Ir al contenido

¿Á vií íyo ña̱ sákusi̱í-iniyó?

¿Á vií íyo ña̱ sákusi̱í-iniyó?

¿Á vií íyo ña̱ sákusi̱í-iniyó?

“Kiʼin va̱ʼandó kuenta á ña̱ kútóo Ndióxi̱ kúú ña̱ kéʼéndó á va̱ása.” (EFE. 5:10)

1, 2. a) ¿Ndáaña va̱xi nu̱ú Biblia náʼa̱ña ña̱ kúni̱ Jehová ná kusi̱í-iniyó xíʼin ña̱ tákuyó? b) Tiempo ña̱ kúúmiíyó iin “regalo Ndióxi̱” kúúña, ¿ndáaña xíniñúʼu keʼéyó xíʼinña?

 NU̱Ú Biblia ku̱a̱ʼá yichi̱ káʼa̱nña xíʼinyó ña̱ kǒo kúni̱ kuití Jehová ña̱ kutakuyó chi saátu kúni̱ra ña̱ ná kusi̱í-iniyó. Tá kúú, nu̱ú Salmo 104:14,15 káchiña “Ta̱yóʼo [...] sákuaʼnura ña̱ʼa nu̱ú ñuʼú ña̱ va̱ʼa koo ña̱ kuxuna: vino tá sákusi̱í-ini na̱ yiví, aceite tá sándáye̱ʼe̱ nu̱úna, ta saátu si̱táva̱ʼa ña̱ sándi̱ko inina”. Ña̱ nda̱a̱ kúúña, Ndióxi̱ kúú ta̱ sákuaʼnu ña̱ʼa ña̱ chíʼiyó ña̱ va̱ʼa kana si̱ʼva̱, aceite xíʼin vino ña̱ va̱ʼa kuxuyó. Soo tá vino su̱ví tá chíndeétáʼan kuití xíʼinyó kúúra, saáchi sákusi̱írá iniyó (Ecl. 9:7; 10:19). Xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ kúni̱ Jehová ná kusi̱í-ini na̱ yiví, saáchi táxira ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ndaʼa̱na ña̱ va̱ʼa kusi̱í-inina (Hech. 14:​16, 17).

2 Xa̱ʼa̱ ña̱kán, na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kǒo xíniñúʼu ndakava-inina tá távána loʼo tiempo ña̱ keʼéna ña̱ sákusi̱í-inina. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, tá xítona “saa tí ndáchí chí ndiví” xíʼin “yita ña̱ íyo yuku̱” sákusi̱í ña̱yóʼo inina (Mat. 6:26,28; Sal. 8:3,4). Ña̱ kusi̱í-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ tákuyó iin regalo ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ ndaʼa̱yó kúúña (Ecl. 3:12,13). Kúnda̱a̱-iniyó ña̱ tiempo ña̱ kúúmiíyó iin regalo ña̱ ta̱xira ndaʼa̱yó kúúña, ña̱kán kúni̱yó viíní kuniñúʼuyóña. a

Kivi ndaka̱xinyó ndáaña keʼéyó soo xíniñúʼu kíʼinyó kuenta xíʼin sava ña̱ʼa

3. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní kiʼinyó kuenta xíʼin ña̱ xa̱a̱ síín síín ña̱ʼa kútóoyó ña̱ va̱ʼa kusi̱í-iniyó?

3 Nda̱a̱ táki̱ʼva kotoyó, na̱ cristiano iin ta iinna kúúmiína derecho ña̱ ndaka̱xinna ndáaña kúni̱na keʼéna, soo saátu xíniñúʼu kiʼinna kuenta xíʼin sava ña̱ʼa. Ña̱ sakusi̱í-iniyó kivi kitáʼanña xíʼin ña̱ʼa ña̱ xíxiyó, sava ñuu ya̱si̱nkaví xíxinaña nu̱úna soo inka ñuu kǒo kuxunaña. Sava na̱ hermano na̱ íyo inka ñuu sana kútóona keʼéna iin ña̱ʼa soo sana inkana kǒo kútóona keʼéna ña̱yóʼo. Ta nda̱a̱ na̱ ndóo inkáchi ñuu ndóʼona ña̱yóʼo. Savana ña̱ sakusi̱í-inina kúú ña̱ kaʼvina iin libro, soo inkana kǒo kútóona ña̱yóʼo; inkana kúsi̱í-inina tá xáʼa̱na xíʼin bici chí yukú, soo inkana túvina ña̱ kúnaánína tá ná keʼéna ña̱yóʼo. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, nda̱a̱ táki̱ʼva kúú xíʼin ña̱ xíxiyó, saátu ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ña̱ sakúsi̱í-iniyó íyo (Rom. 14:2-4).

4. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní kiʼinyó kuenta xíʼin ña̱ ndáka̱xinyó kéʼéyó? Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ iin ejemplo.

4 Ña̱ nda̱a̱ kúúña, ña̱ kivi ndaka̱xin miíyó ña̱ keʼéyó kǒo kúni kachiña ña̱ ndaka̱xinyó ña̱ satúkue̱ʼe̱ miíyó. Ná ka̱ʼa̱n tukuyó xa̱ʼa̱ ña̱ xíxiyó. Ni kutóoyó xa̱a̱ síín síín ña̱ʼa kuxuyó soo va̱ása kuxuvíyó iin ña̱ʼa ña̱ ni̱ta̱ʼyi̱, ¿á su̱ví saá? Tá ná kuxuyó ña̱yóʼo kivi kiʼin kue̱ʼe̱ miíyó. Saátu xíniñúʼu kiʼinyó kuenta xíʼin ña̱ʼa ña̱ sakúsi̱í-iniyó, ná va̱ása kotoyó nu̱ú kána ña̱ kini, nu̱ú xáʼnitáʼanna a ña̱ʼa ña̱ i̱yoní, saáchi saá ya̱ʼandosóyó ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱ ta saátu kivi sakúxíkaña miíyó nu̱úra. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, xa̱a̱ ya̱chi̱ka xíniñúʼu ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱ kusíkíyó á kotoyó á chindeétáʼanña xíʼinyó á va̱ásaví. (Efe. 5:10). Ná kotoyó ndáa ki̱ʼva keʼéyóña.

5. ¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-iniyó á kutóo Jehová ña̱ ndáka̱xinyó kusi̱í-iniyó xíʼin?

5 Ña̱ ndáka̱xinyó kusíkíyó chindeétáʼanña xíʼinyó tá kindoo-ini Jehová xíʼinña. ¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-iniyó ña̱ ndáka̱xinyó kusíkíyó á kítáʼanña xíʼin ña̱ káʼa̱n tu̱ʼunra? (Sal. 86:11.) Ná keʼéyó u̱ni̱ pregunta, “ndáaña, ama xíʼin ndáana”. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin tá iin ña̱yóʼo.

¿Ndáaña kítáʼan xíʼin ña̱ sísikíyó?

6. ¿Ndáa ña̱ʼa kúú ña̱ kǒo sísikíyó, ta nda̱chun?

6 Tá kúma̱ní ndaka̱xinyó ndáaña kusíkíyó ná nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó: “¿Ndáaña kítáʼan xíʼin ña̱ kútói̱ keʼíi̱?” Na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ xíniñúʼu kiʼinna kuenta xíʼin ña̱ sásikína, saáchi u̱vi̱ nu̱ú kúú ña̱yóʼo: ña̱ nu̱ú, ña̱ va̱ása xíniñúʼu keʼéna, ña̱ u̱vi̱, ña̱ kivi keʼéna tá táxi ña̱ xínitúni̱na keʼénaña. ¿Ndáaña kúú ña̱ ni loʼo va̱ása kivi keʼéna? Ña̱ va̱ása xíniñúʼu keʼéna kúú ña̱ káʼa̱n káxi tu̱ʼun Ndióxi̱ xíʼinna ña̱ kǒo keʼéna (1 Juan 5:19). Ña̱ kéʼéníka na̱ ñuyǐví kini yóʼo kúú ña̱ kítáʼan xíʼin ña̱ kéʼé na̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa, ña̱ kísi̱ ta̱a xíʼin ta̱a á ñaʼá xíʼin ñaʼá, ña̱ xítona ña̱ pornografía, nu̱ú kánitáʼanna xíʼin inkaka ña̱ va̱ása va̱ʼa káchi Biblia, miíyó na̱ cristiano kǒo kéʼéyó ña̱yóʼo (1 Cor. 6:9,10; kaʼvi Apocalipsis 21:8). Xa̱ʼa̱ ña̱kán nda̱a̱ ndáaka nu̱ú ñúʼuyó, ná koo xíkayó nu̱ú ndiʼi ña̱ʼa kini yóʼo, ta saá na̱ʼa̱yó nu̱ú Jehová ña̱ kándíxayó ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó “Kundasíndó kunindó ña̱ va̱ása va̱ʼa” (Rom. 12:9; 1 Juan 1:5,6).

