana kuehela ndemba ienu kuila ngó fuandu-fuandu, kana kutandula ue o izuatu ienu [mu kamene], phala ki mu fue, mba kuiza njinda ia Jihova ia dikota ku thandu dia kilômbo kioso.” (Iji. 10:1-6) O kitumu kiki ki kia bhonzele ku ki tendela. O henda ietu kua Jihova iene ia tokala ku dianga ku pholo, o henda ku ndandu ietu ndenge.

17 Lelu, Jihova kene mu jibha dingi ió a bhukumukina o itumu iê. Muéne mu henda iê u a bhana kithangana phala ku diela o ima ia iibha ia bhanga. Kiebhi ki divua Jihova, se o jitata a jijila ku dilunga ni mona a mu kaie mu kilunga?

18, 19. Mabesá ahi u tua-nda tambula se ku muiji uetu, tu belesela o kitumu kia Jihova, kia lungu ni muthu a mu kaie mu kilunga?

18 Athu avulu lelu, a a kaiele kiá mu kilunga, ene mu zuela kuila mukonda dia jindandu jâ, ni makamba mâ ku belesela o itumu ia Bibidia, kia a kuatekesa ku vutuka mu kilunga. Saí tufunga, kioso kia sonekena o tufunga ni akuâ, phala o phang’etu ia muhatu ku vutuka mu kilunga, ene ambe kuila, o phange iú, ua vutuka mu kilunga, “mukonda o phang’ê, ua belesela o itendelesu ia lungu ni muthu a mu kaie mu kilunga.” O phang’etu ia muhatu, uambe, “o ufiiele ua phang’iami uene ua ngi kuatekesa ku vutuka mu kilunga.”

19 Ihi i tu xinganeka? Tua tokala ku bhânga, se o muxima uetu ua ituxi u mesena ku bhukumukina o itendelesu ia Bibidia ia tu bhana. Ki tua tokala ku kala ni phata kuila o ukexilu ua Nzambi ku batula o maka metu, uene o ukexilu uambote.

“O Dízui Dia Nzambi Diala Muenhu ni Kutena”

20. Maukexilu ahi a iiadi, a jimbulula o kizuelu mu divulu dia Jihebeleu 4:12? (Tala ku luiji.)

20 Kioso kia soneka Phaulu kuila, “o dízui dia Nzambi diala muenhu,” muéne ka kexile mu zuela o Mak’â Nzambi ala mu Bibidia. * O izuelu ia dianga ilondekesa kuila muéne ua kexile mu zuela o ikanenu ia Nzambi. Phaulu ua londekesa kuila Nzambi, kene mu jimba ku kumbidila o ikanenu ia bhanga. Jihova uambela o polofeta Izaia: “[Dízui diami] . . . ki dia ka vutuka dia hatu ko kuami maji . . . kioso ki nga ki tumikixina kiene ki bhita.” (Iza. 55:11, NW) Mukonda dia kiki, ki tua tokala ku luuala se o ima ki ia mu bhita kála ki tua kingila. Jihova “ua mu kalakala katé kindala,” phala ku kumbidila kiambote o kikanenu kiê.—Nzu. 5:17.

21. Kiebhi o divulu dia Jihebeleu 4:12, di tena ku suínisa o jiselevende ja fiiele, a tokala ku “mundu uavulu?”

21 O jiselevende ja fiiele ja Nzambi a kuka kiá, a tokala ku “mundu uavulu,” ene mu sidivila kiá Jihova thembu iavulu. (Dij. 7:9) Athu avulu ejiia kuila ka-nda kuka ku mundu iú. Maji né kiki, kene mu luuala. (Jisá. 92:14) Ene ejiia kuila, o ikanenu iala mu Mak’â Nzambi, ia-nda dikumbidila muéne, ni kuila Jihova ua mu kalakala phala ku kumbidila o kikanenu kiê. O mak’â Nzambi, ene mu tula ku muxima uetu, muéne u sanguluka kiavulu kioso ki tu kolokota ku kumbidila o itumu iê. Mu kizuua kiki kia kasambuadi, Jihova ua mu nhoha, mu kuijiia kuila o kikanenu kiê, kia-nda di kumbidila, o mundu uê uoso ua-nda mu kuatekesa. Ihi i ua-nda bhanga? O kuila ua bokona kiá mu dinhohenu dia Nzambi?

[Tanga mu luji]

^ Saí atuameni a Jijudé akexile mu belesela o Kitumu kia bhanene Nzambi kua Mozé, maji kioso kiéza o Mexiia, ene a ditunu ku mu xikana. Ene ka kexile mu belesela dingi o vondadi ia Nzambi.

^ Tanga o divulu, “Mantenha-se no Amor de Deus,” mu jimbandu ja 207-209, mu phutu.

^ Lelu, Nzambi uene mu zuela bhu kaxi ka Bibidia, iala ni kutena kua ku lungulula o mienhu ietu. Kiki kilondekesa kuila izuelu ia Phaulu mu divulu dia Jihebeleu 4:12, ia lungu ué ni Bibidia.

Kuehele o Kikanenu ku Dibota

• Ihi ia bhingi lelu phala ku bokona mu dinhohenu dia Nzambi?

• Ihi ia difu mu vondadi ia Nzambi, ni ukexilu uetu ua ku xikana ku tu bhana itendelesu bhu kaxi ka Bibidia?

• Maka ahi a bhonza ku belesela o itumu ia Bibidia, maji mukonda diahi tua tokala ku belesela?

• Maukexilu ahi a iiadi, a jimbulula o kizuelu mu divulu dia Jihebeleu 4:12?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku bandu 31]

O jitata a luuala kiavulu!