Lande na kele ekɔ ohomba efula sho ‘sungukalaka’?

“ETENA kakona kayuyala akambu aso? Ayuyala djimbitelu yakona ya lam’ayuyuya ndu y’ekumelu k’etena kene?” (Mat. 24:3) Etena kakakadimola Yeso lo dimbola diakawoke ambeki ande sɔ, nde akawasha djembetelo yakokɛmaka hwe, yaki l’awui efula ndo yakawakokaka mbeya yofundami lo Mateu tshapita 24, Mako tshapita 13 ndo Luka tshapita 21. Oma lâsɔ, nde akakotsha ate: “Nyosungukalake.”—Mat. 24:42, Dyookaneelo dy’Oyooyo.

Lande na kakakotsha Yeso ɛtɛkɛta ɛsɔ lam’ele djembetelo ya wôngelo ande yakahombe mɛnama aha ndoko l’okakatanu? Nde akasale dui sɔ l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ ehende ɛnɛ: Ɔkɔkɔ wa ntondo, awui wekola yimba wakakoke nkonya anto amɔtshi dia vɔ minya yimba oma lo djembetelo ko ndjoshisha lonyuma lawɔ ndo ndjotshika nsungukala. Ɔkɔkɔ wa hende, mbeyaka monga ko Okristo ɔmɔtshi mbeyaka awui wakatatami lo djembetelo ya wôngelo wa Yeso, koko nde mbɔsaka dia nde hendana mbala kakɔ ɔtɔi l’awui akɔ l’ɔtɛ wa dihole diodjashinde. Nde kokaka mfɔnya ɔnɛ ‘fɔnu ka woke,’ mbuta ate kondoko ya prɔfɛsiya yaki Yeso, keke etale ndo lâsɔ kema ohomba ‘sungukalaka.’—Mat. 24:21.

‘Vɔ kombidja yimba’

Yeso akohola ambeki ande awui wakasalaka anto wa lo nshi ya Nɔa. Weho akɔ tshɛ, vɔ wakɛnyi Nɔa asambisha, asɛla shaka ya waato a luudu ndo anto wayasha l’awui wa ngala. Koko, vɔ ‘kombidja yimba.’ (Mat. 24:37-39) Anto wa lo nshi yaso nyɛ wekɔ la woho wa dionga dia ngasɔ. Ɛnyɛlɔ, tolembetelo takitshawɔ l’omamu wa mboka dia mɛnya yɛdikɔ ya lowango yahomba toshufɛlɛ ndawɔ tekɔ la losango lahomba anto ndjela, koko anto efula hawotiyele. Ewandji wa lɛɛta nɔmbaka mbala efula di’anto mbidiya sima l’etadimbo wa weke w’esomba ɛmɔtshi dia mbidjangɛ toshufɛlɛ dia vɔ nkitshakitsha lowango etena kakomawɔ l’ahole asɔ. Woho akɔ wâmɛ mbele, mbeyaka monga ko Okristo ɔmɔtshi mbeyaka djembetelo ya nshi y’ekomelo, koko ekɔ lo ndjasha l’akambo wakoka mbêkola yimba. Kɛsɔ mbakakomɛ osekaseka wa l’Afrikɛ wa l’edjelo ka wonya wele l’ɛnɔnyi dikumi l’ɛmɔtshi welɛwɔ Arielle.

Arielle aki la mbekelo ka mendaka woho wakɛnya wamato ponde ka l’anya lo televiziɔ. Etena kakawasɔnaka ambeki wa lo kalasa kawɔ dia nkɛnya ponde ka l’anya ka wamato, woho wakandakombolaka dia sɔnama akôkonya dia mbohɛ shɛngiya yakakoke monga la dui sɔ lo lonyuma lande. Nde aketawɔ dia namaka wosho. Kakɔna kakatombe? Nde mbutaka ate: “Asekami wakakɛnyaka la mi waki l’angɛnyi w’apami wakanɔka kandji ndo mfɔka. Vɔ wakasɔkaka nɛ dia dimi kondjashaka l’awui asɔ, koko lakafɔnyaka dia dimi kokaka ntondoya okakatanu ɔsɔ. Aha la dimi nongamɛ, kɛnyɔ shɔ yakatatɛ mbɔdiami lo nyuma. Yimba yami yaki paka lo ponde wonya tshɛ. Mbala tshɛ kakimi lo nsanganya y’Akristo, tokanyi tami taki paka lo sɛkɛ dia ponde. Dui sɔ diakonge la shɛngiya ndo lo l’onto lami l’Okristo. Lo dihole dia monga tsho la nsaki ka nkɛnya, lakayonga ndo la nsaki ka mbidja etshumba. Lakayotatɛ ndjasha la wolo lo kɛnyɔ shɔ dia nkotsha oyango ami. Dui  sɔ diakambishaka ɔkɔmwɛlɔ. Lakayoshishaka angɛnyi wa l’etshumanelo l’ɔtɛ wa ponde.

