Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Yehova Udi Chibar Cham

Yehova Udi Chibar Cham

Yehova Udi Chibar Cham

“Yam kamu nidia chibar chey ni uswan wey pakach pa in Isarel.”—KUCH. 18:20.

1, 2. (a) Ov, mwikadil wa in Lev wadinga nchik piur pa uswan wa ngand? (b) Ov, ruchingej ik rapanay Yehova kudi in Levi?

 KUPWA kwa in Isarel kutambul jindond jivud mwi Ngand ya Kushilamu, Yoshua wasambisha kupwitin yitongijok yend piur pa kwangan ngand ku kuta ubal. Mu mudimu winou, ndiy wasala pamwing ni Mwin Kupesh Mujim Eleyazar ni mitu ya michid. (Kuch. 34:13-29) Pakwez in Levi katambulap uswan mudi watambula michid yikwau. (Jos. 14:1-5) Ov, mulong wak in Levi kadingap ni ngand ya muchid wau, ap chibar, cha Ngand ya Kushilamu? Ov, ayidiula?

2 Tutanin chakul mu mazu mayilejay Yehova in Levi. Mulong wa kukasikesh anch awiy kayidiulap, Yehova wayileja anch: “Yam kamu nidia chibar chey ni uswan wey pakach pa in Isarel.” (Kuch. 18:20) Didi dikasikesh dikash mudi ik: “Yam kamu nidia chibar chey”! Ov, ukwiyov nchik anch Yehova wakulej mwamu? Cha kusambish ukutwish kulond anch, ‘Ov, niwanyidin chakwel Ukweta Dikand Diawonsu antekina am ruchingej riner?’ Ukutwish kushimok kand anch, ‘Ov, Yehova ukutwish kwikal chakin kamu chibar cha mwin Kristu mwawonsu wakad kuwanyin nlel unou?’ Yipul yiney yikutadil ey ni akatish ney. Chawiy lel kimbany amboku kurumburik kwa mazu minam ma Nzamb. Chinech chikez kutukwash kutesh mulong wak Yehova ukutwish kwikal chibar cha in Kristu nlel unou. Mu mutapu wa pakampwil, ndiy ukutwish kwikal chibar chey, ap anch ukwet ruchingej ra kushakam mwiur ap uchingejin kushakam pa divu mu paradis.

Yehova Udimukidin Maswir ma in Levi

3. Ov, chom ik chasala anch Nzamb ayiteka in Levi mu mudimu wend?

3 Kurutu kwa Yehova kuyinkish in Isarel Chijil, mitu ya majuku yading yisadin mudi in kupesh pakach pau. Papanay Nzamb Chijil, ndiy watenchika win kupesh wa chisu chawonsu ni ankwash mu muchid wa in Levi. Ov, mutapu ik yasadika yiney? Nzamb payisheshay an a kusambish kuvadik a in Idjibit, ndiy wayitumbisha an a kusambish kuvadik a in Isarel, ni wayiteka kuns, mudi antu end. Chikwau kand Nzamb watenchika yom yiney ya usey palonday anch: “Am nayitambul kal in Levi . . . kuswinkan pa ndond ya an awonsu a kusambish kuvadik a mukach mwa in Isarel.” Mulong kuchind kuvul kwa antu kwamekesha anch an akusambish kuvadik ayipandakenamu in Levi mu uvud, afuta difut mulong wa kumekesh kushalijan. (Kuch 3:11-13, 41, 46, 47) Chawiy lel in Levi atwisha kuwanyish chisend chau cha kumusadil Nzamb wa in Isarel.

4, 5. (a) Ov, chom ik chadinga chirumburikin kudi in Levi kwikal ni Nzamb mudi chibar chau? (b) Ov, mutapu ik wadingay Nzamb ni kuyikwash in Levi?

