Be Ayidedai Towe lẹ Nọ Hẹn Ale Wá Na We Ya?
Be Ayidedai Towe lẹ Nọ Hẹn Ale Wá Na We Ya?
“Mì nọ to dodinna nuhe Oklunọ kẹalọyi lẹ zọnmii.”—EFE. 5:10.
1, 2. (a) Nawẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ Jehovah jlo dọ mí ni duvivi ogbẹ̀ tọn gbọn? (b) Etẹwẹ ayidedai pinpọnhlan taidi “nunina Jiwheyẹwhe tọn” na whàn mí nado wà?
BIBLU hẹn ẹn họnwun dọ Jehovah jlo dọ mí ni duvivi ogbẹ̀ tọn. Di apajlẹ Psalm 104:14, 15 dọ dọ Jehovah nọ hẹn “núdùdù jẹgbonu sọn aigba mẹ, podọ na ovẹn nido hẹn ayiha gbẹtọ tọn [jaya]: na e nido yí amì do hẹn nukunmẹ etọn nado nọ sẹ́, podọ na núdùdù nido hẹn ayiha gbẹtọ tọn gla.” Na nugbo tọn, Jehovah nọ hẹn jinukun lẹ nado de okún, amì po ovẹn po tọ́n nado hẹn ogbẹ̀ mítọn dote. Dile etlẹ yindọ ovẹn ma yin dandannu nado hẹn ogbẹ̀ dote, e sọgan ‘hẹnmẹ jaya.’ (Yẹwh. 9:7; 10:19) Mọwẹ, Jehovah jlo dọ mí ni yin ayajẹnọ, enẹ wẹ yindọ ahun mítọn ni gọ́ na “ayajẹ.”—Owalọ 14:16, 17.
2 Enẹwutu, nuhe sọgbe wẹ e yin nado nọ de whenu dovo to whedelẹnu nado “pọ́n ohẹ̀ agahomẹ tọn lẹ tlintlin” gọna “vounvoun danji tọn lẹ” kavi wà nudevo lẹ he sọgan na mí huhlọn bo hẹn mí nado duvivi ogbẹ̀ tọn. (Mat. 6:26, 28; Ps. 8:3, 4) “Nunina Jiwheyẹwhe tọn” wẹ gbẹninọ he gọ́ na ayajẹ po agbasalilo po yin. (Yẹwh. 3:12, 13) Eyin mí nọ pọ́n whenu he nọ yin didedovo na ayidedai taidi apadewhe nunina enẹ tọn, ehe na whàn mí nado yí i zan to aliho he na hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn mẹ.
Ayidedai Voovo lẹ po Dogbó lẹ Po
3. Naegbọn e do sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nado nọ basi nudide voovo lẹ gando ayidedai go?
3 Mẹhe tindo pọndohlan jlẹkaji tọn gando ayidedai go lẹ yọnẹn dọ ayidedai voovo wẹ tin podọ yé sọ yọnẹn dọ yé dona ze dogbó lẹ dai. Etẹwutu? Nado na gblọndo, mì gbọ mí ni yí ayidedai jlẹdo núdùdù go. Núdùdù he gbayipe to lẹdo de mẹ nọ gbọnvo na lẹdo devo tọn. Na nugbo tọn, núdùdù he gbẹtọ lẹ nọ yiwanna to fide ma nọ yọ́n dù na mẹdevo lẹ to fidevo. Mọdopolọ, ayidedai he Klistiani lẹ nọ yiwanna to lẹdo de mẹ sọgan nọma yọ́n to nukun Klistiani lẹdo devo lẹ tọn mẹ. Etlẹ yin to Klistiani he nọ nọ̀ lẹdo dopolọ mẹ lẹ ṣẹnṣẹn, nuhe mẹde do nọ deayidai (di apajlẹ owe dagbe de hihia), sọgan taidi apọṣimẹnu na mẹdevo; podọ nuhe nọ yin awuvivinu na mẹde (di apajlẹ kẹkẹ-kùnkùn nado disa), sọgan hẹn agbọ́pe mẹdevo. Enẹwutu, kẹdẹdile gbẹtọ lẹ sọgan de núdùdù wunmẹ he jlo yé do, mọdopolọ wẹ yé sọgan de ayidedai he jlo yé do niyẹn.—Lom. 14:2-4.
