Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Yehova ‘Hinzambi Wahanaña Kuwunda’

Yehova ‘Hinzambi Wahanaña Kuwunda’

Yehova ‘Hinzambi Wahanaña Kuwunda’

‘Nzambi wahanaña kuwunda ekali nanenu ejima.’—ROM. 15:33.

1, 2. Nsañwinyi yitwatañaña haKutachika kapetulu 32 ni 33, nawa chumanyi chafuminumu?

 KWADIÑA kwiluña dekala kwakwihi naPenuweli, kukamwihi nachinekineki chaYaboki kumusela wakaloña kaYodana. Esawu watiyili nindi mana kwindi, Yakoba, wudi munjila nakwinza. Hela chakwila hahitili yaaka 20 kufuma halandishiliyi Esawu wukulumpi windi kudi mana kwindi, Yakoba watiyili woma nindi hadaha mana kwindi wamuhembeleli nkunyi nawa wukumujaha. Esawu wasendeli amayala 400, wayili nakudibulakana namana kwindi wapwapukili. Watoñojokeli nindi hadaha wukuleta ndombu, Yakoba wamutemesheleli Esawu yawana yayivulu yawayimuna akubadika ha 550. Hakumutwalila mukanka wawayimuna, añamba jaYakoba amulejeleña Esawu nawu hiyawana yafumini kudi mana kwindi.

2 Chumanyi chamwekeni chelili adibulakani? Yakoba wamwekesheli wulobu nikudizoza, wayili kudi Esawu nakudibuka kunyendu yindi mapampa katanu nakayedi. Yakoba welili yuma yalema yakovwahisha nachu muchima wamana kwindi. Walombeli kudi Yehova nindi yamukiñi kudi Esawu. Yehova wakwili kulomba kwindi. Bayibolu yatulejaña nawu, “Esawu wayili lufuchi nakumubulakana, wamukumbatili, yomunoñamina nihanshiñu yindi, yomupwepujola nikumupwepujola.”—Kutach. 32:11-20; 33:1-4.

3. Chumanyi chitwadizilaña kunsañu yaYakoba naEsawu?

3 Nsañu yaYakoba niEsawu yamwekeshaña nawu twatela kuzata nañovu chikupu kulonda tumanisheña kukala kutwamonaña kunateli kuluwañesha kuwunda kutwadiluñishaña muchipompelu chawakwaKristu. Yakoba wakeñeleña kudanakena kudi Esawu, bayi neyi hamuloña wakwila wamuvulumwini mana kwindi nawa wakeñeleña kudanakenaku. Ilaña, Esawu diyi walandishili wukulumpi windi nawa hawulemesheluku, wawulandishili nayakudya. (Kutach. 25:31-34; Heb. 12:16) Chakutalilahu chaYakoba chamwekeshaña nawu twatela kuzata nañovu chikupu hakushakama mukuwunda nawamana kwetu niahela akwaKristu. Chamwekeshaña cheñi nawu neyi tumulomba Yehova netu yatukwashi wukwakula kulomba kwetu. MuBayibolu mwekala cheñi yakutalilahu yayivulu yatudizishaña kwikala akwakuleta kuwunda.

Chakutalilahu Chachiwahi Chitwatela Kwimbujola

4. Chumanyi chakoñeliyi Nzambi hakukuula antu kunshidi nikukufwa?

4 Yehova diyi wemika chakutalilahu chachiwahi chakuleta kuwunda, ‘hiNzambi wahanaña kuwunda.’ (Rom. 15:33) Toñojokenu hachuma cheliliyi Yehova hakwila etu tushakami mukuwunda nayena. Hamuloña wakusemuka kudi Adama naEvu, twatelela “wufwetu wanshidi.” (Rom. 6:23) Ilaña, muloña wakwila Nzambi wasweja kutukeña, watemesheli Mwanindi akeñayi kwinza nakuvwalika hamu neyi muntu wawanina nikutufwila. Yesu watiyili kuwaha kwila chuma chakeñeleñayi Tata yindi nikuhana wumi windi kukoola etu. (Yow. 10:17, 18) Nzambi walala wamusañwili Mwanindi wakeñayi, kuhiñahu wahanini kulema kwamashi indi apwekeli kudi Tata yindi, ekalili mulambu wakukuula nachu antu akwanshidi abalumukaña mumuchima kukufwa kwahaya nyaka.—Tañenu Aheberu 9:14, 24.