4 Ov, chisend chinech chading chirumburikin ik kudi in Levi? Yehova walonda anch ndiy wading chibar chau mu mutapu wa kwel anch pa ndond pa kutambul uswan, awiy ayinkisha chisend cha mudimu wa usey nakash. Kwikal mu “win kupesh wa [Yehova]” wading uswan wau. (Jos. 18:7) Mazu ma Kuchind 18:20 mamekeshin anch chisend chinech chasalap anch ikala mu uzwendj ku mujimbu bwat. (Tang Kuchind Michid 18:19, 21, 24.) In Levi ayinkishanga “chadikum chawonsu cha mu Isarel kwikal uswan wau, mulong wa midimu yau.” Awiy afanyidina kutambul 10 pa chitot pakach pa yom ya in Isarel ni pakach pa kuvulijan kwa yivam yau. Kupwa, in Levi ading akat kupan niyawiy chadikum cha yom yadingau ni kutambul, “ya yom yipandakena kuwap,” mulong wa kukwash mudimu wa win kupesh. * (Kuch. 18:25-29) Ayinkisha kand in kupesh ‘milambu yitumbila yaletangau an a in Isarel kudi Nzamb kwi ndond yend ya kwifukwil. Chawiy lel, yid ya win kupesh yading nich diyingish diwamp dia kwitiyij anch Yehova ukez kuyikwash.

5 Chimeken anch Chijil cha Moses chalejana kupan chadikum cha kaad, chadingau ni kutek kuns mulong wa ukwash wa chikumbu ni musangar wa pa chisu cha yikumangen muvu ni muvu. (Kuv. 14:22-27) Pakwez, kwinsudiel kwa muvu ni muvu wa kasatu ni wa musamban wa mivu sambwad ya sabat, chadikum chinech ading ni kuchitek ku chis mulong wa kuyikwash atuzwendj ni in Levi. Ov, mulong wak in Levi ading niyawiy pakach pa ni kutambul? Mulong awiy ‘kadingap nich chibar cha ngand ap uswan’ mu Isarel.—Kuv. 14:28, 29.

6. Ap anch kadingap nich chibar cha muchid mwin ngand ya in Isarel, ov, kwisu kwadingau ni kushakam in Levi?

6 Ukutwish kwiyipul anch, ‘Ang in Levi kayinkishap ap ngand yimwing, ov, kwisu kwadingau ni kushakam?’ Nzamb wayinkisha kwa kushakam. Ndiy wayinkisha misumb 48 pamwing ni jindond ja madil ja misumb. Mwading misumb musamban ya kwikangil. (Kuch. 35:6-8) Chawiy lel, in Levi ading ni ndond ya kushakamin pa chisu chadingau kusadinap mu chikumbu cha Nzamb. Yehova wapana yom yivud kudi antu ipana mu mudimu wend. Chawiy lel, in Levi atwisha kumekesh anch Yehova wading chibar chau kusutil ku kutek ruchingej mu rusot ni usu wend wa kudimukin maswir mau.

7. Ov, chom ik chitau kudi in Levi chakwel asala anch Yehova ikala chibar chau?

7 Mu Chijil mwadingap chibau ap chimwing mulong wa mwin Isarel wading ni kukangany kupan chadikum. Pasambishau antu kudiul kupan chadikum, chinech chading nich yibudikin piur pa in Kupesh ni in Levi. Chawiy chashikena mu chirung cha Nehemiy. Chawiy chayibachika in Levi asambisha kusal mu yir yau, ni kudiul mujikit wau. (Tang Nehemiy 13:10.) Chimeken anch, kupan ukwash ku muchid wa in Levi kwading ni usu pa mwikadil wa muspiritu wa muchid wawonsu. Chikwau kand, in kupesh ni in Levi ading ayinau nich kuswir kwa kutek ritiy mudiay Yehova ni mu jinjil jend ja kudimukin maswir mau.