4. Naegbọn mí dona nọ ze dogbó lẹ dai gando ayidedai he mí nọ de lẹ go? Na apajlẹ.
4 Ṣigba, mí sọ yọnẹn dọ nudide voovo bibasi gando ayidedai go, ma yin whẹwhinwhẹ́n de nado ze míde jo na ayidedai depope poun. Lẹnnupọndo apajlẹ núdùdù tọn lọ ji whladopo dogọ. Dile etlẹ yindọ mí sọgan jlo nado nọ dù núdùdù wunmẹ voovo lẹ, mí ma na desọn ojlo mẹ nado dù núdùdù he ko gble de. Núdùdù mọnkọtọn dùdù ma na sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe podọ e sọgan doazọ̀n mí. Mọdopolọ, dile etlẹ yindọ mí tindo dotẹnmẹ hundote nado de ayidedai dagbe voovo lẹ, mí ma na tindo mahẹ to ayidedai he bẹ danuwiwa, walọ mawé, kavi dehe na ze ogbẹ̀ mítọn do owù mẹ hẹn lẹ mẹ. Mahẹ tintindo to nuwiwa mọnkọtọn lẹ mẹ na jẹagọdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn bo na ze agbasalilo po gbigbọnọ-yinyin mítọn po do owù mẹ. Nado hẹn ẹn diun dọ mí ze dogbó he sọgbe dai, mí dona dindona jẹnukọn eyin ayidedai he mí yiwanna lẹ na hẹn ale wá na mí kavi lala. (Efe. 5:10) Nawẹ mí sọgan wà ehe gbọn?
5. Nawẹ mí sọgan yọnẹn eyin ayidedai mítọn lẹ jẹ nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ kọ̀n gbọn?
5 Eyin ayidedai lẹ na hẹn ale wá na mí bo hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, e dona jẹ nujinọtedo tangan he yin sislẹ to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ delẹ kọ̀n. (Ps. 86:11) Nado basi nudide gando ayidedai he a yiwanna de go, a sọgan kàn kanbiọ atọ̀n delẹ sè dewe he bẹjẹeji po hogbe ehelẹ po, yèdọ etẹwẹ, whetẹnu, podọ mẹnu. Mì gbọ mí ni gbadopọnna dopodopo yetọn.
Etẹwẹ E Bẹhẹn?
6. Ayidedai tẹlẹ wẹ mí dona gbẹdai, podọ etẹwutu?
6 Whẹpo hiẹ nado tindo mahẹ to ayidedai de mẹ, kanbiọ tintan he a dona kanse dewe wẹ, Etẹwẹ?—enẹ wẹ yindọ, ‘Etẹwẹ ayidedai he n’yiwanna lọ bẹhẹn?’ Dile hiẹ to gblọndo lọ dín, nuhe sọgbe wẹ e yin nado hẹn do ayiha mẹ dọ ayidedai lẹ yin mimá do ogbẹ́ awe ji. Mí ma nọ kẹalọyi tintan lọ paali, ṣigba mí sọgan tindo mahẹ to awetọ mẹ. Etẹwẹ tintan lọ bẹhẹn? To aihọn ylankan ehe mẹ, ayidedai susu wẹ nọ bẹ nuwiwa he jẹagọdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ kavi gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn tlọlọ lẹ hẹn. (1 Joh. 5:19) Klistiani nugbo lẹ nọ gbẹ́ ayidedai mọnkọtọn lẹ mlẹnmlẹn. Ehe bẹ ayidedai he nọ tindo kanṣiṣa hẹ okà, afinyọnnuwiwa, zanhẹmẹ to mẹhe tindo vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn, yẹdide fẹnnuwiwa tọn, danuwiwa, kavi nudevo he nọ ze walọ gblezọn daga lẹ hẹn. (1 Kọl. 6:9, 10; hia Osọhia 21:8.) Mahopọnna fidepope he mí tin te, mí nọ dohia Jehovah dọ mí tindo “wangbẹna sinsinyẹn na nuhe yin ylankan” gbọn gbigbẹ́ nado tindo mahẹ to ayidedai mọnkọtọn lẹ mẹ dali.—Lom. 12:9; 1 Joh. 1:5, 6.
7, 8. Nawẹ mí sọgan dindona nuhe ayidedai de bẹhẹn lẹ gbọn? Na apajlẹ.
7 Adà awetọ lọ nọ bẹ ayidedai he Ohó Jiwheyẹwhe tọn ma jẹagọdo tlọlọ lẹ hẹn. To whẹho mọnkọtọn lẹ mẹ, whẹpo mí nado de ayidedai de, mí dona yí sọwhiwhe do dindona pọndohlan Jehovah tọn gando nuhe e bẹhẹn lẹ go, dile e yin didohia to nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ mẹ do. (Howh. 4:10, 11) Enẹgodo, mí dona basi nudide mẹdetiti tọn he ma na dotukla ayihadawhẹnamẹnu mítọn. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Nawẹ mí sọgan wà enẹ gbọn? Di apajlẹ: Whẹpo mí nado dù núdùdù yọyọ de, mí nọ jlo na yọ́n nuhe yè do dà ẹ lẹ. Mọdopolọ, whẹpo mí nado tindo mahẹ to ayidedai de mẹ, e jẹ dọ mí ni dindona nuhe e bẹhẹn lẹ.—Efe. 5:17.
