Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

“Bambilany . . . Chakwel Utambulany”

“Bambilany . . . Chakwel Utambulany”

“Bambilany . . . Chakwel Utambulany”

“Bambilany chakwel utambulanyiy.”—1 KOR. 9:24, TMK.

1, 2. (a) Ov, chom ik chasalay Paul mulong wa kuyikasikesh in Kristu in Hebereu? (b) Ov, chom ik chayilejau atushalapol a Nzamb kusal?

 MU MUKAND wend wafunday kudi in Hebereu, kambuy Paul wasadila mazu makash mulong wa kuyikasikesh ambay nend in Kristu. Ndiy wayivurisha anch kadingap ayinau mu kubambil kwa Mwom. Awiy ading ayombilamu kudi “chisak chijim cha atuman,” apwisha nawamp kubambil kwau. Mulong wading wij nawamp yisal yitentamina ni usu ukash wasalau kudi antu inay atakela kubambil kwela kuyinkish in Hebereu in Kristu chitongijok cha kuswapel ni kwipuk kulik kubambil kwau.

2 Mu mutu wa mulong ulondwilaku, tukez kushinshikin mwom wa antu avud adia pakach pa “chisak chijim cha atuman.” Antu inay awonsu amekesha anch ritiy rakad rikash rayikwasha kushal ashinshamena kudi Nzamb, mulong ritiy riner rayikasikesha kubambil djat ni kwinsudiel. Tukutwish kutaninamu malejan mu kupandakan kwau. Mudi mulejenau mu mutu wa mulong winou, Paul wapana chiyul chinech kudi ambay nend atushalapol ni kudi etu anch: “Chifanyidin etu kudjibul yom yawonsu yitukangeshina, ni yitil yitulamatina. Mwamu tukutwish kuya mau kurutu mwi njil yatutenchikidinau kal.”—Heb. 12:1.

3. Ov, chom ik chisambinay Paul papanay chiyul nich chilakej cha in kubambil mu masengan ma in Grek?

3 Piur pa kubambel, yinship yimwing ya masengan yading yisotinau antu avud, buku Dictionnaire de l’Antiquité : Mythologie , littérature, civilisation utulejin anch “in Grek iyijidisha ni apwisha kanzikis.” * Mwamu, in kubambil ading akat kwipuk kusend yisend yilimina ap yela kuyikangesh kubambil swaa. Ap anch tukutwish kwisambin piur pa kuburen kwau kwa kwitudish ni kalimish, pakwez awiy ading akat kubambel nich rutong ra kutambul difut. Paul walonda anch mulong wa kutambul difut mu kubambel kwa mwom, in kubambil afanyidin kudiosh yikangesh ya mutapu wawonsu. Chinech chading chiyul chikash kudi in Kristu a pa chirung chinicha, ni kudi etu nlel unou. Ov, kulim ap yisend ik yikutwisha kutukangesh kutambul difut mu kubambel kwa mwom?

“Kudjibul Yom Yawonsu Yitukangeshina”

4. Ov, yom ik yading yibangidinau kudi antu a pa chirung cha Nowa?

4 Chiyul cha Paul chading cha “kudjibul yom yawonsu yitukangeshina.” Mwinomu mudi yom yawonsu yikutwish kutukangesh kushinshikin ni kusal usu wawonsu mu kubambil tusadina. Ov, chom ik chikutwisha kwikal yom yilimina? Tal yamushikena Nowa—muntu umwing ku yilakej yisambinay Paul—tuvurikin yalonday Yesu anch: “Yom yasuta pa chirung cha Nowa, yawiy kand yikeza kasut pa chirung cha Mwan a Muntu.” (Luka 17:26) Yesu kisambinap cha kusambish piur pa kusheshik kwa pakampwil kwasadika; ndiy wisambina piur pa mwikadil wa mwom wa antu. (Tang Mateu 24:37-39.) Antu avud a pa chirung cha Nowa kasotap kumusadil Nzamb, ching antu amwing asala usu wa kumusangaresh ndiy. Ov, chom ik chasambisha kuyizuwol? Kwikil chom chamushena. Kudia, kuna, ni kwatan—yom yiwanyidina kusal mu mwom. Chakin kamu chidi mulong “awiy kijikap chom,” mudi mwalonday Yesu.

