Kalata Yakufuma ku Congo (Kinshasa)

Musi mwa Phiri la Moto

PARA zuŵa likukwera ndipo likuŵalira pa msumba wa Goma, kucanya kukuwoneka kwakutowa comene. Zuŵa lililose tikuwona Phiri la Nyiragongo ilo ndimoza mwa mapiri agho zuŵa lililose pakuphulika vibala vyakocha ndipo ndakutowa comene. Pa phiri ili pakusunkha josi ilo likufuma mu cikhululu ico cili kupangika cifukwa ca kuphulika kwa vibala vyakocha ivyo vili pasi. Nausiku josi ili likuŵa liswesi cifukwa ca vibala vyakocha ivyo vikufuma mu cikhululu.

Mu Ciswahili, phiri ili ŵakulicema Mulima ya Moto, kung’anamura kuti Phiri la Moto. Phiri la Nyiragongo likaphulika comene mu 2002. Katundu yose wa ŵazengezgani ŵithu na ŵabwezi ŵithu ŵanandi kuno ku Goma wakanangika. Mu vigaŵa vinyake ivyo ine na mfumu wane tikupharazga, tikwenda mu vimalibwe ivyo vikapangika na vibala vikati vyakhoma, ndipo ghanaghanirani waka kwenda mu vimalibwe ivi umo kukusuzgira. Kweni ŵanthu ŵa ku cigaŵa ici kuti mbanonono nga vimalibwe ivi yayi. Mbanthu ŵakunweka, ŵamitima yiwemi, ndipo ŵakuzomera makani ghawemi gha mu Baibolo agho tikuŵapharazgira. Ici cikupangiska kuti titeŵeterenge na cimwemwe musi mwa Phiri la Moto.

Pakaŵa zuŵa linyake la Cisulo, apo nkhawuka wakukondwa comene. Ine na mfumu wane, pamoza na ŵabwezi ŵithu ndiposo ŵamishonale ŵanyithu, zuŵa lose ili tikaŵa kuti tamutandalira kupharazgira ŵanthu awo ŵali kucimbira kwawo, awo ŵakukhala pa msasa wa Mugunga, uwo uli kumanjiliro gha dazi kwa msumba wa Goma. Ŵanandi awo ŵakukhala mu msasa uwu ŵali kucimbira vivulupi mu vikaya vyawo.

Tikapakira mabuku ghanandi ghakulongosora Baibolo mu galimoto yithu, mabuku agha ghakaŵa gha Cifurenci, Ciswahili, na Cikinyarwanda. Tikati tamara tikanyamuka. Apo tikendanga mu msewu wa mabampu uwu ŵanthu ŵa mu msumba uwu ŵakaŵa ŵakutangwanika comene na milimo yawo. Ŵanyamata ŵakaŵa kuti ŵambapo kale kukunkhuzga njinga zawo zakunyamulira katundu muzito izo ŵakuzicema chukudus (njinga izi ŵakucita kukhoma na mathabwa). Ŵanakazi ŵakavwara vitenje vyakutowa ndipo ŵakendanga mu mphepete mwa msewu uku ŵathwika vibwayira. Magalimoto ghacokoghacoko ghakatangwanika kunyamura ŵanthu awo ŵakalutanga ku nchito na ku msika. Nyumba zikaŵa zamathabwa ndipo zikaŵa na penti wa khofi ndipo mu vijaro na mu mawindo mukaŵa penti wa buluu.

Tikafika pa Nyumba ya Ufumu ya Ndosho kuti tikumane na Ŵakaboni ŵa Yehova ŵanyithu awo tamupharazga nawo ku msasa. Vikanikhwaska comene kuwona ŵawukirano, vyokoro, ŵana ŵalanda, na awo ŵakusuzgika cifukwa ca ulwari na ucekuru. Ŵanandi ŵa iwo ŵakusuzgika comene kweni mbakukondwa cifukwa ca kulondezga fundo za Baibolo. Malayizgo gha mu Baibolo ghakugolera mu mitima yawo, ndipo mbakunweka  kuphalirako ŵanji. Tikati tacita ungano wakudumura wa umo tingakhozgera ŵanthu na fundo za mu Baibolo, taŵanthu ŵakukwana 130 tikakwera maminibasi ghankhondi na galimoto.