7, 8. ¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-ini na̱ cristiano á ki̱ndoo ini Jehová xíʼin ña̱ kúnina kéʼéna? Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ iin ejemplo.

7 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ u̱vi̱: ña̱ kúniyó kusíkíyó va̱ása káʼa̱n káxi Biblia xa̱ʼa̱ña, á ña̱ va̱ʼa kúúña á ña̱ va̱ása va̱ʼa kúúña. ¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-ini na̱ cristiano á ki̱ndoo ini Jehová xíʼin ña̱ kúnina kéʼéna? Tá ná kaʼvina principio ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia (Pro. 4:10,11). Tasaá ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼinna ña̱ vií ndaka̱xinna ña̱ keʼéna ta kǒo sandíʼi̱ ña̱ xínitúni̱na miína (Gál. 6:5; 1 Tim. 1:19). ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinna ña̱ vií ndaka̱xinna ña̱ sakúsi̱í-inina? Ná ka̱ʼa̱n tukuyó xa̱ʼa̱ ña̱ xíxiyó. Tá ña̱ nu̱ú kúú ña̱ xíxiyó iin ña̱ʼa, siʼna ndáka̱tu̱ʼunyó ndáa ña̱ʼa ta̱anna xíʼinña. Saátu, tá kúma̱níka ndaka̱xinyó ña̱ sakusi̱í-iniyó xíʼin á ña̱ kusíkíyó, siʼna xíniñúʼu nandukúyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (Efe. 5:17).

8 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa. Savayó kútóoníyó kusíkíyó iin ña̱ʼa. Ta ña̱ va̱ʼa kúuva ña̱yóʼo. Soo, ¿á kivi xa̱a̱yó kutóoyó inka ña̱ʼa ña̱ kítáʼan xíʼin ña̱yóʼo, tá kúú ña̱ kininí kusíkíyó, ña̱ tukue̱ʼe̱yó á ña̱ ni̱nuní kúniyó xa̱ʼa̱ ñuuyó? Ná ndakanixi̱níyó á saá íyoyó. Sana kiʼinyó kuenta ña̱ ki̱ʼva ña̱ íyoyó kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ ndákanixi̱ní Jehová, ta ni kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví ña̱ xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kuni táʼanyó, va̱ʼaka ná kǒo keʼékayó ña̱yóʼo (Isa. 61:1; Gál. 5:19-21). Soo tá xáa̱yó kúnda̱a̱-iniyó ña̱ kútóoyó keʼéyó kítáʼanña xíʼin ña̱ káʼa̱n Biblia sakúsi̱íníña iniyó tá ná keʼéyóña (Gál. 5:22,23; kaʼvi Filipenses 4:8).

¿Ama keʼíi̱ña?

9. Ka̱ʼa̱n ndáaña xa̱a̱yó kunda̱a̱-iniyó tá ndáka̱tu̱ʼunyó miíyó : “¿Ama keʼíi̱ ña̱yóʼo?”.

9 Inka ña̱ xíniñúʼu keʼéyó kúú ña̱ nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó: “¿Ama keʼíi̱ ña̱yóʼo?”. Xíniñúʼu ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ki̱vi̱ xíʼin tiempo ña̱ keʼéyó ña̱yóʼo. Tá ndáka̱tu̱ʼunyó miíyó ndáaña, ña̱yóʼo kúú ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó kundaa-iniyó ndáaña kútóoyó keʼéyó ndáaña kúú ña̱ va̱ʼa ta ndáaña kúú ña̱ va̱ása, ta tá ndáka̱tu̱ʼunyó miíyó ama saá xa̱a̱yó kunda̱a̱-iniyó ndáaña kúú ña̱ ndíʼika iniyó xa̱ʼa̱. Tásaá, ¿ndáaña kivi keʼéyó ña̱ va̱ʼa kǒo kindaaní ña̱ sísikíyó tiempo nu̱úyó?

10, 11. ¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan Mateo 6:33 xíʼinyó xa̱ʼa̱ nda̱saa tiempo kusíkíyó á ña̱ kotonde̱ʼéyó ña̱ kutóoníyó?

