Skip to content

Skip to table of contents

Moale Karadia Abia Hidi Namonamo

Moale Karadia Abia Hidi Namonamo

“Namona be umui tahua namonamo noho edena gaudia be Lohiabada ese ia abia dae.”​—⁠EFE. 5:⁠10.

1, 2. (a) Edena dala ai ita diba Iehova ia ura iseda mauri ita moalelaia? (b) Moale karadia be “Dirava ena harihari gauna” dainai, dahaka ita karaia diba?

 BAIBEL ese ia hahedinaraia Iehova ia ura iseda mauri ita moalelaia. Hegeregere, Salamo 104:​14, 15 ia gwau: “Oi dainai, ai taunimanima ese, aniani avadia idauidau ai hadoa diba, aiemai aniani totona: Ai ese vain ai hadoa diba, bona uaina ai karaia, aiemai lalona do idia moale totona. Bona ai ese olive ai havaraia diba, olive ena dehoro ese aiemai kopina do ia hanamoa totona. Bona oi dainai ai ese uiti uhena ai hadoa diba, bona uiti dekena amo beredi ai karaia, aiemai tauanina do idia goada totona.” Oibe, ita mauri noho totona Iehova ese ita dekenai aniani idauidau ia henia. Aniani ia hatubua dainai witi, oela bona wain ita abia diba. Ita mauri totona wain be gau badana lasi, to wain ese iseda kudouna ia hamoalea. (Had. 9:7; 10:19) Oibe, Iehova ia ura iseda “kudouna ia hamoalea.”​—⁠Kara 14:​16, 17.

2 Unai dainai, namona be nega ita atoa “guba manudia” bona “flaoaflaoa” ita moalelaia totona. Unai bamona karadia ese iseda lalona ia hamoalea bona tauanina ia hagoadaia. (Mat. 6:​26, 28; Sal. 8:​3, 4) Unai bamona moale karadia be “Dirava ena harihari gauna” ta. (Had. 3:​12, 13) Unai dainai, unai bamona gaudia ita moalelaia totona nega ita atoa neganai, Dirava ia moale.

Moale Karadia Idauidau Bona Edia Hetoana

3. Dahaka dainai taunimanima be abia hidi idauidau idia karaia?

3 Aonega taudia idia diba moale karadia idauidau idia abia hidi diba, to idia diba unai be mai ena hetoana danu. Dahaka dainai taunimanima be abia hidi idauidau idia karaia? Unai ita lalopararalaia totona, mani moale karadia be aniani abia hidi karana ida ita hahegeregerea. Tano idauidau ai taunimanima be aniani idauidau idia ura henia. Unai hegeregerena, tano idauidau ai idia noho Keristani taudia be moale karadia idauidau idia ura henia. Nega haida ruma tamona idia noho taudia be moale karadia idauidau idia ura henia. Hegeregere, ta be buka duahia karana ia moalelaia, to ma ta be unai ia ura henia lasi. Bona ta be basikele amo gabu idauidau dekenai loaloa karana ia ura henia, to haida be unai idia ura lasi. Taunimanima be idia ura henia aniani idia abia hidi hegeregerena, idia ura henia moale karadia idia abia hidi diba.​—⁠Roma 14:​2-4.

4. Dahaka dainai moale karadia haida dekenai hetoana ita atoa be namo? Haheitalai gwauraia.

4 Ita be mai eda ura kwalimu dainai, moale karadia idauidau ita abia hidi diba, to namo lasi ita laloa moale karadia ibounai be maoro. Mani aniani ena haheitalai ita laloa lou. Ena be aniani idauidau ita ura henia, to idia bodaga aniani do ita ania lasi, badina ita gorere diba. Unai hegeregerena, reana do ita ura moale karadia namodia idauidau ita karaia. To, matabodaga, dagedage, bona mase idia havaraia moale karadia ita dadaraia be gau badana. Unai bamona moale karadia be Baibel ena hakaua herevadia idia utua, iseda hetura karana Iehova ida idia hadikaia, bona ita idia hagorerea diba. Unai dainai, moale karadia ita ura abia hidi neganai, hetoana ita atoa be namo. Moale karadia do ita laloa namonamo bena ita abia hidi edena be ita do ia durua bona Iehova do ia hamoalea. (Efe. 5:10) Vadaeni, edena bamona unai ita karaia diba?

