Po o E Ulu Atu i le Mālōlōga a le Atua?

“O loo ola le afioga a le Atua ma e matuā malosi foʻi.”​—EPE. 4:12.

1. O le ā se tasi o auala e mafai ai ona tatou ulu atu i le mālōlōga a le Atua i aso nei, ae aiseā atonu e faigatā ai ona fai lenā mea?

NA TATOU aʻoaʻoina mai le mataupu o muamua atu, e mafai ona tatou ulu atu i le mālōlōga a le Atua, e ala i le usiusitaʻi ma galulue e ōgatusa ai ma lona finagalo. Atonu e lē faigofie ona fai lenā mea. Mo se faataʻitaʻiga, atonu e faigatā ona tatou tuua mea e tatou te fiafia i ai, e ui lava ua tatou iloa e lē finagalo malie i ai Ieova. E faailoa mai ai i lenā tulaga, e manaʻomia ona tatou taumafai “e gauaʻigofie.” (Iako. 3:17) O le a autaluina i lenei mataupu, nisi o tulaga e ono tofotofoina ai lo tatou lotomalilie e ola e tusa ma le finagalo o le Atua​—o le usiusitaʻi lea mai le loto.

2, 3. O ā taumafaiga e manaʻomia ona faia pea, ina ia tumau ai ona avea i tatou ma mea ua manaʻomia i le silafaga a Ieova?

² Pe e te nofosauni e talia fautuaga faale-Tusi Paia? Ua taʻua i le Tusi Paia, e finagalo le Atua ia aoaoina mai iā te ia “mea ua manaʻomia mai i atunuu uma.” (Ha. 2:7) E moni, ina ua tatou faatoʻā aʻoaʻoina le upu moni, sa leʻi avea nisi o i tatou ma mea ua manaʻomia. Peitaʻi,  o le alofa i le Atua ma lona Alo, na uunaʻia ai i tatou e faia suiga mataʻina i a tatou amio ma mea e fiafia i ai, ina ia faafiafiaina ai le Atua. Mulimuli ane, ina ua uma le tele o tatalo ma taumafaiga, ona oo mai lea o le aso e tuuina atu ai i tatou o ni Kerisiano i le papatisoga.​—Faitau le Kolose 1:9, 10.

³ Ae peitaʻi, e ui ua tatou papatiso, ae e lē o muta ai la tatou tauiviga ma le tulaga lē lelei atoatoa. E faaauau pea lenā tauiviga a o tatou iai pea i se tulaga lē lelei atoatoa. Ae e mautinoa, pe afai e faaauau pea ona tatou tauivi ma filifili e avea ma mea ua sili ona manaʻomia i le silafaga a le Atua, o le a faamanuia e Ieova a tatou taumafaiga.

Pe a Manaʻomia Fautuaga

4. O ā auala e tolu e tatou te ono maua ai fautuaga mai i le Tusi Paia?

⁴ A o leʻi faaleleia a tatou mea sesē, e tatau ona tatou iloa po o a na mea sesē. Atonu e mafai e se lauga na e faalogo i ai i le Maota mo Sauniga, po o se mataupu faatupu manatu mai i a tatou lomiga, ona faailoa mai ai iā te oe le matuiā o sau mea sesē. I le isi itu, pe afai na tatou misia se manatu na taʻua i se lauga, pe lē faatatauina fautuaga mai i a tatou lomiga, e ono faaaogā e Ieova se uso Kerisiano e faailoa mai ma le alofa lo tatou sesē.​—Faitau le Kalatia 6:1.

5. Taʻu mai ni auala e tatou te ono tali atu ai pe a aumai ni fautuaga, ma faamatala mai pe aiseā e tatau ai i leoleo mamoe Kerisiano, ona faia pea taumafaiga e fesoasoani mai iā i tatou.

