Öhnë Hë Angatr La Mesia!
Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 3 Okotropa Me Wiike Cili
Nyima 109 Me 5
Öhnë Hë Angatr La Mesia!
“Öhnë hë huni la Mesia.”—IOANE 1:41.
1. Hnei nemene matre qaja jë la hnaewekë celë: “Öhne hë huni la Mesia”?
CE IOANE BAPATAISO me luetre drei angeic. Ame la kola easenyi angatre hnei Iesu, öni Ioane jë hi: “Hana wange la Arenio i Akötesie.” Ame hnei Anederea memine la ketre atre dreng hna canga xötrethenge Iesu me ce tro me nyidrë ngöne la drai cili. Ame hë e thupen, Anederea a tro kowe la trejine me angeic, Simona Peteru, nge qëmekene troa tro sai Simona Peteru koi Iesu, hnei angeic hna madrine me qaja ka hape: “Öhnë hë huni la Mesia.”—Ioane 1:35-41.
2. Nemene la thangane koi së e hne së hna sine thele la itre hna perofetane göi Mesia?
2 Tro ju pë hë la itre drai, nge Anederea me Peteru me itre xane ju kö a thele ewekë hnine la Itre Hna Cinyihan, matre ijije me eje hnyawa ha koi angatr laka, Iesu hi lo Mesia hna thingehnaean. Haawe, tro fe la lapaune së kowe la Wesi Ula i Akötresie me kowe la Siana i Nyidrë a catre hnyawa, e hne së hna sine thele la itre hna perofetane göi Mesia.
“Hana Wang, Kola Tropi Koi ’ö La Joxu i ’ö”
3. Nemene la itre hna perofetane hë ka eatr hui Iesu ngöne la kola kapa me atrunyi nyidrëti e Ierusalema?
3 Troa kapa atrune la Mesia e lö jë nyidrë Ierusalema eë. Kolo aqane perofetane Zakaria, ka hape: “Madin’ atrune jë eö, nekö jajinyi ne Ziona, suejë eö, nekö jajinyi ne Ierusalema ; hana wang, kola tropi koi ’ö la Joxu i ’ö ; ka meköt, nge tene mele nyidë ; ka menyik, nge kola ti asina me fekene asina.” (Zaka. 9:9) Önine la atre cinyihane la salamo ka hape: “Manathithi angeice la ate traqa ngöne la atesiwa i Iehova.” (Sal. 118:26) Thaa hnei Iesu kö hna qaja kowe la ka ala nyimu la nyine tro angatr a kuca. Ngo angatre pe a sue madrin tune lo aqane perofetane hë. Ame ngöne la epuni a e la itre xötre celë, mekune ju ceitu me ce epuni fe hi me angatr; a ce drenge la itre mejene madrin.—E jë la Mataio 21:4-9.
4. Qejepengöne jë la aqane eatre la Salamo 118:22, 23.
4 Ka sisitria catre Iesu koi Akötresie, ngacama nyimu atr ka xele ma kapa ka hape Mesia nyidrë. Tune lo aqane qaja amë hë göi Iesu, ‘hna methinë nyidë me jele tha nyipi ewekën’ hnei itre ka xele ma jelenyipicin. (Is. 53:3; Mar. 9:12) Ngo jëne la ua i Akötresie, önine la atre cinyihane la salamo: “Ame la etë hna tije hnei angete xupi uma, celë hi nyine sinetexomexöt. Qa thei Iehova lai.” (Sal. 118:22, 23) Hnei Iesu hna amexeje la itre hna ithanata celë kowe la itre hene ne hmi ka icilekeu. Nge Peteru fe a qaja ka hape, eatre fe hë itre eje hui Keriso. (Mar. 12:10, 11; Ite hu. 4:8-11) Iesu hë a nyi “etë nyine wedune xomixöt” ne la ekalesia i Keresiano. Hna thipetriji nyidrë hnei ange ka pë lapaun, ngo “hna iëne hnei Akötesie, nge ka tru alamekene pena.”—1 Pet. 2:4-6.
Hna Wanaxoeën Me Tro Trij!
5, 6. Nemene la hna perofetane nge ka eatre ngöne la aqane wanaxoeë Mesia?