5. Ov, chom ik chikutwisha kutukwash kuwanyish nawamp kubambil?

5 Mudi Nowa ni dijuku diend, tukwet yom yivud ya kusal dichuku ni dichuku. Tuswiridin kasanger mwom, kwilam ayinetu ni dijuku dietu. Yiney yikutwish kutwit kusutish chisu chetu chijim, usu ni mapit metu. Pakampwil mu yisu yiney ya mar ma nfalang, chiswapel kwiyakamish piur pa maswir mu mwom. Pitudia in Kristu ipanina kal, niyetu tukwet yisend ya usey ya uteokras. Tukat kulejan, twirijekin ni kukumangan ku yikumangan ya win Kristu, ni tudandamedin kwikal akash mu spiritu kusutil ku dilejan dia muntu ipend ni difukwil mu dijuku. Chikalap nchik yawonsu yasalay Nowa mu kumusadil Nzamb, “ndiy wayisala.” (Dis. 6:22) Chakin kamu, kukepish ulim tukweta mulong wa kusend ukemp—ap anch kwipuk kusend chisend chawonsu chakad usey, kudi kwa usey anch tukat kubambil kubambel kwa win Kristu djat ni kwisudiel.

6, 7. Ov, chiyul ik cha Yesu tufanyidina kulam mu manangu?

6 Ov, chom ik chasotay Paul kulond pisambinay piur pa kudiosh “yom yawonsu yitukangeshina”? Pakwez, tukutwishap ayinetu kuchin yisend yawonsu tukweta. Pa chinech, lamany mu manangu mazu minam ma Yesu: “Kangal wiyakamishany anch: Ov, tukudia yom ik? Ov, tukuna yom ik? Ov, tukudjal yom ik? In mangand akat kukimb yom yiney yisu yawonsu. Pakwez en, Tatukwen udia mwiur wij kal anch, ukwetany kuswir kwa yom yiney yawonsu.” (Mat. 6:31, 32) Mazu ma Yesu misambidin yom yilondinau anch yiwanyidin mudi yakudia ni yidjal yikutwisha kwikal chisend ap yom yipwakeshina anch tuyisadilap nawamp.

7 Shinshikin piur pa mazu minam ma Yesu: “Tatukwen udia mwiur wij kal anch, ukwetany kuswir kwa yom yiney yawonsu.” Chinech chimekeshin anch Tatukwetu wa mwiur, Yehova, ukez kusal usu chakwel awanyisha maswir metu. Chakin kamu, “yom yiney yawonsu” yikutwish kushalijan nich yom tusotina ayinetu. Chikwau kand, katulejinap anch michim yetu yifanyidinap kwakam piur pa ‘yom yikatau kukimb kudi in mangand.’ Ov, mulong wak? Kupwa Yesu wayibabesha in kumutesh anch: “Babalany, kangal michim yen yachinchik mulong wa kwifund kudia, ap kukwachik maar, ap mulong wa yakamish ya mwom wa ngand yiney, chamwamu, dichuku dinidia dikez kukukashimwishany mudi mupit.”—Luka 21:34, 35.

8. Ov, mulong wak nlel chawiy chisu cha pakampwil cha “kudjibul yom yawonsu yitukangeshina”?

8 Disudiel didi kurutu kwetu. Ov, chikwikal cha ushon mudi ik anch twalikidil ayinetu kusend yom yilimina yakad usey yikutwisha kutukangesh pitudia piswimp nakash ni disudiel! Pakwez chiyul cha kambuy Paul, chidi chakin kamu cha manangu: “Mwom wa kumulondul Nzamb ukat kulet mapit mavud kudi muntu ukata kusangar nich yom yikwetay.” (1 Tim. 6:6) Kutek mazu ma Paul mu michim yetu kukez kutukwash twikala nich ruchingej ra kutambul difut.

“Yitil Yitulamatina”

9, 10. (a) Ov, dizu “yitil yitulamatina” disambidin chom ik? (b) Mutapu ik yikutwisha kutulamat?

9 Kuwejaku ku “yom yawonsu yitukangeshina,” Paul walejana kand anch tufanyidin kudjibul “yitil yitulamatina.” Chikutwish kwikal chom ik? Dizu dia Grek diakarumunau anch “yitulamatina” dimeken ching kusu kapamp kamwing mu Bibil, mu verse winou. Mwin kwilej Albert Barnes walonda anch: “Mulong mwin kubambil ufanyidin kwipuk kudjal maswin malimina makata kumukangesh kubambil nawamp, ni kumulimin, chawiy chifanyidinau kusal in Kristu adia tayad mulong wa kutek kuns yom yawonsu yidia mudi maswin malimina.” Ov, mutapu ik mwin Kristu ukutwisha kukwachik nich, ni kushadish ritiy rend?

10 Mwin Kristu kakatap kushadishang ritiy rend kapamp kamwing. Chikutwish kumushiken pakemp-pakemp, ap mu mutapu udimukina. Pakusambish, mu mukand wend, Paul wapana chiyul piur pa ubaj wa ‘kupumbuk’ ni wa ‘kwikal nich muchim uyimp wakad ritiy.’ (Heb. 2:1; 3:12) Anch mwend wa mwin kubambel wakwachik nich yidjal yend, ndiy ukutwish kuwa chakin kamu. Makutwish kumulamat nakash anch mwin kubambil winou wakangany kujingunin ubaj wa kudjal maswin kanang pakatay kubambil. Ov, chom ik chikutwisha kuyikangesh kujingunin ubaj winou? Chikutwish kwikal pamwing ap usweral, kwitutul ap kampuw. Ov, dilejan ik tukutwisha kupwit mu chiyul cha Paul?