10 Ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Kuʼvi̱-iniún kuniún Jehová Ndióxi̱ún xíʼin ndiʼi níma̱ún, xíʼin ndiʼi ña̱ tákún, xíʼin ndiʼi xi̱níún ta xíʼin ndiʼi ndeún” (Mar. 12:30). ¿Nda̱saa na̱ʼa̱yó xíʼin ña̱ tákuyó ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼa nu̱úyó kúú ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó Jehová? Tá ná kandíxayó consejo ña̱ ta̱xi ta̱ Jesús: “Ña̱kán, siʼnaka Reino Ndióxi̱ kundi̱ʼi̱-inindó xa̱ʼa̱ xíʼin chiñu ña̱ xáʼndara, tasaá miíra taxi ndiʼi ña̱yóʼo ndaʼa̱ndó” (Mat. 6:33). Nda̱a̱ táki̱ʼva sa̱kúaʼayó, tu̱ʼun yóʼo chíndeétáʼanña xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó nda̱saa tiempo kusíkíyó ta á ña̱yóʼo kúú ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼaka nu̱úyó.

11 Ta̱ Jesús kǒo káʼa̱n kuitíra xíʼinyó “ndukúyó reino”. Chi ña̱ xáʼndara nu̱úyó kúú ña̱ “siʼnaka reino” ná kundi̱ʼi-iniyó xa̱ʼa̱. Ta̱yóʼo kúnda̱a̱-inira ña̱ xíniñúʼuyó tiempo xíʼin ndee̱ ña̱ va̱ʼa keʼéyó inkaka chiñu, saáchi xíniñúʼuyó veʼe nu̱ú kooyó, ña̱ kuxuyó, ti̱ko̱to̱yó, ña̱ kaʼviyó, ña̱ kachíñuyó xíʼin inkaka ña̱ʼa. Soo ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼaka nu̱úyó kúú Reino Ndióxi̱ (1 Cor. 7:29-31). Tá ná kundiku̱nyó ña̱ káʼa̱n Biblia xíʼinyó kǒo taxiyó ña̱ kasi nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa nu̱úyó ña̱ keʼéyó chiñu ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼaka: ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová. Tá ná kundiku̱nyó ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ sakusi̱í-iniyó, kiʼinyó kuenta nda̱saa tiempo keʼéyó ña̱yóʼo ta chindeétáʼanña xíʼinyó.

12. ¿Ndáaña káʼa̱n Lucas 14:28 xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ sísikíyó á ña̱ xítonde̱ʼéyó?

12 ¿Nda̱saa hora kusíkíyó á ña̱ keʼéyó inkaka ña̱ʼa? Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó, siʼna xíniñúʼu kotoyó nda̱saa tiempo kuniñúʼuyó xíʼin ña̱yóʼo (Luc. 14:28). Ña̱kán, siʼna xíniñúʼu kunda̱a̱-iniyó nda̱saa tiempo kéʼéyó ña̱yóʼo ta ndakanixi̱níyó á ndixa ndáyáʼviña. Tá kíʼinyó kuenta ña̱ kíndaaña tiempoyó ña̱ tá káʼvi miíyó, ña̱ káʼviyó xíʼin na̱ veʼeyó, ña̱ ku̱ʼu̱nyó reunión á ña̱ ku̱ʼu̱nyó natúʼunyó xíʼin na̱ yiví, tásaá ná kǒo kusíkíyó tiempoyó xíʼin ña̱yóʼo (Mar. 8:36). Soo tá xáa̱yó kúnda̱a̱-iniyó, ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kooka ndee̱yó ta chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ siʼnaka Reino Ndióxi̱ kundi̱ʼi-iniyó xa̱ʼa̱, tásaá va̱ʼava kuniñúʼuyó tiempoyó keʼéyóña.

¿Ndáana ku̱ʼu̱n xíʼi̱n?

13. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní kiʼinyó kuenta ndáana kutáʼanyó xíʼin tá kúniyó kusi̱í-iniyó?

