“Mulebutuka . . . Pa Kuti Mukapoke Icilambu”

“Mulebutuka bwino pa kuti mukapoke icilambu.”—1 KOR. 9:24.

1, 2. (a) Cinshi Paulo alandilepo pa kukoselesha Abena Kristu abaHebere? (b) Finshi ababomfi ba kwa Lesa bakoseleshiwa ukucita?

MULI kalata umutumwa Paulo alembeele abaHebere, abomfeshe icilangililo pa kukoselesha balya Bena Kristu banankwe. Afwaile baleibukisha ukuti tabali beka mu lubilo lwa ku bumi. Kwali ‘ibumba lya nte ilikulu’ ilyabutukako ulu lubilo bwino sana. Ukutontonkanya pa milimo ya ili ibumba ne fyo lyabombeshe kwali no kukoselesha Abena Kristu abaHebere ukutwalilila ukubutuka ukwabula ukuleka.

² Mu cipande cafumineko, twalandile pa fyo abengi pali ili ‘ibumba lya nte’ balecita. Bonse balikwete icitetekelo icakosa icabafwile ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Lesa. E ico balitwalilile ukubutuka ukufika na ku mpela. Kuti twasambililako ku fyo bacitile. Nga fintu twalandilepo mu cipande cafumineko, Paulo afundile ababomfi banankwe kumo na ifwe ukuti: “Na ifwe tufuule conse icafina no lubembu  ulutwikata bwangu, kabili tubutuke no kushipikisha ulubilo ulwabikwa pa ntanshi yesu.”—Heb. 12:1.

3. Cinshi Paulo alefunda Abena Kristu ilyo alandile pa fyo abaGriki balebutuka ulubilo lwa kucimfyanya?

³ Icitabo cilanda pa Bena Kristu ba kubalilapo calandile pa lubilo lwa kucimfyanya, ulwaseekele pali ilya inshita ati: “AbaGriki baletukusha umubili no kucimfyanya mu lubilo ukwabula ukufwala.” * Abalebutuka muli ishi mbilo balefuula fyonse ifingabafinya nelyo ifingalenga bafilwa ukubutukisha. Nangu ca kutila tacaweme ukukanafwala icili conse pa kubutuka, ico balebutukila ukwabula ukufwala, ni co balefwaya ukupokelela icilambu. Kanshi ico Paulo alelandapo ca kuti, pa kupokelela icilambu mu lubilo lwa ku bumi, abalebutuka tabafwile ukukwata icili conse icingalenga bafilwa ukubutuka bwino. Uku kufunda kwalyafwile Abena Kristu baliko ilya nshita, kabili na ifwe bene kuti kwatwafwa. Finshi fingatufinya ifingalenga twafilwa ukupokelela icilambu mu lubilo lwa ku bumi?

“Tufuule Conse Icafina”

4. Finshi abantu mu nshiku sha kwa Noa babikileko sana amano?

⁴ Paulo atile tufwile ‘ukufuula conse icafina.’ Icafina cintu conse icingalenga twafilwa ukubika amano ku kubutuka ulubilo nelyo icingalenga twafilwa ukubutukisha. Kuti fyaba ni finshi ifyo fine? Nga twatontonkanya pali Noa, umo pa bantu abo Paulo alandilepo, tulebukisha amashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Filya cali mu nshiku sha kwa Noa, e fyo cikaba na mu nshiku sha Mwana wa muntu.” (Luka 17:26) Yesu talelanda fye pa bonaushi bukalamba ubuli no kwisa, lelo alelanda na pa mikalile ya bantu. (Belengeni Mateo 24:37-39.) Abantu abengi mu nshiku sha kwa Noa tababikile amano kuli Lesa, kabili tabalefwaya fye no kucita ifingamusekesha. Ni kwi babikile amano? Te ku fintu ifibi, lelo ni ku fintu filya fine abantu bonse bacitako, pamo nga ukulya, ukunwa no kuupa nelyo ukuupwa. Icabipile, ‘kukanapoosa amano’ ku fyacindama nga fintu Yesu asosele.

