Kana Ze Mu Itabisa Ka Zona Za Mi Tusa?
Kana Ze Mu Itabisa Ka Zona Za Mi Tusa?
“Mu batisise se si tabisa Mulena.”—MAEF. 5:10.
1, 2. (a) Linzwi la Mulimu li bonisa cwañi kuli Jehova u bata kuli lu ikole bupilo? (b) Bakeñisa kuli nako ye lu itusisa kwa ku itabisa ki “mpo” ye zwa ku Mulimu, lu swanela ku itusisa cwañi yona?
BIBELE i bonisa hande kuli Jehova u bata kuli lu ikole bupilo. Ka mutala, liñolo la Samu 104:14, 15 li bulela kuli Jehova u tahisa kuli batu “ba fumane lico ka ku itimela mubu, ni veine ye tabisa pilu ya mutu, ni oli ye benyisa pata ya hae, ni buhobe bo bu tiisa pilu ya mutu.” Jehova ki yena ya lu fa lico ze lu tokwa kuli lu pile. U melisa licalo kuli lu fumane bubeke, oli, ni veine. Nihaike kuli veine ha i lu tusi kuli lu pile, ya kona ku “tabisa pilu ya mutu.” (Muek. 9:7; 10:19) Jehova u bata kuli lu nyakalale. U bata kuli lipilu za luna li tale “tabo.”—Lik. 14:16, 17.
2 Kamukwaocwalo, ha lu swaneli ku nahana kuli ku fosahalile ku banga ni nako ya ku talima “linyunywani za lihalimu” ni “mayangayanga a mwa naheñi” kamba ku eza misebezi ye miñwi ye lu katulusa ni ku lu tabisa. (Mat. 6:26, 28; Samu 8:3, 4) Ku pila bupilo bo bunde ni bo bu tabisa ki “mpo” ye zwa ku Mulimu. (Muek. 3:12, 13) Nako ye lu itusisa kwa ku itabisa ki ye ñwi ya limpo za lu file Mulimu. Hakulicwalo, lu swanela ku itusisa yona ka mukwa o tabisa Mulimu.
Mu Kete Hande ze mu Itabisa ka Zona
3. Ki kabakalañi batu ha ba ketanga lika ze shutana-shutana za ku itabisa ka zona?
3 Batu ba ba na ni mubonelo o lukile wa za ku itabisa ka zona ba ziba kuli ba na ni tukuluho ya ku ikezeza liketo. Hape ba ziba kuli ku na ni lika ze ba sa swaneli ku itabisa ka zona. Ki kabakalañi batu ha ba ezanga liketo ze shutana? Kuli lu zibe kalabo, ha lu bapanyeñi ze lu ketanga ku itabisa ka zona ni lico ze lu ketanga ku ca. Batu ba mwa libaka ze shutana-shutana mwa lifasi ba ikolanga lico ze shutana-shutana. Kamukwaoswana, Bakreste ba ba pila mwa libaka ze shutana-shutana mwa lifasi ba itabisanga ka lika ze shutana-shutana. Nihaiba ba ba pila mwa sibaka se si swana ba kona ku lata lika ze shutana. Ka mutala, mutu yo muñwi u kona ku nahana kuli ku bala buka ye nde kwa katulusa, kono yo muñwi yena u kona ku nahana kuli kwa utwisa buzwa. Mi yo muñwi u kona ku lata ku eza lika ze cwale ka ku coba njinga, kono ba bañwi mwendi ha ba koni ku tabela ku eza cwalo. Sina batu ha ba kona ku keta mufuta wa lico ze ba tabela, hape ba kona ku keta ze ba tabela ku itabisa ka zona.—Maro. 14:2-4.
