Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Biblia liyiñaw chʼamañchitäna

Biblia liyiñaw chʼamañchitäna

Biblia liyiñaw chʼamañchitäna

Marceau Leroy sat jilatan arsutaparjama

UTAJANXA, jan khitins uñjataw Biblia liyiñ qälltta: “Taqi kunan qalltäwipanxa Diosax alaxpacha, ukhamarak akapacha luräna” siski uka jiskʼa tʼaqa, ¿kunatsa jamasat liyiyätxa? Kunatix awkijax janiw Diosat yatiñ munkänti, ukat Biblia liyirtï uñjitaspäna ukhax wal coleraspänxa.

Génesis libron nayrïri jiskʼa tʼaqap liytʼasasti sum amuytʼayäta. Ukat “¡kunjam lurtʼatasa aka uraqixa ukxa jichhapï sum amuytxa!” sasaw wal kusisiyäta, ukat kimsaqallqu arumat liyiñ qalltasinxa pusi willjta horaskamaw liyiyäta. Uka urut jichhakamax Biblia liyiñaw taqi kunansa chʼamachtʼitu.

“Sapürus ukak liyiskätaxa”

Vermelles sat lugaranwa 1926 maran nasiwayta, ukax Francia marka alayankiwa, uka chiqanakanxa minaw utji. Payïri jachʼa nuwasïwix utjkäna ukhaxa carbón sat mineralax wali munatänwa, ukat minan irnaqapkäyäta ukanakax janiw cuartelar sarapxañaxäkänti. Nayax jakäwijan nayrar sartañatakixa, radionak askichaña ukat luza tuqinakat yatxatañatakiw uskusiwayta, ukhamatwa aka uraqix kunjam suma lurtʼatätaynas uka tuqit yatxatasax wal muspharta. Ukat 21 maranïkayät ukhax nayamp chik yatiqir masijaw mä Biblia churitäna, “aka libro liyiñax wali wakiskiriw” sasa. Liyiñ tukuyasinxa, Diosan amuytʼayatapunïskiwa ukat jaqinakatakjam lurtʼatawa sasaw qhan amuyasta.

Vecinonakajaxa, yatiqañ munapxarakiniw sasaw kimsaqallqu Biblianakampi jikxatanta. Ukampis jan wali arunakampi ukat sawkasisakiw katuqapxitu. Ukat layqanakar creyipki uka familiaranakäjaxa, akham amtayapxitäna: “Liyiñ qalltatasaxa, sapürus ukak liyiskätaxa” sasa. Ukat ¡ukhampunwa lurtxa! Uka marat jichhakamaxa janipuniw Biblia liyiñ jaytkti uk luratäjatxa, janiw arrepintiskti.

Diosan arupat wal liyiñ muniritäjatxa, vecinonakajax Jehová Diosan Qhanañchirinakapan qillqatanakap katuqapxatayna uk regalapxitu. Ukat ukanak taypinxa Un solo mundo, un solo gobierno sat folletow ukankatayna (frances arut qillqtʼatawa), * Jehová Diosan Reinopakiw jaqinakatakix mä suma suytʼäwi apanini sasaw qhanañchäna (Mat. 6:10). Ukanakax yaqhanakar parlañatakix jukʼampiw chʼamañchtʼitäna.

Jiskʼatpach amigopkäyät ukaw nayraqat Biblia katuqasitäna, jupax Noël satawa católica religionaruw sarirïna. Mä uruxa sacerdoteñatak yatiqaski uka jaqir wisitʼir sarañäni sasaw situ. Ukampis nayax axsartʼayasiyätwa, ukat Salmo 115:4-8 ukat Mateo 23:9, 10 jiskʼa tʼaqanakanxa, Jehová Diosatakix janiw kʼari diosanakar yupaychañasa ukat religionanakax sutiñchäwinak uskusipki ukax walïkiti sasin qhanañchki ukaw jan axsartʼas parlañatak chʼamañchitäna. Ukat Noelux Bibliat yatiqasinxa, jichhakamas Jehová Diosarux jan jithiqtasaw luqtaski.