Nde mbutaka ate: “Lushi l’ekomelo lakakoke l’etena kakawasha ekipɛ kekina kakakɛnyaka la so lotshungɔ la vɔ mboka pénaltie. Laki suke dia munda ponde diaha vɔ todja otshumba. Aha la dimi mbeya, lakalɔmbɛ ekimanyielo ka Jehowa lo dɔmbɛlɔ dia munda ponde kɛsɔ. Dui sɔ diakakimanyiya dia nshihodia woho wakakitakita lonyuma lami lo yɛdikɔ y’efula. Ngande wakamayokeketsha lonyuma lami nto?

Nde kotshaka ate: “Lakende DVD Les jeunes s’interrogent — Que vais-je faire de ma vie ? * Lakɔshi yɛdikɔ ya dienda nto ndo l’etena kɛsɔ lakadiende l’oyango wa nkondja wetshelo. Ndo dimi mbaki l’okakatanu waki l’André ɔlɔngɔlɔngɔ watɛkɛtama lo DVD sɔ. Lakaleke mbidja yimba lo kɛnɛ kakalɔmbɛ ekumanyi kɛmɔtshi André dia nsala, mbuta ate mbadia Filipi 3:8 ndo nkana yimba la diɔ. Kɛsɔ mbakamasale. Lakatshike nkɛnya ponde.

Arielle mbutaka ate: “Dui sɔ diaki l’etombelo w’amɛna efula le mi nɛ dia lakatshike monga la yimba ya shɛmanedi ndo ɔkɔmwɛlɔ wakongaka la mi etena kakamakɛnyaka ponde wakashile. Lakayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula ndo lakayoleka monga ma ma l’asekami Akristo. Lakayoleka ndjasha l’akambo wa lo nyuma. Lakayoleka mbidja yimba lo nsanganya ndo mboyingɛnangɛna nto. Lakayoleka ndjasha nto l’olimu w’esambishelo. Kakianɛ lôkambaka olimu w’ombatshi mboka wa tshanda mbala la mbala.”

Naka dui dimɔtshi kekolaka yimba diaha wɛ mbidja yimba lo djembetelo yakatosha Yeso, kete sala kɛnɛ kahombama l’ɛnyɛlɔ kaki Arielle. Wɛ kokaka mpemba akambo wayela anɛ: Enda Index des publications Watch Tower welɛ anto amɔtshi ɔnɛ kartɛ kakoka tɛnya awui w’amɛna woshami. Rɛferansɛ w’ekanda wele l’alako w’amɛna ndo ɛkɔndɔ wakɔndɔla anto vɔamɛ lo kɛnɛ kendana la woho wakatondoya anto akina ehemba wekɔ lɔkɔ. Kondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma lo nsanganya y’Akristo lo ndjalɔngɔsɔlaka dimɛna ndo lo mbɔsaka nɔtɛ. Anto amɔtshi wakɛnyi di’ekɔ dimɛna mbidjasɛka suke la lɔyɛnga. Naka ɔkɛtshanyelo l’ampokami mbasalema, kete kosha kɔmatɛrɛ k’ɔlɔmɔ. Ndo nto, tetemala nsungukala lo mbɔtɔnganyiya nkumu yatama lo tita nsango l’awui wa lo djembetelo ndo tolembetelo tokina ta “nshi y’ekumelu.”—2 Tim. 3:1-5; 2 Pet. 3:3, 4; Eny. 6:1-8.

‘Nyoyalɔngɔsɔlɛ’

Djembetelo ya nshi y’ekomelo yekɔ lo kotshama l’andja w’otondo, mbuta ate lo “kete tshe.” (Mat. 24:7, 14) Miliyɔ y’anto yekɔ lo diɛnɛ la hemɔ, ndjala, adidimu wa nkɛtɛ ndo ekakatanu ekina wakatama lo Bible. Lo wedi okina, anto akina efula wekɔ la yema ya wɔladi. Naka awui amɔtshi wakenga djembetelo shɔ watakokomɛka, onde wɛ pombaka mbuta dia fɔnu ka woke keke etale? Ɔsɔ hatonga dui dia lomba.