4. Ki kabakalañi ha lu swanela ku keta ka tokomelo za ku itabisa ka zona? Mu fe mutala.
4 Nihaike kuli lu na ni tukuluho ya ku iketela za ku itabisa ka zona, ha lu swaneli ku eza nto kaufela ye lu lakaza ku eza. Mu nahane hape ka za mutala wa lico. Lwa kona ku lata ku ca lico ze shutana-shutana, kono ha lu na ku keta ku ca lico ze bolile. Lico ze cwalo za kona ku lu tiseza matuku. Kamukwaoswana, lwa kona ku itabisa ka lika ze shutana-shutana ze nde, kono ha lu na ku itabisa ka lika ze maswe kamba za mifilifili kamba ze kona ku lu bulaisa. Lika ze cwalo ha li lumelelani ni likuka za mwa Bibele mi li kona ku lu sinyeza bulikani bwa luna ni Jehova ni buikangulo bwa luna. Kuli lu si ke lwa itabisa ka lika ze maswe, lu swanela ku zibela cimo haiba ze lu bata ku itabisa ka zona za tusa kamba ha li tusi. (Maef. 5:10) Lu kona ku eza cwañi cwalo?
5. Lu kona ku ziba cwañi haiba ze lu itabisa ka zona za lumelelana ni likuka za Mulimu?
5 Kuli ze lu itabisa ka zona li lu tuse ni kuli li tabise Jehova, lika zeo li swanela ku lumelelana ni likuka ze mwa Linzwi la Mulimu. (Samu 86:11) Mwa kona ku itusisa mukoloko kuli mu kete hande za ku itabisa ka zona. Fa mukoloko wo mu ñole fateñi lipuzo ze taalu ze lu kona ku ipuza. Lipuzo zeo ki ze: ki lika ze cwañi ze ni bata ku itabisa ka zona, ni ka itabisa ka nako ye kuma kai, mi ni ka itabisa ni bo mañi? Ha lu nyakisiseñi lipuzo zeo, i liñwi ka i liñwi.
Ki Lika ze Cwañi ze ni Bata ku Itabisa ka Zona?
6. Ki lika mañi za ku itabisa ka zona ze lu swanela ku ambuka, mi ki kabakalañi?
6 Lu si ka keta kale ze lu bata ku itabisa ka zona, lu swanela ku ipuza kuli: ‘Ki lika ze cwañi ze ni bata ku itabisa ka zona?’ Lu swanela ku ziba kuli ku na ni mifuta ye mibeli ya lika za ku itabisa ka zona. Mufuta wa pili ki lika ze lu sa swaneli ku eza ni kamuta. Mufuta wa bubeli ki lika ze lu kona ku iketela ku eza. Ki lika ze cwañi ze mwa mufuta wa pili? Lika ze ñata za ku itabisa ka zona ze mwa lifasi le li maswe le ha li lumelelani ni likuka za mwa Bibele kamba milao ya Mulimu. (1 Joa. 5:19) Bakreste ba niti ha ba swaneli ku keta mufuta o cwalo wa za ku itabisa ka zona. Lika ze cwalo li kopanyeleza za budimona, za kalombe, za maswaniso a mapunu, kamba za mifilifili. Hape li kopanyeleza ku buha lika ze bonisa batu ba ba ikola ku nyandisa ba bañwi, kamba lika ze bonisa kuli lika ze maswe ki ze nde. (1 Makor. 6:9, 10; mu bale Sinulo 21:8.) Ku si na taba ni ko lu inzi, lu bonisa Jehova kuli lu ‘toile bumaswe’ ha lu ambuka lika ze cwalo.—Maro. 12:9; 1 Joa. 1:5, 6.
7, 8. Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku keta hande za ku itabisa ka zona? Mu fe mutala.