⁵ E lē faigofie ona taliaina ni fautuaga mai se tagata lē lelei atoatoa, e tusa lava pe e aumaia i se auala faautauta ma alofa. Peitaʻi, e pei ona taʻua i le Kalatia 6:1, ua faatonuina e Ieova ē ua agavaa faaleagaga, ia “taumafai” e faasagatonu i tatou e ala i le “agaga o le agamalu.” Pe afai e tatou te talia fautuaga, o le a avea i tatou ma mea e matuā manaʻomia i le silafaga a le Atua. Pe a tatalo, tatou te taʻutino atu o i tatou o ni tagata lē lelei atoatoa. Peitaʻi, pe a fautua mai se tasi i se mea ua tatou sesē ai, e masani ona tatou taumafai e taʻutonuina i tatou lava, manatu māmā i le faafitauli, fesiligia le uunaʻiga a lē na aumaia le fautuaga, pe tetee atu i le auala na aumaia ai le fautuaga. (2 Tu. 5:11) Pe a tuuina mai foʻi se fautuaga e tatou te aafia totino ai—e pei o amioga a se tasi o le aiga, o tatou laʻei ma teuga, le tumamā, po o se ituaiga o faafiafiaga e tatou te fiafia i ai, ae e inosia e Ieova—e ono faateʻia i tatou ma lē o loo fautua mai, i la tatou tali lē lelei atu! Mulimuli ane pe a toʻafilemu o tatou mafaufau, o le a tatou iloa ai sa talafeagai lelei le fautuaga.

6. E faapefea ona faaalia mai e le afioga a le Atua “manatu ma faanaunauga o le loto”?

⁶ Ua faamanatu mai e le mau autū o lenei mataupu e faapea, e “matuā malosi” le afioga a le Atua. Ioe, e mafai e le malosi o le afioga a le Atua ona suia ai olaga o tagata. E pei lava ona aogā i le taimi a o tatou leʻi papatiso, e faapena foʻi ona aogā i le taimi nei, mo le faia o suiga manaʻomia. Na taʻua foʻi e Paulo i lana tusi i tagata Eperu, o le afioga a le Atua “e ati e oo lava i le vaevaeina o le tino ma le agaga, o gaugātino ma aano o ivi, e mafai foʻi ona faamasino i manatu ma faanaunauga o le loto.” (Epe. 4:12) I se isi faaupuga, pe a tatou malamalama lelei i le finagalo o le Atua mo i tatou, o le auala e tatou te tali atu ai i lona finagalo, e faailoa atu ai mea moni o loo i o tatou loto. Pe e iai se eseesega o lo tatou foliga atu i fafo (i le “tino”), ma mea o loo i totonu o o tatou loto (le “agaga”)? (Faitau le Mataio 23:27, 28.) Seʻi iloilo pe faapefea ona e tali atu i tulaga o mulimuli mai.

Ia Agaʻi Pea i Luma ma le Faalapotopotoga a Ieova

7, 8. (a) O le ā atonu na uunaʻia ai nisi o Kerisiano Iutaia, e tausia pea nisi o vala o le Tulafono faa-Mose? (e) Pe na ōgatusa a latou taumafaiga ma le finagalo o le Atua o loo faaauau pea ona faataunuuina?

⁷ E toʻatele i tatou e mafai ona taulotoina le Faataoto 4:18: “O le ala o ē e amiotonu ua pei  o le susulu o le malamalama lea e atili ai ona malamalama ma malamalama pea, seʻia oo ina matuā ao lelei le aso.” O lona uiga, a o faagasolo taimi, o le a faaleleia atili a tatou amio ma faateleina lo tatou malamalamaga e faatatau i le finagalo o le Atua.

⁸ E pei ona tatou iloiloina i le mataupu na muamua atu, sa faigatā i le toʻatele o Kerisiano Iutaia ona saʻoloto mai le Tulafono faa-Mose, ina ua mavae le maliu o Iesu. (Galu. 21:20) E ui sa tali atu ma le poto Paulo e faapea ua lē o toe i ai Kerisiano i lalo o le Tulafono, ae e iai nisi na latou teena na māfuaaga faagaeeina. (Kolo. 2:13-15) Atonu na latou manatu o le a lē sauāina i latou, pe afai e faaauau ona tausia nisi vala o le Tulafono. Po o le ā lava le tulaga, ae na faamatala atu e Paulo i lana tusi i Kerisiano Eperu, e lē mafai ona latou ulu atu i le mālōlōga a le Atua, pe afai e latou te lē galulue e ōgatusa ma Lona finagalo o loo faasolosolo ona faailoa mai. * (Epe. 4:1, 2, 6; faitau le Eperu 4:11.) Ina ia maua le faamaoniga a Ieova, sa tatau ona latou taliaina le mea moni, ua Ia taʻitaʻia ona tagata e tapuaʻi atu iā te ia i se isi auala.

