Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

¿Mi jaʼ jrextotik chkaʼitik li Jeovae?

¿Mi jaʼ jrextotik chkaʼitik li Jeovae?

¿Mi jaʼ jrextotik chkaʼitik li Jeovae?

«Jaʼ yuʼun tscʼan baʼyuc chavacʼ abaic ta ventainel yuʼun li Diose, xchiʼuc ti chapasic cʼusi tscʼane, jech chayacʼboxuc scotol li cʼusitic ta xtun avuʼunique.» (MAT. 6:33)

1, 2. 1) ¿Buchʼu jaʼ skʼoplal li «Israel chcʼotic ta sventa [Dios]» chal ta Gálatas 6:16? 2) ¿Buchʼu jaʼ skʼoplalik li «lajchaʼchop [israeletik] chal ta Mateo 19:28?

 KʼALAL Israel xi ta jkʼeltik ta Vivliae, ¿kʼusi chtal ta joltik? Xuʼ van jaʼ chtal ta joltik ti jaʼ jech la sbiin Jacob, jun xnichʼon Isaac, xchiʼuk jaʼ van chtal ta joltik xtok li jteklum ti i-ayan ta snitilulaltake. Pe li ta Vivliae tstunes ta lokʼolkʼop li biil taje. Jech, jaʼ chalbe skʼoplal ek li buchʼutik «mero Israel chcʼotic ta sventa Diose», jaʼ xkaltik li 144,000 krixchanoetik la stʼuj ta xchʼul espiritu Jeova sventa xtunik kʼuchaʼal ajvaliletik xchiʼuk paleetik ta vinajel (Gál. 6:16; Apo. 7:4; 21:12). Tana un, kʼalal «lajchaʼchop [israeletik]» xi ta Mateo 19:28 yan xa buchʼu skʼoplalik. Jchanbetik skʼoplal taje.

2 Xi laj yal li Jesuse: «Melel chacalboxuc, cʼalal chlic achʼubuc scotole, cʼalal chlic choticun ta jchotleb sventa chiʼichʼat ta mucʼ vuʼun ti Xnichʼon cristiano licʼote, chachotiic ta lajchab (12) mucʼtic chotlebal ec voʼoxuc ti laj atsʼaclinicune. Voʼoxuc chlic achapanic li lajchaʼchop israeletique». ¿Buchʼu jaʼ skʼoplalik li «lajchaʼchop [israeletik]» xi ta versikulo taje? Jaʼ skʼoplal krixchanoetik ti chichʼik chapanel yuʼun li buchʼutik tʼujbil yuʼun Jesús xchiʼuk ti xuʼ chkuxiik sbatel osil ta Paraisoe. Skotolik ta stabeik sbalil li kʼusitik tspasik li 144,000 paleetike.

3, 4. ¿Kʼusi lek chakʼik ta chanel li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele?

3 Jech kʼuchaʼal li jlevietik xchiʼuk paleetik ta voʼnee, li yajtsʼaklom Cristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele jaʼ jun matanal chaʼiik ti chtunik ta stojolal Jeovae (Núm. 18:20). Jech ta melel, muʼyuk smalaojik ch-akʼbat yosilik liʼ ta Balumile. Pe smalaojik tajek ti chtunik ta ajvalil xchiʼuk ta paleal xchiʼuk Jesucristo ta vinajele, ti jaʼ te chtunik-o ta stojolal Dios kʼuchaʼal chal ta Apocalipsis 4:10, 11 (Eze. 44:28).

4 ¿Kʼuxi chakʼik ta ilel ti jaʼ xrexto chaʼiik Jeova yoʼ to liʼ oyik ta Balumil li tʼujbil krixchanoetike? Chakʼik ta ilel ti kʼusi mas tsots skʼoplal ta xkuxlejalike jaʼ li spasbel yabtel Diose. Jech xtok, chakʼik ta ilel xchʼunel yoʼontonik ta stojolal li matanal pojelal laj yakʼ Cristoe xchiʼuk chchʼunbeik li smantaltake. Taje jaʼ sventa «jechuc o [yoʼontonik] ti jʼechʼel acʼo [x]chʼunic o ti icʼbil[ike]» (2 Ped. 1:10). Melel onoʼox ti mu skotolikuk toj lek xa tajek li xkuxlejalike, jlome ipik o yan kʼusi tsnuptanik, manchuk mi jech, mu xikta sbaik. Chakʼbeik yipal spasbel yabtel Dios ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike. Li buchʼutik liʼ chnakiik sbatel osil ta Balumile, ¡toj lek xuʼ xchanbeik stalelal!

5. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jaʼuk xkʼot ta jrextotik li Jeovae xchiʼuk kʼu yuʼun mu kʼunuk ta pasel taje?

5 Skotol li yajtsʼaklomtak Cristoe, mi chbatik ta vinajel o liʼ chkuxiik ta Balumile skʼan xchʼunik li mantal laj yal Jesuse: «Li bochʼo tscʼan chistsʼaclinune tscʼan mu tsotsuc scʼoplal chaʼay sba stuc. Acʼo xqʼuech scruz [«jtel teʼ», NM], acʼo stsʼaclinun batel» (Mat. 16:24). Taje jaʼ jech yoʼonton chtunik ta stojolal li Diose xchiʼuk jech tstsʼakliik Cristo epal miyon krixchanoetik ti tskʼan chnakiik li ta Paraisoe. Mu junuk yoʼontonik kʼalal jutuk noʼox li kʼusi tspasike xchiʼuk ti snaʼojik ti oy to kʼusi xuʼ yuʼunik spasele. Epal ermanoetike tsjutukajes kʼusitik ta xkuxlejalik sventa chtunik mas ta stojolal Jeova, vaʼun chlik tunikuk ta prekursor regular. Jlome chtunik jayibuk u ta prekursor auksiliar. Jlome manchuk mi mu xuʼ yuʼun chtunik li ta prekursorale, chakʼbeik yipal bu kʼalal xuʼ yuʼunik li ta cholmantale. Xkoʼolajik kʼuchaʼal María ti la xjaxbe muil aseite li Jesuse. ¿Kʼusi laj yal Jesús kʼalal jech ipasbate? «Lec li cʼusi la spasbune. [...] Li antse laj xa spas li cʼusi xuʼ yuʼune», xi (Mar. 14:6-8). Ta skoj ti oyutik ta jun balumil ti jaʼ tspas mantal li Satanase, mu kʼunuk ta pasel ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik ta stojolal Jeovae. Manchuk mi jech, ta xkakʼbetik yipal bu kʼalal xuʼ kuʼuntik xchiʼuk ta jpat koʼontontik ta stojolal li Jtotik ta vinajele. Jkʼeltik batel chantos ti bu skʼan jech jpastike.

Jsaʼtik baʼyel li Ajvalilal yuʼun Diose

6. 1) ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti krixchanoetike jaʼ xrextoik li kʼusitik noʼox oy tana ta balumile? 2) ¿Kʼu yuʼun jaʼ jpʼijiltik ti ta jchanbetik li Davide?

6 Li Jesuse la xchanubtas yajtsʼaklomtak ti akʼo saʼik baʼyel li Ajvalilal yuʼune xchiʼuk ti spasik li kʼusi tukʼ tskʼan Diose. ¡Pe «li cristianoetic liʼ ta banamile [jaʼ noʼox tsaʼik li kʼusitik sventa] spuculalic liʼ ta banamile»! (Kʼelo Salmo 17:1, 13-15.) Taje chakʼ ta aʼyel ti mu xa kʼusi tskʼan chakʼbeik yipal spasele, ti jaʼ xa noʼox batem ta yoʼontonik li kʼusitik oy avie. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun mu skʼan svules ta sjolik li Jpasvanej yuʼunike xchiʼuk jaʼ noʼox tsvul-o yoʼontonik sventa sta skʼulejalik, chnupunik xchiʼuk chiktabeik komel skʼulejalik li yalab xnichʼnabike. Pe li voʼotike ta jkʼan ta jchanbetik li Davide. Li kʼusi mas tsots skʼoplal chaʼie jaʼ ti lekuk skʼoplal ta stojolal Jeova, jech kʼuchaʼal laj yal ta mas jelavel li xnichʼone, li Salomone (Ecl. 7:1). Jech kʼuchaʼal li Asafe, li David eke laj yakʼ venta ti jaʼ noʼox chakʼ muyubajel xchiʼuk ti jaʼ mas tsots skʼoplal kʼalal lek chkil jbatik xchiʼuk li Jeovae, ti mu kʼusi oy yan jech chakʼbutik muyubajele. Li avi eke ep yajtsʼaklomtak Cristo ti jech tsnopike xchiʼuk ti jaʼ mas tsots skʼoplal chaʼiik li spasbel yabtel Diose, ti jaʼ xkom to li yan kʼusitik jech kʼuchaʼal li yabtele.