Mä kutixa kullakäjar visitʼiriw sarta, chachapaxa layqasiñ tuqit parlir libronakanïnwa, ukat saxranakaw jan waltʼaykänti. Ukat cuñadojarux janiw kunjams yanaptʼirjamäkäyäti, ukatsti Hebreos 1:14 qillqat liytʼasaw Diosax angelanakapamp nayar yanapaskatap amuyasta. Ukat cuñadojax Diosan kamachinakaparjam sarnaqxäna ukat layqasiñ libronakapsa qʼal apanukxäna ukhaxa saxranakax jaytxänwa. Jichhasti wali kusisitaw jupanakax Jehová Diosar luqtasipki.

Estados Unidos markankir Arthur Emiot sat Jehová Diosan Qhanañchiripaw 1947 maran nayar visitʼir jutatayna. Ukat ¡nayax wal kusista! Kawkhansa Jehová Diosan Qhanañchirinakapax tantachasipxi sasaw jisktʼta, ukat Liévin sat chiqanwa mä grupox tantachasipxi sasaw situ, ukax utajatxa, niya 10 kilometronak sarañankänwa. Walja paxsinakaw tantachawinakarux kayuk sarayäta, uka tiemponx bicicleta jikxatañas chʼamänwa. Ukapachax Francia markanxa, Jehová Diosan Qhanañchirinakapatakix wali chʼamänwa, 2.380 jilat kullakanakakiw utjäna, ukampis jila partix Polonia markatäpxänwa, ukat kimsaqallqu maraw Diosat yatiyañax jarkʼatäna. Ukampis Francia markanxa, septiembre phaxsit mä uru saraqataruw 1947 maran Jehová Diosan Qhanañchirinakapax markan leyenakaparjam suma uñjatäxapxäna. Ukat Villa Guibert sat chiqanxa, mä machaq sucursalaw lurasïna. Uka markanxa janiw mä precursoras utjkänti, ukat diciembre phaxsi 1947 maranwa Informador (jichhax Diosan Apnaqawïpat Yatiyañataki) sat qillqat tuqnamwa jilat kullakanakar precursormaj irnaqtʼapxañapatak jawsasïna. Uka tiemponxa 150 horanakwa mä phaxsin lurasïna, ukat 1949 maranxa 100 horanak lurañakïxänwa. Nayasti 1948 maranwa bautisasiwayta, kunjamtï Juan 17:17 jiskʼa tʼaqan “arunakamasti chiqawa” siski ukax nayatakix chiqapuniskänwa. Ukat 1949 maranwa diciembre phaxsit precursojam irnaqañ qalltawayta.

Carcelatx Dunkerque markana

Agen sat markaruw nayraqat sarta, uka markax Francia markat aynach tuqinkiwa. Jukʼa tiempokiw ukhankawayta, kunattix janiw minerjam irnaqxayätti ukatwa cuartelar sarañamaw sas sapxitäna. Jan sarañ munatäjatxa carcelaruw jistʼantapxitu. Carcelanxa, Biblianïñax jarkʼatänwa, ukampis nayax mä qhawqha Salmos qillqatanak jikxatasta. Ukat ukanak liyisaw chʼamanchtʼasiyäta. Carcelat mistunxasinxa akham sasaw jistʼasiyäta: “¿Precursorjam luqtaskakirist janicha?” sasa, ukat Filipenses 4:11-13 jiskʼa tʼaqanakan “[Jehová Diosan] chʼamapampix taqi kunaruw saykatirista” siski ukat lupʼiñaw precursojam irnaqaskakiñatakix yanaptʼitäna. Ukat 1950 maranxa, Dunkerque markaruw wasitampi kuttʼayapxitäna.

