Mapuslanon Bala ang Imo Kalingawan?
Mapuslanon Bala ang Imo Kalingawan?
“Padayon ninyo nga pat-ura kon ano ang kalahamut-an sa Ginuo.”—EFE. 5:10.
1, 2. (a) Paano ginapakita sang Biblia nga luyag ni Jehova nga magkalipay kita? (b) Ang pagtamod sa kalingawan nga ‘dulot sang Dios’ magapahulag sa aton nga himuon ang ano?
GINAPAKITA sang Biblia nga indi lamang luyag ni Jehova nga magkabuhi kita kundi mangin malipayon man. Halimbawa, ang Salmo 104:14, 15 nagasiling nga si Jehova nagapagua sing “kalan-on gikan sa duta, kag alak nga nagapasadya sang tagiposoon sang tawo, lana nga nagapakanaw sang iya nawung, kag tinapay nga nagapabakud sang tagiposoon sang tawo.” Sa pagkamatuod, ginapatubo ni Jehova ang mga tanom agod makapatubas sing uyas, lana, kag alak para kan-on naton. Dugang pa, ang alak “nagapasadya sang tagiposoon.” Luwas nga kinahanglanon ini nga mga butang para mabuhi, nagapahalipay man ini sa aton. (Man. 9:7; 10:19) Huo, luyag ni Jehova nga magmalipayon kita kag mapuno ang aton tagipusuon sing “kasadya.”—Binu. 14:16, 17.
2 Gani wala sing rason nga makonsiensia kita kon sa panalagsa nanamian kita sa ‘pagtan-aw sang mga pispis sa langit’ kag mga “liryo sa latagon” ukon magkalipay sa iban nga hilikuton nga nagapaumpaw sa aton. (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4) Ang maayo nga kabuhi ‘dulot sang Dios.’ (Man. 3:12, 13, NW) Kon tamdon naton ang paglingawlingaw nga bahin sining dulot, mapahulag kita nga gamiton ini agod pahalipayon ang Manughatag sini.
Pagpili sing Maayo nga Kalingawan
3. Ngaa lainlain nga kalingawan ang gusto sang kada isa?
3 Gusto sang mga tawo ang lainlain nga kalingawan, apang ang may balanse nga pagtamod sa sini nakahibalo sang mga limitasyon. Ngaa? Sa pagsabat, ipaanggid naton ang kalingawan sa pagkaon. Nanuhaytuhay nga pagkaon ang paborito sa kada lugar. Ang pagkaon nga nanamitan sa isa ka lugar mahimo nga indi mauyunan sa iban nga lugar. Sing kaanggid, ang ginatamod sang pila ka Cristiano nga maayo nga kalingawan sa isa ka lugar mahimo nga indi magustuhan sang iban nga Cristiano sa lain nga lugar. Bisan sa mga Cristiano nga nagapuyo sa pareho nga lugar, ang ginatamod sang isa nga makaparelaks (ayhan ang pagbasa sang isa ka maayo nga libro), mahimo tamdon sang iban nga makatalaka; ang ginatamod sang isa nga makapaumpaw (ang paglagawlagaw paagi sa pagbisikleta), mahimo makakalapoy para sa iban. Apang, ginabaton naton nga kon parte sa mga butang subong sang pagkaon kag paglingawlingaw, makapili ang isa sang gusto niya.—Roma 14:2-4.
4. Ngaa dapat may limitasyon ang aton pagpili sing kalingawan? Iilustrar.
4 Bisan pa nga madamo nga kalingawan ang puede naton pilian, indi ini rason nga magpinagusto na lang kita. Sa pag-ilustrar, binagbinagon naton liwat ang pagkaon. Bisan pa luyag naton nga sarisari ang aton kaunon, wala naton ginakaon ang pan-os na kay nahibaluan naton nga makahalalit ini. Sing kaanggid, bisan pa gusto naton ang sarisari nga kalingawan, wala kita nagapili sang mga kalingawan nga makatalagam, masingki, ukon imoral. Supak ini sa prinsipio sang Biblia kag makahalit sa aton sa pisikal ukon sa espirituwal. Agod mapat-od naton nga wala kita nagalapaw sa limitasyon, dapat hibaluon naton sing abanse kon bala ang kalingawan nga nanamian naton mapuslanon ukon indi. (Efe. 5:10) Paano?