9. O le ā le uiga e tatau ona iā i tatou, pe a faailoa mai se suiga i lo tatou malamalamaga i se mataupu faale-Tusi Paia?

⁹ I aso nei, ua iai ni suiga i lo tatou malamalamaga i nisi o aʻoaʻoga a le Tusi Paia. E lē o se mea tatou te lē mautonu ai; ae e ao ona faamalosia ai lo tatou mautinoa i le vasega o le pologa faamaoni ma le faautauta. Pe a iloa e i latou o loo fai ma sui o le “pologa,” ua manaʻomia ona faamanino atili pe faasaʻo o tatou malamalamaga i se vala o le upu moni, e latou te lē faatalatū e faia faapea. E sili atu ona naunau le pologa ia galulue faatasi ma le finagalo o le Atua o loo faasolosolo ona faailoa mai, nai lo le popole i ni faitioga e ono tulaʻi mai pe a suia se malamalamaga. E faapeʻī lau tali atu pe a faailoa mai se suiga i lo tatou malamalamaga i se manatu mai le Tusi Paia?​—Faitau le Luka 5:39.

10, 11. O ā lesona ua aʻoaʻoina mai i le tali atu a nisi, ina ua faailoa mai ni metotia fou mo le talaʻia o le tala lelei?

¹⁰ Seʻi o tatou iloiloina se isi faataʻitaʻiga. I tausaga e selau ua mavae atu, na manatu nisi o Tagata Aʻoga o le Tusi Paia sa agavaa i le faia o lauga lautele e faapea, o le faia o ni lauga lava saunia mo tagata lototalisapaia, o le auala sili lea e faataunuu ai lo latou tofiga e talaʻi. Sa latou fiafia tele e fai lauga lautele, ona sa viiviia ai i latou e ē na faalogologo. Peitaʻi, sa iloa mulimuli ane, o le finagalo o Ieova, ia faateleina se sao o ona tagata i auala eseese o le galuega talaʻi, e aofia ai ma le galuega mai lea fale i lea fale. O nisi o failauga lelei na matuā mumusu e faia faapea. I le vaai mai a isi, e foliga mai o i latou o ni tane faaleagaga ua tuuina atu atoatoa i le Alii. Peitaʻi, ina ua manino mai faamaoniga o le finagalo o le Atua e tusa ai o le galuega talaʻi, na faaalialia ai o latou manatu, faanaunauga ma uunaʻiga moni. O ā faalogona o Ieova iā i latou? E na te leʻi faamanuiaina i latou. Na latou tuua le faalapotopotoga.​—Mata. 10:1-6; Galu. 5:42; 20:20.

¹¹ E lē faapea ai sa faigofie mo i latou o ē sa faamaoni pea i le faalapotopotoga, ona talaʻi atu i le lautele. Sa avea o se luʻi lenei galuega mo le toʻatele, aemaise lava i le tauamatamataga. Peitaʻi na latou usiusitaʻi pea. Mulimuli ane, na latou manumalo mai i o latou popolega, ma na matuā faamanuiaina i latou e Ieova. E faapefea ona e tali atu pe a valaaulia oe e te auai i se vala o le talaʻiga e te lē masani ai? Po o e lotomalie e faataʻitaʻi se auala fou?

Pe a Tuua Ieova e Sē e Pele iā i Tatou

12, 13. (a) O le ā le finagalo o Ieova i le faateʻaina o ē e faia mea sesē ae e lē salamō? (e) O le ā le tofotofoga ua fesagaʻi ma mātua, ma aiseā e faigatā ai?

¹² E mautinoa e tatou te ioe faatasi i le mataupu silisili, ia tausia le mamā i le itu faaletino,  tau amio ma le itu faaleagaga, ina ia faafiafiaina ai le Atua. (Faitau le Tito 2:14.) Ae e iai taimi e tofotofoina ai lo tatou faamaoni i lea vala o le finagalo o le Atua. O se faataʻitaʻiga, seʻi faapea ua tuua le upu moni e le tama tama a se ulugalii Kerisiano taʻuleleia. Ua oo ina faateʻaina le atalii ona o le filifilia o ʻfiafiaga puupuu o le agasala,’ nai lo o se faiā totino ma Ieova ma ona mātua amio Atua.​—Epe. 11:25.