Uka markarux jan kunaniw puriyäta ukat ukhakirakiw payïri jachʼa chʼaxwäwix pasatayna, ukhamïpansti janiw kawkhar puriñas utjkänti. Ukatwa nayrax uñtʼkayät uka familiar visittʼir sarta. Ukat nayar uñjasax warmipax wali kusisitaw “¡Tata Leroy, wasitat librexta! sasin situ. Ukat chachapax akham sarakituwa, aka uraqin jumjam jaqinakax utjaspa ukhaxa janiw jachʼa nuwasiwix utjkaspänti” sasa. Jupaxa jaya markat jutir jaqinakaruw qurpachirïna, ukaruw qurpachitu ukat ukurpacharakiw irnaqaw jikxatayäta. Evans Emiot sat chachaw yanaptʼitäna, jachʼa barconak uñjiriw munasi sasaw situ. Carcelatxa wali tʼukhapuniw mistsunxayäta, ukat Evans chachaxa barco apnaqir mä oficialaruw uñtʼayitäna ukat kunats ukham tʼukhatxa uk qhanañchtʼarakïna. Ukhamasti mä urunakwa ¡utsa, irnaqawsa ukat manqʼañsa jikxatayäta! Kunjamtï Mateo 6:25-33 qillqatan Jesusan arunakapax siskixa ukaruw jukʼamp atinisxayäta.

Ukat jaya markat jutir jaqinakax puriniñampixapxäna ukhaxa Simon Apolinarski sat precursor masïjampix yaqha utwa thaqxasxapxta. Ukampis janiw kunäkipans asignación jaytañ munapkayätti ukatwa uywanakan uyupan jichhut lurtʼat mä colchón patjar ikipxayäta. Ukhamatwa utanirusa, ukat walja jaqinakarus Diosan Arupat yatichapxayäta, walja horanakwa irnaqapxayäta ukatwa periódico taypit akham sas jaqinakar sapxäna: “Jehová Diosan qhanañchirinakapampi phuqantatatänwa ukat jan waltʼayataw uñjastan” sasaw markachirinakar sapxäna. ¡Ukampis nanakakiw mä qhawqha jila kullakanakampix Diosan arunakap yatiyapxayäta! Ukat cristianonakan suytʼawipat amtasa ukat Jehová Diosan suma yanaptʼatapat lupʼisawa uka jan walinakarux saykatapxayäta. Ukat 1952 maranx Dunkerque markanxa, Diosan Arupat kimsa tunka yatiyirinakaw utjxäna, ukhaw yaqha chiqar sarañatak khitapxitäna.

Yaqha luräwinakatakiw wakichasxta

Ukat Amiens sat markan mä jukʼa tiempo qhiparayäta ukhaxa, precursor especialjam luqtañatakiw uttʼayapxitäna. Ukatxa, Boulogne-Billancourt uka markanwa irnaqxayäta, uka markax París marka jakʼankiwa. Ukan Bibliat walja yatiqirinakäjaxa, precursorjama ukat yaqhipax misionerjamaw Diosar luqtxapxäna. Ukat Guy Mabilat jilatax yamas tamanak tumpiri uka qhipatx tamanak tumpirin uñjiripjamaw luqtxäna, ukxarusti Louvers markan Betelanwa kawkhantï libronakax luraski ukanak uñjirjam luqtxäna, niya París marka jakʼana. Jaqinakar Bibliat yatiyañax wal gustitu, kunattix nayatakix wali kusiskañawa, ukampirus kunatï chiqäki uk sum yatiqapxäna ukat nänakas suma yatichiriw tukxapxayäta.

Khä 1953 maranxa, Alsacia-Lorena sat markan tamanak tumpirjamaw luqtayäta. Uka markaxa 1871 ukat 1945 maranxa, Alemania markampi junthapitänwa. Ukanxa, alemán arwa parlapxäna, ukampis nayax janiw uka aru sum yatkäyätti ukhamax yatiqañanatak chʼamachasiñäjänwa. Uka tiempoxa, mä jukʼanikiw autoni, televisionani ,qillqañ makinani ukat radioni ukhamapxäna, ukampis janiw computadoranïpkänti. Ukampis jakäwijax wali askïnwa kunattix janiw jichha tiemponjam kunas tiemp apaqkitänti. Ukat ‘suma nayranïpxam’ siski uka iwxtʼaw yanaptʼitäna (Mat. 6:19-22).