Tikati tenda maminiti pafupifupi 30, tikafika ku msasa. Ku msasa uwu kuli mahema ghanandi agho ŵali kughajintha pa malo agho pakenda vimabala ivyo vikaphulika ndipo vili kukhoma na kupanga cilibwe. Pakatikati pa msasa uwu pali vimbuzi vyakutowa ndiposo malo ghakucapirapo. Ŵanthu ŵakaŵa palipose, ŵanyake ŵakacapanga, kuphika, kusuŵa nchunga, ndiposo ŵanyake ŵakaphyeranga pa luŵaza lwa mahema ghawo.

Tikakumana na mwanalume munyake zina lake Papa Jacques uyo wakalaŵiliranga cigaŵa cinyake ca msasa uwu. Iyo wakafipanga mtima na umo wangalelera ŵana ŵake mu nyengo zakusuzga izi. Wakakondwa comene apo tikamulekera buku lakuti Mayankho a Zimene Achinyamata Amafunsa ndipo wakati waŵazgenge na kuwunjika ŵanthu mu magulu na kuŵaphalira ivyo wasambira.

Pamanyuma tikakumana na mwanakazi munyake zina lake Mama Beatrice. Wakatifumba cifukwa ico Ciuta wakuzomerezgera kuti tisuzgikenge. Wakaghanaghananga kuti Ciuta wakwenera kuti wakumulanga. Mfumu wake wakakomeka ku nkhondo, mwana wake mwanakazi wakusuzgika kulera yekha mwana pa msasa, ndipo mwana wake munyamata wali kuzgeŵa. Wakati wakumanya yayi uko wali.

Nkhani zakucitiska citima izo Mama Beatrice wakatiphalira zikanikumbuska umo Yobu wakwenera kuti wakajipulikira apo wakapokeranga mauthenga ghakucitiska citima. Tikamulongora cifukwa ico tikusuzgikira ndipo tikamusimikizgira kuti ni Ciuta yayi uyo wakumulanga. (Job 34:10-12; Yakobe 1:14, 15) Tikamuphaliraso kuti sonosono apa Ciuta wawuskengepo masuzgo ghose pa caru capasi mwakugwiliskira nchito Ufumu wake. Apo tikayowoyeskananga nayo, wakamba kumwemwetera, ndipo wakati walutilirenge kuŵazga Baibolo na kulomba kwa Ciuta kuti wamovwire.

Tose tikasangwa pa zuŵa ili, ndipo tikuwona kuti Yehova wakatovwira nadi kuti tiphalire ŵanthu aŵa za cilindizga ca munthazi na kuŵakhozga. Apo tikafumangako ku msasa uwu, ŵanandi ŵakakolera mathirakiti, magazini, na mabuku na kutibayibiska nagho.

Apo tikaweranga ku nyumba tikamba kulanguruka pa ivyo vyacitika. Nkhuwonga comene pa ivyo vikacitika pa zuŵa lapadera ili. Nkhukumbuka umo wakawongera Papa Jacques, ndiposo umo citima ca Mama Beatrice cikaceperako. Nkhukumbukaso mwanakazi munyake mucekuru uyo wakanikora casa cankhongono nangauli wakapulikanga yayi ivyo nkhuyowoya kweni wakamwemweteranga waka. Nkhukumbukaso ŵawukirano ŵanyake awo ŵakafumba mafumbo ghamahara comene ndipo ŵakacitanga vinthu mwacilara. Nkhudokera para nkhukumbuka ŵanthu awo nkhawona, awo ŵakamwemweteranga na kuseka nangauli ŵakukumana na masuzgo ghakuru.

Mu cigaŵa ici, tikuwona ŵanthu ŵanandi ŵakuyezgayezga kovwira awo ŵakusuzgika. Pa zuŵa ili tikaŵa na mwaŵi wa kugwiliskira nchito Baibolo kuti tilongore ŵanthu nthowa yeneco ya umo masuzgo ghazamumalira. Nili wakukondwa comene kuŵa yumoza wa awo ŵakovwira ŵanthu kuti ŵamanye unenesko. Ndipo mulimo uwu ukuyanapo yayi na mulimo uliwose pa caru cose capasi.