5 Hna qaja ha lo ka hape troa wanaxoeëne la Mesia hnene la atre mele hnihni nyidrë. Hnei Davita hna perofetane ka hape: “Hna weje ni hnei tidöca ne la ate lapa loi me ini, lo hnenge hna qale kow ate [xen] la ang.” (Sal. 41:9) Maine easa ce xeni memine la atr, tre enehmu së angeic. (Gen. 31:54) Celë hi matre, pë hmaca ju kö ketre ewekë ka ngazo catre hune la kola wanaxoeë Iesu hnei Iuda Isakariota. Hnei Iesu hna amamane la aqane eatre la hna perofetane hnei Davita ngöne la nyidrëti a qaja la atre wanaxoeë nyidrë me qaja kowe la itre aposetolo i nyidrë ka hape: “Tha ini kö a qeje nyipunie asë ; ate kö ni la ite hnenge hna iën ; ngo mate eate la hna cinyihane, ka hape, ame la ate hane xeni la ang, te, hna weje ni hnei tidöca i nyën.”—Ioane 13:18.
6 Ame la atre wanaxoeëne la Mesia, tre tro angeic a kapa la 30 lao hnepe sileva—thupene hi la ketre hlue! Hnei Mataio hna qaja ka hape, hnei Iuda hna wanaxoeë Iesu koi 30 hi lao hnepe sileva, nge kola eatrëne la hna perofetane ngöne Zakaria 11:12, 13. Ngo pine nemene matre qaja jë Mataio ka hape, hna qaja amë hë “hnei Ieremia perofeta”? Ame ngöne la hneijine i Mataio, tre, Ieremia la tusi hna amë panëne ngöne la ketre uke tusi ne la Tusi Hmitrötr, laka Zakaria mina fe e hnin. (Ce wange ju me Luka 24:44.) Thaa hnei Iuda kö hna huliwane lo mani hna kapa, ke hnei angeic hna trije hnine la ēnē, me lö pi me hnöjua.—Mat. 26:14-16; 27:3-10.
7. Hna eatre tune kaa la hna qaja hnei Zakaria 13:7?
7 Tro mina fe a nuetriji Mesia hnene la itretre drei nyidrë. Hna cinyihane hnei Zakaria ka hape: “Lepejë la ate thupë mamoe mate isa ijepi la nöjei mamoe.” (Zaka. 13:7) Ame lo 14 Nisan, 33 M.K., Iesu a qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape: “Tro asë nyipunie a [thixötr] pi ini ngöne la jidi celë ; ke ase hë cinyihan, ka hape, Tro ni a lepe la ate thupë mamoe, ame hna isa ijepi la nöjei mamoe.” Celë hi ewekë ka traqa, ke öni Mataio ka hape, “hnei angete denge hna nue [Iesu] pe me köt.”—Mat. 26:31, 56.
Hna Jele Ngazon Me Lep
8. Kola eatre tune kaa la hna perofetane hnei Isaia 53:8?
8 Tro ha tupathe la Mesia me jele ngazo nyidrë. (E jë la Isaia 53:8.) Ame ekö ngöne lo hmahmakanyi ne 14 Nisan, kola itronyi hnene la angetre isenyin asë, itre atrene la hnaakootre i angetre Iuda. Hnei angatre hna othi nyidrë me tro sai nyidrë kowe la Gavena i angetre Roma, ene Ponetio Pilato. Hnei angeice hna hnyinge koi Iesu, nge pëkö ngazo hna öhne thei Iesu. Pilato a hnyinge jë ka hape, maine aja i angatre troa nue Iesu, ngo kola sue hnene la ka ala nyim me hape: “Asatauro nyëne jë!” nge angatre a ajane troa nue Barabasa pe. Hnene laka aja i Pilato troa drengethenge la ka ala nyim, angeic a sei Barabasa pi, me nue troa thaucë Iesu me asatauro nyidrë.—Mar. 15:1-15.
9. Nemene la ewekë ka traqa ngöne la hneijine i Iesu, tune lo hna qaja amë ngöne Salamo 35:11?
9 Tro ha sili trenga thoi matre troa icilekeu memine la Mesia. Önine la atre cinyihane la salamo ka hape: “Cilë hë angete atë la thoi ; angat’ a hnyingë ni la hnenge hna tha ’te.” (Sal. 35:11) Tune la hna perofetan, “hnei ite tane i angete huje me angete ishenyin’ asë hna thele ate troa atë la thoi hui Iesu, mate troa humuthi nyidë.” (Mat. 26:59) Nyipici laka, “ala nyimu la itete atë la thoi göi nyidë, ngo tha ca jëne kö la hnei angate hna qaja.” (Mar. 14:56) Ngo thaa nyipiewekëne hmaca kö lo itre ka traqa fë trenga thoi hnene la itre ithupëjia me Iesu, ke, xecie hë koi angatr, laka troa humuthi nyidrë.
