Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Una Akazi Balenda Zikukila Kumosi Muna Mwanda

Una Akazi Balenda Zikukila Kumosi Muna Mwanda

Nsabi za Zingu kia nzo Yakiese

Una Akazi Balenda Zikukila Kumosi Muna Mwanda

Frederico *: “Vava twakazala, yazolanga vo mono yo nkaz’ame twalongokanga kumosi o Nkand’a Nzambi. Edi yazolanga vo katoma sianga e sungididi vava twalongokanga. Kansi, o Lídia kasianga sungididi ko. Vava yavanganga e yuvu, wavutulanga kaka elo yovo ve. Elongi dieto dia Nkand’a Nzambi ke diavangamenanga mu mpila yambote ko.”

Lídia: “Mvu 18 yakala miau vava yakazala yo Frederico. Nkumbu miayingi twalongokanga kumosi o Nkand’a Nzambi, kansi Frederico wasadilanga elau diadi muna songa mpilakanu zame ye mana mfwete singika nze nkento. Ediadi diankendelekanga kikilu!”

MUNA ngindu zaku, nkia diambu diatokanesanga Frederico yo Lídia muna longo lwau? Ekani diambote bakala diau. Yau ewole Nzambi bazolanga. Bazaya mpe o mfunu a longoka kumosi o Nkand’a Nzambi. Kansi, e diambu diafwana kubasadisa mu siamisa longo lwau, diayantika twasa e ntantani. Kana una vo balongokanga kumosi, ke bazikukanga kumosi ko muna mwanda.

Nki i kimwanda? Ekuma akazi bafwete sila e ngolo za siamisa kimwanda kiau? Nkia mambu mampasi balenda wawana mau? Aweyi balenda mo sundila?

Nki i Kimwanda?

Muna Nkand’a Nzambi o mvovo ‘kimwanda’ uyikanga e mpila ina o muntu kebadikilanga yovo kenatinanga e zingu kiandi. (Yuda 18, 19) Kasikil’owu, Paulu wa nsoneki a Nkand’a Nzambi wasonga e nswaswani vana vena nkwa kimwanda yo nkwa kinitu. Paulu wasonga vo nkwa kinitu osianga zolela ya yandi kibeni vana fulu kiantete, ke ya wantu akaka ko. Ovanganga mana kamwene vo mambote muna meso mandi vana fulu kia zingila ngwizani ye nkanikinu mia Nzambi.​—1 Korinto 2:14; Ngalatia 5:​19, 20.

Nswaswani yo nkwa kinitu, o nkwa kimwanda oyangalelanga nkanikinu mia Nzambi. Obadikilanga Nzambi nze nkundi andi yo sia ngolo za kuntanginina. (Efeso 5:1) Muna kuma kiaki, osonganga zola, walakazi yo lulembamu muna mpila kekadilanga y’akaka. (Luvaiku 34:6) Olemvokelanga Nzambi kana nkutu vava dikalanga diampasi mu vanga wo. (Nkunga 15:​1, 4) Darren ozingilanga kuna Canadá, wakazala se vioka mvu 35, wavova vo: “Kuna kwa mono, o nkwa kimwanda oyindulanga una mvovo ye mavangu mandi malenda vanga muna ngwizani andi yo Nzambi.” Jane wa nkaz’andi wakudikila vo: “O nkento una vo nkwa kimwanda i ndiona osianga ngolo e lumbu yawonso mu songa e fu ya mbongo a mwanda muna zingu kiandi.”​—Ngalatia 5:​22, 23.

Ke divavanga ko vo muntu kakala wasompa muna kituka nkwa kimwanda. Elo, Nkand’a Nzambi ulonganga vo konso muntu una ye mbebe ya longoka mu kuma kia Nzambi yo kuntanginina.​—Mavangu 17:​26, 27.

Ekuma Akazi Bafwete Zikukila Kumosi Muna Mwanda?