5, 6. Indi mulambu waYesu wakwasha ñahi antu ekali amabwambu jaNzambi?

5 Hamuloña wanshidi antu ekalili ayilumbu jaNzambi. Indi mulambu waYesu wakwashili ñahi antu? Mukanda waIsaya 53:5 wahosha nawu: “Amweteli yena kulonda etu tumwenumu kuwunda; nanyinkakambu yindi yena anatukuswishi.” Mulambu waYesu waleñela antu ovwahila kwikala nawubwambu wawuwahi naNzambi. Bayibolu yahosha nawu: “Mudi yena [Yesu] dimu tukweti kukuula kwanatukuuluwu namashi indi, yowu kutwanakena nyiloña yetu.”—Efwes. 1:7.

6 Bayibolu yahosha nawu: ‘Nzambi wamweni nindi chachiwahi yuma yejima yikali mudi Kristu.’ Muloña Kristu diyi azatishañawu kudi Nzambi hakushikija mwafuukulayi. Chumanyi chafuukulayi Yehova? Wafuukulahu ‘kukundamisha yuma yejima kudi yomweni kuhitila mukuleta kuwunda namashi apwekeli’ aYesu Kristu. Yuma yakundamishañayi Nzambi kudi yomweni ‘hiyuma yahamaseki niyuma yamumawulu.’ Hiyumanyi yeniyi?—Tañenu Akolose 1:19, 20.

7. Indi ‘yuma yamwiwulu niyuma yaheseki’ hiyumanyi?

7 Hamuloña wamulambu waYesu, akwaKristu awayishewa, ‘ayitena nawu aloña,’ anyaka kaNzambi, nawa ‘akweti kuwunda naNzambi.’ (Tañenu Aroma 5:1.) Bayibolu yayitena nawu ‘yuma yamwiwulu’ muloña Nzambi wayisañulaña kulonda ayi nakushakama hamu naYesu Kristu mwiwulu. ‘Akayula iseki’ neyi anyanta nawa akekala atupristu aNzambi. (Chim. 5:10) Cheñi nawa, ‘yuma yaheseki,’ hiyantu abalumukaña mumuchima nakuleka nshidi yawu nawa akashakama haya nyaka.—Mas. 37:29.

8. Indi chakutalilahu chaYehova chinateli kuyikwasha ñahi neyi muchipompelu munamwekani kukala?

8 Mazu aPawulu asonekeleliyi akwaKristu muEfwesesa amwekeshaña nawu wahamekeli chikupu ifutu damuloña. Wahosheli nindi: “Nzambi wasweja kuheta luwi, . . . hitwachidiñi twafwa nanyiloña yetu, watuhandishili chimu naKristu. Kuhandoku ayihandisha naluwi hohu.” (Efwes. 2:4, 5) Wonsu wetu chili tukweti kuchiñeja kwakuya mwiwulu hela kwakushakama heseki twahamekaña haluwi lwaNzambi lwabadika. Twahamekaña hayuma yejima yakoñeliyi Yehova hakwila nawu antu ashakameña mukuwunda naNzambi. Neyi tuholokela mukukala kunateli kuluwañesha kuwunda muchipompelu twatela kutoñojoka hachakutalilahu chaNzambi nikushakama mukuwunda nawamana kwetu niahela.

Twatela Kudizila Kuchakutalilahu chaAbarahama niIsaka

9, 10. Indi Abarahama wamwekesheli ñahi nindi wakeñeleña kushakama mukuwunda nawakwawu?