5. Edena dala ai ita diba ita karaia moale karana be Iehova ia hamoalea?

5 Ita karaia moale karana ese ita ia hagoadaia bona Iehova ita hamoalea totona, Baibel ena taravatu ida ia hegeregere be namo. (Sal. 86:11) Abia hidi oi karaia gwauraia neganai, mani inai henanadai toi oi laloa: (1) Lau be edena bamona moale karadia lau ura henia? (2) Edena negai lau karaia? (3) Bona daidia lau bamoa? Hari unai henanadai ta ta do ita herevalaia.

Edena Bamona Moale Karadia Lau Ura Henia?

6. Edena moale karadia ita dadaraia be namo, bona dahaka dainai?

6 Moale karana ta ita do abia hidi lasi neganai, sibona ita nanadaia: Lau be edena bamona moale karadia lau ura henia? Moale karadia be orea rua dekenai ita hapararaia. Ginigunana be, ita dadaraia gaudia bona iharuana be reana ita karaia diba gaudia. Ita dadaraia moale karadia haida be dahaka? Inai tanobada dikana lalonai moale karadia momo be Dirava ena taravatu idia utua o Baibel ena hakaua herevadia idia badinaia lasi. (1 Ioa. 5:19) Keristani taudia momokanidia be unai bamona moale karadia idia dadaraia be namo. Hegeregere, demoni tomadiho henia karadia, tatau be tatau ida (o hahine) idia sihari heheni karana, ponografi, o ma haida hahisia karadia. (1 Kor. 6:​9, 10; Apokalupo 21:8 duahia.) Herevana edeseniai ita noho, namona be unai moale karadia ita dadaraia. Ita ura Iehova dekenai ita hahedinaraia ita be ‘kara dika ita inai henia’ momokani.​—⁠Roma 12:9; 1 Ioa. 1:​5, 6.

7, 8. Spot gadara namona ita abia hidi totona, dahaka ese ita ia durua diba? Haheitalai gwauraia.

7 Iharuana be reana ita karaia diba moale karadia, to do ita laloa namonamo guna be namo. Baibel ese unai moale karadia ia herevalaia lasi, to ena hakaua herevadia amo ita diba edena moale karana be maoro bona Iehova ese ia moalelaia. Unai dainai moale karana ta ita do abia hidi lasi neganai, sibona ita nanadaia: ‘Lau abia hidi moale karana be Baibel ena hakaua herevadia hegeregerena, a?’ (Aon. 4:​10, 11) Bema iseda lalomamina ese unai moale karana ia abia dae, vadaeni ita karaia diba. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) To, edena dala ai abia hidi maorona ita karaia diba? Mani aniani ena haheitalai ita laloa lou. Aniani matamata ta ita do ania lasi neganai, do ita ura diba unai aniani lalonai dahaka idia atoa. Unai hegeregerena, moale karana ta ita do abia hidi lasi neganai, namona be ita tahua namonamo guna bema Keristani tauna ese ia karaia diba.​—⁠Efe. 5:⁠17.

8 Hegeregere, reana oi be spot gadara ta oi ura henia, vaia momo be unai bamona. Spot gadara haida ita moalelaia. To, spot gadara haida lalonai tim taudia idia ura dikadika idia wini dainai, mai dagedage danu idia gadara, bona haida idia haberoa. Idia wini neganai, regerege bada pati idia karaia bona edia tim o bese idia abia isi. Bema oi ura henia spot gadara ta lalonai unai bamona idia karaia, dahaka do oi karaia? Reana do oi laloparara unai spot gadara be Iehova ena lalohadai o ita harorolaia maino sivaraina ida ia hegeregere lasi. (Isa. 61:1; Gal. 5:​19-21) To bema oi ura henia spot gadara ese Iehova ena hakaua herevadia ia utua lasi, vadaeni unai spot gadara ese emu tauanina ia hagoadaia bona oi moale diba.​—⁠Gal. 5:​22, 23; Filipi 4:8 duahia.

Edena Negai Moale Karadia Lau Karaia?