Antu Amwitiyija Yehova Mudi Chibar Chau

8. Rumburil kanvundangesh kamanay mwin Levi Asaf.

8 Muchid wa in Levi wafanyidina kumwitiyij Yehova mudi chibar chau. Chidi cha usey, mulong, muntu ni muntu pakach pa in Levi wasadila dizu “Kinikwetap mukwau, ching kusu [Yehova]” mulong wa kumekesh kwipan kwau kudi Nzamb ni kumuchingejin. (Mad. 3:24.) Muntu umwing pakach pa in Levi wading mwin kuwang ni mwin kufund mias. Tukutwish kulond anch ndiy wadinga Asaf, ap anch ndiy kadingap chid cha dijuku dia Asaf, mwin Levi wayitakela in kuwang pa chirung cha Mwant David. (1 Jnsg. 6:31-43) Mu Kuseng 73 tutangin anch Asaf (ap umwing wa anend) wakashimuka. Ndiy wayovila antu ayimp ris mulong ading ni mwom uwamp ni washikena ku kulond anch: “Ov, komb nalama kwam muchim wam zwang chamwamu?” Chimeken anch ndiy washadisha chitongijok cha chisend chend cha mudimu; ndiy wakanganya kwitiyij anch Yehova wading chibar chend. Ndiy wikal nich kanvundangesh muspiritu “ching kusu pa chisu [chandamay] mu chikumbu cha [Yehova].”—Kus. 73:2, 3, 12, 13, 17.

9, 10. Ov, mulong wak Asaf wisambina piur pa Nzamb mudi “[chibar] chend chikupu.”

9 Mu chikumbu cha Yehova, Asaf wasambisha kuman yom mudi muyimenay Nzamb. Chinech chikutwish chakushikenap kal pamwing. Pamwing ap washadisha chitongijok chey piur pa yisend yey ya muspiritu mu chilik chimwing ni wasambisha kushinshikin piur pa yom ya kumujimbu waburena. Pakwez kusutil ku kwilej Dizu dia Nzamb ni ku kuya ku yikumangan ya in Kristu, ukutwish kuman yom mu mutapu uyimenay Yehova. Asaf wajingunina chom chafanyidina kuyishiken antu ayimp. Ndiy watonga piur pa mwikadil wend ni wamana anch Yehova ukez kumukwat ku chikas chend cha katatuku ni ukez kumutakel. Chawiy Asaf wamuleja Yehova anch: “Kwikil chom chikwau chinisotila pa mangand, ching kusu ey.” (Kus. 73:23, 25) Ndiy walejana anch Nzamb udi chibar chend. (Tang Kuseng 73:26.) Ap anch ‘mujimbu ni mupim yaziya’ ya nfund a kuseng, Nzamb wikala “[chibar] chend chikupu.” Nfund a kuseng wading ni ruchingej anch Yehova ukez kumuvurik mudi murund nend. Mudimu wend ushinshamena kakezap kuuvuramen. (Mul. 7:1) Chadinga chom chifanyidina kumukasikesh mudi ik Asaf! Ndiy wawanga anch: “Pakwez kudi am chidi chiwamp kamu kusej piswimp kudi Nzamb. Nikangidil kal kudi Nsalejam [Yehova], chakwel nikutwish kulejan yisalijok yend yawonsu.”—Kus. 73:28.

10 Kumuman Yehova mudi chibar chend kwading kurumburikin yom yivud kudi Asaf pa ndond pa yom ya kumujimbu yatambulay mudi mwin Levi. Ndiy wading wisambidin ching kusu pa chisend chend cha mudimu ni pa urund wend ni Yehova, ni urund wakudishay pamwing ni Udia Piur. (Jak. 2:21-23) Mulong wa kulam urund winou, nfund a kuseng wafanyidina kulam ritiy rend mudiay Yehova, ni kumuchingejin. Asaf wafanyidina kwikal nich ruchingej anch yibudikin ya nsudiel ya mwong wend akez kuyiyukish anch washakam kwambatan nich yany ya Nzamb. Ukutwish kwikal nich ruchingej riner ra chilik chimwing mudiay Mwin Dikand Diawonsu.

