Φόροι​—Πρέπει να τους Πληρώνετε;

ΣΕ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥΣ αρέσει να πληρώνουν φόρους. Πολλοί θεωρούν ότι οι φόροι κατασπαταλούνται λόγω ανικανότητας, υπεξαίρεσης ή ξεκάθαρης απάτης. Άλλοι, όμως, διαφωνούν με τη φορολογία για λόγους ηθικής. Οι κάτοικοι κάποιας κωμόπολης στη Μέση Ανατολή αιτιολόγησαν την απόφαση που πήραν να μην καταβάλλουν τους φόρους τους, λέγοντας: «Δεν πρόκειται να πληρώνουμε τις σφαίρες που σκοτώνουν τα παιδιά μας».

Τέτοιου είδους απόψεις δεν είναι ούτε μεμονωμένες ούτε καινούριες. Ο εκλιπών Ινδουιστής ηγέτης Μοχάντας Κ. Γκάντι διατύπωσε τη συνειδησιακή του θέση ως εξής: «Όποιος υποστηρίζει ένα Κράτος που βασίζεται​—άμεσα ή έμμεσα—​σε ένοπλες δυνάμεις συμπράττει στην αμαρτία. Ο καθένας, ηλικιωμένος ή νέος, παίρνει μέρος στην αμαρτία συνεισφέροντας στη συντήρηση του Κράτους με το να πληρώνει φόρους».

Παρόμοια, ο Χένρι Ντέιβιντ Θόρο, φιλόσοφος του 19ου αιώνα, επικαλέστηκε λόγους ηθικής, δικαιολογώντας την άρνησή του να πληρώνει φόρους για την υποστήριξη του πολέμου, και ρώτησε: «Οφείλει ο πολίτης έστω προς στιγμήν, ή στο ελάχιστο, να παραδίδει τη συνείδησή του στο νομοθέτη; Τότε γιατί έχει συνείδηση κάθε άνθρωπος;»

Το ζήτημα ενδιαφέρει τους Χριστιανούς, διότι η Αγία Γραφή διδάσκει ξεκάθαρα ότι αυτοί πρέπει να διατηρούν καθαρή συνείδηση σε όλα τα πράγματα. (2 Τιμόθεο 1:3) Από την άλλη, η Γραφή αναγνωρίζει επίσης την εξουσία που έχουν οι κυβερνήσεις να εισπράττουν φόρους, δηλώνοντας: «Κάθε ψυχή ας υποτάσσεται στις ανώτερες εξουσίες [τις ανθρώπινες κυβερνήσεις], γιατί δεν υπάρχει εξουσία παρά μόνο από τον Θεό· οι υπάρχουσες εξουσίες βρίσκονται τοποθετημένες στις σχετικές τους θέσεις από τον Θεό. Υπάρχει, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να υποτάσσεστε, όχι μόνο λόγω αυτής της οργής, αλλά και λόγω της συνείδησής σας. Διότι γι’ αυτό πληρώνετε και φόρους· διότι αυτοί είναι δημόσιοι υπηρέτες του Θεού, που υπηρετούν διαρκώς γι’ αυτόν το σκοπό. Να αποδίδετε σε όλους αυτά που τους οφείλονται, σε εκείνον που ζητάει το φόρο, το φόρο».​—Ρωμαίους 13:1, 5-7.

Γι’ αυτόν το λόγο, οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα ήταν γνωστοί ως άνθρωποι που πλήρωναν πρόθυμα φόρους, παρότι ένα σεβαστό ποσό προοριζόταν για τη συντήρηση του στρατού. Το ίδιο ισχύει για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στη σύγχρονη εποχή. * Πώς εξηγείται αυτή η φαινομενική αντίφαση; Πρέπει ο Χριστιανός να καταπνίγει τη συνείδησή του όταν έρχεται η ώρα να πληρώσει φόρους;

Φόροι και Συνείδηση

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος των φόρων που καλούνταν να πληρώσουν οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα προοριζόταν για το στρατό. Αυτό ακριβώς το συνειδησιακό ζήτημα υποκίνησε μεταγενέστερα τον Γκάντι και τον Θόρο να αρνηθούν την πληρωμή φόρων.

Προσέξτε ότι οι Χριστιανοί υπάκουαν στην εντολή που περιέχεται στην Επιστολή Προς τους Ρωμαίους κεφάλαιο 13, όχι μόνο επειδή ήθελαν να αποφύγουν την τιμωρία, αλλά και «λόγω της συνείδησής [τους]». (Ρωμαίους 13:5) Ναι, η συνείδηση του Χριστιανού στην πραγματικότητα τον  αναγκάζει να πληρώνει φόρους, έστω και αν με αυτούς υποστηρίζονται δραστηριότητες τις οποίες εκείνος απορρίπτει προσωπικά. Για να καταλάβουμε αυτό το φαινομενικό παράδοξο, πρέπει να αναγνωρίσουμε έναν καίριο παράγοντα όσον αφορά τη συνείδησή μας, την εσωτερική φωνή που μας λέει αν οι πράξεις μας είναι σωστές ή εσφαλμένες.