7. ¿Kʼusi bendision la sta jun ermano ta skoj ti jaʼ laj yakʼ ta baʼyel li Ajvalilal yuʼun Diose?

7 Jkʼeltik kʼusi ikʼot ta stojolal Jean-Claude, jun mol ta tsobobbail xchiʼuk ti oy oxib xnichʼnabtake. Li ermanoe likem ta República Centroafricana. Li ta lum taje mu masuk lek stakʼ tael abtel, jech oxal jutuk mu skotoluk li krixchanoetike chchʼunik kʼusi ch-albatik sventa mu xchʼay li yabtelike. Jun veltae, li kermanotike i-albat yuʼun li buchʼu bankilal yuʼun ta yabtel ti chlik ochuk ta vakib ora xchiʼuk oʼlol jujun mal kʼakʼal ta sjunul xemanae. ¿Kʼusi la spas li Jean-Claude? Laj yalbe ti maʼuk noʼox kuxul sventa ch-abteje, ti skʼan xchabi ta mantal li yutsʼ yalale xchiʼuk li tsobobbaile. Xi jamal i-albate: «Suerte ataoj maʼ ti oy avabtele, jaʼ mas lek maʼ ti mu xavakʼ smakot li avajnile, li anichʼnabtake xchiʼuk li yan kʼusitik akʼope. Jaʼ noʼox abtejan. Voʼot chanop: ¿mi jaʼ chakʼan li arelijone o mi jaʼ li avabtele?». Ti voʼotikuke ¿kʼusi van la jpastik ti jechuke? Li Jean-Claude ta sjunul yoʼonton xchʼunoj ti chkoltaat yuʼun Jeova mi chʼabal yabtel ikome. Jaʼ yuʼun, spatoj yoʼonton ti chkoltaat yuʼun Dios sventa mu spas palta li kʼusitik chtun yuʼun yutsʼ yalale. Kʼalal ikʼot yorail li tsobajele, ibat onoʼox jech kʼuchaʼal nopem xaʼie. Kʼalal ilokʼ ta tsobobbaile laj xchapan sba sventa chbat ta abtel, akʼo mi mu snaʼ mi chichʼ lokʼesel. Vaʼun ibakʼ li stelefonoe, i-albat ti laj yichʼ nutsel lokʼel li bankilal yuʼun ta yabtele. ¡Li kermanotike muʼyuk ilokʼesat li ta yabtele!

8, 9. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti jaʼ jrextotik chkiltik li Jeova, jech kʼuchaʼal la spasik li paleetik xchiʼuk li jlevietike?

8 Ep yajtsʼaklomtak Cristo ti jutuk xa mu xnutsatik lokʼel ta yabtelike, xi sjakʼojbe sbaike: «¿Kʼuxi ta jmakʼlin kutsʼ kalal mi chʼabal kabtel likome?» (1 Tim. 5:8). Akʼo mi jech kʼotem ta jtojolaltik o mi muʼyuk, jnaʼojtik ti muʼyuk chikta Jeova li buchʼutik jaʼ xrexto chaʼiike xchiʼuk ti jaʼ matanal chaʼiik ti chtunik ta stojolale. Xuʼ van kʼotem ta jtojolaltik li spatobil oʼontonal yaloj Jesús liʼe: «Jaʼ yuʼun tscʼan baʼyuc chavacʼ abaic ta ventainel yuʼun li Diose [...], jech chayacʼboxuc scotol li cʼusitic [jech kʼuchaʼal veʼlil xchiʼuk kʼuʼil] ta xtun avuʼunique» (Mat. 6:33).