9 Bayibolu yahoshaña hadi Abarahama nawu: “Abarahama wamwitiyili Nzambi, amufuukwililichu nawu hikuloña, hiyakumutena nawu ibwambu daNzambi.” (Yak. 2:23) Njila yimu mwamwekesheleliyi Abarahama chikuhwelelu yadiña yakushakama mukuwunda nawakwawu. Chakutalilahu, kwanyamukili ndombu mukachi kawatubiña abiñileña ñombi jaAbarahama nawatubiña twamwiha windi Loti. (Kutach. 12:5; 13:7) Abarahama naLoti afuukwiluhu nawu njila yakumanishilamu kukala yadiña yakwambuka. Talenu chuma chakoñeliyi Abarahama haniyi nsañu yakala. Hatoñojokeli nindi yena diwateleli kufuukulahu muloña diwadiña mukulumpi nawa wadiña nawubwambu wawuwahi naYehovaku. Ilaña wamwekesheli nindi wakeñeleña yaleti kuwunda namwiha windi Loti.

10 Abarahama wamulejeli mwiha windi nindi: “Bayi hekala ndombu, mwani, nanami hela nawatubiña twami natubiña tweyuku; muloña etu mwivumu detu.” Watwalekeluhu nindi: “Ituña dejima odu, hiwunadimonuku? Ambukakuku, mwani, kudami; neyi wukuya yachikasa chachimunswa ami nukuya yachikasa chachidiilu neyi eyi wukuya yachikasa chachidiilu ami nukuya yachikasa chachimunswa.” Loti watondeli mpata yaswejeli kuwaha, Abarahama wetejeli mwatondeli Loti nawa hamuhilililuku. (Kutach. 13:8-11) Tweluka netu hamuhilililuku, muloña Loti chamukwatiluwu kudi ayilumbu, Abarahama wanyakeli kuya nakumupulwisha mwiha windi.—Kutach. 14:14-16.

11. Indi Abarahama washakamini ñahi mukuwunda nawatuñi indi Afwilistinu?

11 Toñojokenu cheñi Abarahama cheliliyi hakwila yaleti kuwunda hakachi kindi nawa Fwilistinu adiña antuñi nindi mwituña daKenani. Afwilistinu ‘adidindili nadombu’ heshima damenji dapundili añamba jaAbarahama kuBerisheba. Abarahama wafuukwiluhu kubula kwila chuma chidi chejima hela kuhosha. Kuhiñahu Mwanta wawaFwilistinu wayili nakumuhempula Abarahama kulonda atuñi chitiyañenu chakuleta kuwunda hakachi kawu. Dichi Abarahama wetejeli kwila kakawahi kudi anyana kamwanta. Mwanta wahayamini nawa wamupundilili Abarahama ishima dacheñi. Abarahama watwalekeluhu nakushakama mukuwunda mwituña dawenyi.—Kutach. 21:22-31, 34.

12, 13. (a) Indi Isaka wembujoleli ñahi chakutalilahu chatata yindi? (b) Yehova wamukiswilili ñahi Isaka chazatiliyi nañovu kulonda yaleti kuwunda?

12 Mwana kaAbarahama Isaka niyena wakeñeli kushakama mukuwunda neyi tata yindi. Wazatili nañovu kulonda yashakami mukuwunda nawaFwilistinu. Chineli mwituña mwadiña nzala, Isaka nichisaka chindi afumini kuBeri Lahayi Royi, mwituña dakukabeta kaluwunda, wayili kwiluña dadiwahi daGera. Idi dadiña iluña dawaFwilistinu. Yehova wamukiswilili Isaka nayakudya yayivulu niatunyama. Dichi Afwilistinu atachikili kumutiyila ichima. Hiyakeñeleña Isaka yasweji kuhetaku, dichi mumashimindi ashikililumu maseki to-o. Nkumininaku, mwanta wawaFwilistinu wamulejeli Isaka ‘kufuma mwiluña dawu.’ Hakwila nawu ashakami mukuwunda nawaFwilistinu, Isaka wabuukili.—Kutach. 24:62; 26:1, 12-17.