11. Ov, chipul ik chadingay nich Jeremiy, ni mutapu ik wamwakulau?

11 Muprofet Jeremiy wading mwin Levi mukwau witiyija anch Yehova udi chibar chend. Shinshikinany amboku chasotay kulond pasadinay dizu dined. Jeremiy wadinga mu ul wa Anatot, musumb wa in Levi wadinga piswimp ni Yerusalem. (Jer. 1:1) Chisu chimwing, Jeremiy wiyipula anch: Mulong wak antu ayimp akat kuzangam pakwez in kutentam amen mar? (Jer. 12:1) Kupwa kwa kushinshikin pa yom yading yisadikina mu Yerusalem ni kudi in Yuda, ndiy wiyova anch ndiy wafanyidina ‘kwinan’ piur pa yom yamanay. Jeremiy wading wij anch Yehova utentamin. Ov, chom ik chasalay Yehova kupwa kwa kumupepil Jeremiy chakwel apana uprofet ni mutapu ik Wawanyishay mazu ma uprofet winou wapana chakul chikash ku chipul cha muprofet. Kwambatan nich uprofet wa Nzamb, antu aziyila ku wintakel wa Yehova ‘achidija mwom wau,’ pakwez antu ayimp akata kuzangam kateshap kubabesh ni asheshika.—Jer. 21:9.

12, 13. (a) Ov, chom ik chamubachika Jeremiy kulond anch: “Kinikwetap mukwau, ching kusu [Yehova]” ni chitongijok ik chadingay nich? (b) Mulong wak michid yawonsu ya in Isarel yakudisha mwikadil wa kuchingel?

12 Kupwa pasambishay Jeremiy kutongijokin piur pa ul wend washeshika, ndiy wiyova mudi wading ukat kwendil mu mididim. Chading mudi Yehova wasala anch “nishakama mu mididim yikurikina ya rufu.” (Mad. 1:1, 16; 3:6) Jeremiy wayileja in muchid antombuj chakwel achirika kudi Tatukwau wa mwiur, pakwez uyimp wau wasalau washikena mu chilik chakwel anch Nzamb alika Yerusalem ni Yuda asheshika. Chinech chamwovisha Jeremiy kusansan, ap anch kasalap uyimp. Mu mar mend, muprofet wavurika riy ra Nzamb. Ndiy walonda anch: “Riy rend yishiching chikupu.” Chikwau kand, riy ra Yehova rikat kumekan pamanch ni pamanch! Chawiy lel, Jeremiy walonda anch: “Kinikwetap mukwau, ching kusu [Yehova].” Ndiy wadandamena kwikal nich chisend cha kumusadil Yehova mudi muprofet.—Tang Madil ma Jeremiy 3:22-24.

13 Mu mivu 70, in Isarel akutwish kuburena ngand ya kushakam. Ngand yila kushal mwakad antu. (Jer. 25:11) Pakwez mazu ma Jeremiy “Kinikwetap mukwau, ching kusu [Yehova]” mamekesha ruchingej rend mu riy ra Nzamb, ni mamwinkisha diyingish dia kumekesh ‘mwikadil wa kuchingel.’ Michid yawonsu ya in Isarel yela kushadish uswan wau, afanyina kukudish mwikadil mudi wa muprofet winou. Yehova wading ruchingej rau rimwing kusu. Kupwa kwa mivu 70, antu a Nzamb ayichirisha kwi ngand yau ni ayinkisha chisend cha kumusadil kwinikwa.—2 Jnsg 36:20-23.

Antu Akwau Akutwish Kwikal ni Yehova Mudi Chibar Chau

14, 15. Antu akwau kudioshaku in Levi, ov, nany wasala anch Yehova ikala chibar chend ni mulong wak?

14 Asaf nenday Jeremiy ading mu muchid wa in Levi, pakwez ov ching kusu in Levi awiy ela kwikal ni chisend cha kumusadil Yehova? Bwat! Nsand David, wikala mwant wa in Isarel, wamutazuka Nzamb anch “chikunku [chend] pa mangand ma aom.” (Tang Kuseng 142:1, 5.) Pafunday David kuseng winou, ndiy kadingap mu chikumbu cha mwant ap mu chikumbu kanang. Wajingama mu mandam, mulong wa akankuny nend. Tupamp twaad, wajingama mu mandam—mamwing mading piswimp ni Adulam ni makwau mwi mpay ya ku Engedi. Ndiy wafunda pamwing ap Kuseng 142 mu mandam mamwing pakach pa mandam minam.

