Sa Unsang Paagi ang mga Amahan Masuod sa Ilang mga Anak?

“PA, nganong daghan man kaayo kag nahibaloan?” Nakapangutana na bag ingon niana ang imong anak? Lagmit nianang panahona gibati nimo ang garbo sa pagkaamahan. Apan kon labaw pa niana ang himoon sa imong anak​—⁠kon iyang sundon ang imong maalamong tambag ug makabenepisyo niana​—⁠sa walay duhaduha ikaw mobatig mas dakong kalipay. *​—⁠Proverbio 23:​15, 24.

Apan, paglabay sa katuigan ingon pa ba gihapon niana ang panglantaw sa imong anak kanimo? O nagkamenos na ang iyang pagtamod kanimo samtang siya nagdako? Sa unsang paagi ka magpabiling suod sa imong anak samtang siya magkaulitawo? Una, atong tagdon ang pipila ka hagit nga giatubang sa mga amahan.

Tulo ka Komon nga Hagit

1. KAKULAG PANAHON: Sa daghang nasod, ang dakong bahin sa kita sa pamilya gitagana sa amahan. Sagad nga tungod sa ilang trabaho, halos tibuok adlaw silang wala sa balay. Sa pipila ka dapit, ang mga amahan diyutay na lag panahon sa ilang mga anak. Pananglitan, nakaplagan sa usa ka di pa dugayng surbi sa France nga sa aberids, ang mga amahan didto mogugol ug wala ray 12 minutos kada adlaw sa pag-atiman sa ilang mga anak.

HUNAHUNAA: Unsa ka dako ang panahong gigugol nimo sa imong anak? Sa mosunod nga usa o duha ka semana, nganong dili nimo isulat kon unsa ka dugay kang nakig-uban sa imong anak matag adlaw? Basig matingala ka sa resulta.

2. KAKULAG MAAYONG PANIG-INGNAN: Ang pipila ka lalaki walay maayong komunikasyon sa ilang amahan. “Wala kaayo nako makauban ang akong amahan,” miingon si Jean-Marie, nga taga-France. Unsay epekto niini? “Nakapatungha kinig mga problema nga wa nako damha,” matod niya. “Pananglitan, maglisod ko sa pagpakig-estorya sa akong mga anak.” Sa ubang kahimtang, ang mga lalaki nakaila kaayo sa ilang amahan, apan dili sila suod. Si Philippe, nga 43 anyos, miingon: “Nalisdan ang akong amahan sa pagpakitag pagmahal kanako. Busa, nalisdan sab ko sa pagpahayag niana sa akong anak.”

HUNAHUNAA: Gibati ba nimo nga ang relasyon nimo sa imong amahan nakaapektar sa pagtratar nimo sa imong anak? Namatikdan ba nimo nga imong gisundog ang maayo o dili maayong mga batasan sa imong amahan? Sa unsang paagi?

3. KAKULAG BALANSENG TAMBAG: Sa pipila ka kultura gipakamenos ang papel sa amahan sa pagmatutog mga anak. “Sa lugar nga akong gidak-an,” miingon si Luca, nga nagdako sa usa ka  nasod sa Western Europe, “gibati sa mga tawo nga katungdanan sa inahan ang pag-atiman sa mga anak.” Sa ubang kultura, ang mga amahan giawhag nga mahimong disiplinaryan ug wala nay lain. Pananglitan, si George nagdako sa usa ka nasod sa Africa. Siya miingon: “Sa among kultura, ang mga amahan dili makigdula sa ilang mga anak kay basig mamenosan ang ilang awtoridad. Busa naglisod sab ko pagpakig-uban sa akong anak.”

HUNAHUNAA: Sa inyong dapit, unsay gidahom nga papel sa amahan? Gitudloan ba sila nga katungdanan sa inahan ang pagmatuto sa anak? Giawhag ba ang mga amahan sa pagpahayag ug gugma sa ilang mga anak, o kana ba gisaway sa kadaghanan?

Kon ikaw usa ka amahan nga nag-atubang niini nga mga hagit, sa unsang paagi ka molampos? Tagda ang mosunod nga mga sugyot.