13 Isaka nichisaka chindi chabuukiluwu, atubiña twindi apundili ishima dikwawu. Atubiña twawaFwilistinu atachikili kutoboka nawatubiña twaIsaka kufwila mashima nawa ahosheli nawu adiña menji awu. Kufwana tata yindi, Isaka hakeñeleña kuzuñaku. Dichi, walejeli añamba jindi kupunda ishima dacheñi. Cheñi Afwilistinu ahosheli nawu ishima dadiña dawu. Hakwila yashakami mukuwunda nawaFwilistinu, Isaka wasendeli chisaka chindi yuma yindi yejima nakubuukila kwiluña dacheñi. Kwayiliyi añamba jindi apundili ishima datumbiliyi Isaka nindi Rehoboti. Chimwahitili mpinji, wafuminuku wayili kwiluña dadiwahi dakuBerisheba, kwamukiswililuwu kudi Yehova nawa wamulejeli nindi: “Bayi wutiyaña womaku, ami nidi naneyi, nakakukoolekeshaña, nakakuvulishila anyaneyi hamujimba wañamba yami Abarahama.”—Kutach. 26:17-25.

14. Isaka wamwekesheli ñahi nindi himukwakuleta kuwunda chelili mwanta wawaFwilistinu yenzi nakukwata chitiyañenu nayena?

14 Eñañi, Isaka wadiña nañovu yakuzuña nakukiña wuswa windi wakuzatisha mashina ejima apundili añamba jindi. Afwilistinu elukili nawu Yehova wamukiswilili Isaka munyidimu yindi yejima. Mwanta niatulamba twindi chayiluwu nakumutala Isaka kuBerisheba nakukwata chitiyañenu nayena, mwanta wahosheli nindi: “Twamweni chalala netu, Yehova wudi nindi.” Ilaña hakwila nawu yaleti kuwunda, Isaka wabuukili cheñi kubadika hadi kapampa kamu. Hakeñeleña kuzuñaku. Isaka wamwekesheli cheñi nindi wadiña mukwakuleta kuwunda. Bayibolu yatulejaña nawu: “Wayitelekeleli chawija, adiili, anwini. Ahindukili ntetemena yayeni, hiyakudishiña nakusanyika, iwu nakusanyika, iwu nakusanyika. Isaka wayilekeli ayi, . . . Chachiwahi [mukuwunda].”—Kutach. 26:26-31.

Dizilenu Kuchakutalilahu chaYosefu

15. Muloñadi amana kwaYosefu chabulilileñawu kuhosha nindi mukuwunda?

15 Yakoba mwana kaIsaka “wadiñi muntu wawunda.” (Kutach. 25:27) Neyi chitwadiza hakusambila, Yakoba waleteli kuwunda namana kwindi Esawu. Chakadi kujina, Yakoba wadizilili kuchakutalilahu chachiwahi chatata yindi, Isaka. Komana anyana kaYakoba adizilili kuchakutalilahu chindi? Hadi anyanindi 12, Yakoba waswejeli kukeñesha Yosefu. Wamwovwahilileña nikumulemesha tata yindi nawa Yakoba wamukuhweleleli chikupu mwanindi. (Kutach. 37:2, 14) Ilaña Bayibolu yahoshaña nawu amana kwaYosefu amutiyilili ichima, hiyahosheleña nindi mukuwundaku. Aswejeli kumuhela Yosefu nawa amulandishili nakutwamba kudi tata yawu nawu anamudyi kudi chisumi.—Kutach. 37:4, 28, 31-33.

16, 17. Indi Yosefu wamwekesheli ñahi nindi wakeñeli kuwunda kudi amana kwindi?