10. Qejepengöne jë la aqane eatre la hna qaja hnei Isaia 53:7.
10 Tro la Mesia a lapa thaupe qëmekene la itre ka jele ngazo nyidrë. Hnei Isaia hna perofetane ka hape: “Hna axösisi nyidë, ngo hna xomi hnin, nge tha hnei nyidëti hna fē la ineula i nyidë ; hna e nyidë tune la nekö i mamoe troa humuth ; nge kola humu la mamoe qëmeke ne la ate xöte pen’ ej, tune lai tha hnei nyidëti hna fē la ineula i nyidë.” (Is. 53:7) “Hna ati ewekë [Iesu] hnene la ite tane i angete huje me ite qat, ngo pëkö meje i nyidë.” Pilato a hnyinge jë ka hape: “Tha denge kö eö laka a nyimu a ati ewekë eö?” Ngo, “tha wetëti kö [Iesu] koi angeice la kete ewekë ka cas ; ame hnei gavana hna haine atraqat.” (Mat. 27:12-14) Thaa hnei Iesu kö hna isi ithanata memine la itre ka jele ngazo nyidrë.—Rom. 12:17-21; 1 Pet. 2:23.
11. Nemene la ewekë ka traqa matre eatre jë la hna qaja ngöne Isaia 50:6 me Mika 5:1?
11 Hnei Isaia hna qaja amë hë ka hape, troa lepe la Mesia. Hnene la perofeta hna cinyihane ka hape: “Hnenge hna nue la hutrönge koi angete ilep, memine la lue trasitenge koi angete hlethe la ite pen ; tha hnenge hna juetëne la qëmekenge ene la hmahma me ihnyijuë.” (Is. 50:6) Hnei Mika hna perofetane ka hape: “Tro angat’ a lepe la trasite ne la ate amekötine i Isaraela hnene la tö.” (Mika 5:1) Hanawange la hna qaja hnei Mareko nyine anyipicine la aqane eatre la itre hna perofetane celë: “Ite xan’ a qane troa hnyijuë [Iesu], me atuthe la ixajawa i [nyidë] me xe nyidë, me hape koi nyidë, Perofetanejë ; nge ite hlue a xomi nyidë me xe.” Mareko mina fe a qaja ka hape, itre sooc “a lepe la kohiëje i nyidë hnene la hainy, me hnyijuë nyidë, me sa watingöneca [nyine hnyimasai nyidrë], me thili koi nyidë.” (Mar. 14:65; 15:19) Eje hi laka, pë pena kö hnei Iesu hna kuca matre menuëne jë nyidrë la itre ewekë celë.
Hna Mele Nyipici Uti Hë La Mec
12. Hna eatre tune kaa koi Iesu la hna qaja ngöne Salamo 22:16 me Isaia 53:12?
12 Hna perofetane hë la itre ewekë ka traqa ngöne la kola sataurone la Mesia. Öni Davita, atre cinyihane la salamo: “Hna thinge xöteithi ni hnene la xöte ate ka ngazo, me thine la lue imenge me lue cang.” (Sal. 22:16) Mareko la ka qaja la ewekë ka traqa nge ka hlemu kowe la itre ka e Tusi Hmitrötr, kola hape: “Hnaipajö hmakanyi hë [hna naenene hawa], angat’ a asatauro nyidë.” (Mar. 15:25) Hna hane perofetane fe ka hape tro ha ce e la Mesia memine la itre ka ngazo. Hna cinyihane hnei Isaia ka hape: “Hnei nyidëti hna nenge la mele i nyidë kowe la mec ; nge hna ce e nyidëti memine la itete shashaith.” (Is. 53:12) Haawe, celë hi ewekë ka traqa, “hnei angate hna asataurone me [Iesu] la lue ate kë ‘nö, kete ngöne la götrane maca, nge kete ngöne la götrane mi.”—Mat. 27:38.