9. Henanadai iharuana amo dahaka oi dibaia?

9 Henanadai iharuana be, edena negai moale karadia lau karaia? Sibona ita nanadaia: ‘Moale karana ta lau karaia totona hora hida lau gaukaralaia?’ Iseda haere ese do ia hahedinaraia iseda mauri lalonai ita be dahaka gaudia ita laloa bada. Vadaeni, edena bamona do ita diba bema ita be moale karadia sibona ita laloa bada?

10, 11. Moale karadia karaia totona hora hida do ita atoa ita laloa neganai, Mataio 6:33 ese edena dala ai ita ia durua?

10 Iesu Keriso ese ena hahediba taudia ia hamaorodia: “Iehova emu Dirava do oi lalokau henia mai emu kudouna ibounai, mai emu mauri ibounai, mai emu darana ibounai, bona mai emu goada ibounai ida.” (Mar. 12:30) Ita hahedinaraia ita be Iehova ita lalokau henia bona ena ura ita atoa guna bema Iesu ena sisiba ita badinaia. Ia gwau: “Nega ibounai Dirava ena Basileia bona ena kara maoromaoro do umui tahua guna, bona unai gaudia ibounai be umui dekenai do ia henia.” (Mat. 6:33) Vadaeni, ita be moale karadia sibona ita tahua guna, a? Bona moale karadia totona hora hida ita atoa?

11 Mani ita laloa, Iesu ia gwau ‘Dirava ena Basileia do ita tahua guna.’ Ia gwau lasi Basileia sibona do ita tahua noho. Iesu ia diba iseda mauri lalonai Basileia bona gau ma haida do ita tahua danu. Hegeregere iseda nega ita gaukaralaia moni gaukara, aniani, dabua, ruma, sikuli, moale karadia bona ma gau haida ita tahua totona. To, namona be Basileia ita tahua guna, bona unai gaudia be gabeai. (1 Kor. 7:​29-31) Bema unai bamona ita karaia, moale karadia amo namo do ita davaria.

12. Moale karadia ai iseda nega ita gaukaralaia namonamo totona, edena dala ai Luka 14:28 ese ita ia durua?

12 Moale karadia ita do abia hidi lasi neganai, hora hida do ita gaukaralaia o “davana” ita laloa namonamo guna be namo. (Luka 14:28) Gau haida hoia totona moni ita halusia hegeregerena, moale karadia dekenai nega bada ita halusia diba. Unai dainai, moale karadia dekenai hora hida do ita gaukaralaia ita laloa namonamo be namo. Badina ita ura lasi mai anina bada gaudia, hegeregere sibona eda Baibel stadi, ruma bese ena tomadiho, Keristani heboudia, bona haroro totona ita be nega lasi. (Mar. 8:36) To bema ita karaia moale karana ta ese iseda tauanina ia hagoadaia o ita ia durua Dirava ena hesiai gaukara ita karaia noho totona, vadaeni unai moale karana totona nega sisina ita atoa be namo.

Daidia Lau Bamoa?

13. Moale karadia ita do karaia lasi neganai, dahaka dainai ita bamoa taudia do ita abia hidi namonamo?

13 Henanadai ihatoina be: Moale karadia lau karaia neganai daidia lau bamoa? Unai henanadai ena haere be mai anina bada, badina ita bamoa taudia ese do ia hahedinaraia ita be abia hidi maorona ita karaia o lasi. Ma haida ida aniani hebou karana ita moalelaia hegeregerena, moale karadia be ma haida ida ita karaia neganai ita moale. Unai dainai, ita momo, matamata taudia danu, ita ura turadia ida moale karadia ita karaia hebou. To, moale karana ta ita do karaia lasi neganai, namona be ita laloa daidia be hebamo namona bona daidia be hebamo dikana. Unai ita karaia neganai, iseda moale karana do ita moalelaia.​—⁠2 Siv. 19:2; Aonega Herevadia 13:20 duahia; Iam. 4:⁠4.

14, 15. (a) Edena dala ai Iesu ena haheitalai ese ita ia durua tura namodia ita abia hidi totona? (b) Edena henanadai ita lalodia be namo?