8 Di apajlẹ, hiẹ sọgan yiwanna aihundida lanmẹyiya tọn lẹ podọ nude ma ylan to e mẹ. Aihundida lanmẹyiya tọn sọgan hẹn awuvivi wá. Ṣigba etẹwẹ lo, eyin a yiwanna aihundida lanmẹyiya tọn delẹ na yé nọ bẹ gbigbọ agbàwhinwhlẹn tọn, ogbẹ̀ mẹtọn zizedo owù mẹ, awugble sinsinyẹn, gigopipana aihundatọ lẹ, akọta mẹtọn zizedaga, kavi onú mọnkọtọn lẹ hẹn? Eyin hiẹ ko lẹnnupọndo nuhe e bẹhẹn lẹ ji godo, a sọgan basi nudide dọ ayidedai wunmẹ ehe ma sọgbe hẹ linlẹn Jehovah tọn podọ hẹ owẹ̀n jijọho tọn po owanyi tọn po he mí nọ lá na mẹdevo lẹ. (Isa. 61:1; Gal. 5:19-21) To alọ devo mẹ, eyin hiẹ mọdọ ayidedai de bẹ nuhe sọgbe to nukun Jehovah tọn mẹ lẹ hẹn, be ayidedai mọnkọtọn na hẹn ale po awuvivi po wá na we.—Gal. 5:22, 23; hia Filippinu lẹ 4:8.
Whetẹnu Wẹ N’Na Tindo Mahẹ to E Mẹ?
9. Etẹwẹ gblọndo mítọn na kanbiọ lọ, ‘Whetẹnu wẹ n’na tindo mahẹ to ayidedai mẹ’ na dohia?
9 Kanbiọ awetọ he a dona kanse dewe wẹ, Whetẹnu?—enẹ wẹ yindọ, ‘Whetẹnu wẹ n’na tindo mahẹ to ayidedai mẹ? Whenu nẹmu wẹ n’na yizan na ẹn?’ Gblọndo mítọn na kanbiọ lọ etẹwẹ? na do nususu hia gando ayilinlẹn mítọn go—yèdọ nuhe mí mọdọ e sọgbe po dehe ma sọgbe po. Ṣigba, gblọndo mítọn na kanbiọ lọ whetẹnu? na do nuhe tin to otẹn tintan mẹ na mí lẹ hia—yèdọ nuhe mí mọdọ e yin nujọnu po dehe ma yin nujọnu lẹ po. To whelọnu lo, etẹwẹ na gọalọna mí nado yọnẹn eyin otẹn he mẹ ayidedai de tin te na mí sọgbe?
10, 11. Nawẹ hogbe Jesu tọn he tin to Matiu 6:33 mẹ lẹ gọalọna mí nado yọ́n whenu nẹmu he mí na yizan na ayidedai gbọn?
10 Jesu Klisti dọna hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Hiẹ dona yí ahun towe lẹpo, alindọn towe lẹpo, ayiha towe lẹpo, podọ huhlọn towe lẹpo do yiwanna Jehovah Jiwheyẹwhe towe.” (Malku 12:30) Enẹwutu, owanyi mítọn na Jehovah wẹ dona tin to otẹn tintan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ. Mí nọ do ehe hia gbọn tudohomẹnamẹ Jesu tọn hihodo dali dọmọ: “Mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ onú devo ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.” (Mat. 6:33) Nawẹ ohó enẹ sọgan gọalọna mí nado yọ́n obá he mẹ mí na na whenu po ayidonugo po ayidedai jẹ gbọn?
11 Doayi nudọnamẹ ehe go: Jesu dotuhomẹna mí nado ‘zindonukọn nado to ahọluduta lọ dín whẹ́.’ E ma dọ dọ mí ni ‘zindonukọn nado to ahọluduta lọ kẹdẹ dín’ gba. E họnwun dọ, Jesu yọnẹn dọ gbọnvona Ahọluduta lọ mí dona dín nususu to gbẹzan mítọn mẹ. Mí tindo nuhudo adọtẹn, núdùdù, avọ̀, wepinplọn dodonu tọn, agbasazọ́n, ayidedai, po mọmọ po tọn. Ṣigba, to nuhe mí to afọdona lẹpo mẹ, dopo gee wẹ dona jẹnukọn—enẹ wẹ nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ. (1 Kọl. 7:29-31) To whenuena e yindọ mí ko yọ́n nuhe dona tin to otẹn tintan mẹ na mí, mí na ze ayidedai po nuwiwa devo lẹ po do otẹn awetọ mẹ bo dín Ahọluduta lọ whẹ́. Eyin mí wàmọ, ayidedai jlẹkaji tọn sọgan hẹn ale wá na mí.