7 Mufuta wa bubeli wa za ku itabisa ka zona u kopanyeleza lika ze lu swanela ku nahanisisa pili lu si ka li eza kale. Lika zeo mwendi ha li si ka bulelwa mwa Linzwi la Mulimu. Kono likuka za mwa Bibele li ka lu tusa ku utwisisa za nga Jehova kuli ki ze nde ni kuli li lukile. Kamukwaocwalo, lu si ka keta kale ze lu bata ku itabisa ka zona, lu swanela ku ikolwisisa kuli ha li lwanisani ni likuka za mwa Bibele. (Liprov. 4:10, 11) Kihona lu ka eza keto ye ka lu tusa ku ba ni lizwalo le linde. (Magal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Lu kona ku eza cwañi cwalo? Mu nahane taba ye: Pili lu si ka ca kale sico se lu samba lwa be lu si ce, lu batanga pili ku ziba kuli ki lika mañi ze zwakilwe mwa sico seo. Kamukwaoswana, pili lu si ka keta kale lika za ku itabisa ka zona, lu swanela ku ziba haiba nji Mukreste wa lukela ku itabisa ka lika ze cwalo.—Maef. 5:17.
8 Ka mutala, mwendi mwa tabela lipapali. Batu ba bañata ba li tabela. Ki niti kuli lipapali za tabisa. Kono lipapali ze ñwi li kona ku tahisa mifilifili, likolofalo, kamba lifu. Mi mwa lipapali ze ñwi batu ha ba winile ba tabanga ka mukwa o maswe mi ba kona ku nahana kuli naha ya bona ki ye nde ku fita ya ba bañwi. Mu swanela ku ezañi haiba ku ezahalanga lika ze cwalo mwa lipapali ze mu lata? Ha mu se mu nyakisisize ze ezahalanga mwa lipapali zeo, mwendi mu ka ikutwa kuli ha li lumelelani ni muhupulo wa Jehova kamba taba ya kozo ni ya lilato ye lu kutaza ba bañwi. (Isa. 61:1; Magal. 5:19-21) Kono haiba mu ikolwisa kuli ze mu itabisa ka zona za lumelelana ni likuka za Jehova, fohe lika zeo li ka mi tusa ni ku mi katulusa.—Magal. 5:22, 23; mu bale Mafilipi 4:8.
Ni ka Itabisa ka Nako ye Kuma Kai?
9. Mo lu alabela puzo ya kuli: ‘Ni ka itabisa ka nako ye kuma kai’ ku bonisañi?
9 Lu nyakisisize puzo ya pili ye li: ‘Ki lika ze cwañi ze ni bata ku itabisa ka zona?’ Mo lu alabela puzo yeo ku bonisa lika ze lu tabela ni ze lu sa tabeli. Cwale puzo ya bubeli ki ya kuli: ‘Ni ka itabisa ka nako ye kuma kai?’ Mo lu alabela puzo yeo ku bonisa lika ze lu nga ku ba za butokwa hahulu. Kamukwaocwalo, ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku ziba haiba nji lu isa hahulu pilu kwa lika ze lu itabisa ka zona?
10, 11. Manzwi a Jesu a ñozwi kwa Mateu 6:33 a lu tusa cwañi ku ziba nako ye lu swanela ku tanda ha lu itabisa?
10 Jesu Kreste naa ize: “Lata Mulena Mulimu wa hao ka pilu ya hao kaufela, ni ka moya wa hao kaufela, ni ka kutwisiso ya hao kaufela, ni ka maata a hao kaufela.” (Mare. 12:30) Lu bonisa kuli lwa lata hahulu Jehova ha lu mamela manzwi a naa bulezi Jesu, a li: “Mu bate pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae, mi linto zeo kamukana mu ka li ekelezwa kwateñi.” (Mat. 6:33) Manzwi ao a kona ku lu tusa cwañi ku ziba mo lu swanela ku ngela lika za ku itabisa ka zona ni ku ziba kuli lu ka itabisa ka nako ye kuma kai?