15 Anch chadinga mwamu, Mwant Saul ndiy wadinga ni kumukimb David, chakwel amujipa. David wachinina mu mandam mamwing madinga makasikena kushikaku. (1 Sam. 22:1, 4) Mwin ngand yiney yijingamena, chimeken anch David kadingap ni murund ku mutambu wend chakwel a mukwasha. (Kus. 142:4) Chawiy chisu chamutazukay David Nzamb.

16, 17. (a) Ov, mulong wak David wiyova anch kakwetap ukwash? (b) Ov, kudi nany kwadingay ufanyidin kukarumukin mulong wa kutambul ukwash?

16 Pafunday David Kuseng 142, ndiy wileja pamwing ap chamushikena Mwin Kupesh Mujim Ahimelek, wamukwasha pakad kwijik padingay ni kumuchin Saul. Saul Mwant wa mukau wamujipa Ahimelek ni dijuku diend. (1 Sam. 22:11, 18, 19) David wiyova anch ukwet chisend piur pa rufu rau. Chading mudi ndiy wamujipa mwin kupesh wamukwasha. Anch wading pa ndond ya David, ov, wela kwiyov anch ukwet mulong? Chom chapandikesha mar ma David chading anch ndiy kadingap ni chisu cha kupim mulong Saul wading ukat kumukimb.

17 Kupwa kwa rufu ra muprofet Samwel, wamuzizila David many chakwel ashikena ku kwikal mwant. (1 Sam. 25:1) Chinech chasala anch David adandamena kwikal nich yovil ya kuburen ukwash. Pakwez, David wading wij kwa kukarumukin mulong wa kutambul ukwash—kudiay Yehova. David kadingap nich chisend cha mudimu cha chilik chimwing ni in Levi, pakwez ading amuzizidil kal many mulong wa kusal mudimu ukwau, chakwel ikala mwant wa antu a Nzamb. (1 Sam. 16:1, 13) Pakwez, David wamwanzurila Yehova muchim wend ni wadandamena kuchingejin umutakel wa Nzamb. Niyey ukutwish ni ufanyidin kusal anch ikala chibar ni diking dietu anch wadandamen kwipan mu mudimu wend.

18. Ov, mutapu ik wamekeshau antu twisambidina mu mutu wa mulong winou anch Yehova udi chibar chau?

18 Antu twisambidina amumana Yehova mudi chibar chau mu mutapu wa kwel anch awiy atambula chisend cha mudimu mu mujikit wend. Awiy ateka ruchingej rau mudi Nzamb chakwel ayikwash padingau ni kumusadil. In Levi ni in Isarel a michid yikwau, mudi David, atwisha kusal anch Nzamb ikala chibar chau. Ov, mutapu ik ukutwisha kusal anch Yehova ikala chibar chey? Tukez kwisambin pa chinech mu mutu wa mulong ulondwilaku.

[Dizu didia Kwishin kwa paj]

^ par. 4 Chakwel wijika kachom pa kachom piur pa mutapu wadinga win kupesh, tal buku Étude perspicace des Écritures, Volim wa 2, pa paj wa 655-656.

Ov, Mutapu ik Ukutwisha Kwakul?

• Ov, mutapu ik wadingay Yehova chibar cha in Levi?

• Ov, chom ik chasalau Asaf, Jeremiy, nenday David chimekeshina anch Yehova wading chibar chau?

• Ov, ngikadil ik uswiridina anch Nzamb ufanyidin kwikal chibar chey?

[Yipul ya Dilejan]

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 11]

In Levi katambulap uswan wa ngand. Pakwez, Yehova wading chibar chau, mulong ading ni chisend chimwing chijim cha kumusadil

[Chipich chidia pa paj wa 10]

Ov, mutapu ik wadingay Yehova chibar cha in kupesh ni in Levi?

[Chipich chidia pa paj wa 12]

Ov, chom ik chamukwasha Asaf chakwel adandamena kwikal ni Yehova mudi chibar chend?