16 Yehova wamukiswilili Yosefu. Yosefu wekalili mulopu muEjipitu, dikwila nawu chinlonda chaFwaro. Chimwaholokeli nzala yakapwelendendi muKenani, amana kwaYosefu ayili nakulanda yakudya kuEjipitu. Chamuwaninuwu Yosefu, hiyamwilukiluku, hadaha muloña wayikowelu yakuEjipitu yavwaliliyi. (Kutach. 42:5-7) Yosefu neyi wakeñeli chiña wayilili ana kwindi katama neyi chamwililuwu yena nitata yindi. Ilaña wazatili nañovu hakwila yaleti kuwunda nawamana kwindi. Chelili anadanakeni dehi, Yosefu wadilumbulwili, wahosheli nindi: “Bayi mutiya chikelaku, bayi mudizuwila nachina chimwanlandili ninzi munuku; muloña Nzambi diyi wantemeshelañahu dehi kulonda nihembi wumi wawantu.” Kuhiñahu wapwepujoleli ana kwindi ejima nakudilila hadi wena.—Kutach. 45:1, 5, 15.

17 Chafwiliyi tata yawu, Yakoba, ana kwaYosefu atoñojokeli nawu hekwawu Yosefu wukukeña kuyifuntishila katama nakatama. Chamulejeluwu Yosefu, ‘wadilili’ nawa wayakwili nindi: “Bayi mutiyaña womaku, nukuyidiishaña ninenu nianyanenu anyanya.” Yosefu wamwekesheli nindi wakeñeli kuwunda “wayikundejeli nakuhosha nawu chachiwahi.”—Kutach. 50:15-21.

“Ayisonekeli Kulonda Kutuleja Nachu Maana”

18, 19. (a) Yumanyi yimunadizili kuyakutalilahu yitunahanjekuhu muchinu chibaaba? (b) Chumanyi chitukadiza muchibaaba chinahiñuhu?

18 Pawulu wasonekeli nindi: “Yuma yejima yasonekeluwu hashankulu, ayisonekeli kulonda kutuleja nachu maana, kulonda nakutatakena, nikukukundeja kwanyikanda yajila, tumwenuku kuchiñeja.” (Rom. 15:4) Yumanyi yitunadizili kuchakutalilahu chabadika chaYehova, nichakutalilahu chaAbarahama, Isaka, Yakoba, niYosefu?

19 Neyi tushinshika chikupu hayuma yejima yakoñayi Yehova hakwila nawu twikali amabwambu jindi, chikutuleñela kuzata nañovu kulonda tushakameña mukuwunda nawantu. Chakutalilahu chaAbarahama, Isaka, Yakoba, niYosefu chinakumwekesha nawu anvwali atela kufumba anyanawu kulonda ashakameña mukuwunda nawakwawu. Tunadizi cheñi netu Yehova wakiswilaña antu afwilaña kuleta kuwunda. Ichi chatukwasha kwiluka chaleñeleli Pawulu yasoneki nindi Yehova ‘hiNzambi wahanaña kuwunda’! (Tañenu Aroma 15:33; 16:20.) Chibaaba chinahiñuhu chikalumbulula mwatalishiliyi Pawulu hakuhosha nindi twatela kuleta kuwunda nichitwatela kutwaleka nakuleta kuwunda.

Yumanyi Yimunadizi?

• Chumanyi cheliliyi Yakoba hakwila nawu yaleti kuwunda henohu kanda yadibulakani naEsawu?

• Chumanyi chimwatela kwila, chineli Yehova wakoñeli yuma yayivulu hakwila antu ekali amabwambu jindi?

• Yumanyi yimunadizili kuyakutalilahu yaAbarahama, Isaka, Yakoba, niYosefu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Nyevulu yidi hefu 23]

Chumanyi chasweja kulema cheliliyi Yakoba hakwila nawu yaleti kuwunda namana kwindi Esawu?