11 Mu lemuhe kuli Jesu naa lu bulelezi kuli ‘lu bate pili mubuso.’ Naa si ka lu bulelela kuli lu bate feela Mubuso. Jesu naa ziba kuli ne lu ka bata lika ze ñata mwa bupilo kwandaa ku bata feela Mubuso. Lu tokwa maino, lico, liapalo, tuto, mubeleko, za ku itabisa ka zona, ni ze ñwi cwalo. Kono kwa lika kaufela ze lu bata, ki nto feela i liñwi ye lu tokwa ku bata pili, ili Mubuso. (1 Makor. 7:29-31) Ha lu ziba nto ya butokwa hahulu mwa bupilo, ha lu na ku iseza hahulu pilu kwa ku itabisa ni kwa lika ze ñwi kaufela kono lu ka bata pili Mubuso. Haiba lu eza cwalo, lu ka katuluswa ki ze lu itabisa ka zona.
12. Liñolo la Luka 14:28 li kona ku lu tusa cwañi ha lu bata ku itabisa?
12 Lu si ka eza kale liketo ze ama lika za ku itabisa ka zona, lu swanela ku nahanisisa “teko,” kamba nako ye lu ka tokwa ku itusisa. (Luka 14:28) Sina feela ha lu tokwa mali kuli lu leke nto ye ñwi, ku itabisa ni kona ku tokwa nako. Lu swanela ku ziba nako ye lu ka itusisa ha lu eza lika za ku itabisa ka zona. Ha lu swaneli ku itusisa hahulu nako kwa ku eza lika za ku itabisa ka zona kuli mane ha lu sa na nako ye ñata ya ku eza lika za butokwa ze cwale ka tuto ya Bibele ya ka butu, tuto ya lubasi, ku ya kwa mikopano ya Sikreste, kamba ku kutaza. (Mare. 8:36) Kono haiba ze lu itabisa ka zona li lu tusa ku zwelapili ku sebeleza Mulimu, lwa kona ku itusisa nako ya luna ku eza lika zeo.
Ni ka Itabisa ni bo Mañi?
13. Ki kabakalañi ha lu swanela ku nahanisisa ka za batu be lu itabisa ni bona?
13 Puzo ya bulaalu ki ye: ‘Ni ka itabisa ni bo mañi?’ Kalabo ya puzo ye ki ya butokwa hahulu kakuli batu be lu swalisana ni bona ba kona ku tahisa kuli lu eze liketo ze nde kamba ze maswe. Ka mutala, lu ikolanga ku ca lico ni batu ba bañwi. Ni ku itabisa ku cwalo. Lu ikolanga ku itabisa ha lu li ni balikani ba bande. Ki lona libaka ba bañata ku luna ha ba ikolanga ku itabisa ni ba bañwi. Mi sihulu mikulwani ki bona ba ba ikolanga ku eza cwalo. Kono lu si ka keta kale za ku itabisa ka zona, lu swanela ku ziba batu be lu kona ku itabisa ni bona ni be lu sa swaneli ku itabisa ni bona. Ha lu eza cwalo lu ka tusiwa ki ze lu itabisa ka zona.—2 Makol. 19:2; mu bale Liproverbia 13:20; Jak. 4:4.
14, 15. (a) Mutala wa Jesu u kona ku lu tusa cwañi ku keta balikani ba bande? (b) Ki lipuzo lifi ze lu swanela ku ipuza ha lu keta balikani?
14 Haiba lu latelela mutala wa Jesu lu ka tusiwa hahulu ku keta balikani ba bande. Jesu u bonisize kuli wa lata batu ku zwa kwa makalelo. (Liprov. 8:31) Ha naa li fa lifasi, naa bonisize lilato ni likute kwa batu kaufela. (Mat. 15:29-37) Kono Jesu naa ziba kuli ku eza hande batu kwa shutana ni ku ba mulikanaa bona. Nihaike kuli naa ezanga hande batu kaufela, naa si mulikanaa mutu ni mutu. Manzwi a naa bulelezi baapositola ba hae ba ba sepahala ba 11 a bonisa kuli naa ketanga batu ba naa bata kuli ba be balikani ba hae. Naa ize: “Balikani ba ka ki mina, ha mu eza se ni mi laela kaufela.” (Joa. 15:14; mu bone ni Joani 13:27, 30.) Batu ba naa ketile Jesu kuli ba be balikani ba hae ne li ba ne ba mu latelela ni ba ne ba sebeleza Jehova.