11. Ov, chom ik chikutwisha kusal anch tushadisha ritiy?

11 Tufanyidin kwijik anch kushadish ritiy chidi chibudikin cha nsudiel cha yom tukutwisha kusal pasutina chisu. Piur pa “yitil yitulamatina,” mwin kwilej mukwau ulejen anch chidi “chitil chikata kutupandakan, kusutil mikadil mutudia, umuntu wetu, ap arund netu.” Chitongijok chidi anch mashakamin metu, yilim yetu ayinetu, ni arund netu, yawonsu yikutwish kwikal nich usu padi etu. Yiney yikutwish kuziyish ritiy retu ap kurishadish.—Mat. 13:3-9.

12. Ov, yivurish ik tufanyidina kulam mu manangu chakwel kangal tushadisha ritiy?

12 Pasutin kal mivu yivud, kashalapol ushinshamena ni ubabela watuvurishin chakwel tubabala piur pa yitukata kutal ap kutesh, pa yitulondina, yitukata kutek mu michim ni mu manangu metu. Atubabeshin piur pa ubaj wa kukwachik mu kukimbijol nfalang ni mapit. Akutwish kutusendin chisu kudi kumunyik kwa kwipuwej kwa mangand ap kusutil kumekan kwakad nsudiel wa yom yisu. Chikutwish kwikal chom chiyimp nakash anch twatong anch chiyul chinech chikat kupandikesh ap anch chidi cha antu akwau, ap anch tukutwishap pamwing ap kuwil mu ubaj. Mipit yitutekinau kudi mangand ma Satan yidi ya kudimuk ni ya kudimban. Usweral, kwitutul, ni kampuw yayikangesha antu amwing, ni yom yiney yikutwish kuyipish ruchingej ra kutambul difut dia mwom.—1 Yohan 2:15-17.

13. Ov, mutapu ik tukutwisha kwilam nich yibachikin yiyimp?

13 Dichuku ni dichuku, tumening antu akata kukasikesh jintong, malejan, ni yitongijok ya mangand matwombilamu. (Tang Efes 2:1, 2, TMK.) Pakwez, ukash wa mutapu tukwachikin wimedin ku mutambu wetu, piur pa mutapu twamena yibachikin yiney. “Chipepil” chisambidinay Paul chidi ubaj uletina rufu. Tufanyidin kudandamen kwipuk kwov kuyip, ap kukangany kupim ni kukangany kupwish kubambel. Ov, chom ik chikutwisha kutukwash chakwel tudandamena kubambil? Ukutwish kulond anch, Yesu udi mwin kubambil uwanyidina. (Heb. 12:2) Tukwet kand chilakej cha Paul, mulong walejana anch niyend wading pakach pa in kubambil mu kubambel kwa win Kristu ni wayikasikesha ambay nend akaritiy chakwel amwimburija.—1 Kor. 11:1; Fil. 3:14.

“Ukez Kutambulany Difut”—Ov, Mutapu Ik?

14. Ov, mutapu ik wamanay Paul kwipan kwend mu kubambel kwinoku?

14 Mutapu ik wamanay Paul kwipan kwend amwinend mu kubambel? Mu mazu mend mansudiel mayilejay amakurump a ku Efes, ndiy walonda anch: “Kinichingejinap anch mwom wam ukwet usey kudi am amwinam. Nisotil kusu kuwanyish chisend ni kupwish mudimu wanginkishau kudi Nsalejetu Yesu.” (Mid. 20:24) Ndiy wasota kupan yom yawonsu, kuwejaku ni mwom wend, mulong wa kupwish kubambel. Kudi Paul, usu wend wawonsu ni mudimu wend ukash kwambatan ni rusangu ruwamp wela kwikal wamwamu anch ndiy wakanganya kupwish kubambel. Chikwau kand, ndiy kadingap ni kwitutul, ap kwiyov anch ukez kuwin chakin kamu kubambel kwinoku. (Tang Filip 3:12, 13.) Ching kusu kwinsudiel kwa mwom wend kwawiy kwalonday nich kashinsh anch: “Narishil kal kurish kuwamp. Napwishin kal kand kubambil kwam, nalamin kand ritiy retu nawamp.”—2 Tim. 4:7.