13. Hna eatre tune kaa koi Iesu la hna qaja ngöne la Salamo 22:7, 8?
13 Ase hë Davita perofetane la aqane troa ithanata angazony kowe la Mesia. (E jë la Salamo 22:7, 8.) Hna ithanata angazony koi Iesu ngöne lo nyidrëti a akötre hune la sinöe ne iaxösisi, ke öni Mataio: “Hnene la nöjei ate hna gojenyi fene la satauro hna qaqa nyidë, me hagei, me hape, We, hmunë ate troa kenithe la ēnē, me acile hmaca ngöne la köni drai, amele hmunë jë kö ; maine Nekö i Akötesie hmunë, te, utipi qa ngöne la satauro. Kete tune fe la ite tane i angete huje me angete cinyihany, me ite qate kola amakökö nyidë, me hape, Hnei nyëne hna amele ite xan, ngo tha ‘teine pena kö amele nyëne fe. Maine nyëne la Joxu i angete Isaraela, loi e utipi enehila qa ngöne la satauro, nge tro sha lapau nyën. Hnei nyëne hna lapaune koi Akötesie ; loi e tro anganyidëti a amele nyën’ enehila maine anganyidëti a aja nyën ; ke ase hë nyëne qaja, ka hape, Ini la Nekö i Akötesie.” (Mat. 27:39-43) Ngo, hnei Iesu hna xomihnine la nöjei ewekë cili cememine la metrötr. Drei la ketre tulu ka lolo koi së!
14, 15. Amamane jë la aqane eatre la itre hna perofetane göne la itre ixeetre i Mesia memine la kola hamë vinega koi nyidrë.
14 Hna uthidrönegötiën la itre ixeetr ne la Mesia. Hna qaja ha hnene la atre cinyihane la salamo ka hape: “Angat’ a thawa la ite ixetenge koi angate kö, me uthidönegötiëne la ipeleweng.” (Sal. 22:18) Celë hi ewekë ka traqa, ke “hnei [itre sooce i angetre Roma] hna asatauro [Iesu], me thawa la ite ixete i nyidë koi angate kö, kola uthidönegötiën.”—Mat. 27:35; e jë la Ioane 19:23, 24.
15 Tro ha hamëne kowe la Mesia la trepe vinega me pojë nyine ij. Önine la atre cinyihane la salamo ka hape: “Ase hë angate line la oshone ngöne la gāng, nge ngöne la pi iji ni angat’ a hamëne la vinega troa ij.” (Sal. 69:21) Mataio a qaja koi së ka hape: “Hnei angate hna hamë [Iesu] la waina hna ithuenyiköne me pojë nyine ij ; nge ase hë nyidëti deme tupath, te, xele nyidëti ma [ij].” Thupene jë hi lai, “kete e angat’ a canga nyenyap, me xome la idrawa me hetie ngöne la vinega, me atë ngöne pune la hainyi, me thue ime i nyidë.”—Mat. 27:34, 48.
16. Qejepengöne jë la aqane eatre la hna perofetane ngöne Salamo 22:1.
16 Kösë hna nuetriji Mesia hnei Akötresie. (E jë la Salamo 22:1.) Thenge la hna perofetane hë, “ngöne la hnaipajö hej [ma ngöne jë la hnaakönine hawa], Iesu a wexönieti cat, ka hape, Eloi, Eloi, lama sabakethani ? pengöne hna ujën, Akötesingö, hna uë cilieti laka [nue] nie?” (Mar. 15:34) Thaa paatre kö la lapaune i Iesu kowe la Keme i Nyidrë e hnengödrai. Atre hi Iesu laka, thaa tro kö Akötresieti a thepe nyidrë qa ngöne la itre ithupëjia me nyidrë ngöne la ijine cili. Ketre ijine lai koi Iesu troa amamane la hni ka nyipici nyidrë koi Akötresie. Ngo ame la nyidrëti a sue catr, tre, kolo hi a eatre la hna qaja ngöne Salamo 22:1.
17. Hna eatre tune kaa la hna perofetane hnei Zakaria 12:10 me Salamo 34:20?
17 Tro ha thine la Mesia, ngo pëkö june ka xecie. Tro la itre atr ka lapa e Ierusalema a “[“goeëne la Atre,” MN] lo hnei angate hna thin.” (Zaka. 12:10) Nge hna qaja ngöne Salamo 34:20 ka hape: “[Akötresie] a thupëne la ite ju i angeic’ asë ; tha tro kö a xecie la kete ne it’ ej.” Ioane aposetolo a cinyihane me anyipicine la itre mekune celë, kola hape: “Kete ate ishi a thine la wengesisila i [Iesu] hnei jo, ame hna canga nenipi la madra me tim. Nge hna anyipicine hnei ate öhn [Ioane], nge nyipici la hna anyipicine hnei angeic . . . Hna kuca la nöjei ewekë cili, mate eate la hna cinyihan, ka hape, ‘Tha tro kö a xecie la kete june i nyidë.’ Nge önine la kete hna cinyihan, ka hape, ‘Tro angat’ a goeë nyidëti lo hnei angate hna thin.’ ”—Ioane 19:33-37.
