¿Tlake kipaleuis se tetaj nochipa kuali ma mouika iuaya ikone?

“¡TLAUEL titlalnamiki pa!”. ¿Kemantika mokone kiampa mitsiljuijtok? Kema kiampa mitsiljuik uelis tlauel tiyolpajki pampa tieli tetaj. Uan uelis nojua tlauel tiyolpajki kema tikitak mokone amo san mitstlakakilik, nojkia kichijki ipan inemilis tlen tijtlajtolmakak uan nopa kipaleuik kuali ma itsto (Proverbios 23:15, 24). *

¿Nojua moiljuia mokone tlauel titlalnamiki maske nama ya moskaltik? ¿O tikita ayokmo kiampa mitsita pampa ya ueyixki? ¿Tlake uelis tijchiuas uan kiampa nochipa kuali timouikas iuaya mokone maske ya motlakachijtos? Achtoui ma tikitakaj tlake tlamantli uelis panos.

Eyi tlamantli tlen ueliskia panos

1. AMO ONKA TONALI: Ipan miak altepemej san tetajmej kinpanoltiaj ininchampoyouaj. Yeka miakej tetajmej amo tlauel itstokej ininchaj, uan amo itstokej miak tonali ininuaya ininkoneuaj. Kiampa pano ipan Francia, kema kintlajtlanijkej tetajmej keski tonali itstokej ininuaya ininkoneuaj, kiijtojkej uelis nechka 12 minutos ipan se tonali.

XIMOILJUI NI: ¿Keski tonali tiitstok iuaya mokone? Ipan se o ome semanas, xikijkuilojti ipan se amatl keski horas tiitstok iuaya mokone ipan se tonali. Nopa mitspaleuis xikita tlake mitspoloua tijchiuas.

2. AMO TLAUEL TIMOUIKAK IUAYA MOTATA: Sekij tlakamej amo tlauel kamanaltiyayaj ininuaya inintatauaj. Jean-Marie, katli itstok Francia, kiijtok: “San kemantika nimonojnotsayaya iuaya notata”. ¿Tlake kipanok pampa amo tlauel monojnotsayaya iuaya itata? Ya kiijtoua: “Kichijki ma nijpia kuesoli tlen amo kema nimoiljuik tlaj nijpiaskia. Kiampa nikita pampa tlauel ouij nijmati nikamanaltis ininuaya nokoneuaj tlen tlamantli tlen tlauel ipati”. Maske sekij tlakamej kena monojnotsayayaj ininuaya inintatauaj, amo kuali mouampojchijkej ininuaya. Philippe, katli kipia 43 xiuitl, kiijtoua: “Notata amo kinextiyaya nechiknelia, yeka monektok nijchiuas kampeka nijnextis nikiknelia nokone”.

XIMOILJUI NI: ¿Timoiljuia timouika iuaya mokone kej timouika iuaya motata? ¿Tikitstok tijchiua se keski tlamantli tlen kuali o tlen amo kuali tlen nojkia kichiua motata? ¿Ipan tlake tlamantli kiampa tikitstok?

3. AMO KUALI TLEN MOMAJTOKEJ KICHIUAJ: Ipan se keski altepemej kiijtouaj se tetaj amo kinamiki kiniskaltis ikoneuaj. Luca, katli moskaltik Europa occidental, kiijtoua: “Maseualmej moiljuiaj san siuamej moneki kiniskaltisej ininkoneuaj”. Uan ipan sekinok altepemej kiijtouaj nopa tetaj san kinamiki chikauak kintlalnamiktis ikoneuaj. George, katli moskaltik ipan se pilaltepetsi tlen África, kiijtoua: “Kampa na nimoskaltik tetajmej amo mauiltiaj ininuaya ininkoneuaj pampa moiljuiaj ayokmo kintlepanitasej, yeka tlauel ouij nijmati niitstos iuaya nokone”.

XIMOILJUI NI: Kampa ta tiitstok, ¿tlake moiljuiaj kinamiki kichiuas se tetaj? ¿Kiijtouaj san siuamej moneki kiniskaltisej ininkoneuaj? ¿Kuali kiitaj tlaj tijnextis tikiknelia mokone o amo?

Tlaj ta titetaj uan ouij tijmatij kuali timouikas ininuaya mokoneuaj pampa tikixnamiki se tlamantli tlen namantsi tikitakej, ¿tlake mitspaleuis ayokmo tlauel ouij tijmatis? Uelis tijchiuas tlen namantsi tikitasej.