¹³ Ua matuā mafatia mātua! Ua la iloa lelei, e tusa ai ma le mataupu o le faateʻaina, ua taʻua i le Tusi Paia, “aua neʻi outou toe faifaimea faatasi ma sē ua taʻua o se uso ae e faitaaga, pe e matapeʻapeʻa, pe e ifo i tupua, pe e fai upu masoā, pe e onā, pe e taufaavalea, aua foʻi neʻi aai faatasi ma se tagata faapena.” (1 Kori. 5:11, 13) Ua latou iloa foʻi o le upu “sē” i lenei mau, e aofia ai tagata o le aiga e latou te lē o nonofo faatasi. Ae e la te alolofa tele i le la tama! Ona o o la faalogona ootia, atonu e la te manatu ai faapea: ʻPo o le a faapefea ona ta fesoasoani i le ta tama e toe foʻi iā Ieova, pe afai o le a matuā faatapulaa fesootaʻiga ma ia? Pe e lē sili atu le ta fesoasoani iā te ia pe afai e iai pea fesootaʻiga?’ *

14, 15. O le ā le faaiʻuga saʻo e tatau ona fai e mātua ua faateʻaina a latou fanau?

¹⁴ E tatou te lagonaina faalogona ootia o na mātua. Ae ia manatua, sa iai i le la tama le saʻolotoga e filifili ai, peitaʻi na ia filifili e tumau i se olaga e lē faa-Kerisiano, nai lo le olioli pea i se faiā vavalalata ma ona mātua ma isi uso talitonu. I se isi itu, e leai se leo o mātua i lana filifiliga. E lētioa la a iai i mātua nei faalogona o le lē taulau!

¹⁵ Ae o le ā o le a faia e na mātua lotomafatia? Po o le a la usitaʻia taʻiala manino a Ieova? Po o le a la faia ni faamolemolega ina ia iai pea ni fesootaʻiga masani ma le la tama faateʻaina, ma faapea ai o ni “mataupu talafeagai faaleaiga”? A o faia la laʻua filifiliga, e ao ona manatu i faalogona o Ieova i a la gaoioiga. E finagalo o Ia ia faatumauina le mamā o le faalapotopotoga, ma afai e mafai, ia uunaʻia le tagata fai mea sesē ia toe sagatonu lona mafaufau. E faapefea ona lagolagoina e mātua Kerisiano le finagalo o le Atua?

16, 17. O le ā e tatou te aʻoaʻoina e ala i le manatunatu loloto i le faaaʻoaʻoga a Arona?

¹⁶ Sa feagai Arona le uso o Mose, ma se tulaga faigatā na tulaʻi mai i ona atalii e toʻalua. Manatu i ona faalogona ina ua faamū e ona atalii o Natapu ma Aviu, mea manogi i luma o Ieova, ma Ia faasalaina i laʻua i le oti. Ioe, na muta ai inā so o se aufaatasiga na semanū e maua e i laʻua nei ma o la mātua. Peitaʻi, e iai se isi mea sa sili atu ona faigatā. Na faatonuina e Ieova Arona ma ona atalii faamaoni e faapea: “Aua neʻi lē teuina o outou lauulu, ma aua neʻi outou saeia o outou ofu [ona o le faanoanoa] neʻi outou oti, neʻi toʻasā foʻi [Ieova]  i le faapotopotoga atoa.” (Levi. 10:1-6) E manino le faatonuga. E tatau ona malosi atu lo tatou alofa mo Ieova, nai lo le alofa i tauaiga lē faamaoni.

¹⁷ I aso nei, e lē vave faaumatia e Ieova i latou o ē e solia ana tulafono. E na te tuu atu ma le alofa le avanoa iā i latou e salamō ai mai i a latou amioga lē tonu. Ae o ā faalogona o Ieova pe afai e faatigā pea o Ia e mātua o sē e fai mea sesē ae e lē salamō, e ala i le faia pea o ni faatasitasiga lē talafeagai ma lo la alo ua faateʻaina?