Ο καθένας έχει μια τέτοια εσωτερική φωνή, όπως παρατήρησε ο Θόρο, αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκην αξιόπιστη. Για να ευαρεστούμε τον Θεό, η συνείδησή μας πρέπει να συμβαδίζει με τους ηθικούς κανόνες του. Πολλές φορές χρειάζεται να προσαρμόζουμε το σκεπτικό ή την άποψή μας ώστε να εναρμονίζονται με του Θεού επειδή οι σκέψεις του είναι ανώτερες από τις δικές μας. (Ψαλμός 19:7) Επομένως, πρέπει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ποια είναι η άποψη του Θεού για τις ανθρώπινες κυβερνήσεις. Ποια είναι αυτή;

Παρατηρούμε ότι ο απόστολος Παύλος αποκάλεσε τις ανθρώπινες κυβερνήσεις “δημόσιους υπηρέτες του Θεού”. (Ρωμαίους 13:6) Τι σημαίνει αυτό; Βασικά σημαίνει ότι διατηρούν την τάξη και ότι προσφέρουν ωφέλιμο έργο στην κοινωνία. Ακόμη και οι πλέον διεφθαρμένες κυβερνήσεις παρέχουν συνήθως κάποιες υπηρεσίες όπως ταχυδρομείο, δημόσια εκπαίδευση, προστασία από τη φωτιά και επιβολή του νόμου. Παρότι ο Θεός γνωρίζει απόλυτα τα μειονεκτήματα αυτών των ανθρωποποίητων εξουσιών, ανέχεται για ένα διάστημα την ύπαρξή τους και μας δίνει την εντολή να πληρώνουμε φόρους από σεβασμό για τη διευθέτησή του, δηλαδή για το ότι επιτρέπει σε αυτές τις κυβερνήσεις να εξουσιάζουν την ανθρωπότητα.

Εντούτοις, η ανοχή του Θεού προς τις ανθρώπινες κυβερνήσεις είναι μόνο προσωρινή. Θέλημά του είναι να τις αντικαταστήσει όλες με την ουράνια Βασιλεία του και τελικά να αναιρέσει όλη τη βλάβη που έχει προκαλέσει η ανθρώπινη διακυβέρνηση ανά τους αιώνες. (Δανιήλ 2:44· Ματθαίος 6:10) Στο μεταξύ, όμως, ο Θεός δεν έχει δώσει στους Χριστιανούς το δικαίωμα να εκδηλώνουν πολιτική ανυπακοή αρνούμενοι να πληρώνουν φόρους ή κάνοντας κάτι άλλο.

Τι γίνεται αν, όπως ο Γκάντι, εξακολουθείτε να θεωρείτε ότι η πληρωμή φόρων που υποστηρίζουν τον πόλεμο είναι αμαρτία; Η εικόνα που έχουμε για μια περιοχή βελτιώνεται αν ανεβούμε κάπου ψηλότερα. Αντίστοιχα, μπορούμε να προσαρμόσουμε ευκολότερα το σκεπτικό μας ώστε να ταιριάζει με του Θεού αν αναλογιστούμε πόσο υψηλότερη είναι η άποψή του από τη δική μας. Μέσω του προφήτη Ησαΐα, ο Θεός είπε: «Όπως οι ουρανοί είναι υψηλότεροι από τη γη, έτσι και οι οδοί μου είναι υψηλότερες από τις οδούς σας, και οι σκέψεις μου από τις σκέψεις σας».​—Ησαΐας 55:8, 9.

Απόλυτη Εξουσία;

Τα όσα διδάσκει η Γραφή για την πληρωμή φόρων δεν υπονοούν ότι οι ανθρώπινες κυβερνήσεις μπορούν να διεκδικούν απόλυτη εξουσία επί των υπηκόων τους. Ο Ιησούς δίδαξε ότι ο Θεός χορηγεί μόνο περιορισμένη εξουσία σε αυτές. Όταν κάποιοι τον ρώτησαν αν ήταν πρέπον ενώπιον του Θεού να πληρώνουν φόρους στην τότε ρωμαϊκή κυβέρνηση, ο Ιησούς είπε τα βαρυσήμαντα λόγια: «Αποδώστε αυτά που είναι του Καίσαρα στον Καίσαρα, αλλά αυτά που είναι του Θεού στον Θεό».​—Μάρκος 12:13-17.

Οι κυβερνήσεις​—οι οποίες συμβολίζονται από τον όρο “Καίσαρας”—​κόβουν ή τυπώνουν χρήματα και καθορίζουν την αξία τους. Κατά την άποψη, λοιπόν, του Θεού, έχουν το δικαίωμα να ζητούν  να τους επιστρέφονται αυτά υπό τη μορφή φόρων. Ωστόσο, ο Ιησούς έδειξε ότι κανένας ανθρώπινος θεσμός δεν μπορεί να διεκδικεί «αυτά που είναι του Θεού»​—τη ζωή και τη λατρεία μας. Όταν οι ανθρώπινοι νόμοι ή οι απαιτήσεις συγκρούονται με τους νόμους του Θεού, οι Χριστιανοί “πρέπει να υπακούν στον Θεό ως άρχοντα μάλλον παρά στους ανθρώπους”.​—Πράξεις 5:29.