Xijpeualti kema mokone nojua pilsiltsi

Nochi konemej kinekij kichiuasej tlen inintata kichiua. Yeka, kema mokone nojua pilsiltsi, xijchiua kampeka tiitstos iuaya. ¿Kenijkatsa uelis tijchiuas? ¿Tlake uelis tijchiuas uan kiampa tiitstos iuaya?

Kemantika uelis tikiljuis mokone ma mitspaleui kema tijchiua se piltekitsi ipan mochaj. Yeka, kema titlachpanas, uelis tijmakas se tlachpouaitl uan tikiljuis ma mitspaleui. Ya nima kinekis mitspaleuis pampa mitsiknelia uan kineki elis kej ta. Maske uelis tiuejkauas pampa mitspaleuia, amo san tlapik, pampa tijmachtia kenijkatsa tekitis uan mitspaleuis timouampojchiuas iuaya. Uejkajkia, Biblia kiniljuik tetajmej ma tekitikaj ininuaya ininkoneuaj uan kiampa ueliskia mokamanaljuisej ininuaya uan kinmachtisej sekinok tlamantli (Deuteronomio 6:6-9). Uan ni tlanauatili nojua kinpaleuia tetajmej.

Amo san xitekiti iuaya mokone, nojkia sansejko ximauiltikaj. Tikitas kenijkatsa kema inmauiltisej sansejko, amo san inmoyolpakiltisej. Ixtlamatinij kiijtouaj tetajmej katli mauiltiaj ininuaya ininkoneuaj, kinpaleuiaj ma kinekikaj kichiuasej se keski tekitl uan amo ma majmauikaj.

Kema timauiltis iuaya mokone nojkia tijpaleuis ika seyok tlamantli tlen tlauel ipati. Nopa ixtlamatketl Michel Fize, kiijtoua: “Tlauel ipati se tetaj mauiltis iuaya ikone pampa nopa kinpaleuia kuali ma mokamanaljuikaj”. Kema mauiltiaj, nopa tetaj kinextia kiiknelia ikone ika tlen kichiua uan ika tlen kiiljuia uan teipa nopa konetl nojkia kiampa kichiua. André, katli eua Alemania, kiijtoua: “Tlauel nimauiltiyaya iuaya nokone kema eliyaya pilsiltsi, na nijnajnauayaya uan ya nojkia kiampa kichiuayaya”.

Tlaj titetaj, uelis nojkia timokamanaljuis iuaya mokone kema tijkochtekas, uelis tijpouilis se tlapoualistli mojmostla uan kuali tijtlakakilis kema mitspouilis tlen kipaktik o tlen kitekipachok ipan nopa tonali. Kiampa nojua kuali mitsnojnotsas kema motelpokachiuas.

Xijtemoli kenijkatsa tijpaleuis

Sekij telpokamej amo kuali monojnotsaj ininuaya inintatauaj, maske inijuantij kichiuaj kampeka kinkamanaljuisej. Tlaj tikita mokone amo kuali mitsnankilia kema tijtlajtlania se keski tlamantli, amo ximoiljui amo kineki kamanaltis mouaya. Uelis kuali inmonojnotsasej tlaj tikamanaltis iuaya tlen sekinok tlamantli.

Jacques, katli eua Francia, tlauel ouij kimatiyaya monojnotsas iuaya ikone Jérôme. Ya amo kichiualtik ma kamanalti, kipatlak tlen kichiuayaya uan pejki iuaya mauiltia fútbol. Jacques kiijtoua: “Kema titlamiyayaj timauiltiaj, timoseuiyayaj sakapetlaixko uan kemantika nechpouiliyaya tlen kitekipachouayaya. Uan pampa san tiitstoyaj tiomej, techpaleuik kuali ma timouikakaj”.

¿Uan tlaj mokone amo kipaktia mauiltis? André yolpaki kema kiilnamiki kintlachiliyayaj sitlalimej iuaya ikone. Ya kiijtoua: “Tijkixtiyayaj sillas uan timoseuiyayaj kalteno, kuali timotlakentiyayaj, tikijiyayaj té uan tikinitayayaj sitlalimej, tikamanaltiyayaj ajkia kinchijchijtoya sitlalimej, tikijtouayayaj tlen techtekipachouayaya uan sekinok tlamantli” (Isaías 40:25, 26).