9 Jnopbetik skʼoplal yan velta li jlevietike. Li stukike muʼyuk bu laj yichʼik akʼbel yosilik. Ta skoj ti jaʼ tspasik li chʼul abtelale, spatoj lek yoʼontonik ti chchabiatik yuʼun li Jeovae, ti xi albatike: «Vuʼun avosilun chicʼot. Vuʼun avuʼunun chicʼot» (Núm. 18:20). Akʼo mi muʼyuk chijtunutik ta jun chʼulna, pe xuʼ me jech xkakʼtik ta ilel jtalelaltik ek kʼuchaʼal la spasik li paleetik xchiʼuk li jlevietike. Jaʼ yuʼun jpat koʼontontik ti chakʼbutik kʼusi chtun kuʼuntik li Diose. Ta skoj ti nopol xa li slajebal kʼakʼale toj tsots skʼoplal ti oyuk xchʼunel koʼontontike (Apo. 13:17).

Baʼyuk skʼan jpastik li kʼusi tukʼ tskʼan Diose

10, 11. ¿Kʼu yelan yakʼojik ta ilel jlom krixchanoetik ti spatoj yoʼontonik ta stojolal Jeova ta sventa li yabtelike? Albo skʼoplal junuk skʼelobil.

10 Li Jesuse laj yalbe yajtsʼaklomtak xtok ti akʼo baʼyuk skʼan spasik li kʼusi tukʼ tskʼan Diose (Mat. 6:33). Jech oxal, kʼalal mi ta jkʼan ta jnaʼtik mi lek o mi muʼyuk lek junuk kʼusie, jaʼ ta jchʼuntik li kʼusi chal Jeovae, maʼuk ta jpastik o ta jchʼuntik kʼusi chal li krixchanoetike (kʼelo Isaías 55:8, 9). Jkʼeltik jun skʼelobil. Jlom krixchanoetike, kʼalal skʼan toʼox xchanik Vivliae tstsʼunik toʼox xchiʼuk chchonik toʼox moy, tspasik xchiʼuk chchonik toʼox tukʼetik o moʼoje ochemik toʼox ta soltaroal. Pe kʼalal lik xchanik li Skʼop Diose la sjel yabtelik xchiʼuk laj yichʼik voʼ (Isa. 2:4; 2 Cor. 7:1; Gál. 5:14).

11 Jun ti buchʼu jech ikʼot ta pasel ta stojole jaʼ Andrew, ti koʼol lik yojtikin mantal xchiʼuk li yajnile, xchiʼuk la snop chtun ta stojolal Dios. Manchuk mi jun yoʼonton ta skoj li kʼusitik tspas kʼalal mu toʼox xojtikin Diose, laj yikta komel. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun laj yakʼ venta ti kʼusitik tspase kontra oy xchiʼuk ti mu stakʼ jtikʼ jbatik ta politikae xchiʼuk jaʼ xaʼox tskʼan tspas li kʼusitik tukʼ tskʼan Diose. Kʼalal muʼyuk xa yabtele, jutuk xa noʼox stakʼin ikom, kʼajomal xa noʼox sventa xveʼo chib u li xnichʼnabtake. Li kʼusi la snupe, xkoʼolaj xchiʼuk li jlevietike, ti muʼyuk jtuchʼuk yosilike. Pe la spat yoʼonton ta stojolal li Jeovae, vaʼun ilokʼ saʼ yan yabtel. ¿Kʼusi kʼotem ta stojolal li utsʼ alal taje? Laj yakʼik venta ti «Mucʼul Diose mu yuʼunuc lajem stsatsal ti mu xcoltavane» (Isa. 59:1). Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun ta skoj ti sjutukajesojik li kʼusitik ta xkuxlejalike, li Andrew xchiʼuk yajnile tunemik ta tsʼakal ora sventa Jeovae. Li ermanoe xi chale: «Oy kiloj jvokolkutik ta skoj takʼin, jnakutik, ta chamel xchiʼuk ta skoj jabilalkutik. Pe li Jeovae mu snaʼ x-iktavan. [...] Kʼalal ta jloʼilta xchiʼuk kajnil li kʼusitik jelavem tal ta jkuxlejalkutike, chkʼot ta nopel kuʼunkutik ti kʼusi mas lek stakʼ pasele jaʼ ti chitunkutik ta stojolal Jeovae» (Ecl. 12:13). a

12. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jsaʼtik-o batel li kʼusi tukʼ tskʼan Diose? Sventa chatakʼe loʼiltao kʼusi kʼotem ta pasel ti bu nakalote.

12 Xi laj yalbe yajtsʼaklomtak li Jesuse: «Me oy xa xchʼunojel avoʼntonic jech chac cʼu chaʼal biqʼuit becʼ moztasae, xuʼ avuʼunic jech chavalbeic li vits liʼi: “Locʼan batel liʼi, batan leʼe”, me xavutique, ta xbat avuʼunic. Muʼyuc cʼusi ti mu xuʼ avuʼunique» (Mat. 17:20). Ta skoj li teksto liʼe, jkotoltik xuʼ xi jakʼbe jbatike: «Ati jech jnup jvokole, ¿mi ta jsaʼ-o van li kʼusi tukʼ tskʼan Diose?». Mi mu jnaʼtik lek mi jech ta jpastike, ¿kʼu yuʼun mu xkalbetik yan ermanoetik ti akʼo sloʼiltabutik kʼuyelan koltabilik-o yuʼun li Jeovae? Li kʼusi chalike xuʼ tstsatsubtas li xchʼunel koʼontontike.

Oyuk sbalil chkiltik li kʼusi tstunes Dios sventa tsmakʼlinutike

13. ¿Kʼusi smalaoj staik li buchʼutik chakʼik persa chtunik ta stojolal Jeovae?

13 Li buchʼutik oy sbalil chilik ti chtunik ta stojolal Jeovae xuʼ spat yoʼontonik ti chichʼik chabiel yuʼune, jech kʼuchaʼal la spasbe li jlevietike. Maʼuk noʼox chakʼbe li kʼusitik chtun yuʼun ta sventa sbekʼtal stakopale, yuʼun chakʼbe xtok ta sventa li mantale. Jvules ta joltik ti Davide, ikoltaat yuʼun Dios manchuk mi ta yutil to chʼen oy. Kʼalal mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik ta skoj jvokoltike skʼan jech jpat koʼontontik ta stojolal ek. Jech xtok, mu me jchʼay ta joltik li kʼusi la spas Asafe, yuʼun manchuk mi chat tajek yoʼonton la sjel snopben kʼalal «[i-och] ta chʼulna» yuʼun Diose (Sal. 73:17). Li voʼotik eke ta xijtsatsub-o ta mantal mi ta jkʼanbetik koltael li Jeovae. Mi jech ta jpastike chkakʼtik iluk ti ep tajek sbalil chkiltik ti xuʼ chkichʼtik ta mukʼ li Diose xchiʼuk ti xuʼ chkʼot ta jrextotike.

14, 15. ¿Kʼusi skʼan jpastik kʼalal oy achʼ smelolal chlokʼ junuk teksto ta Vivliae, xchiʼuk kʼu yuʼun?