5. Paano naton mahibaluan kon bala ang aton kalingawan nahisuno sa mga talaksan sang Dios?
5 Agod makabenepisyo kita sa kalingawan kag mangin kahalamut-an kay Jehova, dapat nahisuno ini sa mga talaksan sang Biblia. (Sal. 86:11) Para mapat-od kon bala ang imo nanamian nga kalingawan nahisanto sa sini, mahimo mo tan-awon ang simple nga listahan. May tatlo ini ka pamangkot nga matingob sa mga tinaga nga ano, san-o, kag sin-o. Isaisahon naton ini.
Parte Ini sa Ano?
6. Ano nga mga kalingawan ang dapat naton likawan, kag ngaa?
6 Antes maglingawlingaw, ang una nga pamangkot sa imo kaugalingon amo, Ano?—buot silingon, ‘Ano nga sahi sang kalingawan ang nanamian ko?’ Samtang ginapangita mo ang sabat, dumduma nga may duha ka kategoriya ang kalingawan. Ang una, indi gid puede; ang ikaduha, basi puede. Ano ang una? Sa sining malaut nga kalibutan, madamo nga kalingawan ang supak gid sa mga prinsipio sang Biblia kag sa mga kasuguan sang Dios. (1 Juan 5:19) Ang matuod nga mga Cristiano nagalikaw sa mga kalingawan nga nagapadaku sang sadismo, demonismo, homoseksuwalidad, pornograpiya, kasingki, ukon iban pa nga nagahimaya sang malaut kag imoral nga mga buhat. (1 Cor. 6:9, 10; basaha ang Bugna 21:8.) Bisan diin kita, mapamatud-an naton kay Jehova nga ‘ginakangil-aran naton ang malaut’ paagi sa paglikaw sa sining mga kalingawan.—Roma 12:9; 1 Juan 1:5, 6.
7, 8. Paano naton mausisa kon bala mapuslanon ang isa ka sahi sang kalingawan? Iilustrar.
7 Ang ikaduha nga kategoriya nagalakip sang mga kalingawan nga indi direkta nga ginapakamalaut sang Pulong sang Dios. Sa sini nga mga kaso, antes kita magpili sang kalingawan, dapat naton pat-uron ang pagtamod ni Jehova suno sa mga prinsipio sa Biblia. (Hul. 4:10, 11) Nian ang aton desisyon makabulig nga mahuptan ang matinlo nga konsiensia. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Paano naton ini mahimo? Binagbinaga ini: Antes kaunon ang bag-o nga putahe, nagapamangkot kita kon ano ang panguna nga mga panakot sini. Sing kaanggid, antes naton pilion ang kalingawan, dapat anay naton hibaluon kon parte ini sa ano.—Efe. 5:17.
8 Halimbawa, mahimo nga mahilig ka sa sports. Normal lang ina kay makalilipay gid man ang sports. Apang ano abi kon ang nanamian mo nga sports grabe ang kompetisyon, peligruso, malapit sa disgrasya, magamo, may nasyonalismo, ukon kaanggid sini nga “mga panakot”? Pagkatapos mausisa kon ano ang nadalahig sa sini, mahimo mamat-od ka nga ang imo nanamian wala nahisuno sa panghunahuna ni Jehova kag sa mensahe sang paghidait kag gugma nga ginabantala naton. (Isa. 61:1; Gal. 5:19-21) Sa pihak nga bahin, kon ang “mga panakot” sang isa ka kalingawan kahalamut-an kay Jehova, mangin mapuslanon ini kag makapaumpaw sa imo.—Gal. 5:22, 23; basaha ang Filipos 4:8.
San-o Ko Ini Ginahimo?
9. Ano ang ginapakita sang aton sabat sa pamangkot nga, ‘San-o ako malingawlingaw?’
9 Ang ikaduha nga pamangkot amo, San-o?—buot silingon, ‘San-o ako malingawlingaw? Daw ano kadamo nga tion ang gamiton ko sa sini?’ Ang sabat naton sa pamangkot nga ano? nagapakita sang aton mga huyog—kon ano ang kalahamut-an para sa aton kag kon ano ang indi. Apang ang sabat sa pamangkot nga san-o? nagapakita sang aton mga prioridad—kon ano ang importante para sa aton kag kon ano ang indi. Kon amo, paano naton mahibaluan kon bala balanse pa ang aton pagtamod sa paglingawlingaw?