13 Ta pregunta ña̱ u̱ni̱ ndiʼiyó xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó ña̱yóʼo: “¿Ndáana ku̱ʼu̱n xíʼi̱n keʼíi̱ ña̱yóʼo?”. Ndáyáʼviní kunda̱a̱-iniyó ndáana kutáʼanyó xíʼin, saáchi na̱ kítáʼanyó xíʼin chindeétáʼanna xíʼinyó ña̱ vií koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó. Ña̱kán, tá xíxiyó xíʼin na̱ migoyó kusi̱íníka-iniyó, saátu ndóʼoyó tá kéʼéyó iin ña̱ʼa. Ña̱kán ndiʼiyó kunda̱a̱-ini tá ku̱a̱ʼáka na̱ kítáʼan xíʼinyó tá sísikíyó kusi̱íka-iniyó saá. Ña̱ va̱ʼa kana ndiʼi ña̱ʼa, xíniñúʼu kutáʼanyó xíʼin na̱ migoyó na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa ta kuxíkáyó nu̱ú na̱ kǒo kéʼé ña̱ va̱ʼa (2 Cró. 19:2; kaʼvi Proverbios 13:20; Sant. 4:4).

14, 15. a) ¿Ndáa yichi̱ va̱ʼaní sa̱ndákoo ta̱ Jesús nu̱úyó tá nda̱kaxinra na̱ kítáʼan xíʼinra? b) ¿Ndáaña xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼunyó xíʼin miíyó tá ndáka̱xinyó na̱ koo migoyó?

14 Tá ndáka̱xinyó na̱ koo migoyó, xíniñúʼu kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Jesús. Nani tá ku̱vaʼa ñuyǐví yóʼo, ki̱xáʼara kúʼvi̱-inira xínira na̱ yiví (Pro. 8:31). Tá ni̱xi̱yora nu̱ú ñuʼú yóʼo, va̱ʼaní ni̱xi̱yo inira xíʼin ndiʼi na̱ yiví ta xi̱kundaa-inira xíʼin ña̱ xi̱ndoʼona (Mat. 15:29-37). Ta xi̱kunda̱a̱ káxi inira ndáana ndixa xi̱kuu migora. Va̱ʼava xi̱kitáʼanra xíʼin ndiʼi na̱ yiví, soo na̱ va̱ʼaníka xi̱kitáʼanra xíʼin xi̱kuu na̱ xi̱keʼé ña̱ xi̱kaʼa̱nra xíʼinna. Ta ¿Ndáaña xi̱kuu ña̱yóʼo? Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ once apóstolra na̱ ndakú ni̱xi̱yo ini: “Ndóʼó kúúndó migoi̱ tá kéʼéndó ña̱ xáʼndai̱ nu̱úndó” (Juan 15:14; ta saátu kotondó Juan 13:27,30). Xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ta̱ Jesús xi̱kitáʼan kuitíra xíʼin na̱ discípulora ta saátu na̱ xi̱kachíñu nu̱ú Jehová.

15 Tasaá xíniñúʼu ndakanixi̱ní miíyó vitin. Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ndáana kítáʼanyó xíʼin, xíniñúʼu nda̱ka̱tu̱ʼunyó miíyó: “¿Á náʼa̱na xíʼin ña̱ káʼa̱nna ta saátu xíʼin ña̱ kéʼéna ña̱ ndíku̱nna ña̱ káʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Jesús? ¿Á kítáʼan ña̱ kándíxana xíʼin ña̱ kandíxa yi̱ʼi̱ ta náʼa̱na ña̱ kándíxana ña̱ káʼa̱n Biblia? ¿Á chíndeétáʼanna xíʼi̱n koi̱ iin na̱ yiví va̱ʼa ta ndakú koo inii̱ xíʼin Jehová ta saátu ña̱ siʼnaka Reino kundi̱ʼi-inii̱ xa̱ʼa̱?”. Tá va̱ʼa nda̱kuiinyó pregunta yóʼo, va̱ʼa kooyó saáchi kúnda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ʼa nda̱kaxinyó na̱ yiví kutáʼan xíʼinyó (kaʼvi Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22).

Ná kiʼinyó kuenta xíʼin ña̱ ndaka̱xinyó kusi̱í-iniyó xíʼin

16. Tá táváyó tiempo ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin iin ña̱ʼa ¿Ndáaña xíniñúʼu kiʼinyó kuenta xíʼin?