14 Ta skoj ti «cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose», bateltike kʼunkʼun to chkaʼibetik batel smelolal (1 Cor. 2:10-13). ¿Kʼusi ta jpastik kʼalal tsjambutik mas smelolal li Skʼope? Skʼan jech jpastik kʼuchaʼal li jtakbol Pedroe. Jun veltae xi laj yalbe krixchanoetik li Jesuse: «Me muʼyuc chaveʼbicun jbecʼtal, vuʼun ti Xnichʼon cristiano licʼote, me muʼyuc chavuchʼbicun li jchʼichʼale, muʼyuc acuxlejalic o», xut. Ti buchʼutik muʼyuk la skʼan laj yaʼibeik smelolal li kʼusi la skʼan laj yal li Jesuse xi laj yalike: «Toj tsots ta aʼyel li scʼope. ¿Bochʼo xuʼ chaʼibe smelol?». Ta skoj taje, «ep bochʼotic isutic batel». Pe jkʼeltik kʼusi laj yalbe Jesús li Pedroe: «Cajval, ¿bochʼo yan chbat jchiʼincutic? Voʼot noʼox chavalbuncutic li cʼop sventa cuxlejal sbatel osile» (Juan 6:53, 60, 66, 68).

15 Jamal xkaltike, li jtakbole muʼyuk laj yaʼibe smelolal kʼalal «chaveʼbicun jbecʼtal» xchiʼuk «chavuchʼbicun jchʼichʼal» xi li Jesuse. Pe muʼyuk laj yat yoʼonton yuʼun snaʼoj ti tsjambe talel smelolal li Diose. Li voʼotik une, ¿kʼusi ta jpastik kʼalal oy kʼusi achʼ smelolal chlokʼe? ¿Mi chkakʼtik persa xkaʼitik kʼu yuʼun laj yichʼ jelbel smelolal li teksto taje? (Pro. 4:18.) Skʼan jech jpastik kʼuchaʼal li jnaklometik ta Berea ta baʼyel sigloe, li stukike «ta scotol yoʼntonic laj yaʼibeic scʼop li Pabloe. Scotol cʼacʼal la sqʼuelic li scʼop Diose, yuʼun tsqʼuelic me xcoʼlaj xchiʼuc cʼusi ta xchol li Pabloe» (Hech. 17:11). Mi ta jchanbetike mas me ta jkʼuxubintik kʼalal chijtun ta stojolal li Diose xchiʼuk ti jaʼ jrextotik chkʼote.

Nupunel «xchiʼuc li bochʼo [...] xchʼunoj Cajvaltique»

16. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xkakʼ ta jkuxlejaltik li mantal chal ta 1 Corintios 7:39 xchiʼuk sventa xkʼot ta jrextotik li Jeovae?

16 Yan yajtsʼaklomtak Cristoe yakʼojik ta ilel ti tskʼan tspasik li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose, yuʼun xchʼunojik li mantal ti chal ti jaʼ noʼox skʼan «[x]nupin xchiʼuc li bochʼo [...] xchʼunoj Cajvaltique». Taje jech ta spasik manchuk mi mu sta snup xchiʼilik (1 Cor. 7:39). Skotol li ermanoetik taje skʼan spat yoʼontonik ti chkoltaatik xchiʼuk ti chchabiatik yuʼun li Jeovae. Jech xtok, kʼalal stuk chaʼi sbaike o ti chchibaj yoʼonton chaʼiike skʼan chnopajik ta stojolal xchiʼuk akʼo yalbeik kʼuyelan chaʼi sbaik. Skʼan jech spasik kʼuchaʼal li Davide: «Ta jambe scotol li sloʼil coʼntone; jaʼ noʼox chcalbe cʼusi jvocol ti cʼalal mu xa xcuch cuʼun[e]» (Sal. 142:1-3). Li j-alkʼop Jeremiase xuʼ van jech laj yaʼi sba bateltik, yuʼun stuk la spasbe yabtel Dios, chʼabal yajnil ti xuʼ xkoltaate, jech la spas epal jabil. Li sloʼil Jeremías ti lek ta chanbele te chal ta kapitulo 8 ta livro Dios nos habla mediante Jeremías.

17. ¿Kʼusi tspas jun ermana kʼalal stuk chaʼi sbae?