Ukat 1955 maran París sat markanxa, “Reino Triunfante” sat pʼiqiñchäwin Jachʼa Tantachäwiw apasïna. Ukanwa Irene Kolanski sat kullakar uñtʼta, tiempompix jupax esposajäxiwa. Awk taykapax walja maraw Diosar uñtʼapxatayna, Polonia markatäpxiwa. Ukat Francia markankasinwa Adolf Weber sat jilatax visittʼatayna, Russell jilatatakiw jardinerupjam irnaqatayna, jupasti Europa markatwa Diosan arup yatiyañatak jutatayna. Ukatsti 1956 maranwa Irene kullakamp casarasxapta, ukat nayamp chikaw tamanak tumpañ yanapitäna. ¡Walja maranak yanaptʼatapatxa walpun yuspärta!

Casarasitajat pä mara pasatatxa: ¡Tamanak tumpirinakan uñjiripjamwa uttʼayxapxitäna! Ukat tamanak tumpir jan utjatapatxa nayarakiw tamanak tumpirjam mä qhawqha tiempo luqtarakiyäta. Ukhamïpansti, samartʼañatakis janiw tiempox utjkitänti. Ukat phaxsinxa 100 horanakwa irnaqañajäna, sapa semanaw walja arstʼawinak arstʼañäjarakïna ukat “taman librot yatxatañataki” satäkis uka tantachäwirux kimsa chiqaruw sarañajäna, ukampirus sapa tamanakax kunjamäskis uka archivonaksa uñakipañäjarakïnwa ukat informenaks qillqañajarakïnwa. ¿Biblia liyiñatakix kunjamatsa tiempo apsusiristxa? Mä thantha Bibliaw utjitäna, ukatwa jananakap khuchsuyäta, ukat khitir suyañax utjkäna ukhaw liytʼirïta. Ukax nayatakix wali askipunïnwa, nayrar sarantañatakiw wal chʼamañchtʼitäna.

Ukat 1967 maran Boulogne-Billancourt markankaskäyät ukhaw Betel utan irnaqañatak jawsapxitu ukat Departamento de Servicio satakis ukanwa irnaqayäta, 40 maraw jichhakamax Diosar luqtaskta. Biblia tuqit jisktʼanak qillqanipki ukanakar qhanañchañax wal gustitu. Ukat Bibliat sum yatxatañax wal kusisiyitu ukat “qhispiyasiñ arunak arxataña[sa]” nayatakix wali askiwa (Fili.1:7). Ukat Betelan sapa alwa Diosar yupaychañataki tantachäwi sarayañax wal kusisiyarakitu. Francia sucursalan pʼiqtʼir jilatanakat maynirïñatakiw 1976 maranx uttayapxarakitu.

Suma jakäwi

Uka maranakanxa waljakutiw jan waltʼawinakan uñjasipxta, usuntañas chuymankipstañas jan waltʼayapxituwa, ukampis jan aynachtʼañatakix Biblia liyipxta. Ukat jaqinakar Diosan arup yatiyasaxa wal kusispta. Panpachanix patak pä tunka marats jilaw sapüru Diosatak irnaqawayapta, ukatwa taqi chuyma akham sas sapxirisma, Diosar ukham luqtañax wali kusiskañawa. Ukat Davidjamaw akham sirista: “Jichhasti niyaw chʼama qaritaxta: janipuniw aski jaqir apanukut uñjkti” sasa (Sal. 37:25).

Jehová Diosan Arupaw taqi kunansa chʼamañchtʼawayitu. Familianakajan arupax phuqasipuniwa. Chiqapuniw sapüru Biblia liytxa, janipuniw jaytkti ukham luratajatxa, janiw arrepentiskti.

[Qhanañchäwinaka]

^ Uka qillqataxa 1945 maranwa español arut qillqasïna; jichhax janiw apsusxiti.

[5 janan fotopa]

Simonamp ukat nayampi

[5 janan fotopa]

Tamanak tumpirinakan uñjiripäkäyat ukha

[5 janan fotopa]

Aka Bibliatwa liyiyäta

[6 janan fotopa]

Casarasipkäyäta uka uru

[6 janan fotopa]

Irenempiw Biblia liyipxayäta ukat yatxatapxarakiyäta