15 Mu si ka keta kale mutu kuli a be mulikanaa mina, mu swanela ku hupula manzwi a naa bulezi Jesu. Mu ipuze lipuzo ze: ‘Kana mutu yo wa bonisa ka manzwi a hae ni ka likezo za hae kuli wa utwa litaelo za Jehova ni za Jesu? Kana wa lata ze nde ni ku toya ze maswe? Kana u ka ni tusa ku bata pili Mubuso ni ku ni tusa ku sebeleza Jehova ka busepahali?’ Haiba kalabo ya mina ki eni, u zibe mu fumani mulikani yo munde ye mu kona ku itabisa ni yena.—Mu bale Samu 119:63; 2 Makor. 6:14; 2 Tim. 2:22.
Kana ze lu Itabisa ka Zona za Swanela?
16. Lu swanela ku ipuzañi ka za lika ze lu keta ku itabisa ka zona?
16 Lu nyakisisize lipuzo ze taalu ze ama ku itabisa, ze li: ki lika ze cwañi ze ni bata ku itabisa ka zona, ni ka itabisa ka nako ye kuma kai, mi ni ka itabisa ni bo mañi? Kuli ze lu itabisa ka zona li lu tuse, li swanela ku lumelelana ni likuka za mwa Bibele. Kamukwaocwalo, lu si ka keta kale za ku itabisa ka zona lu swanela ku ipuza kuli: ‘Ki lika ze cwañi ze ni bata ku itabisa ka zona? Kana ki ze nde kamba ki ze maswe?’ (Liprov. 4:20-27) Mi lu tokwa ku ipuza kuli: ‘Ni ka tanda nako ye kuma kai? Kana nako ye ni ka itusisa ki ye ñata hahulu kamba ki ye nyinyani?’ (1 Tim. 4:8) Hape lu swanela ku ipuza kuli: ‘Ki bo mañi be ni ka itabisa ni bona? Kana ki balikani ba bande kamba ki ba ba maswe?’—Muek. 9:18; 1 Makor. 15:33.
17, 18. (a) Lu kona ku ziba cwañi haiba ze lu itabisa ka zona za lumelelana ni likuka za mwa Bibele? (b) Mu ka ezañi ka za lika ze mu itabisa ka zona?
17 Haiba ze lu itabisa ka zona ha li lumelelani ni likuka za mwa Bibele ka ku ya ka lipuzo ze taalu ze lu nyakisisize, u zibe ha li swaneli. Kono haiba ze lu itabisa ka zona li lumelelana ni likuka za mwa Bibele ku likana ni lipuzo ze taalu zeo, u zibe li ka kutekisa Jehova mi li ka lu tusa.—Samu 119:33-35.
18 Hakulicwalo, ha lu eza liketo ze ama lika za ku itabisa ka zona, lu swanela ku ikataza ku eza lika ze lukile ka nako ye lukela mi lu swanela ku li eza ni batu ba ba lukela. Lu beñi ni takazo ya ku eza se i lu bulelela Bibele, ha i li: “Niha mu ca, niha mu nwa, niha mu eza nto ye ñwi, mu eze linto kaufela kuli Mulimu a lumbekwe ka zona.”—1 Makor. 10:31.
Kana Mwa Kona ku Talusa?
Likuka ze mwa mañolo a latelela li kona ku mi tusa cwañi ku eza liketo ze nde ze ama lika za ku itabisa ka zona?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso fa likepe 9]
(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)
✔Ki lika ze cwañi
[Siswaniso fa likepe 10]
(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)
✔Ka nako ye kuma kai
[Siswaniso fa likepe 12]
(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)
✔Ni bo mañi
[Siswaniso se si fa likepe 10]
Mutala wa Jesu u lu tusa cwañi ku keta balikani ba bande ni lika ze nde za ku itabisa ka zona?