Ekuma yakala yo nkento bafwete sila ngolo za zikukila kumosi muna mwanda? Badika nona eki: Avati wole a nsengo bavatidi mpatu mosi yau awole ye bazolele kuna mbongo. Omosi ozolele vo bakuna mbongo muna nsungi a sivu, kansi wakaka ozolele vo bakuna mbongo muna nsungi a mvula. Omosi ozolele vo basadila mbole muna mpatu, wakaka kazolele ko, omwene vo ke dina mfunu ko mu sadila mbole. Omosi ozolele vo benda salanga kuna mpatu lumbu yawonso. Wakaka ozingidi moko mandi, kazolele sala ko. Muna diambu diadi, e mpatu ilenda kwandi yima mbongo, kansi itoma yima avo avati yau awole bakedi ye ngwizani muna mambu mawonso yo kuyivana mu lungisa ekani diau.

O yakala yo nkento bena nze avati a nsengo awaya. Avo mosi kaka muna yau ozikukidi muna mwanda, e ngwizani au ilenda kala yambote. (1 Petelo 3:​1, 2) Kansi, disunda o wete avo yau awole basidi ngolo za lemvokela nkanikinu mia Nzambi yo yikama muntu yo nkw’andi ekolo besadilanga Nzambi. Solomo wa Ntinu angangu wasoneka vo: “O nwole usuvidi mosi.” Ekuma? “Kadi betambula nsendo ambote a mfuntu au. Kadi ovo mosi obwidi, owaka otombwela nkw’andi.”​—Kimpovi 4:​9, 10.

Nanga ngeye yo nkaz’aku luna y’etima dia zikuka kumosi muna mwanda. Kansi, nze muna salu kia mpat’a nsengo, etima dia nkatu ke dilendi yimisa mbongo ko. Badika mambu mole mampasi nulenda wawana mau ye una nulenda mo sundila.

DIAMBU DIAMPASI 1: Ke tukalanga ye ntangwa ko. Susana ona wasompele ke kolo ko, wavova vo: “O nkaz’ame okwendanga kumbaka kuna salu muna ola ya 19. Vava tulwakanga kuna nzo, salu yayingi ya nzo ikutuvingilanga. Vita tukalanga yau vana vena ntima ye nitu. O ntima ukutuvovesanga vo twavaula ntangwa ya longoka oma ma Nzambi. Kansi, e nitu ilombanga vo twavunda.”

Dina nulenda vanga: Sobanga ndekwa yo sala entwadi. Susana wavova vo: “Mono yo nkaz’ame twabaka nzengo za sikama muna mene-mene kimana twatanga yo badika kumosi sono ya Nkand’a Nzambi vitila twenda kuna salu. Okunsadisanga mpe muna salu yakaka ya nzo kimana yakala ye ntangwa mfwete kala yandi vamosi.” E ngolo bevanganga nkia nluta zitwasanga? Eduardo, wa nkaz’a Susana wavova vo: “Yabakula vo vava mono yo Susana tubadikanga kumosi mambu ma mwanda, tulenda sunda nkankalakani ye mpasi za zingu tunwananga zau.”

Vana ntandu a longoka, diambote nwavaulanga ntangwa ya samba kumosi e lumbu yawonso. Nkia nluta dilenda twasa? Rui ona wakazala se vioka mvu 16, wavova vo: “Ke kolo ko, mono yo nkaz’ame ntantani twakedi zau muna longo. Kansi, twavaula ntangwa ya samba kumosi yo zayisa kwa Nzambi mana matutokanesanga. O samba kumosi diatusadisa mu singika ntantani zeto yo vutukila kala ye kiese muna longo.”

SADILA ELONGI EDI: Nuvaulanga miniti miakete kuna mfoko a konso lumbu mu mokena mambu mambote mavangamene, mana nulenda vutulwila matondo kwa Nzambi. Nulenda vovela mambu mampasi, mana nufwete lombela lusadisu kwa Nzambi mu sunda mo. Lulukisu: Ke nusadila kolo kiaki ko mu vovela e mbi ya muntu yo nkw’andi. Vava nusambanga kumosi, nuvovela kaka mambu mana yeno awole nufwete singika. Muna lumbu kilanda, nuvava sadila mana nulombele muna sambu.