15. Ov, dikasikesh ik diapanay Paul kudi ambay nend in kubambil mu kubambel?

15 Chikwau kand, Paul wasota nakash kuyiman ambay nend in Kristu akat kupwish kubambel ni pakad kubwambul mwi njil. Chilakej, ndiy wayikasikesha in Kristu a ku Filip chakwel asala mudimu ukash mulong wa kukolik kwau. Awiy aswiridina kudandamen ‘kuyilej rusangu ra mwom.’ Ndiy wadandamena kulond anch: “Am nikutwish kwibazin mu en pa dichuku dikuchirikay Kristu. Chinech chimeken anch, komb mudimu unasala kiwadingap wamwamu, ap kinasheshap usu wam chamwamu.” (Fil. 2:16) Chilik chimwing, ndiy wayikasikesha in Kristu in Korint anch: “Ikasikeshany kulam mwom wa win Kristu chakwel niyen ukez kutambulany difut.”—1 Kor. 9:24.

16. Ov, mulong wak tufanyidin kwikal nich ntong, ap difut mu manangu?

16 Mu kubambel kulemp, mudi kuchin ra pansh ap maraton, ni ndond ya nsudiel yimekeningap kapamp ka kusambish. Chikwau kand, antu awonsu adia mu kubambel, akat kushinshikin ching pa ndond ya nsudiel. Kushinshikin kwinoku kukusambish kumekan patok pakatay kwijik anch ntong jidi piswimp. Chifanyidin kwikal chilik chimwing ni kubambel kwetu. Ntong, ap difut, yifanyidin kwikal yakin kudi etu. Yikez kutukwash chakwel tutambula difut.

17. Ov, mutapu ik chafanyidina kwikal nich ritiy mulong wa kushinshikin pa difut?

17 Paul wafunda anch: “Ritiy rikat kutwishijikish win yakin wa yom yituchingejina, rikat kutwijikish ni kushinshik yom yakad kumekan ku mes.” (Heb. 11:1) Aburaham nenday Sara itiyija kusha mwikadil uwamp wa mwom ni kuya kushakam mudi “aeny ni angez pa mangand.” Ov, chom ik chayikwasha? “Pakwez amena [kuwanyin kwa kushilamu kwa Nzamb] kulemp.” Moses walika “kusanger mu yitil mu kachisu kakemp” ni “mapit mawonsu ma in Idjibit.” Ov, mutapu ik wikala nich ritiy ni usu wa kusal mwamu? Mulong “mes mend mading matadil ku difut dikutambulay kurutu kudi Nzamb.” (Heb. 11:8-13, 24-26) Chimeken anch, Paul wisambina piur pa muntu ni muntu pakach pa antu inay nich dizu “ku ritiy.” Ritiy rayikwasha kwipuk kubangin piur pa yoziu ni yikokujol ya katat ni kuman yasalay Nzamb mulong wa awiy ni yikusalay kand.

18. Chakwel tudjibula “yitil yitulamatina,” ov, yom ik ya usey tufanyidina kusal?

18 Kusutil ku kutongijokin piur pa amakundj ni amband a ritiy isambidinau mu Hebereu shapitre wa 11 ni kwimburij chilakej chau, tukutwish kukudish ritiy ni kudjibul “yitil yitulamatina.” (Heb. 12:1) Chikwau kand, tukutwish ‘kutalijan muntu ni mukwau chakwel tukwashijanany kumekesh rukat ni kusal yisalijok yiwamp.’ kusutil ku kukumangan ni antu akudishina ritiy riner.—Heb. 10:24.

19. Ov, mutapu ik wiyovila piur pa kushinshikin pa difut?

19 Tudi piswimp ni disudiel dia kubambil kwetu. Ndond ya nsudiel yimeken patok. Kusutil ku ritiy nich ukwash wa Yehova, niyetu tukutwish “kudjibul yom yawonsu yitukangeshina, ni yitil yitulamatina.” Mwaning, tukutwish kubambel mu mutapu wa kwel anch tutambula difut—yiyukish yashilaumu kudi Nzamb ni Tatukwetu, Yehova.

[Dizu didia Kwishin kwa paj]

^ par. 3 Chinech chading chiyimp kudi in Yuda a pasak. Kwambatan nich buku umwing wa makasu wa 2 Maccabées, chaleta kupwitijan kukash, mudi usu wa kwikadish in Grek, mwin kupesh umwing wa kupumbok wa piur Jason wapana chitongijok cha kutung ndond ya masengan mu Yerusalem.—2 Mac. 4:7-17.

Ov, Uvurikin?

• Ov, chom ik chifanyidina kusal mulong wa kudjibul “yom yawonsu yitukangeshina”?

• Ov, chom ik chikutwisha kusal anch mwin Kristu ashadisha ritiy?

• Ov, mulong wak tufanyidin kushinshikin pa difut?

[Yipul ya Dilejan]

[Chipich chidia pa paj wa 26]

Ov, “yitil yitulamatina,” chom ik, ni mutapu ik yikutwisha kutulamat?