Skip to content

Skip to table of contents

Hakarak hatene?

Hakarak hatene?

Hakarak hatene?

Tanbasá mak iha ema neʼebé troka osan iha templu iha Jerusalém?

Lakleur antes Jesus mate, nia hatudu buat la loos neʼebé akontese iha templu. Bíblia hatete: “Jesus . . . duni sai ema sira hotu neʼebé faʼan no sosa iha neʼebá; nia taka fila ema troka osan sira-nia meza, no mós sira neʼebé faʼan falur nia banku sira hodi dehan ba sira: ‘Hakerek tiha ona: “Ema sei hanaran haʼu-nia uma orasaun nian,” maibé imi halo nia sai naʼok-teen sira-nia knuuk!’”—Mateus 21:12, 13.

Ema judeu iha apóstolu sira-nia tempu, no mós ema seluk neʼebé tama fali ba relijiaun judeu nian, mai husi rai no sidade oioin atu bá templu iha Jerusalém. Sira mós lori osan besi husi sira-nia fatin. Maibé atu selu impostu ba templu tinan-tinan nian, no atu sosa animál atu fó nuʼudar sakrifísiu no kontribuisaun seluk, sira tenke uza deʼit osan neʼebé ema uza iha templu. Entaun sira presiza troka sira-nia osan. Maibé kuandu ema troka sira-nia osan, ema sira-neʼe mós koʼa balun ba sira-nia an. Kuandu ema judeu atu halaʼo sira-nia festa, ema sira neʼebé troka osan harii barraka iha pátiu ba ema jentiu sira iha templu.

Kuandu Jesus koʼalia makaʼas ba ema neʼebé troka osan hodi dehan katak sira halo templu sai “naʼok-teen sira-nia knuuk”, ida-neʼe hatudu katak ema sira-neʼe han ema nia osan barak.

Iha Bíblia nia tempu, tanbasá mak ema hafolin tebes ai-oliveira?

Ai-oliveira no toʼos-uvas nian mós sai nuʼudar bensaun neʼebé Maromak promete atu fó ba ninia povu tanba sira laran-metin ba nia. (Deuteronômio [Ulangan] 6:10, 11) Toʼo ohin loron, iha fatin sira neʼebé ai-oliveira moris bá, ema hafolin tebes ai neʼe. Ai neʼe fó fuan barak ba tinan atus ba atus maski la presiza atu tau matan didiʼak. Ai neʼe bele sai buras maski kuda iha rai neʼebé iha fatuk barak no bele moris nafatin maski dala barak la iha udan. Kuandu ai neʼe monu, ninia abut neʼebé iha rai bele hasai fali tubun no ikusmai ida-neʼe bele sai ai-hun ida.

Iha tempu Bíblia nian, ema uza ai neʼe nia kulit no tahan nuʼudar ai-moruk neʼebé bele hatún isin-manas. Ema mós halo mina-morin hodi uza ai neʼe nia been neʼebé suli sai husi sanak neʼebé tuan no neʼebé morin hanesan vanila. Maibé, razaun importante liu tansá ema hafolin ai neʼe mak ida-neʼe bele uza nuʼudar ai-han. Ema bele han nia fuan no mós bele hasai nia mina. Ai neʼe nia fuan iha mina barak.

Tinan-tinan, ai-hun ida bele fó mina toʼo litru 57. Ai-oliveira nia mina mós uza nuʼudar mina ba lampu sira, uza iha serimónia relijiaun nian, uza nuʼudar mina ba isin no ba fuuk, no mós uza nuʼudar ai-moruk atu halo mamar kanek no hatún bubu.—Êxodo (Keluaran) 27:20; Levítico (Imamat) 2:1-7; 8:1-12; Rute 3:3; Lucas 10:33, 34.