DIAMBU DIAMPASI 2: Fu yaswaswana tuna yau. Antônio wavova vo: “Omono kizolanga tanga ko.” Natália wa nkaz’andi wavova vo: “Omono yazola tanga yo mokena mu kuma kia mana ndongokele. Ezak’e ntangwa imonanga vo nkaz’ame nsoni kekalanga zau vava tumokenanga oma ma Nkand’a Nzambi.”

Dina nulenda vanga: Kala y’etima dia sadisa, ke vava sunda nkw’aku ko ngatu kuntumba. Sia sungididi mun’oma mambote kevanganga o nkaz’aku yo kunkasakesa. Antônio wavova vo: “Imonanga vo nkaz’ame tezo keviokesanga muna kiese kekalanga kiau vava kemokenanga oma ma Nkand’a Nzambi. Entete, kiazolanga mokena yandi mambu ma mwanda ko. Kansi, Natália nsadisi kikilu. Owau, tutoma mokenanga mambu ma mwanda, yabakula mpe vo kifwete monanga nsoni ko. Izolanga mokena yandi mambu mama. Ediadi dikutusadisanga mu zola kala vamosi yo wokesa luvuvamu muna longo lweto.”

Akazi ayingi bemonanga vo longo lwau lusikilanga vava bevaulanga ntangwa konso lumingu mu tanga yo longoka kumosi Nkand’a Nzambi. Lulukisu lwakaka: Vavanga una ngeye kibeni ofwete sadila mana nulongokele, ke nkaz’aku ko. (Ngalatia 6:4) Avo diambu dilenda twasa ntantani nuzolele mokena, diambote nwamokena dio mu ola yakaka, ke ola ya longoka ko. Ekuma?

Badika edi: Avo dia odianga vamosi y’esi nzo aku, nga osadila ntangwa yayi mu sukula mputa ina ye tufina? Nanga kuvanga wo ko. Kadi olenda fila akaka mu lembi kala diaka y’etima dia dia. Yesu wabadikilanga o longoka oma ma Nzambi yo vanga luzolo lwandi nze madia. (Matai 4:4; Yoane 4:​34) Avo okalanga ye fu kia vovela mambu mekukendelekanga konso ntangwa oziulanga Nkand’a Nzambi, olenda fila nkaz’aku mu lembi kala diaka y’etima dia longoka oma ma Nzambi. Dialudi vo nufwete singikanga ntantani. Kansi, nufwete vovelanga mambu mama mu ola yakaka.​—Ngana 10:19; 15:23.

SADILA ELONGI EDI: Soneka fu yole yovo tatu ya nkaz’aku ina otoma yangalelanga. E lumbu nuvovela e fu yayi mun’elongi dieno, unzayisa e kiese omonanga muna mpila kesongelanga yo.

Konso eyi Okuna, yau Osâla

Nze akazi, avo nukunini yovo nusidi e ngolo za zikuka muna mwanda, nusinga kala ye longo lwasikila ye lwakiese. Elo, Diambu dia Nzambi divovanga vo: “Konso eyi kekuna, yau i kesâla.”​—Ngalatia 6:7.

Frederico yo Lídia ana tuyikidi kuna lubantiku lw’elongi diadi, bamona e ziku kia mvovo miami mia Nkand’a Nzambi. Se tezo kia mvu 45 bena muna longo lwau ye batomene zaya vo luzindalalu nluta lutwasanga. Frederico wavova vo: “Yatumbanga nkaz’ame wau twalembi kala ye fu kia mokena. Kansi kuna kwalanda, yabakula vo mono mpe ngolo mfwete vanga.” Lídia wavova vo: “Edi diatusadisa muna ntangw’a mpasi i zola twakala kwau muna Yave. Muna mvu miawonso tuviokese kala, tulongokanga yo samba kumosi. Vava imonanga e ngolo kevanganga nkaz’ame mu yima fu ya Kikristu, dikitukanga se diasazu mu kunzola.”

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

^ tini. 3 E nkumbu zasobwa.

UKIYUVULA . . .

▪ Nkia lumbu kiansuka twasamba kumosi ye nkaz’ame?

▪ Adieyi mfwete vanga mu kasakesa nkaz’ame kasonganga ngindu zandi vava tumokenanga oma ma Nzambi?