5. Cinshi cingatwafwa ukubutuka ulubilo ukufika na ku mpela?

⁵ Tulakwata ifingi ifya kucita cila bushiku nga fintu caleba kuli Noa no lupwa lwakwe. Tukabila ukuisakamana no kusakamana ulupwa lwesu. Pa kucita ifi, tukabila inshita iikalamba, amaka no kubomfya ifyo twakwata. Apo muli shino nshiku calyafya ukusanga indalama, ilingi line tulasakamikwa pa fyo twingasanga ifyo tukabila. Fwe Bena Kristu, twalikwata ifya kucita na fimbi ifyacindama. Tufwile ukulashimikila, ukulasangwa mu kulongana, ukulaisambilisha fwe bene no kukwata amapepo ya lupwa pa kuti tuletwalilila ukuba abakosa mu kupepa Lesa. Nangu ca kuti Noa alikwete ifya kucita ifingi, ilyo Yehova amwebele ukucita fimo, “filya fine fye e fyo acitile.” (Ukute. 6:22) Kanshi pa kubutuka ulubilo lwa Bwina Kristu ukufika na ku mpela, tufwile ukuleka ukucita ifishacindama pa kuti ifya kucita filatufinina.

6, 7. Finshi Yesu atufundile ifyo tushifwile ukulaba?

 ⁶ Bushe Paulo aloseshe mwi ilyo atile tufuule “conse icafina”? Taloseshe mu kuti tufwile ukuleka ukucita fyonse ifyo tucita pantu fimo fyalicindama. Ibukisheni ukuti Yesu atile: “Mwisakamikwa amuti, ‘Tulelya nshi?’ nelyo, ‘Tulenwa nshi?’ nelyo, ‘Tulefwala nshi?’ Pantu fyonse ifi e fyo abena fyalo bafwaisha. Pantu Shinwe wa mu muulu alishiba ukuti mulakabila ifi fyonse.” (Mat. 6:31, 32) Yesu aloseshe mu kuti, ne fintu fye ifyo abantu bakabila mu bumi, pamo nga ifya kulya ne fya kufwala kuti fyatufinya nelyo fyalenga twaleka ukubombela Yehova nga ca kutila e fyo twabikako sana amano.

⁷ Tontonkanyeni pa mashiwi ya kwa Yesu ayatila: “Shinwe wa mu muulu alishiba ukuti mulakabila ifi fyonse.” Aya mashiwi yalola mu kuti Shifwe wa ku muulu Yehova, akalatupeela ifyo tukabila. Ukulanda fye icishinka, “ifi fyonse” ifyo Yesu atile Shifwe akatupeela, te kuti fibe fyonse fye ifyo twatemwa ne fyo tufwaya. Na lyo line, Baibolo itila twilasakamikwa pa “fyo abena fyalo bafwaisha.” Mulandu nshi? Pa numa Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mucenjele epali imitima yenu yafinininwa ku buliili na kuli bucakolwa na ku masakamika ya mikalile, no bushiku bulya bwaisa pali imwe no kupumikisha kwati citeyo.”—Luka 21:34, 35.

8. Mulandu nshi tufwile ‘ukufuulila conse icafina’ maka maka pali ino nshita?

⁸ Tuli mupepi sana na ku mpela ya lubilo lwesu. Kuti cabipa sana nga ca kuti twacita icingalenga twafinininwa no kufilwa ukubutuka ukufika ku mpela, ilyo tuli mupepi sana no kupwisha ulubilo! Kanshi calicindeme ukuti umutumwa Paulo afunde Abena Kristu ukuti: “Bukapepa pamo no kuteka umutima bunonshi ubukalamba.” (1 Tim. 6:6) Ukubika sana amano ku mashiwi Paulo alandile kukatwafwa sana ukubutuka bwino no kupokelela icilambu.

“Ulubembu Ulutwikata Bwangu”

9, 10. (a) Bushe amashiwi ya kuti “ulubembu ulutwikata bwangu” yalola mwi? (b) Cinshi cingalenga twaikatwa mu lubembu?

⁹ Pa numa ya kulanda pa kufuula “conse icafina,” Paulo alandile na pa kufuula “ulubembu ulutwikata bwangu.” Aloseshe mwi? Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ati ‘ulwikata bwangu’ lisangwa fye umuku umo mu Baibolo, muli ici cine cikomo. Albert Barnes uwasambilila sana, atile: “Nga filya fine abalebutuka bashalefwala ifya kufwala pa mulandu wa kutiina ukuti fyalabakobanya mu molu ica kuti bafilwa ukubutuka, e fyo no mwina Kristu afwile ukutaluka icili conse icingalenga afilwa ukubutuka.” Finshi fingakobanya Umwina Kristu ica kuti icitetekelo cakwe canaka?