18. Hnei nemene matre ce kelemi Iesu jë memine la itre trenamo?
18 Tro ha keleme la Mesia cememine la itre trenamo. (E jë la Isaia 53:5, 8, 9.) Ame ngöne la drai 14 Nisan e hnaipajö hej, kola sipone koi Pilato hnene la “kete ate tena mo qa Arimathea, Iosefa la ëjen,” la ngönetrei Iesu, ame hna kapa la sipo i angeic. Kolo fe a qaja hnei Mataio ka hape: “Iosefa a xome la ngönalë, me atuth’ eje hnene la mano lino ka wië, me amë eje ngöne la hnaope i angeice ka hnyipixe, la hnei angeice hna thë ngöne la git ; me uligötrane la etë atraqate kowe la qene la hua, ame hna tro.”—Mat. 27:57-60.
Atrune Jë La Mesia Joxu!
19. Hna eatre tune kaa la hna perofetane ngöne Salamo 16:10?
19 Tro ha amelene hmaca la Mesia. Hnei Davita hna cinyihane ka hape: “Tha tro kö cilieti [Iehova] a nue tije la ung’ e hedis.” (Sal. 16:10) Pane mekune jë së la kola sesëkötre la itre föe ka traqa kowe lo hua hna amë lo ngönalë i Iesu. Angatr a öhne e cili la ketre angela ka nyi atr, me hape koi angatr: “The pate une kö, nyipunieti a thele Iesu ate Nazareta, lo hna asatauron ; mele hmaca ha nyidë ; patë hë nyidëti la ; hana wange la hnei angate hna ami nyidëti ngön.” (Mar. 16:6) Ame lo Penetekos 33 M.K., hnei Peteru aposetolo hna qaja kowe la ka ala nyimu ka hape: “Hna pane wangate hmekune lai hnei [Davita] me qaja ngöne la mele hmaca Keriso, laka tha hna nue tiji nyidëti kö e hedis, kete tha öhne kö la hnyeqete hnene la ngönetei nyidë.” (Ite hu. 2:29-31) Thaa hnei Akötresieti kö hna nue la ngönetrei ne la Neköhnimina i Nyidrë troa hnyiqetr. Ketre, hnei Akötresieti hna amele Iesu hmaca kowe la mele e koho hnengödrai!—1 Pet. 3:18.
20. Nemene la hna qaja hnene la itre hna perofetane göne la musi ne la Mesia?
20 Tune lo hna qaja amë hë, hnei Akötresieti hna qaja ka hape, Iesu hi la Nekö i Nyidrë. (E jë la Salamo 2:7; Mataio 3:17.) Ketre, hnene fe la ka ala nyimu ekö hna atrunyi Iesu memine la Baselaia ka troa traqa. Nge ketre tu së mina fe, easë a qeje nyidrë memine la musi nyidrë. (Mar. 11:7-10) Easenyi hë tro Keriso a lepe apaatrene la itre ithupëjia me nyidrë. Ketre ijine lai tro nyidrëti a ‘isigöline la nyipici memine la metötr, me meköt.’ (Sal. 2:8, 9; 45:1-6) Tro ha tingetinge me mele ka loi e cailo fen jëne la musi nyidrë. (Sal. 72:1, 3, 12, 16; Is. 9:6, 7) Musi hë Iesu, Neköhnimina i Iehova e hnengödrai. Ketre manathithi ka tru koi së troa Itretre Anyipicine i Iehova me hane cainöjëne la itre nyipici celë kowe la itre xaa atr!
Tro Epuni a Sa Tune Kaa?
• Hna wanaxoeë Iesu tune kaa me tro triji nyidrë?
• Nemene la itre xaa hna perofetane ngöne la kola asatauro Iesu Keriso?
• Pine nemene matre ka xecie hnyawa koi së laka Iesu hi lo Mesia hna thingehnaean?
[Thying]