¿Uan tlaj amo mitspaktia tlen kipaktia mokone? Uajka uelis tijchiuas tlen mokone kipaktia uan amo tlen ta mitspaktia (Filipenses 2:4). Ian, katli eua Sudáfrica, kiijtoua: “Na nechpaktiyaya nimauiltis ika pelota uan nokone Vaughan amo kipaktiyaya. Ya kipaktiyaya aviones uan computadoras, yeka nijchijki kampeka nojkia ma nechpakti, nijuikayaya kampa nesiyaya kenijkatsa kinpatlanaltiaj aviones uan timauiltiyayaj ipan computadora kampa nesiyaya kejuak nelia tijuikayayaj se avión. Tiomej tlauel timoyolpakiltiyayaj, yeka Vaughan nechpouiliyaya tlen kipanoyaya”.

Xijpaleui kuali ma kiyolmati

“¡Xikita pa, xikita!”. Uelis kiampa mitsiljuik mokone kema kichijki se tlamantli uan kinejki xijtlachili. Maske uelis nama ya piltelpokatsi uan ayokmo tlauel kineki mitsiljuis tlen kichiua, nojua moneki tijpaleuis uan kiampa kuali tlalnamiktos kema ya motlantos.

Xikita tlen Jehová kiiljuik iKone. Kema Jesús peuaskia kichiuas nopa tekitl tlen tlauel ipati ipan Tlaltipaktli, toTeotsij kinextik kiiknelia ika tlen kiiljuik: “Ya ni noKone tlen nikiknelia. Nipaki miak ika tlen kichiua” (Mateo 3:17; 5:48). Ta kinamiki tijtlalnamiktis uan tijmachtis mokone (Efesios 6:4). Maske ya nopa kinamiki tijchiuas, nojkia moneki tijyolchikauas kema kiijtoua o kichiua se tlamantli tlen kuali.

Sekij tlakamej amo momajtokej kinyolchikauasej uan kinextisej kinikneliaj ininkoneuaj pampa inintatauaj san kiitayayaj kema inijuantij mokuapolouayayaj. Tlaj kiampa mitspano, moneki tijchiuas kampeka tijyolchikauas mokone. ¿Kenijkatsa tijchiuas? Luca, katli tikijtojkej achtouia, kichiua se keski tekitl ipan ichaj iuaya ikone Manuel, katli kipia 15 xiuitl. Luca kiijtoua: “Kemantika nikiljuia Manuel iselti ma kichiua se tekitl uan tlaj kinekis ma nijpaleui, ma nechnojnotsa. Nikitstok miakpa ueli kichiua iselti nopa tekitl, nopa kipaleuia kuali ma kiyolmati. Kema kuali kichiua se tlamantli, nikiljuia kuali tlen kichijki. Uan kema ya amo kuali kiita tlen kichijki, nikiljuia tlauel kuali pampa kichijki kampeka kichiuas nopa tekitl”.

Nojkia uelis tijchiuas kuali ma kiyolmati mokone tlaj tijpaleuis ma mosentlali kichiuas sekinok tlamantli tlen tlauel ipati. ¿Uan tlaj uejkauas kiaxitis tlen mosentlalijtok maske ta tijnekiskia nima ma kichiua? ¿Uan tlaj ta amo mitspaktia tlen mosentlalijtok kichiuas? Uajka moneki ta tijpatlas tlen tijnekiskia ma kichiua. Jacques, katli tikijtojkej achtouia, kiijtoua: “Maske nijpaleuia nokone ma mosentlali kichiuas tlamantli tlen kena yajatis, nijkaua ya ma kitlapejpeni tlen kineki kichiuas. Nikilnamiki ya moneki kichiuas tlen mosentlalijtok maske uejkauas”. Tlaj tijneki tijpaleuis mokone ma kichiua tlen mosentlalijtok, uajka xijtlakakili kema mitsiljuia tlen moiljuia, xijyolchikaua kema kuali kichiua se tlamantli uan xijpaleui kema amo kuali kisa tlen kichiua.

Moneki tijmajtos kemantika inkipiasej kuesoli uan inmokualanisej. Maske kiampa panos, kema mokone ya motlakachijtos mitstemos uan kinekis itstos mouaya, pampa nochi techpaktia tiitstosej iuaya se akajya katli techpaleuik kuali ma tiitstokaj.

[Tlatsintla kiijtoua]