¹⁰ Icitetekelo ca Mwina Kristu taconaika fye mu bushiku bumo. Ciya cileonaika panono panono, kabili limo takuba no kwishiba. Ku ntendekelo ya kalata yakwe, Paul asokele Abena Kristu pa kukanacita ifingalenga ‘basensenunwa’ no ‘kuba no mutima uwabipa uwabula icitetekelo.’ (Heb. 2:1; 3:12) Nga ca kutila ica kufwala cakoba uulebutuka mu molu, ilingi line alapona. Ifya kufwala fikoba sana uulebutuka nga ca kutila tabikile amano ku kufwala ifyalinga ukubutukilamo. Cinshi cingalenga ebikako amano ku kusala bwino ifya kubutukilamo? Ukunapoosa amano ku fyo balemufunda, ukuicetekela, e lyo no kupumbulwa ku fintu fimbi. Cinshi twingasambililako ku fyo Paulo afundile Abena Kristu?

11. Cinshi cingalenga icitetekelo cesu ukonaika?

¹¹ Tufwile ukwibukisha ukuti icitetekelo conaika pa numa ya kucita ifintu fimo pa nshita iitali. Uwasoma umbi alandile pa “lubembu ulutwikata bwangu” ati: “Ificitika mu bwikashi, abantu tuba nabo, no lunkumbwa filakuma icitetekelo cesu.” Ico alelandapo ca kutila, ifi fintu kuti fyanasha nelyo fye ukonaula icitetekelo cesu.—Mat. 13:3-9.

12. Kufunda nshi tufwile ukumfwila nga tatulefwaya ukonaula icitetekelo cesu?

¹² Pa myaka iingi nomba, umusha wa cishinka  alitusoka pa fyo tutamba ne fyo tukutikako, e kutila ifintu ifyo twabikako sana amano ne mitima. Balitusoka na pa kukanakonkelela indalama ne fikwatwa. Limbi kuti twapumbulwa ku fya kutambatamba ifya muli cino calo ifimoneka ifisuma nelyo ku fya kupangapanga ifya muno nshiku. Te kuti ciwame ukulamona kwati ifyo umusha atufunda fyalicilamo nelyo kwati ifwe tatufikabila kano bambi, pantu ifwe twalikosa. Satana alabomfya icalo mu bucenjeshi pa kulenga twafilwa ukubutuka bwino. Bamo balyonaula icitetekelo pantu tababika amano ku fyo umusha atufunda, bali-icetekela, nelyo balapumbulwa ku fya muli cino calo. Ifya musango uyu kuti fyalenga twapanya icilambu ca mweo.—1 Yoh. 2:15-17.

13. Finshi tufwile ukucita pa kuti twilatontonkanya nga bantu ba muli cino calo?

¹³ Cila bushiku, tuba na bantu abakoselesha abanabo ukubika amano ku fya muli cino calo. (Belengeni Abena Efese 2:1, 2.) Na lyo line, ifyo tucita ne fyo twaba e filanga nampo nga tukalakonkelela aba bantu nelyo iyo. Umupashi uo Paulo alandilepo ulonaula abantu. Tatufwile ukuba no mupashi uo aba bantu bakwata, pantu kuti twafilwa ukubutuka ulubilo lwesu ukufika ku mpela. Cinshi cingatwafwa ukutwalilila ukubutuka? Twalishiba ukuti Yesu e ca kumwenako icisuma sana pa babutukako ulu lubilo. (Heb. 12:2) Paulo na o ca kumwenako cisuma, pantu na o aibikile pa babutukako ulubilo lwa Bwina Kristu kabili aebele abasumina banankwe ukumupashanya.—1 Kor. 11:1; Fil. 3:14.

Finshi Mulingile Ukucita pa Kuti “Mukapoke Icilambu”?

14. Bushe Paulo alemona shani ishuko akwete ilya kubutukako ulubilo?

¹⁴ Bushe Paulo alemona shani ishuko akwete ilya kubutukako ulubilo? Muli kalata alekelesheko ukulembela baeluda mu Efese, atile: “Umweo wandi nshiumona ukuti walicindama, ine kulila fye napwisha ulubilo lwandi no mulimo uo napeelwe kuli Shikulu Yesu.” (Imil. 20:24) Ali-ipeeleshe ukucita icili conse ukusanshako no kufwilapo pa kuti fye abutuke ulubilo ukufika ku mpela. Paulo alemona ati  ukubombesha kwakwe mu mulimo wa kubila imbila nsuma, kwali no kuba ukwa fye nga ca kutila afililwe ukubutuka ukufika ku mpela. Na lyo line taicetekele sana ukuti akabutuka ukufika ku mpela ukwabula ubwafya ubuli bonse. (Belengeni Abena Filipi 3:12, 13.) Ni ku mpela fye ya bumi bwakwe e ko alandile ukuti: “Nindwa ubulwi ubusuma, nimbutuka ulubilo ukufika na ku mpela, ninsunga icitetekelo.”—2 Tim. 4:7.