Ɛnyɛlɔ, ɛsɔ tokane yimba la kɛnɛ kakatatshi Yeso lo kɛnɛ kendana la “ndjala ya kasha . . . ndu elandu.” (Luka 21:11) Ntondotondo nde kombuta di’awui asɔ wakahombe kokanɛ ahole tshɛ mbala kakɔ ɔtɔi kana woho akɔ wâmɛ. Koko, nde akate ɔnɛ awui asɔ wayosalema “lu dihuli la dihuli.” Ɔnkɔnɛ, hatokoke nongamɛ di’awui asɔ salema mbala kakɔ ɔtɔi l’ahole tshɛ. Dui dia hende ele, l’ɔkɔngɔ wa Yeso ntɛkɛta dia ndjala ya kasha, nde akɛnya di’ambeki ande amɔtshi wakahombe mbidja yimba diaha vɔ monga akanga wa deshi. Diakɔ diakandate ate: “Nyuyalamaki, ne dia etema anyu watukuyala wutshu la  dishi.” (Luka 21:34) Akristo tshɛ hawohombe nongamɛ di’awui tshɛ wa lo djembetelo mbakomɛ. Koko, Yeso akate ate: “Lam’ayunyena akambu ane wambuyala, nyayeya nyati: Diulelu dia [Nzambi] diaya suki.” (Luka 21:31) Tita nsango tokimanyiyaka dia sho mɛna awui tshɛ wendana la djembetelo oyadi kânga wanɛ watokomɛ shoamɛ l’ɛtshi kaso ka nkɛtɛ.

Tatohɛke nto dia Jehowa amboshikikɛka ‘lushi ndo wonya’ wahomba fɔnu ka woke ntatɛ. (Mat. 24:36) Woho watatetemala awui asɔ salema la nkɛtɛ hofukutanya lushi lɔsɔ.

Yeso akewola Akristo tshɛ ɔnɛ: ‘Nyoyalɔngɔsɔlɛ.’ (Mat. 24:44) Sho pombaka ndjalɔngɔsɔlaka nshi tshɛ. Lo mɛtɛ, hatokoke ndjasha paka l’elimu wa teokrasi wonya tshɛ lushi tshɛ. Lâdiko dia lâsɔ, ndoko onto la l’atei aso leya kɛnɛ kayotosala etena kayoya fɔnu ka woke. Ondo anto amɔtshi wayonga ko wekɔ lo dikambɔ kana wakamba ntumu ya la ngelo. (Mat. 24:40, 41) Lâsɔ, akokaso nsala dia sho ndjalɔngɔsɔla?

Emmanuel la Victorine ndo anawɔ asamalo wa wamato mbidjasɛ lo ngelo kɛmɔtshi ka l’Afrikɛ lɛnɛ ahawaleke mɛna awui wendana la djembetelo ya wôngelo wa Yeso. Ɔnkɔnɛ, wakɔshi yɛdikɔ ya kɛtshanyaka awui wa lo nyuma lushi tshɛ dia mbakimanyiya dia vɔ ndjalɔngɔsɔla. Emmanuel mbutaka ate: “Aki tshondo y’okakatanu dia ntana wonya wasungana le ase nkumbo tshɛ. L’ekomelo, takayôkana dia sho pomanaka oma lo eshidi esamalo polo eshidi esamalo la minitɛ akumi asato wa pindju. L’ɔkɔngɔ wa sho nsɛdingola divɛsa dia lushi la lushi, sho nɔngɔsɔlaka edingɔ engana l’okanda ɔmɔtshi wele lo ekongelo ka nsanganya ya l’etshumanelo ya lomingu lakɔ.” Onde ekongelo kɛsɔ mbakimanyiyaka dia vɔ nsungukala? Eelo! Emmanuel ekɔ ɔnɔmbɔdi w’olui wa dikumanyi wa l’etshumanelo kawɔ. Victorine kambaka mbala efula oko ombatshi mboka wa tshanda ndo nde ambokimanyiya anto efula dia mbetawɔ akambo wa mɛtɛ. Anawɔ wa wamato tshɛ wekɔ lo tahame dimɛna lo nyuma.

Yeso tɔhɛmɔlaka dia sho ‘ndjalɔngɔsɔla ndo nsungukala.’ (Mako 13:33) Tatetawɔke di’akambo wekola yimba nkitshakitsha yambalo yadjaso l’awui wa lo nyuma. Koko, toyele alako walongolaso l’ekanda ndo lo nsanganya yaso ya l’etshumanelo oko wakasalaka Arielle. L’ɛnyɛlɔ k’Emmanuel nde la nkumbo kande, tosalake dui mɔtshi lushi tshɛ dia sho ndjalɔngɔsɔla ndo ‘nsungukala.’

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

[Osato wa lo lɛkɛ 4]

Ɔkɛtshanyelo wa lushi la lushi w’awui wa lo nyuma kimanyiyaka Emmanuel nde la nkumbo kande dia ‘ndjalɔngɔsɔla’