Sugdi Samtang Bata pa Sila

Ang mga anak daw natawo nga may tinguhang mosundog sa ilang amahan. Busa samtang bata pa ang imong anak, pahimusli kana nga tinguha. Sa unsang paagi? Ug kanus-a ka makagugol ug panahon uban kaniya?

Kon posible, iapil ang imong anak sa imong adlaw-adlawng kalihokan. Pananglitan, kon duna kay buluhaton sa balay, patabanga siya. Hatagi siyag gamayng silhig o pala. Sa walay duhaduha malipay siyang magbuhatbuhat uban sa iyang sulondan, ang iyang amahan! Tingali mas dugayng mahuman ang trabaho; apan mas masuod kamo ug matudloan nimo siyag maayong batasan sa pagtrabaho. Dugay na kanhi, ang Bibliya nagdasig sa mga amahan sa pag-apil sa ilang mga anak diha sa ilang adlaw-adlawng kalihokan ug pahimuslan kana sa pagpakigkomunikar ug pagtudlo kanila. (Deuteronomio 6:​6-9) Mapadapat gihapon kana sa atong adlaw.

Gawas pa sa pagbuhatbuhat uban sa imong anak, paggahin ug panahon sa pagpakigdula kaniya. Kini makahimog labaw pa kay sa paghatag ug kahigayonan nga kamo makalingawlingaw. Gipakita sa mga panukiduki nga sa dihang ang mga amahan makigdula sa ilang gagmayng anak, ang mga bata mahimong mas kursonada ug makabatog kompiyansa sa kaugalingon.

Aduna pa kini laing kaayohan. “Pinaagi sa dula,” matod sa tigdukiduki nga si Michel Fize, “ang bata mas makakomunikar sa iyang amahan.” Panahon sa dula, ang amahan makapahayag sa iyang pagmahal sa iyang anak pinaagi sa pulong ug buhat. Sa paghimo niana, iyang gitudloan ang iyang anak kon unsaon usab pagpahayag ug pagmahal. “Sa dihang bata pa ang akong anak,” matod ni André, usa ka amahan nga taga-Germany, “kanunay ming magdula. Ako siyang halogon, ug siya nakakat-on sa pagpahayag sa iyang pagmahal kanako.”

Ang panahon sa dayong pagkatulog maoy laing higayon nga mapalig-on sa amahan ang iyang gugma sa iyang anak. Basahi siya kanunayg estorya, ug pamati kaniya nga magpahayag sa iyang mga kalipay ug kabalaka. Kon buhaton nimo kana, mas sayonan siya sa pagpakigkomunikar kanimo samtang siya magdako.

Himoa kon Unsay Makapainteres sa Imong Anak

Ang pipila ka tin-edyer dili ganahan kon ang ilang amahan makig-estorya kanila. Kon ang imong anak molikay sa imong mga pangutana, ayaw dayon paghunahuna nga dili siya ganahang makig-estorya. Tingali makig-estorya siya kon kahibalo kang mopailin-ilin.

Si Jacques, usa ka amahan nga taga-France, malisdan usahay sa pagpakigkomunikar sa iyang anak nga si Jérôme. Apan inay pugson kini sa pagpakig-estorya, iyang gibag-o ang iyang paagi​—⁠nakigdula siyag saker uban kaniya. “Human sa among dula,” matod ni Jacques, “mangyaka mi sa kasagbotan ug mopahulay. Nianang panahona ang akong anak sagad mosulti sa iyang gibati. Kadto nga panag-ubanay nakapasuod pag-ayo kanamo.”

Komosta kon ang imong anak walay hilig sa esport? Si André malipay sa paghinumdom sa mga panahon nga iyang gigugol sa pagsud-ong sa kabituonan uban sa iyang anak. “Magbutang mig lingkoranan sa gawas panahon sa bugnawng kagabhion,” miingon si André. “Dayon magbukot mi ug magsud-ong sa langit samtang mag-inom  ug tsa. Among hisgotan ang Usa nga naglalang sa mga bituon. Mag-estorya mig personal nga mga butang. Bisag unsa na lay among estoryahan.”​—⁠Isaias 40:​25, 26.