12. Nawẹ nunọwhinnusẹ́n he yin mimọ to Luku 14:28 mẹ sọgan yin yiyizan na ayidedai gbọn?
12 Enẹwutu, to whenue mí jlo na deayidai, mí na wà dagbe nado nọ lẹnnupọndo whenu he e na dù ji jẹnukọn. (Luku 14:28) Mí dona yọ́n whenu nẹmu he ayidedai tangan de na dù. Enẹgodo, mí dona de whenu mítọn nẹmu he e jẹ dọ mí ni yizan na ẹn. Eyin afọdidona ayidedai de na zọ́n bọ mí na dovọ́na nuwiwa titengbe lẹ taidi oplọn mẹdetiti tọn, sinsẹ̀n-bibasi whẹndo tọn, opli lẹ yìyì, kavi mahẹ tintindo to yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn mẹ, e ma jẹ dọ mí ni yí whenu zan na ayidedai enẹ. (Malku 8:36) Ṣigba, eyin ayidedai he mẹ mí nọ tindo mahẹ te sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ de nọ dozolanmẹna mí nado doafọna nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ, mí sọgan mọdọ whenu he mí yizan na ayidedai mọnkọtọn ma gú mí.
Mẹnu lẹ Wẹ N’Na Dogbẹ́ Hẹ?
13. Naegbọn mí dona yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo mẹhe mí na nọ deayidai hẹ lẹ ji?
13 Kanbiọ atọ̀ntọ he a dona kanse dewe wẹ, Mẹnu?—enẹ wẹ, ‘Mẹnu lẹ wẹ n’na deayidai hẹ?’ Nujọnu wẹ e yin nado lẹnnupọndo adà ayidedai tọn ehe ji. Etẹwutu? Na mẹhe mí nọ dogbẹ́ hẹ lẹ nọ yinuwado ayidedai mítọn lẹ ji taun. Kẹdẹdile núdùdù dopọ hẹ họntọn dagbe lẹ nọ yin awuvivinu do, mọ wẹ ayididedai hẹ họntọn dagbe lẹ nọ yin awuvivinu do niyẹn. Enẹwutu wẹ susu mítọn, titengbe jọja lẹ do nọ duvivi ayididedai to pọmẹ hẹ mẹdevo lẹ tọn. Ṣigba, nado hẹn ẹn diun dọ ayidedai de na hẹn ale wá na mí, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado nọ lẹnnupọn jẹnukọn do mẹhe mí na dogbẹ́ hẹ po mẹhe mí na dapana lẹ po ji.—2 Otan. 19:2; hia Howhinwhẹn lẹ 13:20; Jak. 4:4.
14, 15. (a) Apajlẹ tẹwẹ Jesu zedai to mẹhe e na nọ dogbẹ́ hẹ lẹ dide mẹ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona kanse míde gando mẹhe mí na nọ dogbẹ́ hẹ lẹ go?
14 Apajlẹ Jesu tọn hihodo nado de mẹhe mí na dogbẹ́ hẹ lẹ na gọalọna mí. Sọn nudida whenu gbọ́n wẹ Jesu ko yiwanna gbẹtọvi lẹ. (Howh. 8:31) To whenuena e tin to aigba ji, e do mẹtọnhopọn owanyi tọn hia gbẹtọ wunmẹ lẹpo. (Mat. 15:29-37) Etomọṣo, Jesu ze dogbó dai to nado jọmẹ po họntọn vivẹ́ yinyin po ṣẹnṣẹn. Dile etlẹ yindọ ewọ jọmẹ hẹ mẹlẹpo to paa mẹ, mẹhe jẹ nubiọtomẹsi tangan delẹ kọ̀n lẹ wẹ e jihọntọn vivẹ́ hẹ. To whenue Jesu to hodọna apọsteli nugbonọ 11 etọn lẹ, e dọmọ: “Họntọn ṣie wẹ mì, eyin mì wà nuhe yẹn degbe etọn na mì.” (Johanu 15:14; sọ pọ́n Johanu 13:27, 30.) Mẹhe hodo Jesu bo sẹ̀n Jehovah lẹ kẹdẹ wẹ Jesu jihọntọn hẹ.