Σήμερα, κάποιοι Χριστιανοί ίσως δυσαρεστούνται με το πώς χρησιμοποιούνται μερικοί φόροι τους, αλλά δεν επιχειρούν να παρέμβουν στις κυβερνητικές ενέργειες ή να τις επηρεάσουν προβάλλοντας αντίσταση ή αρνούμενοι να πληρώνουν φόρους. Αυτό θα πρόδιδε έλλειψη εμπιστοσύνης στη λύση του Θεού για τα δεινά της ανθρωπότητας. Αντίθετα, περιμένουν υπομονετικά τον ορισμένο καιρό του Θεού κατά τον οποίο εκείνος θα επέμβει στις ανθρώπινες υποθέσεις μέσω της διακυβέρνησης του Γιου του, του Ιησού, ο οποίος είπε: «Η βασιλεία μου δεν είναι μέρος αυτού του κόσμου».​—Ιωάννης 18:36.

Οφέλη από την Εφαρμογή της Γραφικής Διδασκαλίας

Εφαρμόζοντας τη Γραφική διδασκαλία σχετικά με την πληρωμή φόρων, ωφελείστε με πολλούς τρόπους. Αποφεύγετε την τιμωρία που προβλέπεται για τους παραβάτες του νόμου, αλλά επίσης δεν έχετε λόγο να φοβάστε μήπως γίνετε αντιληπτοί. (Ρωμαίους 13:3-5) Το σπουδαιότερο είναι ότι διατηρείτε καθαρή συνείδηση ενώπιον του Θεού και τον τιμάτε με το να είστε νομοταγείς. Μολονότι ενδεχομένως ζημιώνεστε οικονομικά σε σύγκριση με όσους δεν πληρώνουν καθόλου φόρους ή φοροδιαφεύγουν, μπορείτε να βασίζεστε στην υπόσχεση του Θεού ότι θα φροντίζει τους όσιους υπηρέτες του. Ο Βιβλικός συγγραφέας Δαβίδ εκφράστηκε ως εξής: «Νέος ήμουν και γέρασα, και όμως δεν είδα δίκαιο εγκαταλειμμένο ούτε κάποιον απόγονό του να ζητάει ψωμί».​—Ψαλμός 37:25.

Τέλος, η κατανόηση και η εφαρμογή της Γραφικής εντολής για την πληρωμή φόρων θα σας δώσει ειρήνη διάνοιας. Ο Θεός δεν σας θεωρεί υπόλογους για όλες τις κυβερνητικές ενέργειες που υποστηρίζονται από τους φόρους σας, ακριβώς όπως ο νόμος δεν σας θεωρεί υπόλογους για το τι κάνει ο σπιτονοικοκύρης σας με το ενοίκιο που πληρώνετε. Προτού μάθει τη Γραφική αλήθεια, ο Στέλβιο αγωνιζόταν επί χρόνια έτσι ώστε να επέλθουν πολιτικές αλλαγές στη Νότια Ευρώπη. Εξηγώντας γιατί εγκατέλειψε τις προσπάθειές του, είπε: «Αναγκάστηκα να παραδεχτώ ότι ο άνθρωπος είναι ανίκανος να φέρει δικαιοσύνη, ειρήνη και αδελφοσύνη στον κόσμο. Μόνο η Βασιλεία του Θεού μπορεί πράγματι να φέρει μια διαφορετική και καλύτερη κοινωνία».

Όπως ο Στέλβιο, αν και εσείς “αποδίδετε αυτά που είναι του Θεού στον Θεό” με οσιότητα, μπορείτε να είστε βέβαιοι για το ίδιο πράγμα. Θα δείτε τον καιρό κατά τον οποίο ο Θεός θα φέρει δίκαιη διακυβέρνηση σε όλη τη γη, αναιρώντας τη βλάβη και την αδικία που έχουν προκαλέσει οι ανθρώπινοι κυβερνήτες.

[Υποσημείωση]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 22]

Χρειάζεται να προσαρμόζουμε την άποψή μας ώστε να εναρμονίζεται με του Θεού επειδή οι σκέψεις του είναι ανώτερες από τις δικές μας

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 23]

Πληρώνοντας φόρους υπάκουα, οι Χριστιανοί έχουν αγαθή συνείδηση ενώπιον του Θεού και δείχνουν ότι τον εμπιστεύονται για την κάλυψη των αναγκών τους

[Εικόνες στη σελίδα 22]

«Αποδώστε αυτά που είναι του Καίσαρα στον Καίσαρα, αλλά αυτά που είναι του Θεού στον Θεό»

[Ευχαριστίες]

Copyright British Museum