Komosta kon dili ka ganahan sa mga butang nga makapainteres sa imong anak? Nan, kinahanglan tingali nimo kanang buhaton bisag dili nimo gusto. (Filipos 2:⁠4) “Mas interesado ko sa esport kay sa akong anak nga si Vaughan,” miingon si Ian, nga taga-South Africa. “Ganahan siyag mga ayroplano ug kompiyuter. Busa naningkamot ko nga mainteres usab niana. Ako siyang dad-on sa mga pasundayag sa ayroplano ug magdula mig flight simulator diha sa kompiyuter. Akong gibati nga tungod kay nag-uban mi niining makalingawng mga kalihokan, si Vaughan dili na magpanuko sa pagpakig-estorya nako.”

Ugmara ang Iyang Pagsalig sa Kaugalingon

“Pa, tan-awa ra god ni!” Miingon ba ang imong anak ug sama niana sa dihang duna siyay bag-ong nakamaohan? Kon siya tin-edyer na, mokonsulta ba gihapon siya nimo? Tingali dili na. Apan gikinahanglan gyod niya kana aron siya mahimong timbang inigkadako na.

Matikdi ang panig-ingnan ni Jehova nga Diyos diha sa iyang pagpakiglabot sa usa sa iyang mga anak. Sa dihang hapit nang sugdan ni Jesus ang usa ka hinungdanong bahin sa iyang kinabuhi sa yuta, ang Diyos sa dayag nagpahayag sa iyang pagmahal kaniya pinaagi sa pag-ingon: “Kini mao ang akong Anak, ang hinigugma, nga akong giuyonan.” (Mateo 3:17; 5:48) Oo, duna kay obligasyon sa pagdisiplina ug pagtudlo sa imong anak. (Efeso 6:⁠4) Apan nangita ka ba usab ug kahigayonan sa pagpahayag sa imong pag-uyon sa maayong mga butang nga iyang gisulti ug gihimo?

Ang ubang lalaki nalisdan sa pagpahayag sa ilang pag-uyon ug pagmahal. Tingali nagdako sila sa pamilya diin mga sayop lang ang kanunayng makita sa ilang ginikanan inay ang mga kalamposan. Kon mao nay imong kahimtang, kinahanglang maningkamot kang maugmad sa imong anak ang pagsalig sa kaugalingon. Unsaon nimo kana paghimo? Si Luca, nga gikutlo ganina, regular nga makig-uban sa iyang 15-anyos nga anak nga si Manuel, samtang sila magbuhatbuhat diha sa balay. “Usahay,” matod ni Luca, “akong ingnon si Manuel nga sugdan niya ang usa ka trabaho ug motabang lang ko kon gikinahanglan. Kasagaran, mahimo niya kana nga siya ra. Ang iyang kalamposan nakalipay niya ug nakadugang sa iyang pagsalig sa kaugalingon. Kon siya molampos, ako siyang komendahan. Kon dili niya mahimo ang sama sa iyang gidahom, ako gihapon siyang sultian nga akong gipabilhan ang iyang paningkamot.”

Mapauswag sab nimo ang iyang pagsalig sa kaugalingon pinaagi sa pagtabang niya nga mokab-ot ug mas dagkong tumong. Apan komosta kon ang imong anak mas dugayng nakakab-ot sa iyang tumong kay sa imong gidahom? O kon ang iyang mga tumong, bisag dili daotan, lahi ra sa imong gipangandoy para niya? Kon mao, kinahanglan tingali nimong timbangtimbangon pag-usab ang imong mga pagdahom. Si Jacques, nga gihisgotan ganina, miingon: “Naningkamot ko sa pagtabang sa akong anak nga magtakdag makab-ot nga mga tumong. Apan tinoon sab nako nga kini maoy iyang mga tumong, dili akoa. Dayon akong pahinumdoman ang akong kaugalingon nga kinahanglan niyang kab-oton kana depende sa iyang katakos.” Kon imong pamation ang imong anak, komendahan ang iyang kalamposan, ug dasigon siya sa pagdawat sa iyang mga kapakyasan, matabangan nimo siya nga makab-ot ang iyang mga tumong.

Oo, ang inyong relasyon duna usay mga bikil ug hagit. Apan sa ngadtongadto, lagmit mas gusto sa imong anak nga magpabiling suod kanimo. Kay kinsa may dili gustong magpabiling suod sa usa nga nagtabang kaniyang molampos?

[Footnote]