16 Xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱ni̱ ña̱ʼa ña̱ xíniñúʼu kiʼinyó kuenta xíʼin tá taváyó tiempo ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin iin ña̱ʼa: ndáaña ndaka̱xinyó kusi̱í-iniyó xíʼin, ama keʼéyóña ta ndáana ku̱ʼu̱n xíʼinyó. Táki̱ʼva xa̱a̱ xi̱toyó, ña̱ va̱ʼa kusi̱í-iniyó xíʼin ña̱ nda̱kaxinyó keʼéyó xíniñúʼu kitáʼan u̱ni̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo xíʼin ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱. Tá kuma̱níka ndaka̱xinyó keʼéyó iin ña̱ʼa, xíniñúʼu kotoyó á kitáʼan ña̱yóʼo xíʼin ña̱ káʼa̱nyó xa̱ʼa̱: ¿Ndáaña va̱xi nu̱úña? Miíyó na̱ cristiano xíniñúʼu kiʼin va̱ʼayó kuenta ña̱ ná kǒo kixi ña̱ʼa kini nu̱úña (Pro. 4:20-27). ¿Ama keʼéyóña? Va̱ása sandíʼi-xa̱ʼa̱yó ku̱a̱ʼání tiempoyó xíʼin ña̱yóʼo (1 Tim. 4:8). ¿Ndáana kuʼun xíʼinyó? Va̱ása kitáʼanyó xíʼin na̱ yiví na̱ va̱ása chíndeétáʼan xíʼinyó keʼéyó ña̱ va̱ʼa (Ecl. 9:18; 1 Cor. 15:33).

17, 18. a) ¿Ndáa ki̱ʼva kunda̱a̱-iniyó á kítáʼan ña̱ nda̱kaxinyó keʼéyó xíʼin ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱? b) ¿Ndáaña xíniñúʼu ndaka̱xin iin tá iin na̱ cristiano tá ndáka̱xinna ña̱ kusi̱í-inina xíʼin?

17 Tá xítoyó ña̱ nda̱kaxinyó kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ káʼa̱n Biblia táʼan ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ tá kúú ndáaña, ama xíʼin ndáana, tásaá va̱ása xíniñúʼu keʼéyóña. Soo tá xítoyó ña̱yóʼo kítáʼanña xíʼin ña̱ káʼa̱n tu̱ʼun Ndióxi̱, va̱ʼava keʼéyóña saáchi ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kusi̱í-iniyó ta saá ndasakáʼnukayó Jehová (Sal. 119:33-35).

18 Tásaá, tá ndáka̱xinyó ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin, xíniñúʼu kiʼinníyó kuenta ndáaña keʼéyó ama keʼéyóña ta ndáana keʼéyóña xíʼin. Ndiʼi tiempo ná ndakundeéyó kundiku̱nyó ña̱ káʼa̱n Biblia xíʼinyó: “Ña̱kán tá na̱ xíxi kúúndó, á na̱ xíʼi kúúndó, á nda̱a̱ ndáaka ña̱ kéʼéndó, keʼéndóña ña̱ va̱ʼa ná ndukáʼnu Ndióxi̱” (1 Cor. 10:31).

[Nota]

a Nu̱ú artículo yóʼo xa̱a̱ síín síín tu̱ʼun kuniñúʼuyó ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ kusíkíyó, ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin ña̱ keʼéyó iin ña̱ʼa ta ndiʼi ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo kúú ña̱ táváyó tiempo ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin.

¿Ndáaña ndakuiún?

¿Ndáa ki̱ʼva kítáʼan ña̱ versículo yóʼo xíʼin ña̱ táváyó tiempo ña̱ kusi̱í-iniyó?

Filipenses 4:8

Mateo 6:33

Proverbios 13:20

[Pregunta ña̱ ndakuiinyó]

[Na̱ʼná]

(Ña̱ va̱ʼa kotoún ña̱yóʼo, koto nu̱ú tutu yóʼo)

Ndáaña

[Na̱ʼná]

(Ña̱ va̱ʼa kotoún ña̱yóʼo, koto nu̱ú tutu yóʼo)

Ama

[Na̱ʼná]

(Ña̱ va̱ʼa kotoún ña̱yóʼo, koto nu̱ú tutu yóʼo)

Ndáana

[Na̱ʼná]

¿Ndáa ki̱ʼva chindeétáʼan yichi̱ ta̱ Jesús xíʼinyó ña̱ vií ndaka̱xinyó ndáana kitáʼanyó xíʼin ta saátu ña̱ kusi̱í-iniyó xíʼin?