18, 19. O ā faamanuiaga e maua e tauaiga o ē e usiusitaʻi i faatonuga a Ieova, e tusa ai o ē ua faateʻaina?

¹⁸ E toʻatele ē sa faateʻaina muamua ua taʻutino mai e faapea, o le tumau pea o le faamaoni o o latou aiga ma uō, na fesoasoani e toe sagatonu ai o latou mafaufau. Ina ua talanoaina le toe faaaʻeina o se tasi o tuafafine talavou, na tusi mai toeaina, na mafai ona toe faaleleia e lenei tuafafine lona olaga, “ona na usitaʻia e lona tuagane le faatulagaga e faatatau i tagata ua faateʻaina.” Na taʻua e lenei tuafafine, “o le faamaoni o lona tuagane e usitaʻia taʻiala a le Tusi Paia, na fesoasoani iā te ia e manaʻo ai e toe foʻi” i le upu moni.

¹⁹ O le ā se faaiʻuga e ao ona tatou faia? E manaʻomia ona tatou tauivi ma o tatou faanaunauga lē lelei atoatoa, ina ia aua neʻi tetee atu i faatonuga a le Tusi Paia. E tatau ona tatou matuā talitonu, e sili atu ona lelei le auala o loo taulima ai e le Atua o tatou faafitauli.

“O Loo Ola le Afioga a le Atua”

20. O ā auala e lua e mafai ona faatatauina ai le Eperu 4:12? (Tagaʻi i le faaopoopoga pito i lalo.)

²⁰ Ina ua tusi le aposetolo o Paulo o loo “ola le afioga a le Atua,” e leʻi faatatau tuusaʻo atu o ia i le Afioga tusia a le Atua, le Tusi Paia. * O loo faatatau atu lenā fuaitau i upu ua folafolaina mai e le Atua. O le manatu autū sa iā Paulo, e lē mafai ona talapepelo le Atua i ana folafolaga. Na faamautinoa mai e Ieova lenei mea e ala mai i le perofeta o Isaia: “[O] laʻu upu. . . e lē foʻi fua mai iā te aʻu, ae . . . e taulau foʻi e tusa ma le mea na ou auina atu ai.” (Isa. 55:11) O lea, e lē manaʻomia ona tatou fiugofie, pe afai e lē vave faataunuuina mea i le taimi e tatou te mananaʻo ai. E mautinoa, “o loo galue” pea Ieova ina ia faataunuu ma le manuia lona finagalo.—Ioa. 5:17.

21. E faapefea ona avea le Eperu 4:12, o se faalaeiauga i auauna faamaoni o le “motu o tagata e toʻatele,” ua loa le soifua?

²¹ O nisi o le “motu o tagata e toʻatele” ua loa le soifua, o loo auauna pea ma le faamaoni iā Ieova mo le tele o tausaga. (Faaa. 7:9) O le toʻatele o i latou nei, e leʻi faatalitalia o le a ola matutua i lenei faiga o mea. Ae e latou te lē o faavaivai ai. (Sala. 92:14) Ua latou talitonu o folafolaga a le Atua e lē o se talafatu—o loo ola, ma o loo galue pea Ieova seʻia oo ina faataunuuina lona finagalo. Talu ai e pele iā Ieova lona finagalo, e faafiafiaina la o ia pe a faamuamua i o tatou mafaufau lona finagalo. A o faagasolo lenei aso lona fitu, o loo mālōlō pea Ieova ma le mautinoa o le a taunuu lona finagalo, ma o le a lagolagoina e ona tagata uma. Ae faapefea oe? Po ua e ulu atu i le mālōlōga a le Atua?

[Faaopoopoga i lalo]

Ia Manatua Manatu Tāua

• O le ā e manaʻomia ina ia tatou ulu atu ai i le mālōlōga a le Atua i aso nei?

• O le ā le sootaga o le finagalo o le Atua ma lo tatou lotomalilie e talia fautuaga faale-Tusi Paia?

• O ā tulaga e ono faigatā ai ona tatou usitaʻia taʻiala faale-Tusi Paia, ae aiseā e tāua ai ona tatou usitaʻi pea?

• O ā auala e lua e mafai ona faatatauina ai le Eperu 4:12?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 31]

Ua matuā lotomafatia mātua!