15 Enẹwutu, eyin hiẹ to nulẹnpọn nado de mẹhe na yin họntọn vivẹ́ towe kavi mẹhe ma na yinmọ lẹ, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado hẹn hodidọ Jesu tọn do ayiha mẹ. Kanse dewe dọmọ: ‘Be mẹlọ nọ dohia to hodidọ po walọ po mẹ dọ emi nọ setonuna gbedide Jehovah po Jesu po tọn lẹ ya? Be e tindo nujinọtedo walọ dagbe tọn Biblu tọn dopolọ lẹ hẹ mi ya? Be gbẹdido hẹ ẹ na gọalọna mi nado ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan ṣie mẹ podọ nado yin devizọnwatọ nugbonọ de na Jehovah ya?’ Eyin e họnwun na we dọ gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn yin mọwẹ, be hiẹ ko mọ họntọn dagbe he a na nọ deayidai hẹ.—Hia Psalm 119:63; 2 Kọl. 6:14; 2 Tim. 2:22.
Be Ayidedai Mítọn lẹ Jẹ Nubiọtomẹsi lọ lẹ Kọ̀n Ya?
16. Etẹlẹ wẹ mí dona kanse míde gando ayidedai mítọn lẹ go?
16 Mí ko gbadopọnna adà ayidedai tọn atọ̀n to kleun mẹ—enẹ wẹ, wunmẹ, whenu, po gbẹdido po. Eyin ayidedai mítọn lẹ na hẹn ale wá na mí, yé dona sọgbe hẹ nujinọtedo Biblu tọn lẹ to adà enẹlẹ dopodopo mẹ. Enẹwutu, whẹpo mí nado tindo mahẹ to ayidedai wunmẹ de mẹ, mí dona pọ́n eyin e jẹ nubiọtomẹsi lọ lẹ kọ̀n. Gando wunmẹ etọn go, mí dona kanse míde dọ: ‘Etẹwẹ e bẹhẹn? Be e sọgbe ya kavi bẹ walọ gblezọn hẹn?’ (Howh. 4:20-27) Na nuhe dù whenu, mí dona kanse míde dọ: ‘Whenu nẹmu wẹ n’na yizan na ẹn? Be whenu lọ sọgbe ya kavi lala?’ (1 Tim. 4:8) Podọ gando gbẹdido go, mí dona kanse míde dọ: ‘Mẹnu lẹ wẹ n’na deayidai hẹ? Be ogbẹ́ dagbe wẹ yé yin ya kavi ylankan?’—Yẹwh. 9:18; 1 Kọl. 15:33.
17, 18. (a) Nawẹ mí sọgan dindona eyin ayidedai mítọn lẹ jẹ nujinọtedo Biblu tọn lẹ kọ̀n gbọn? (b) Etẹwẹ hiẹ magbe nado wà eyin a jlo na basi nudide gando ayidedai go?
17 Eyin ayidedai de ma sọgbe hẹ nujinọtedo Biblu tọn lẹ to dopo to adà atọ̀n ehelẹ mẹ, be e ma jẹ nubiọtomẹsi lọ lẹ kọ̀n niyẹn. To alọ devo mẹ, eyin mí hẹn ẹn diun dọ ayidedai mítọn lẹ jẹ nujinọtedo Biblu tọn lẹ kọ̀n to adà atọ̀n ehe lẹpo mẹ, ayidedai mítọn na gbògbéna Jehovah bo nasọ hẹn ale wá na mí.—Ps. 119:33-35.
18 Enẹwutu, na nuhe dù ayidedai lẹ, mì dike mí ni dovivẹnu nado nọ wà nuhe sọgbe to ojlẹ he sọgbe mẹ podọ hẹ mẹhe sọgbe lẹ. Mọwẹ, mì gbọ dopodopo mítọn ni tindo ojlo ahundopo tọn nado nọ hodo ayinamẹ Biblu tọn he dọmọ: “Vlavo mì to dùdù kavi to nùnù kavi nudevo depope he mì to wiwà, mì nọ wà onú lẹpo na gigo Jiwheyẹwhe tọn.”—1 Kọl. 10:31.
Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
Nawẹ hiẹ sọgan yí nunọwhinnusẹ́n he tin to wefọ ehelẹ mẹ zan gando ayidedai go gbọn?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 9]
✔Etẹwẹ
[Yẹdide to weda 10]
✔Whetẹnu
[Yẹdide to weda 12]
✔Mẹnu
[Yẹdide to weda 10]
Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn nado de họntọn po ayidedai mítọn lẹ po gbọn?