10, 11. Paano makabulig sa aton ang mga pinamulong ni Jesus sa Mateo 6:33 sa pagpat-od kon daw ano kadamo nga tion ang aton gamiton sa paglingawlingaw?
10 Si Jesucristo nagsiling sa iya mga sumulunod: “Higugmaon mo si Jehova nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon kag sa bug-os mo nga kalag kag sa bug-os mo nga hunahuna kag sa bug-os mo nga kusog.” (Mar. 12:30) Gani dapat panguna sa aton kabuhi ang gugma kay Jehova. Ginapakita naton ini paagi sa pagsunod sa laygay ni Jesus: “Gani, padayon nga pangitaa anay ang ginharian kag ang iya pagkamatarong, kag ini tanan iban pa nga butang idugang sa inyo.” (Mat. 6:33) Paano ini makabulig sa aton nga mapat-od kon daw ano kadamo nga tion ang aton gamiton sa paglingawlingaw kag kon daw ano ini ka importante sa aton?
11 Talupangda ining detalye: Ginlaygayan kita ni Jesus nga “padayon nga pangitaa anay ang ginharian.” Wala sia nagsiling nga ‘padayon nga pangitaa lamang ang ginharian.’ Maathag nga nahibaluan ni Jesus nga magluwas sa Ginharian madamo pa kita sing butang nga kinahanglan pangitaon. Mga butang subong sang puluy-an, pagkaon, panapton, edukasyon, trabaho, paglingawlingaw, kag iban pa. Apang sa sini tanan, isa lamang ang ginatinguhaan naton nga unahon—ang mga intereses sang Ginharian. (1 Cor. 7:29-31) Kon mahangpan na naton kon ano ang dapat unahon, ang paglingawlingaw kag ang iban pa nga hilikuton mangin ikaduha na lang sa aton kabuhi. Kon himuon naton ina, mangin mapuslanon ang panalagsa nga paglingawlingaw.
12. Paano maaplikar sa kalingawan ang prinsipio sa Lucas 14:28?
12 Makabulig kon binagbinagon naton ang tion nga ginagamit naton sa paglingawlingaw. (Luc. 14:28) Dapat pat-uron naton kon ano kadamo nga tion ang kinahanglan sang kalingawan nga ginpili naton. Dayon, mamat-od kita kon bala takus nga ihinguyang naton ang aton tion sa sini. Indi ini takus kon ginaagaw sini ang aton tion para sa importante nga mga hilikuton subong sang personal nga pagtuon, pangpamilya nga pagsimba, pagtambong sa mga miting, ukon pagbantala. (Mar. 8:36) Apang kon ginapapagsik kita sang panalagsa nga kalingawan nga padayon nga tinguhaan ang mga intereses sang Ginharian, masiling naton nga takus ini sa tion nga ginahinguyang naton.
Sin-o ang Kaupdanan Ko?
13. Ngaa dapat naton binagbinagon sing maayo kon sin-o ang aton kaupod sa paglingawlingaw?
13 Ang ikatlo nga pamangkot para sa aton amo, Sin-o?—buot silingon, ‘Sin-o ang luyag ko nga updon?’ Importante gid nga binagbinagon naton ini. Ngaa? Kay ang aton mga kaupdanan may impluwensia sa ginapili naton nga kalingawan. Subong nga mas manamit magkaon kon upod mo ang imo mga abyan, ang paglingawlingaw makalilipay kon maayo ang imo kaupdanan. Gani natural lang nga ang kalabanan sa aton, ilabi na ang mga lamharon, nanamian maglingawlingaw upod sa iban. Apang, agod mapat-od nga ang kalingawan mapuslanon, maayo nga hibaluon sing abanse kon sin-o ang aton pilion nga upod kag kon sin-o ang likawan.—2 Cron. 19:2; basaha ang Hulubaton 13:20; Sant. 4:4.
14, 15. (a) Ano ang halimbawa ni Jesus sa pagpili sing maayo nga mga kaupod? (b) Ano nga mga pamangkot ang dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon parte sa aton mga kaupod?