15. Cinshi Paulo akoseleshe Abena Kristu banankwe ukucita?

¹⁵ Na kabili Paulo alefwaya sana Abena Kristu banankwe ukubutuka ukufika na ku mpela ukucila ukufililwa pa kati ka nshila. Ku ca kumwenako, akoseleshe Abena Kristu ba mu Filipi ukuti balebombesha pa kuti bakapusuke. Balingile “ukwikatisha icebo ca mweo.” Alandile no kuti: “Pa kuti nkwate ica kwangilapo mu bushiku bwa kwa Kristu, ica kuti nshabutwike apa fye nelyo ukubombesha apa fye.” (Fil. 2:16) Aebele na Bena Kristu ba mu Korinti ukuti: “Mulebutuka bwino pa kuti mukapoke icilambu.”—1 Kor. 9:24.

16. Mulandu nshi tufwile ukulatontonkanishisha sana pa cilambu?

¹⁶ Mu lubilo lwa kubutuka intamfu iitali, pa kubala takuba kumona apa kupelela. Na lyo line, mu lubilo lonse, uulebutuka atontonkanya fye pa kufika ku mpela. Nga afika mupepi na pa mpela, e lyo abutukisha sana pa kuti afike. E fyo cifwile ukuba na mu lubilo lwesu ulwa Bwina Kristu. Tufwile ukulatontonkanyapo sana pa cilambu. Ici e cikatwafwa ukupokelela icilambu.

17. Mulandu nshi icitetekelo cifwaikilwa pa kuti tuletonta amenso pa cilambu?

¹⁷ Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Icitetekelo kulolela kwashininkishiwa ukwa kuti ifintu tulesubila fikacitika, kabili e bushininkisho bwa kuti ifintu nangu tafilamoneka, fya cine cine.” (Heb. 11:1) Abrahamu na Sara bali-itemenwe ukufuma uko baleikala mu busambashi, no kuyaikala nga “beni kabili abalendo mu calo.” Cinshi cabafwile? ‘Bamwenene ukutali’ ukuti ifyo Lesa abalaile fyalifikilishiwe. Mose na o alikeene “ukuipakisha ubusuma bwa pa kashita fye ubwa lubembu” e lyo ne “fyuma fya mu Egupti.” Cinshi camwafwile ukushipa no kuba ne citetekelo cakosa ifyo? “Atontele amenso pa kupoka icilambu.” (Heb. 11:8-13, 24-26) E mulandu wine ilyo Paulo alondolwele ifyo aba bantu bacitile, atendekelepo ukulanda amashiwi ya kuti, “citetekelo calengele.” Icitetekelo calengele bashipikishe amafya balepitamo no kulamona ifyo Lesa alebacitila ne fyo ali no kubacitila ku ntanshi.

18. Finshi tufwile ukucita nga tulefwaya ukufuula “ulubembu ulutwikata bwangu”?

¹⁸ Nga tuletontonkanya sana pa baume na banakashi ba citetekelo abalumbulwa mwi buuku lya AbaHebere icipandwa 11 no kubapashanya, kuti twakwata icitetekelo no kufuula “ulubembu ulutwikata bwangu.” (Heb. 12:1) E lyo kabili kuti ‘tuletontonkanya pa banensu ku kucincishanya ku kutemwa kabili ku kubomba imilimo iisuma.’—Heb. 10:24.

19. Mulandu nshi mufwile ukutwalilila ukubutuka no kutonta amenso pa cilambu?

¹⁹ Ulubilo lwesu ubwa Bwina Kristu luli ku mpela. Cili kwati na pa kupelela tulepamona. Apo Yehova kuti atwafwa pa mulandu wa kuti twalikwata icitetekelo muli ena, na ifwe bene kuti ‘twafula conse icafina no lubembu ulutwikata bwangu.’ Kuti twatwalilila ukubutuka bwino no kwisapokelela icilambu, ne ci cilambu, mapaalo ayo Yehova Lesa Shifwe atulaya.

[Futunoti]

Bushe Muleibukisha?

• Bushe ukufuula “conse icafina” calola mwi?

• Cinshi cingalenga Umwina Kristu ukonaula icitetekelo cakwe?

• Mulandu nshi tufwile ukutwalilila ukutonta amenso pa cilambu?

[Ifipusho]

[Icikope pe bula 23]

“Ulubembu ulutwikata bwangu” e cinshi, kabili kuti lwatwikata shani?