14 Iesu ena haheitalai ita tohotohoa karana ese ita do ia durua hebamo namodia ita abia hidi totona. Matamana negana amo, Iesu be taunimanima ia lalokau henidia. (Aon. 8:31) Tanobada ai ia noho neganai, taunimanima ibounai ia lalokau henidia bona ia matauraidia. (Mat. 15:​29-37) Ena be Iesu ese taunimanima ibounai ia kara namo henidia, to haida sibona be iena turana korikoridia ai ia halaoa. Iesu ena hereva iena aposetolo 11 dekenai ese ia hahedinaraia ia be edena bamona taudia ia tura henidia. Ia gwau: “Bema umui dekenai lau gwauraia taravatu umui badinaia, umui be egu turadia.” (Ioa. 15:14; mani Ioane 13:​27, 30 itaia.) Oibe, Iesu ena turadia be ia murinai idia raka bona Iehova idia hesiai henia taudia.

15 Tura namona ta oi ura abia hidi neganai, namona be Iesu ena hereva oi laloatao. Sibona oi nanadaia: ‘Inai tauna ena hereva bona kara amo ia hahedinaraia ia be Iehova bona Iesu edia hahegani herevadia ia badinaia, a? Kara namo ia ura henia bona kara dika ia inai henia, a? Lau do ia hagoadaia egu mauri lalonai Basileia lau atoa guna bona Iehova lau badinaia totona, a?’ Bema emu haere be oibe, moale karadia do umui karaia hebou tura namona ta oi davaria unai.​—⁠Salamo 119:63 duahia; 2 Kor. 6:14; 2 Tim. 2:⁠22.

Moale Karadia Maorodia Ita Abia Hidi, A?

16. Edena henanadai ita lalodia be namo?

16 Ita be inai henanadai toi ita herevalaia vadaeni: (1) Lau be edena bamona moale karadia lau ura henia? (2) Edena negai lau karaia? (3) Bona daidia lau bamoa? Moale karana ta ita do karaia lasi neganai, unai gaudia toi ita laloa guna be namo. Moale karana amo namo ita abia totona, Baibel ena hakaua herevadia ida ia hegeregere be gau badana. Namona be sibona ita nanadaia: ‘Unai be edena bamona moale karana? Iehova ese ia abia dae o ia be dagedage bona matabodaga karadia ia hahedinaraia?’ (Aon. 4:​20-27) Danu, ‘hora hida lau atoa moale karadia lau karaia totona? Unai moale karana ese lau do ia hagoadaia dainai nega bada lau atoa, a?’ (1 Tim. 4:⁠8) Ita bamoa taudia ita laloa neganai, namona be sibona ita nanadaia: ‘Daidia ida unai moale karana do lau karaia? Idia be lau do idia durua eiava egu kara namodia do idia hadikaia?’​—⁠Had. 9:18; 1 Kor. 15:⁠33.

17, 18. (a) Edena dala ai ita diba ita abia hidi moale karadia be Baibel ena hakaua herevadia hegeregerena? (b) Moale karadia dekenai dahaka abia hidi do oi karaia?

17 Bema ita ura henia moale karana be unai henanadai toi bona Baibel ena hakaua herevadia ida ia hegeregere lasi, vadaeni unai be moale karana maorona lasi. To, bema unai henanadai toi bona Baibel ena hakaua herevadia ida ia hegeregere, vadaeni unai moale karana ese Iehova do ia hanamoa bona ita do ia hagoadaia danu.​—⁠Sal. 119:​33-35.

18 Unai dainai, moale karadia ita ura karaia neganai, namona be ia be moale karana maorona, tura namodia ida ita karaia, bona iseda nega ita naria namonamo. Namona be iseda lalona ita hadaia inai hahegani do ita badinaia: “Herevana umui aniani, umui inuinu eiava gau ma ta umui karaia, namona be gau ibounai do umui karaia Dirava umui hanamoa totona.”​—⁠1 Kor. 10:⁠31.

Anina Oi Gwauraia Diba, A?

Henunai idia noho siri ese edena dala ai oi do idia durua moale karana maorona oi abia hidi totona?

Filipi 4:8

Mataio 6:⁠33

Aonega Herevadia 13:20

[Study Questions]

[Picture on page 9]

(For fully formatted text, see publication)

Edena bamona

[Picture on page 10]

(For fully formatted text, see publication)

Edena negai

[Picture on page 12]

(For fully formatted text, see publication)

Daidia ida

[Picture on page 10]

Iseda turadia bona moale karadia ita abia hidi neganai, edena dala ai Iesu ita tohotohoa diba?