17 Xi chal kʼusi yakal ta snuptan jun kermanatik ta Estados Unidos: «Maʼuk maʼ ti jtuk xa tajek ta jkʼan chikom-oe. Chinupun mi ikʼot yorail la jta junuk ermano ti xuʼ chinupun xchiʼuk chkile. Maʼuk yajrextiko Jeova li jmeʼe, jech oxal tskʼan ox tsujun sventa akʼo jchʼambe sloʼil ti buchʼuuk noʼox ta xiskʼoponune. Pe xi la jakʼbee: “Mi la jchʼambe sloʼil ti buchʼuuk xa noʼox xtal ta jtojolale, ¿mi voʼot me chkom ta aba mi muʼyuk lek lilokʼe?”. Pe kʼunkʼun laj yakʼ venta ti oy lek kabtele, ti jnaʼ jchabi jbae xchiʼuk ti jun noʼox koʼonton jtuke. Jech mu xa kʼusi laj yalbun». ¿Kʼusi tspas kʼalal stuk chaʼi sba li kermanatik taje? Xi chale: «Ta jsaʼ jnakʼobbail ta stojolal Jeova. Mu onoʼox xiktaun maʼ stuke». ¿Kusi koltabil-o li kermanatik sventa tspat yoʼonton ta stojolal Diose? Xi chale: «Jaʼ li orasione. Kʼalal ta jpas orasione jaʼ tsvulesbun ta jol ti jaʼ jun melel Diose xchiʼuk ti te oy-o ta jxokone. Jaʼ yuʼun, ta skoj ti kʼusuk ora xuʼ jkʼopon li Ajvalil ta vinajel balumile, ¡jun tajek koʼonton chkaʼi jba xchiʼuk kʼanbilun chkaʼi jba!». Lek xchʼunoj ti «jaʼ toj echʼem xcuxet yoʼnton li bochʼo ta xaqʼue; jaʼ mu sta jech li bochʼo ta xichʼe», jech oxal xi chale: «Buchʼuuk noʼox oy ta koʼonton skoltael, kʼalal jech ta jpase muʼyuk jmalaoj mi oy kʼusi chakʼbikun. Toj jun noʼox koʼonton kʼalal xi ta jnope: “¿Kʼu van yelan xuʼ jkolta li krixchano leʼe?”» (Hech. 20:35). Lek xvinaj ti ep sbalil chaʼi chtun ta stojolal Jeova li kermanatik taje xchiʼuk ti jaʼ xrexto chaʼie.

18. ¿Kʼuxi xuʼ chijkʼot ta xrexto li Jeovae?

18 Kʼusuk noʼox ti yakal ta jnuptantike, xuʼ xkʼot ta jrextotik li Jeovae. Yuʼun mi jech la jpastike, toj jun xa noʼox koʼontontik ti jaʼ steklumal chijkʼote (2 Cor. 6:16, 17). Maʼuk noʼox taje, yuʼun ta jta jmotontik kʼuchaʼal li yajtuneltak Dios ta voʼnee: maʼuk noʼox chkʼot ta jrextotik li Jeovae, chijkʼot ta xrexto ek (kʼelo Deuteronomio 32:9, 10). Ti jnaʼojtik ti chchabiutik Jeova kʼuchaʼal la spas ta stojolal li Israele tspat tajek koʼontontik ti jech chchabiutik eke (Sal. 17:8).

[Tsʼib ta yok vun]

a Kʼelo li revista ¡Despertad! ti ilokʼ ta noviembre ta 2009, ta pajina 12 kʼalal ta 14.

¿Kʼusi jchanojtik?

¿Kʼuxi xuʼ xkʼot ta jrextotik Jeova kʼalal...

• ... ta jsaʼtik baʼyel li Ajvalilal yuʼune xchiʼuk ti ta jpastik li kʼusi tukʼ tskʼane?

• ... oy sbalil chkiltik li kʼusi tstunes sventa tsmakʼlinutike?

• ... ta jchʼuntik li mantal ti chal ti jaʼ noʼox skʼan «[xij]nupin xchiʼuc li bochʼo [...] xchʼunoj Cajvaltique»?

[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]

[Lokʼol ta pajina 13]

Kʼalal jaʼ baʼyel chkakʼ ta jkuxlejaltik li yabtel Diose, jaʼ jech chkʼot ta jrextotik li Jeovae

[Lokʼol ta pajina 15]

Tstsatsubtas koʼontontik li kʼusi la spas Jeremiase