14 Makabulig gid ang halimbawa ni Jesus sa pagpili sing mga kaupod. Sugod sang pagpanuga, may gugma na si Jesus sa mga tawo. (Hulu. 8:31) Ginpakita niya ang iya gugma kag pag-ulikid sa tanan nga sahi sang tawo sang yari sia sa duta. (Mat. 15:29-37) Apang, ginpatuhay ni Jesus ang mangin mainabyanon kag mangin suod nga abyan. Bisan mainabyanon sia sa mga tawo, suod lamang sia sa mga nagasunod sa talaksan sang Dios. Nagahambal sa iya 11 ka matutom nga apostoles, si Jesus nagsiling: “Mga abyan ko kamo kon ginahimo ninyo ang ginasugo ko sa inyo.” (Juan 15:14; tan-awa man ang Juan 13:27, 30.) Ang mga tawo nga nangin abyan ni Jesus amo yadtong nagsunod sa iya kag nag-alagad kay Jehova.
15 Gani kon nagabinagbinag ka kon bala makigsuod ka sa isa ukon indi, maayo nga dumdumon mo ang ginsiling ni Jesus. Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ginapakita bala sini nga tawo sa iya mga pulong kag mga buhat nga ginatuman niya ang mga sugo ni Jehova kag ni Jesus? Pareho bala kami sing mga kinaiya kag mga prinsipio nga nabase sa Biblia? Mapalig-on bala ako nga unahon ang Ginharian kag mangin matutom nga alagad ni Jehova kon upod ko sia?’ Kon sigurado ka nga huo ang sabat sa sini nga mga pamangkot, napili mo ang maayo nga kaupod sa paglingawlingaw.—Basaha ang Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22.
Makapasar Bala Ini?
16. Ano ang dapat naton hibaluon parte sa aton kalingawan?
16 Nabinagbinag na naton ang tatlo ka aspekto sang kalingawan—kalidad, kadamuon, kag kaupod. Agod mangin mapuslanon, dapat ang kada aspekto sini nahisuno sa talaksan sang Biblia. Gani antes makigbahin sa isa ka sahi sang kalingawan, dapat usisaon anay naton ini. Kon parte sa kalidad, mamangkot kita: ‘Ano ang nalakip sa sini? Maayo bala ini ukon malain?’ (Hulu. 4:20-27) Kon parte sa kadamuon, gusto naton mabal-an: ‘Daw ano kadamo nga tion ang akon ginagamit sa sini? Takus bala ini ukon indi?’ (1 Tim. 4:8) Kag parte naman sa kaupdanan: ‘Sin-o ang akon kaupdanan? Maayo bala sila nga kaupod ukon indi?’—Man. 9:18; 1 Cor. 15:33.
17, 18. (a) Paano naton mausisa ang aton kaugalingon kon bala ang aton kalingawan nahisuno sa mga talaksan sang Biblia? (b) Ano ang imo determinasyon kon parte sa pagpili sang kalingawan?
17 Kon ang kalingawan wala nahisuno sa mga talaksan sang Biblia bisan sa isa lang sa tatlo ka aspekto, indi ini makapasar. Sa pihak nga bahin, kon pat-uron naton nga ang aton kalingawan suno sa mga talaksan sang Biblia sa tatlo ka aspekto sini, ang aton kalingawan makapadungog kay Jehova kag makabenepisyo kita.—Sal. 119:33-35.
18 Gani kon parte sa kalingawan, tinguhaan naton nga himuon ang husto, sa nagakaigo nga tion, kag nagakaigo nga kaupdanan. Kabay nga sundon naton ang laygay sang Biblia: “Nagakaon man kamo ukon nagainom ukon nagahimo sang bisan ano nga butang, himua ang tanan nga butang para sa kahimayaan sang Dios.”—1 Cor. 10:31.
Mapaathag Mo Bala?
Kon parte sa paglingawlingaw, paano mo maaplikar ang mga prinsipio sa . . .
• Filipos 4:8?
• Mateo 6:33?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Diagram sa pahina 9]
(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)
✔Ano
[Diagram sa pahina 10]
(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)
✔San-o
[Diagram sa pahina 12]
(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)
✔Sin-o
[Retrato sa pahina 10]
Paano naton mailog ang halimbawa ni Jesus sa pagpili sing mga abyan kag kalingawan?
